آموزش کاشت درختان میوه

[mani24 29,665]

[h=2][/h]

فهرستی از درختان میوه و میوه هایی که از ایام گذشته در ایران وجود داشته و یا امروزه در کشورمان کشت می شود . در این نوشته سعی شده به نکته های کوچک ولی مفید نیز از میوه کاری اشاره کنیم

 

میوه ها را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد .

 

· میوه های استوایـــــــی (گرمسیری)

 

· میوه های مدیترانه ای

 

· میوه های مناطق معتدل

 

· میوه های بومی

 

· میوه های مغزدار

 

· میوه های وحشی

 

· میوه های غیرخوراکی

 

 

 

 

 

آلبالو : بهترین راه تکثیر خوابانیدن است ولی با قلمه نیز تکثیر می شود .

 

ازگیل : ( Mespilus germanica) جزء میوه های شفت دار و زمان برداشت پائیز است .

 

انار : میوه انار یک سته است (berry) که کاسبرگ لایه بیرونی و یا پوست میوه را تشکیل می د هد و بهترین راه تکثیر؛ خوابانیدن است ولی با قلمه نیز تکثیر می شود .

 

آلو : شامل چندین گونه وحشی و کشاورزی و میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus ( آلو بخارا ؛آلو برقانی ؛ آلو قطره‌طلا و آلوکک )

 

انجیر: (Ficus spp ) نیمه گرمسیری میوه در شاخه سال جاری تشکیل می شود و انواع دیگر( انجیرهندی – هلو انجیری )

 

آناناس :( Ananas comosus) جزء میوهای استوایـی

 

انبه : ( Mangifera indica) جزء میوهای همیشه سبز واستوایـی(گرمسیری)

 

آووکادو : (Avocados) جزء میوهای استوایـی

 

انگور ( مو) : نیاز به هرس زیاد دارد ؛ میوه مو به صورت جوانه های مخلوط جانبی روی شاخه های سال جاری تشکیل می شود .

 

آگلی : )پیوندی از پرتقال ، نارنگی و گریپ فروت , ( جزء مرکبات استوایی

 

بادام :( amygdalus communis) جهت جلوگیری از سرمازدگی شکوفه از هورمون جیبرلین استفاده کنید .

 

بالنگ : ( citrus medica ) و جزء سیتروسهاست

 

به : (gydonia oblanga)؛ دانه دار وجزء میوه های شفت دار

 

پاپایا (خربزه درختی)

 

پرتقال : دارای گونه های شیرین و ترش است ؛ جزء مرکبات استوایی

 

پسته : مقاوم به خشکی و شوری

 

تمرهندی : (Tamarindus indica) ؛ جزء میوهای استوایـی

 

تمشک ؛ تمشک سیاه : دارای گونه های متعدد است از طبقه rubus

 

توت فرنگی : (Frigaria spp) میوه ای کاذب است به هیچ وجه میوه محسوب نمی شوند اما در آشپزی به شکل میوه کاربرد دارد

 

خربزه : علائم رسیدگی نوک میوه نرم ؛ در ناحیه دم شیار به وجود بیایید وشبکه پوست برجسته شود و گیاهی از خانواده کدوئیان است

 

خرما : Phoenix dactylifera) ) ؛ ( تامار- رطب- خلال و کال مراحل مختلف رشدی میوه خرماست ) ؛ مقاوم به خشکی و شوری و تکثیر از پاجوش

 

خرمالو : ( Diospyros kaki) ؛ از میوههای بومی آسیاست

 

زرشک : نیمه گرمسیری

 

زیتون : نیمه گرمسیری

 

زالزالک : (Crataegus spp. ) ؛ جزء میوه های شفت دار

 

زردآلو : ((prunus armenica ؛ میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus و دارای واریته هائی از جمله شکرپاره ؛ نادری و شاه پسند مشهد می باشد

 

سیب : جزء میوه های شفت دار ؛ دانه دار ؛ به چهارپایه تقسیم می شوند : خیلی پاکوتاه EM9 . پاکوتاه EM7,EM26 . قوی EM2 . خیلی قوی . EM 16

 

کوکبی (میوهٔ ستاره)

 

کیوی : سفرس چینی Actinidia spp ))

 

گواوا (زیتون محلی) : ( (Psidium guajava ؛ جزء مناطق نیمه حاره ای

 

گیلاس : میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus گلها روی شاخه های 2 ساله و 2 سال به بالا تشکیل می شود

 

گریپ‌فروت : جزء مرکبات استوایی

 

گلابی :pyrus commonis)) ؛ جزء میوه های شفت دار ؛ گلها روی اسپورهای 2 ساله تشکیل می شود ؛ دانه دار ؛ پیوند مناسب اسکنه ؛ دارای گونه های اروپا و آسیایی Pyrus spp و تخمدان گلابی اپی جین است

 

لایچی :( Litchi chinensis) ؛ جزء مناطق نیمه حاره ای

 

لیموشیرین : حساس به سرما و جزء مرکبات استوایی

 

موز : جزء میوهای استوایـی

 

نارگیل : (Cocos spp) ؛ جزء میوهای استوایـی

 

نارنج : مقاومت به امراض و نسبت به سرما بیش از پرتقال

 

هلو :برای کشت هلو در اراضی قلیایی وآهکی پایه زرد الو – اراضی سنگین گوجه – اراضی سنگلاخی بادام استفاده می شود – البته از خود هلو نیز می توان برای پایه استفاده کرد و میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus ؛ واریته های زودرس هلو قرمز رضائیه ؛ شاه پسند و انجیری دانشکده می باشد 0

 

 

 

هندوانه : (Citrullus vulgaris ). طالبی . بادام ‌زمینی . بلوط ؛ توت . خیار .

 

 

 

دارابی . ذغال‌اخته . شاه‌توت . شفتالو . شلیل . فندق . کُنار . لیمو

 

 

 

ترش . نارنگی . بلوط .گوجه . گردو

 

 

 

البته در ایران میوه های متعدد دیگری نیز وجود دارد که بصورت وحشی پرکنده اند و به دلایل مختلف استفاده نمی شوند و یا در مناطق محلی استفاده میشود .

[mani24 29,665]

نام فارسی: انجیر

 

نام علمی : Ficus carica

 

نام انگلیسی : Common fig tree

 

نام تیره : Moraceae

 

نام محلی : انجیر ، انجیر کوهی ، انجیل ، تین ، کشکل ، انجیر خوراکی ، شال انجیر ، کتک ، گمشو ، کرنجیل کرام ، بلبس، انجیر معمولی ، ویوانجیر ، هنجیر ، کشگل ، باس ، شاهنجیر ، کرموس ، طبار ، بلس ، کرتل ، انجیربن ، شاه انجیر ، کاچی ، قره هژید و انجیر یش .

 

خصوصیات بوتانیکی :

 

دارای 600 گونه می‌باشد که اغلب انواع آن وحشی یا زینتی هستند مانند درخت معروف به درخت کاتوچو(فیکوس الاستیکا) که هم زینتی است و هم صنعتی. فیکوس بنگالنسیس و فیکوس رلیگیوزا انواع زینتی این گیاه می باشند که در تزئینات و به عنوان گیاه آپارتمانی مصرف زیاد دارند . برگ درخت انجیر پنجه‌ای و دارای 3 تا 5 لوب می‌باشد. قسمتی که به اسم میوه انجیر معروف است و مورد تغذیه انسان قرار می‌گیرد در حقیقت میوه نیست بلکه زائده مجوفی است که گلهای انجیر به تعدادی زیاد در داخل آن قرار گرفته‌اند و مواد قندی در این زایده یا رسپتاکل جمع می‌شود. گلهای نر و گلهای ماده درخت انجیر از یکدیگر جدا ولی روی یک پایه یعنی در داخل رسپتاکل واقع شده‌اند و به عبارت دیگر درخت انجیر گیاهی است یک پایه.

 

اگر میوه انجیر را باز کنیم و به شکل یک سطح درآوریم گلهای نر که حامل دانه گرده هستند و در کنار و به طرف خارج صفحه واقع شده و گلهای ماده که حامل تخمدان و در صورت تلقیح شدن حامل بذر خواهند بود در وسط صفحه قرار دارند. تلقیح گلهای ماده انجیر بوسیله حشرات مختلف که مهمترین آنها حشره‌ای بسیار کوچک از خانواده کالسیدیده می‌باشد انجام می‌گیرد.

 

 

پراکنش جغرافیایی :

 

موطن اصلی درخت انجیر در دنیای قدیم یعنی اروپا- آسیا در نواحی مدیترانه می‌باشد و به همین جهت آن را جزء میوه‌های مناطق نیمه گرم طبقه بندی می‌کنند. درخت انجیر بسیار قدیمی است. آثار این درخت در آخر عهد دوم (کرتاسه) دیده شده و در عهد چهارم در اطراف دریای مدیترانه مورد کشت قرار گرفته است. در مصر از 2800 سال قبل از میلاد مسیح کاشت درخت انجیر موسوم بوده است این گیاه در بیشتر مناطق استان سیستان وبلوچستان (از جمله سراوان ، چابهار ، نیک شهر ، خاش و. . . ) کشت می شود.

ترکیبات شیمیایی :

 

انجیر میوه مغذی و خوش طعمی است. دارای مواد قندی ، مواد ازته ، چربی ، مواد معدنی ، آمینو اسید ، آنزیمهای مختلف و کاروتن می‌باشد. در برگهای آن حدود 0.6 درصد مواد تلخی مانند فیکوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود دارد. شیره سفیدی که با شکستن شاخه‌های درخت انجیر و یا از میوه نارس آن خارج می‌شود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین برده و می‌کشد. برگهای انجیر دارای Glycosiderutin می‌باشد.

خاک مطلوب درخت انجیر :

 

درخت انجیر را در انواع مختلف خاک از شنی سبک تا رسی سخت می‌توان کاشت. در اراضی شنی سبک خطر حمله نماتود بسیار زیاد است. بهترین خاک برای کاشت این درخت اراضی لیمونی است. در این نوع اراضی میوه دادن درخت به علت رشد زیاد شاخ و برگ دو یا سه سال به تاخیر می‌افتد.

احتیاجات آب و هوایی :

 

اقليم نقش بسيار اساسي در توليد محصول خوب و اقتصادي انجير دارد بطوري كه اين عوامل علاوه بر اينكه در تعيين محل توليد نقش دارند، در تعيين كيفيت و رفتار فيزيولوژيكي گياه نيز اثر مي گذارند كه در ذيل به اختصار به آنها اشاره مي شود.

 

درجه حرارت : درخت انجير يك گياه نيمه گرمسيري است كه زمستانهاي ملايم همراه با بارندگيهاي پراكنده و تابستانهاي گرم را بيشتر ترجيح مي دهد عليرغم اينكه انجير بومي نواحي نيمه بياباني است، درجه حرارتهاي پايين زمستان، بيشتر از گرماي بالاي تابستان كشت آن را محدود مي سازد، بطوري كه درختان انجير گرماي شديد را بدون خسارت جدي به كيفيت ميوه تحمل مي كند انجير مانند هر گياه خزان دار نيمه گرمسيري كه به شرايط خشك آب و هوايي وابسته است تحت شرايط رطوبت نسبي پايين، تابش شديد نور خورشيد، درجه حرارت بالاي تابستانه (35 تا 42 درجه سانتيگراد يا بيشتر در ماههاي تير و مرداد) و زمستانهاي ملايم به خوبي رشد مي كند.

 

 

رطوبت نسبي : درختان انجير در مناطقي كه در فصل گلدهي و ميوه دهي بارندگي نداشته باشند محصول با كيفيت خوب توليد مي كنند، رطوبت نسبي كمتر از 25% براي درختان انجير بهتر است. زيرا رطوبت نسبي بالا، شيوع و آلودگي به اكثر بيماريهاي قارچي و نيز شكاف خوردن ميوه كه در زمان رسيدن ميوه صورت ميگيرد را تشديد مي كند.

 

 

باد : وزش باد يا بارندگي در طول انجام عمل بار دهي ممكن است با ايجاد اختلال در پرواز طبيعي زنبور انجير (Blostophaga) در انجام فعاليت گرده افشاني و تشكيل ميوه، وقفه و ممانعت ايجاد كند. با وجود اين، وزش نسيم ملايم در هنگام خشك شدن ميوه مناسب است. زيرا به رسيدن مطلوب ميوه ها كمك مي كند.

 

 

نياز سرمايي درخت انجير : نياز سرمايي درختان انجير براي شكست ركود زمستاني از صفر تا مقدار كم گزارش شده است، سرماي مورد نياز براي شكستن استراحت انجير به قدري كم است كه چند هفته هواي خنك براي آن كافي است بطوري كه 100 تا 400 ساعت دماي كمتر از 7 درجه سانتيگراد نياز سرمايي آن را بر طرف مي سازد.

 

 

مقاومت در برابر سرما : درختان انجير به سرماي زمستان حساسيت بيشتري دارندميزان حساسيت به سرما در بيشتر ارقام انجير به اندازه مقاوم ترين درختان پرتقال گزارش شده است. همچنين مقاومت آن از درختان انار كمتر است. مقاومت اين درخت به سرما، رقم، سن، سلامتي درخت، و شرايط فيزيولوژيكي آن بستگي دارد. درختان جوان نسبت به سرما حساسيت بيشتري نشان مي دهند. درختان جوان در سرماي 3- درجه سانتيگراد طي ماههاي آبان و آذر آسيب ديده و با درجه حرارتهاي 9- درجه سانتيگراد در اواسط زمستان از بين مي روند. درختان انجير در اوايل شروع فصل سرما مقاومت كمتري دارند كه با پيشرفت ركود، درجه حرارت هاي پايين تر مقاومت بيشتري پيدا مي كنند بطوري كه درجه حرارت هاي 3- تا 6- درجه سانتيگراد در اوايل فصل زمستان ممكن است درختان را بخشكاند. ولي با پيشرفت مرحله ركود اين امر بسته به رقم، در درجه حرارت هاي پايين تر از 10 درجه سانتيگراد تحقق مي يابد. اندامهاي جوان درخت نسبت به سرما حساسيت بيشتري دارند. درجه حرارت هاي 8- تا 10- درجه سانتيگراد، شاخه هاي جـوان را از بين مي برد، در حاليكه تنه درخت در درجه حرارت 12- تا 15- درجه سانتيگراد نابود مي شود ولي ممكن است اندامهاي زير زمين، شاخسارهاي جديدي را در فصل رشد بعد بوجود آورند. ريزش زودتر از موعد كه ممكن است به وسيله حمله آفات و بيماريها و يا خشكسالي ايجاد شده باشد، حساسيت درخت را به سرما بيشتر مي كند.

 

ارقام اصلاح شده :

 

انواع انجیر : خوراکی و غیر خوراکی می باشد

 

انواع انجیر خوراکی : ازمیر ، معمولی ، سان پدرو

 

انجیر استهبان از نوع ازمیر می باشد که محصول دوم آن اقتصادی و قابل استفاده است . ارقام آن عبارتند از انجیر سیاه ، سبز ، شاه انجیر و کشکی

 

انجیر های معمولی به صورت پارتنوکارپیک تولید شده و نیازی به گرده افشانی ندارد . ( انجیرهای سیاه موجود در بازار )

 

انجیر های غیر خوراکی به نام " بر " نامیده شده که زمستانه ، بهاره ، تابستانه دارند و از نوع بهاره آن برای " بردهی " یا گرده افشانی درخت انجیر استفاده می شود

 

 

روش ازدیاد :

 

روش ازدیاد به وسیله بذر ، قلمه ، پاجوش ، پیوند . البته ازدیاد با بذر به ندرت انجام شده و مخصوص مراکز تحقیقاتی می باشد . توسط قلمه های چوب 2 الی 3 ساله به راحتی تکثیر می شود . طول قلمه ها در حدود 40 سانتیمتر بوده که در اواخر زمستان جدا می گردند .

