*Cloudy sky* 22513 اشتراک گذاری ارسال شده در 29 فروردین، ۱۳۹۲ نویسندگان : نغمه علیزاد گوهری-محمد لطیفی چكیده: در بررسی و تحقیقاتی كه توسط پژوهندگان و سیاحان پیرامون بافت قدیمی شهرها، بناهای تاریخی و محوطه های باستانی صورت گرفته است، معمولاً نظر آنها بیشتر به بناهای مذهبی چون مساجد، مدارس، بقاع متبركه و یا كاخها ، سنگ نبشته ها و حجاریهای كهن و نظایر آنها معطوف شده و به عناصر معماری دیگر مورد نیاز مردم ، كمتر توجه گشته است . هنوز بناهای بزرگ و زیبائی ، غریبانه در گوشه و كنار این خطه پهناور و به خصوص در پهن دشت كویر برپا ایستاده اند كه سالیان سال، در برابر مرور زمان و سوانح طبیعی چون باد و باران و زلزله مقاومت كرده و امروز موجب تحسین و شگفتی معماران و علاقه مندان به میراث فرهنگی گشته اند. بنای یخچالهای قدیمی ، غربی ترین عناصر معماری هستند كه نه تنها مورد بی مهری قرارگرفته، بلكه تقریباً به بوته فراموشی سپرده شده اند. در وجود یخچالها و تولیداتش كه در قلب تابستانهای داغ و سوزان، خنكای آب گوارا را به درون خانه ها می كشاند، رمز و رازی وجود دارد كه حكایت از معجزه فروتنانه خشت خام و دستهای پرتوان معمار فرزان های میكند كه به عشق خدمت به خلق، خشت بر خشت نهاده است. در سرتاسر خطه ایران زمین و به خصوص در مناطق گرم و خشك كه دارای تابستانهای طاقت فرسا می باشند، یخ همواره از ضروریات مردم به شمار می رفته كه علاوه بر خنك نمودن آب شرب، برای حفظ خوراكی ها نیز مورد استفاده قرار می گرفته است . برخلاف آب انبارها و برکه های عمومی آب آشامیدنی در شهرها و روستاها كه احداث آنها از مبانی خیرات محسوب می شده و ساختمان و آبش وقف بوده، یخچالها منابع درآمد زیادی برای صاحبانش به شمار می رفته اند. از پیشینه تاریخی یخچالها تا دوره صفوی اطلاعات دقیقی در دست نیست . هر چند در متون تاریخی و داستانها و اشعار قبل از دوره صفوی، سیاح فرانسوی « شاردن » استفاده از یخ به وفور یافت می شود؛ اما از نحوه تولید آن سخنی به میان نیامده است . قدیمی ترین مدارك ، مربوط به سفرنامه دوره صفوی م ی باشد. شاردن در سال 1076 هجری، در این سفرنامه به طرز تهیه یخ در یخچالهای شهر اصفهان پرداخته است . تصویری بدون شرح نیز از نمای عمومی شهر كاشان و یك یخچال قدیمی در این سفرنامه موجود است. معماری یخچالها و فن ساختمانی آنها به گونه ای است كه دقت و نكته سنجی معماران این واحدها را به نكات عمده مهمی چون عایق كاری بنا، حفظ برودت مناسب جهت نگهداری یخ ، مصالح ساختمانی و چگونگی تهیه یخ می رساند. یخچالها متشكل از سه بخش می باشند: دیوار طویل سایه انداز، حوضچه های تولید یخ و مخزن یخ. مخازن یخ نیز خود به دو گونه اند: الف) مخازن گنبدی شكل به صورت پوشش بارك مخروطی. ب) مخازن تونلی شكل به صورت دهلیز مستطیل شكل دراز. دریافت کامل مقاله : برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 2 لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده