همه چیز درمورد ارتودنسی دندان‌ها

[sasan2007 1323]

[h=3]همه چیز درمورد ارتودنسی دندان‌ها[/h]

 

[h=3]چرا بعضی ‌ها به ارتودنسی احتیاج پیدا می‌کنند؟[/h] سیم گذاشتن بخشی متداول و قابل‌انتظار از دوران بلوغ است (و البته خیلی از افراد بزرگسال هم ارتودنسی می‌کنند). برای درک بهتر از اینکه چرا به سیم و سایر ابزارهای ارتودنسی نیاز پیدا می‌شود، بهتر است ابتدا کمی درمورد دندان‌ها توضیح دهیم.

 

در کودکی دندان‌های شیری یکی پس از دیگری می‌افتند و با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند. بااینحال دندان‌های دائمی بعضی افراد در زاویه درست و فاصله مناسب از هم رشد نمی‌کنند.

 

دندان‌های بعضی‌ها ممکن است خیلی نزدیک به هم یا روی هم دربیایند. دندان‌های بعضی هم ممکن است پیچ در پیج رشد کند. بعضی‌ها دهان‌های کوچکی دارند و این باعث می‌شود دندان‌ها فضای کافی برای رشد نداشته باشند و روی هم بیفتند.

 

و در بعضی موارد، فک بالایی و پایینی یک اندازه نیستند. وقتی نیمه پایینی فک کوچک باشد، باعث می‌شود که وقتی دهان بسته شود، فک بالایی آویزان شود و روی فک پایین قرار نگیرد و مشکلی که اُوِربایت (overbite) خوانده می‌شود ایجاد شود. وقتی برعکس این مشکل اتفاق بیفتد (فک پایینی بزرگتر از فک بالایی باشد)، آندِربایت (underbite) نامیده می‌شود.

 

همه این اختلالات مختلف یک نام دارند: بدشکلی دندان‌ها (malocclusion). این مشکلات تقصیر هیچکس نیست و معمولاً ارثی هستند، درست مثل رنگ چشم‌ها یا قد.

 

در برخی موارد، چیزهایی مثل بیماری‌های دندان، افتادن و از دست دادن زودهنگام دندان‌های شیری یا دائم، برخی انواع مشکلات پزشکی، تصادف، عاداتی مثل مکیدن شست دست می‌تواند منجر به بروز این اختلالات شود.

 

بدفرمی دندان‌ها به این دلیل می‌تواند یک مشکل قلمداد شود که در جویدن صحیح اخلال ایجاد می‌کند. ازآنجاکه جویدن اولین بخش خوردن و گوارش است، خیلی مهم است که دندان‌ها از پس آن کار بربیایند. مسواک زدن و تمیز کردن دندان‌هایی که ردیف نباشند هم سخت‌تر است و می‌تواند موجب پوسیدگی دندان‌ه و مشکلات لثه شود. و آخر اینکه، افراد زیادی که دچار بدفرمی دندان هستند با ظاهر خود مشکل دارند. ارتودنسی و سیم به آنها کمک می‌کند لبخند زیباتری داشته باشند.

 

اگر دندانپزشکی تصور کند که فردی نیاز به سیم یا سایر ابزارهای اصلاحی دارد، او را به متخصص ارتودنسی معرفی خواهد کرد. متخصصین ارتودنسی دندانپزشکانی هستند که آموزشات خاصی برای تشخیص و درمان برفرمی دندان‌ها و فک دیده‌اند.

 

اکثر دندانپزشکان عادی می‌توانند بعد از شروع رشد دندان‌های دائمی افراد بگویند که آیا بدفرم خواهند بود یا خیر—بعضی‌اوقات حتی در 6، 7 سالگی فرد—و متخصص ارتودنسی درمان بینابینی را توصیه می‌گنند. این روش درمان شامل استفاده از ابزارهایی برای تاثیر گذاشتن بر رشد صورت و کمک به رشد بهتر دندان‌ها است و به جلوگیری از مشکلات جدی‌تر کمک می‌کند. در بسیاری از موارد، بیمار تا سنین نوجوانی به متخصص ارتودنسی معرفی نمی‌شود.

 

 

 

 

[h=3]تشخیص[/h] قبل از گذاشتن سیم، متخصص ارتودنسی باید مشکل را تشخیص دهد. این یعنی از روش‌های مختلف، ازجمله عکس، رادیولوژی و نشان‌گذاری استفاده می‌کنند.

 

رادیولوژی ایده خوبی به متخصص ارتودنسی می‌دهد که دندان‌ها کجا قرار گرفته‌اند و آیا دندان دیگری هم از لثه بیرون خواهد آمد یا خیر. رادیولوژی‌های پیشرفته و خاص که از زاویه 360 درجه دور سر گرفته می‌شود نیز تجویز خواهد شد. این نوع رادیولوژی رابطه بین دندان‌ها را با فک و فک را با سر نشان می‌دهد. متخصص عکس‌های عادی هم از صورت بیمار می‌گیرد تا این روابط را بهتر درک کند.

 

و آخر اینکه، متخصص ارتودنسی به نشان‌گذاری دندان‌های بیمار هم نیاز پیدا خواهد کرد که در این مورد از بیمار خواسته می‌شود که یک ماده نرم را گاز بگیرد و از آن بعدها برای مدل دقیق دندان‌ها استفاده می‌شود.

 

 

 

 

[h=3]درمان[/h] زمانی که تشخیص کامل شد، متخصص ارتودنسی می‌تواند درمورد نوع مناسب درمان تصمیم بگیرد. در برخی موارد، فقط به یک گیره قابل جابجایی نیاز خواهد بود. در موارد نادر (مخصوصاً در مواردی که اُوربایت یا آندربایت شدید باشد) نیاز به عمل جراحی است. اما در اکثر موارد، سیم درمان مناسب است.

 

سیم دندان‌ها را صاف می‌کند زیرا دو عمل مهم انجام می‌دهد: برای مدت معینی در جای خود مانده و فشار مداومی ایجاد می‌کند. این دو عمل در کنار هم باعث می‌شود که سیم محل قرارگیری دندان‌ها را در دهان بیمار تغییر دهد.

 

 

 

 

[h=3]انواع مختلف سیم ارتودنسی[/h] متخصص ارتودنسی می‌تواند انواع مختلف سیم‌ها را برای بیماران مختلف مهیا کنند. بعضی از آنها از فلزی سبک ساخته شده و دور هر دندان پیچیده می‌شوند، درحالیکه انواع فلزی دیگر آن با چسبی مخصوص به سطح بیرونی دندان می‌چسبند.

 

سیم‌های شفاف قادر به چسبیدن به سطح خارجی دندان‌ها هستند، همینطور انواع سرامیکی که درست همرنگ دندان‌ها هستند. برای بعضی بیماران می‌توان از سیم‌ها کوچک یا سیم‌های نامرئی استفاده کرد که سطح داخلی دندان‌ها می‌چسبند. در بسیاری از موارد، بیمار خود قادر به انتخاب نوع سیم خود می‌باشد.

 

در انتخاب‌های جدیدتر، متخصصین ارتودنسی بدون‌سیم، از یکسری وسایل شفاف و قابل جابجایی استفاده می‌کنند که برای مدتی مشخص روی دندان‌ها قرار می‌گیرند. این وسایل روی دندان‌های بدفرم فشار وارد می‌کنند و به تدریج آنها را در محل درست خود قرار می‌دهند.

 

اینکه این وسایل چه مدت باید روی دندان‌ها بمانند به برنامه درمانی پزشک برای آن شخص بستگی دارد. این وسایل و برنامه درمانی بنابر مدل گرفته شده از دندان‌ها، به صورت کامپیوتری طراحی می‌شوند. دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی باید تصمیم بگیرند که شما هم برای این نوع درمان مناسب هستید یا خیر.

 

اصلاح محل قرارگیری دندان‌ها با هر متد درمانی معمولاً بین 6 ماه تا 3-2 سال طول می‌کشد.

 

با سیم، بعد از مد زمانی که برای بیمار تعیین شده است، متخصص ارتودنسی روی بخش دیگر درمان کار می‌کند: اینکه مطمئن شود که سیم‌ها فشار مناسب را وارد می‌کنند. برای دست یافتن به این، بیمار باید به طور مرتب برای ویزیت بیاید که معمولاً ماهی یکبار است. طی این ویزیت‌ها، متخصص فنر و نوارهای لاستیکی به سیم وصل می‌کند تا فشار بیشتری به دندان‌ها وارد کند. گاهی‌اوقات، نوارهای لاستیکی دندان‌های مشخصی را به هم وصل می‌کند تا فشار مخالف ایجاد کند.

 

برای بعضی از نوجوانان، اگر سیم‌ها به تنهایی برای صاف کردن دندان‌ها یا تغییر محل فک کافی نباشند، متخصص ارتودنسی تصمیم می‌گیرد که بیرون از دهان نیاز به فشار بیشتر است. در چنین مواردی، لازم است که بیمار از پوشش سیمی سر یا گردن استفاده کند که برای آن سیم‌هایی داخل دهان نصب شده و پوشش را به سر وصل می‌کند. در اکثر مواقع کافی است که این پوشش فقط موقع خواب یا شب‌ها یا در خانه استفاده شود.

 

ممکن است مدتی طول بکشد اما با انتخاب درست و زمانبندی مناسب، دندان‌ها به کندی اما ثطعاً به محل اصلی خود برمی‌گردند.