 

روش کاشت :

 

فاصله کاشت قلمه در نهالستان انجیر به صورت 4 ردیف (4 فارو) پشت سرهم با فاصله 40 سانتیمتر از یکدیگر است که پس از هر 4 ردیف یک فاصله 80-60 سانتیمتری فضای آزاد قرار دارد. فاصله نهالها از هم بر روی هر ردیف باید 30 – 25 سانتیمتر باشد و قلمه‌ها در وسط پشته کاشته شوند.

 

کود ونیاز های غذایی :

معمولاً با توجه به دیم بودن انجیر در استهبان از هیچ کود حیوانی یا شیمیایی استفاده نمی شود، ولی در زمینه کود دهی طرح تحقیقاتی در حال انجام است .

آبیاری :

 

به دلیل حساسیت درخت انجیر به زیادی عنصر بُر در آب آبیاری، توصیه می‌شود میزان عنصر بر موجود در آب آبیاری نهالستان انجیر کمتر از 1 میلیگرم در لیتر این عنصر داشته باشد.

 

آفات و بیماری ها :

 

پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير :

 

پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير fig brown rot(fig endosepsis)

بيماري ناشي ازقارچ ناقص Fusarium moniliforme است كه اسپورهاي آن با زنبور Blastophaga به داخل ميوه‌ي انجيرانتقال مي‌يابد وموجب پوسيدگي داخل ميوه مي‌شود .

 

لكه برگي سركوسپورايي انجير :

 

لكه برگي سركوسپورايي انجيرfig cercospora leaf spot

 

بيماري ناشي از Cercospora spp مانند( C. bolleana) است؛ كه منجر به توليد لكه‌هاي مازويي در برگ انجير مي‌شود.

 

ترشيدگي انجير fig souring

 

بيماري درايران ناشي از مخمر Hanseniospora osmophila است كه با مگس سركه يا سوسك ميوه انجير از طريق چشم ميوه انجير به داخل آن انتقال مي‌يابد. اين مخمر‌ها باعث ترشيدگي، ايجاد بوي الكل و تغيير رنگ ميوه مي شوند.

 

شانكر انجير

 

بيماري بيشتر در انجيرهايي ديده مي‌شود، كه نياز به هرس شديد دارند. درايران شانكر انجير در استهبانات فارس ديده شده است. بيماري ناشي از Diaporthe cinerascens (آنامورف: Phomopsis cinerascens) است. دراثر حمله قارچ روي شاخه‌ها شانكر ايجاد مي‌شود و شاخه‌ها پژمرده و دچار زوال تدريجي مي گردند. آلودگي از محل هرس شروع مي‌شود ومعمولاَ درفصل باراني صورت مي‌گيرد. قارچ درسال اول آلودگي تغيير رنگ را روي شاخه ايجاد مي‌كند و بتدريج طي 4-3 سال اطراف تنه وشاخه را فرا مي‌گيرد. دراثر مقاومت گياه بافت پينه‌اي اطراف شانكر تشكيل مي‌شود. قارچ درپينه نفوذ كرده ودرسال بعد فعال مي شود. دراثر فعاليت سالانه قارچ دواير متحدالمركزي توليد مي‌شود. قارچ دو نوع پيكنيديوسپور توليد مي‌كند. نوع α ونوع β كه نوع α درايران ديده شده است. اسپورها ازمحل زخمهاي ايجاد شده دراثر عوامل طبيعي وفيزيكي ويا حمله حشرات نفوذ مي‌كنند.

كنترل:

 

بهترين روش كنترل بيماري پيشگيري ازنفوذ قارچ درگياه وباغ است. كه شامل:

 

1. تنظيم زمان هرس(هرس همراه با بارندگي نباشد)

 

2. تهيه قلمه سالم

 

3. معالجه زخمها

 

4.ضدعفوني ابزار هرس

برداشت :

 

