نرم‌افزار جایابی ادوات حفاظتی شبکه‌های توزیع برق ساخته شد

[seyed mehdi hoseyni 27119]

نرم‌افزار جایابی و هماهنگی ادوات حفاظتی در شبکه‌های توزیع و اجرای آن بر روی یک فیدر نمونه از شبکه توزیع نیروی برق تبریز در قالب طرحی تحقیقاتی از سوی عضو هیات علمی دانشگاه تبریز طراحی و تولید شد.

مجری این طرح ، هدف از انجام این طرح تحقیقاتی را ارائه راه‌حلی برای حل مشکلات قطعی در شبکه توزیع نیروی و تهیه نرم‌افزاری برای جایابی بهینه تجهیزات حفاظتی شامل فیوز، رله، اتوریکلوزر و سکشنالایزر و هماهنگی لازم بین آن‌ها بیان کرد و گفت: این طرح پژوهشی در سه مرحله اساسی طراحی نرم‌افزار جایابی تجهیزات حفاظتی، طراحی نرم‌افزار هماهنگی تجهیزات حفاظتی و درنهایت گرافیکی نمودن برنامه‌ها و ارتباط آن با نرم‌افزار gis اجرا شده است.

به گفته وی، صحت، کارایی و قابلیت نرم‌افزار طراحی شده با استفاده از نتایج حاصله از اجرا بر روی شبکه‌های واقعی در شرکت توزیع نیروی برق تبریز ثابت شده که این پروژه با موفقیت در اواخر سال 1391 به اتمام رسیده‌است.

مجری این طرح پژوهشی گفت: نرم‌افزار طراحی شده دارای قابلیت‌های فنی زیادی است که خیلی از آن‌ها در نرم‌افزارهای مشابه خارجی موجود نیست.

وی با اشاره به لزوم چنین نرم‌افزاری و با بیان این‌که مهم‌ترین وظیفه شبکه‌های الکتریکی، تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز مشترکان به صورت اقتصادی و با امنیت بالا و کیفیت مناسب می‌باشد، اظهار داشت: در جوامع کنونی به واسطه الگوهای اجتماعی موجود، این انتظار به وجود آمده‌است که انرژی الکتریکی به طور پیوسته در دسترس باشد، ولی این امر به‌دلیل قرار گرفتن شبکه برق در معرض خرابی‌های تصادفی امکان‌پذیر نیست، گرچه احتمال قطع برق می‌تواند با افزایش سرمایه‌گذاری در مرحله برنامه‌ریزی و بهره‌برداری کاهش یابد.

مجری این طرح، شبکه‌های توزیع انرژی الکتریکی را حلقه نهایی در یک سیستم قدرت و واسط میان مصرف‌کنندگان و سیستم قدرت معرفی کرد و افزود: این شبکه‌ها به سبب نزدیکی به مشترکان از حساسیت بالایی برخوردارند، به طوری که بروز هر گونه اختلال در آن‌ها می‌تواند تداوم سرویس‌دهی به مشترکان را مختل کند.

عضو هیات علمی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز خاطر نشان کرد: آمارها و بررسی‌ها نشان می‌دهند تقریباً 90 در صد خاموشی‌های مشترکان به سیستم‌های توزیع مربوط می‌شود که با وقوع هر خطا، تعدادی از مشترکین بدون ‌برق شده و از شبکه جدا می‌شوند که این مساله باعث مشکلات عدیده‌ای برای مشترکان و شرکت توزیع می‌شود، از این رو بهبود قابلیت اطمینان شبکه‌های توزیع، توجه بسیاری از متخصصان و کارشناسان صنعت برق را به خود اختصاص داده‌ است.

وی در ادامه هم‌چنین یکی از موثرترین راه‌های بهبود قابلیت اطمینان شبکه‌های توزیع را نصب تجهیزات حفاظتی مانند فیوز، رله ثانویه خطوط، اتوریکلوزر و سکشنالایزر بیان کرد و گفت: هنگام وقوع خطا در یک نقطه از فیدر توزیع، بخش آسیب دیده با عملکرد تجهیز حفاظتی از مدار خارج شده و بقیه فیدر به کار خود ادامه می‌دهد؛ به این ترتیب هم از گسترش تاثیر خطا به سایر نقاط شبکه و ایجاد خاموشی‌های گسترده جلوگیری می‌شود و هم از آسیب دیدن تجهیزات سیستم در اثر جریان‌های زیاد اتصال کوتاه ممانعت به عمل می‌آید.

بابایی، تعداد و محل نصب تجهیزات حفاظتی به همراه هماهنگی صحیح آن‌ها با یک دیگر را در میزان کاهش قطعی‌ها و بهبود شاخص‌های قابلیت اطمینان سیستم تعیین‌کننده دانست و متذکر شد: از آن‌جایی که محل نصب هر یک از این تجهیزات به موقعیت سایر تجهیزات نیز وابسته است، مساله جایابی بهینه این تجهیزات باید به صورت توام و هماهنگ برای همه آن‌ها بررسی شود.

به گفته وی از این رو، تعیین محل بهینه تجهیزات حفاظتی مساله‌ای پیچیده است، به‌عبارت دیگر این سوالات مطرح می‌شود که تجهیزات حفاظتی در یک فیدر خاص در چه مکانی قرار گیرند و هم چنین نحوه ستینگ‌گذاری آن‌ها چگونه باید باشد؟

این طرح تحقیقاتی در مدت 18 ماه با هزینه 180 میلیون ریال به اجرا در آمده است.

دکتر ابراهیم بابایی، دانشیار دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز مدرک کارشناسی خود را در رشته الکترونیک (سال 1371) و کارشناسی ارشد(سال 1380) و دکتری(سال 1386) را در رشته برق و قدرت تماما از دانشگاه تبریز اخذ کرده است. وی همکاری خود را از سال 86 با دانشگاه تبریز آغاز کرده و چاپ بیش از 60 عنوان مقالۀ isi، ارایۀ مقالات در بیش از 130 کنفرانس های ملی و بین المللی، اجرای سه طرح پژوهشی، نمایه کردن پنج مقاله به عنوان مقالۀ هات پیپر و ثبت 15 عنوان اختراع را در پروندۀ علمی و پژوهشی خود دارد.