در بعضی موارد ممکن است بیمار احساس ناراحتی در دهان خود کند زیرا فشار نه فقط به دندان‌ها بلکه به جاهای دیگری هم وارد می‌شوند. معمولاً استفاده از ایبوپروفن یا استامینوفن می‌تواند به از بین بردن این درد کمک کند.

 

اگر بعد از گذاشتن سیم‌ها درد زیادی داشتید، با متخصص ارتودنسی خود درمیان بگذارید؛ او می‌تواند مشکل را برطرف کند.

 

 

 

 

[h=3]مراقبت از دندان‌های ارتودنسی شده[/h] متخصص ارتودنسی روش مراقبت صحیح از دندان‌هایتان را به شما آموزش می‌دهد.

 

سیم، فنر و نوارهای لاستیکی مثل آهن‌ربایی غذا و پلاک را به خود جذب می‌کنند که اگر تحت شستشوی مناسب قرار نگیرند، موجب لک آوردن دائمی دندان‌ها می‌شوند. اکثر متخصصین ارتودنسی مسواک زدن بعد از غذا خوردن با خمیردندان حاوی فلوراید و تمیز کردن غذاهای مانده لای دندان‌ها را توصیه می‌کنند. بعضی از متخصصین هم دهان‌شوی‌های حاوی فلوراید را تجویز می‌کنند که به محل‌هایی از دهان وارد می‌شود که مسواک به آن دسترسی ندارد.

 

بعضی از کسانیکه سیم می‌گذارند بیشتر در معرض آفت زدن دهان قرار می‌گیرند (بخاطر اینکه سیم‌ها به سطح داخلی دهان فشار می‌آورند). اگر چنین اتفاقی بیفتد، متخصص ارتودنسی برای بیمار داروهایی تجویز می‌کند که روی آفت قرار گرفته و آن را درمان می‌کند. مالدین موم روی سیم‌ها هم می‌تواند از بروز مشکل جلوگیری کند.

 

 

 

 

[h=3]مراقبت‌های بعد از برداشتن سیم‌ها[/h] بعد از اینکه مدت زمان زیاد داشتن سیم روی دندان را تحمل کردید، بالاخره روز جادویی فرا می‌رسد: متخصص ارتودنسی سیم‌های شما را برمی‌دارد! بعد از تمیز کردن کامل دندان‌ها، متخصص دوباره گرفتن رادیولوژی و نشان‌گذاری دندان‌ها را تکرار خواهد کرد. این باعث می‌شود متخصص ارتودنسی بتواند به طور کامل موقعیت را بررسی کند.

 

در برخی موارد، اگر بعد از برداشتن سیم‌ها به نظر نرسد که دندان‌های عقل در جای درست دربیایند، دکتر متخصص تجویز می‌کند که آن دندان‌ها کشیده شوند زیرا این دندان‌ها باعث می‌شوند که دندان‌های تازه صاف و ردیف شده حرکت کرده و در دهان حرکت کنند.

 

یکی دیگر از مسائل مهم بعد از برداشتن سیم‌ها، نگهداری یا نگه داشتن دندان‌ها در جای خود است. واقعیت این اس که اکثر نوجوانان، بعد از گذاشتن سیم دیگر دوست ندارند کارشان به متخصص ارتودنسی بخورد.

 

اما بااینکه دندان‌ها به طور موفقیت‌آمیزی حرکت کرده و به جای مناسب خود رفته‌اند، اما هنوز هم ثابت نیستند—باید در محل درست باقی بمانند تا استخوان‌ها، لثه‌ها و عضلات خود را با این تغییر وفق دهند. این مسئله معمولاً بااستفاده از گیره‌های نگهدارنده میسر می‌شود.

 

بعضی از این گیره‌ها از پلاستیک شفاف و سیم های فلزی ساخته می‌شوند که سطح خارجی دندان‌ها را می‌پوشانند و برخی دیگر از آنها لاستیکی هستند. اکثر گیره‌های نگهدارنده باید به مدت 6 ماه مداوم استفاده شوند و بعد به تدریج مدت استفاده آن فقط به هنگام خواب کاهش می‌یابد. اینکه چه مدت باید از این نگهدارنده‌ها استفاده شود به بیمار بستگی دارد—یک بیمار فقط به چند ماه استفاده از آن نیاز دارد درحالیکه برخی دیگر باید سالها از آنها استفاده کنند.

 

این بازه زمانی هرمدت که باشد، استفاده از آنها اهمیت زیادی دارد؛ بدون آنها ممکن است دندان‌ها به محل قبلی خود برگردند و همه زحمت‌هایتان بر باد رود.

 

مهمترین مسئله‌ای که وقتی از گذاشتن این سیم‌ها خسته می‌شوید باید به خاطر داشته باشید این است که بدانید افراد خیلی زیادی مثل شما هستند.

 

و با همه زحمت‌ها بالاخره روزی می‌رسد که سیم‌هایتان را بردارید و آنوقت لبخندی زیبا و دلپذیر خواهید داشت.