انتخاب زمان مناسب برداشت انجير تازه يكي از عوامل مهم توفيق در انجير كاري تلقي مي شود. به طوري كه وقتي انجير چيده مي شود. چنانچه شيرابه از آن خارج شود علامت آن است كه ميوه هنوز نرسيده است و احتمالاً حالت سوزاندگي در اين مرحله به دليل آنزيم هيدروليز كننده پروتئين في سين است. قبل از شروع به برداشت ميتوان از رسيدن انجير از طريق رنگ، بافت و طعم ميوه اطمينان حاصل كرد و اصولاً كيفيت ميوه را ميتوان با اندازه گيري نسبت قند به اسيد، مواد جامد و محلول و تردي آن تعيين كرد. برداشت محصول تازه، به كمك دست و با دقت صورت ميگيرد و براي اينكار لازم است شاخه هاي باردار را پايين كشيده و ميوه را از دُم آن از شاخه جدا كرده و در جعبه هايي كه براي اينكار از قبل آماده شده اند قرار داد. بهتر است تنها يك رديف يا حداكثر دو رديف انجير تازه در داخل جعبه قرار داده شود تا از لهيدگي آن جلوگيري شود. ميوه تازه پس از چيدن بايد در محل خنكي نگهداري و سپس در اسرع وقت به بازار مصرف ارسال گردد. در صورتيكه انجير به منظور استفاده خشكباري باشد برداشت آسانتر است زيرا ميوه بر روي درخت قسمتي از آب خود را از دست داده و پلاسيده مـي شود و بـا كمترين تكان ريـــزش مي كند.

انبارداری:

 

به طور کلی در مورد انجیر های معمولی به دلیل کمی زمان انبار داری آن و توان کم حمل و نقل بایستی به بازار فروش نزدیک باشد . اما در مورد انجیر های خشک به دلیل داشتن خاصیت انبارداری و توان حمل و نقل و از همه مهمتر وجود بازار در خارج از کشور قابل تامل بیشتری است . اما مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز دارند .

 

عملکرد و مقدار تولید در هکتار :

 

ميانگين محصول يك درخت ، حدود 10 كيلوگرم انجير خشك است .ايران با سرانه توليد 2/1 كيلوگرم انجير مقام‌ 4 توليد اين محصول را دارد، سرانه توليد انجير در جهان 150 گرم است .

 

بررسی اقتصادی :

 

براساس اظهارات كارشناسان فائو، ايران رتبه نخست توليد انجير خشك دنيا را به خود اختصاص داده است كشورهاى تركيه، ايران و مراكش به ترتيب با ۶۵هزار ، ۴۹ و ۴۵ هزار هكتار بيشترين سطح زير كشت محصول انجير را در جهان دارا هستند استان فارس با سطح زير كشت ۴۲هزار هكتار و توليد سالانه ۴۰هزارتن محصول انجير خشك نخستين توليد كننده انجير خشك جهان است . سالانه حدود ۸ تا ۱۰هزار تن انجير خشك به خارج از كشور صادر مى شود كه مالزى، هنگ كنگ و چين بيشترين خريدار انجير ايران هستند . سهم انجير ايران در بازار ژاپني چند سال پيش 10درصد بود كه در سال‌جاري به 90درصد رسيده، سهم انجير تركيه و آمريكا كه در آن زمان، به ترتيب 30 و 70درصد بود الان به يك و صفر درصد رسيده است. به تعبير ديگر آنها، بازار ژاپن را از دست داده‌اند. البته دليل چنين فرايندي اين است كه انجير تركيه، آفلاتوكسين داشته و كنار گذاشته شده، انجير آمريكا هم به دليل قيمت بالاتر آن نسبت به انجير صادراتي ايران، توان رقابت را از دست داده است.

 

 

قیمت محصول :

 

قیمت پایه صادراتی انجیر 450 دلار می باشد .

 

موارد استفاده و خواص دارویی :

 

 

انجير ادرارآور است و كساني كه به خروج ادرار احتياج دارند بايد انجير مصرف كنند. انجير سينه را نرم مي كند. برگ هاي درخت انجير، ظروف آشپزخانه را كاملاًپاك مي كند. جوشانده 40تا 120گرم انجير در يك ليتر آب براي معالجه برونشيت مزمن،زكام و گرفتگي صدا مفيد است. مربا و كمپوت انجير براي درمان يبوست مؤثر است لذا ميتوان 3 تا 4 انجير تازه راچهار قطعه كرده و در نيم ليتر شير جوشانده تا پخته شود و آن را با 12 عدد كشمش صبح ناشتا بخورند. جوشانده برگ انجير در منظم نمودن عادات ماهيانه خانم هايي كه مبتلا به بي نظمي عادت ماهانه شدهاند مؤثر است كه بايد جوشانده را چند روز قبل از عادت ماهانه مصرف نمايند . شير سفيدي كه از دم برگها يا ميوه انجير خارج مي شود بهترين درمان ميخچه و زگيل است و بايد آن را صبح و شب روي ميخچه گذاشت تا آن را زايل كند. ميوه انجير نيروبخش، خوش طعم،مولّدانرژي و فربه كننده است و مواد لازم براي سوخت و ساز بدن را در خود جمع كرده است. انجبر براي نرم كردن سينه و روده ها داراي خاصيت معروفي است.

 

اگر 40 تا 120 گرم انجير خشك را در يك ليتر آب بجوشانيد، جوشانده اي بدست مي آيد كه براي معالجه زكام هاي شديد و تورم هاي حنجره مفيد است. دم كرده برگ هاي آن به مقدار 26 تا 30 گرم در يك ليتر آب، مسكن و براي معالجه سرفه تجويز مي شود. جوشانده انجير خشك در التهاب دستگاه تنفس تجويز مي شود.غرغره كردن جوشانده انجير خشك براي درمان گلو درد و سرما خوردگي بسيار مؤثر است. اگر 5 تا 7 گرم انجير خشك رادر مقداري آب ريخته و با آتشي ملايم بپزند تا به صورت شربتي درآيد اين شربت درد گلو را آرام مي كندو سرفه را تسكين مي دهد. از جوشانده انجير خشك در شير، شربتي به دست مي آيد كه براي رفع تحريكات گلو مخاط دهان مصرف مي شود. انجير خشك را مي كوبند و مي سايند ئ به جاي قهوه مصرف مي كنند.مصرف گرد انجير به جاي قهوه در بيماريهاي برونشيت، سينه پهلو و سياه سرفه مفيد است. جوشانده شاخه نازك درخت انجير،آبي را كه در بافت هاي بدن جمع شده خارج مي كند از اين جهت در مورد مرض استسقاءنيز مصرف آن مفيد است. انجير بيش از هر ميوه اي قند طبيعي دارد و به مقدار قابل توجهي داراي ويتامين هاي «آ» و «ب» است. اگر انجير را بپزند و به شكل كمپوت و يا مربا درآورند براي اشخاصي كه سوء هاضمه يا يبوست دارند مفيد است. انجير بواسير را قطع مي كند. انجير سده ها را نرم مي كند و براي باد قولنج مفيد است. انجير نقرس را معالجه مي كندو قواي جنسي را زياد مي كند.

 

انجير بوي بد دهان را از بين مي بردو استخوان ها را محكم مي كند. انجير ميوه اي است بسيار مغذي كه هضم آن آسان است و مصرف آن براي بچه ها و اشخاصي كه از بستر بيماري برخاسته اند و دوره نقاهت را مي گذرانند بسيار مفيد است.انجير به علت دارا بودن دانه هاي ريز، باعث تقويت روده و معده مي شود ولي براي كبدهاي ضعيف زيان آور است.

 

انجير در رفع بواسير،صرع، جنون و وسواس اثرات نيكويي دارد. خوردن انجير تازه و خشك،موجب لينيت مزاج مي شود،از اين جهت يبوست هاي كهنه و مقاوم را درمان مي كند. خوردن جوشانده انجير خشك در تمام التهابات دستگاه تنفس مانند ذات الريه، ذات الجنب،آسم،تنگي نفس،سرماخوردگي هاي مكرر مفيد است.غرغره كردن و دهان شويه با جوشانده انجير خشك، ورم لثه، ورم دهان و ورم گلو را درمان مي كند. . اگر خمير انجير با آرد جو و گندم را به صورت مرهم، روزي 2 مرتبه در محل ورم گوش و دمل ها قرار دهند اثر شفابخش دارند.

 

اگر خمير انجير با آرد جو را به صورت مرهم در محل سوختگي ها و غده هاي ملتهب قرار دهند،مؤثر است. مسواك زدن با سوخته انجير، براي جرم گيري دندان (سفيد كردن دندان ) و تقويت لثه، فوق العاده مفيد است. برگ تازه انجير براي التيام جراحات و زخم ها و جوش خوردن سريع زخم هاي سطحي مؤثر است. مي توان برگ تازه را به مدت كمي روي زخم هاي سطحي گذارد، اگر برگ خشك كرده درخت انجير را بكوبيد و در سركه بخيسانيد و به پوست بدن كه پوسته پوسته مي شود بماليد اثر شفابخش دارد . برگ خشك كرده درخت انجير را بكوبيد و در آب خيس نموده و بر سر يا ابرو بماليد،ريزش مو را بر طرف مي كند. يك قطره از شيرآبه سفيدرنگ انجير را در داخل دنداني كه پوسيده و كرم خوردگي دارد بماليد،درد را تسكين مي دهد. وجود مقدار زياد فسفر اين حقيقت را نشان مي دهد كه انجير در پرورش هوش و حافظه بسيبار مؤثر است. سرشار بودن انجير از پتاسيم تاَمين كننده سلامتي كودكان ضعيف و كم خون و بي اشتها است. اگر انجير و عسل را به طور مساوي با هم مخلوط كنيد جهت زخم معده بسيار مفيد است. انجير به علت داشتن پتاسيم، درجه قليايي بودن بدن را بالا برده و در رفع

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

و چربي بدن بسيار مؤثر است. انجير مي تواند در بيماران مبتلا به عدم كفايت كبد و رماتيسم مزمن مؤثر باشد. انجير هر قدر تازه تر باشد قدرت پاك كنندگي و خواص آن بيشتر است. انجير بهترين غذا براي بيماران عصبي است. انجير پخته مرهم خوبي براي سوختگي زخم هاي گرم و دمل( مخصوصاً دمل دندان) است.

 

شربت انجير تسكين دهندۀ دردهاي گلو و سرفه است. انجير خيسانده شده در شير بسيار خوشمزه و براي درمان يبوست شديد بسيار مفيد است.

انجير خيسانده شده در روغن زيتون براي معالجه يبوست بسيار مفيداست و بايد صبح ناشتا خورده شود.

شيره سفيد انجير اثري نظير مايه پنير دارد، لذا مي توان از آن در تهيه پنير استفاده كرد. براي معالجه آبسه دندان و ناراحتي لوزه و گلو انجير پخته بسيار مفيد است. مرهم انجير پخته شده در سركه، براي درمان سوزش، خشكي و خشونت زخم ها بسيار مؤثر است جوشانده تازه و جوان درخت انجير در استسقاء اثر نيكو دارد.جوشانده انجير در التهاب دستگاه تنفس تجويز مي شود. جوشانده پوست تازه انجير در شك روش ها و اسهال خوني توصيه شده است.

[mani24 29,665]

کیوی

 

 

 

کیوی میوه درخت تاک چوبی و بزرگی از رده Actinidia ( راسته Ericales ، خانواده Actinidiaceae ) است که در آب و هوای معتدل رشد می کند. دربازار جهانی آنرا kiwifruit می گویند اما در شمال آمریکا معمولاً آنرا کیوی می نامند. متداول ترین نوع کیوی ( Actinidia deliciosa) تقریباً به اندازه تخم مرغ است ( حدوداً به طول 6 سانتیمتــر و 5/5 تا 4/5 سانتیمتر محیط) و کاملاً گرد نمی باشد. دارای پوستی کرکدار به رنگ قهوه ای کمرنگ است که معمولاً مصرف نمی شود. گوشت داخل آن سبز روشن و دارای ردیفهایی از دانه های خوراکی کوچک وسیاه است. بافت این میوه نرم و طعم آن گاهی اوقات مثل ترکیبی از توت فرنگی ، موز و آناناس می باشد.نام این میوه را از روی کرکهای روی پوست آن که کاملاً شبیه پرهای پرنده ای در نیوزیلند به همین نام است گرفته اند.

 

 

 

کیوی یک گیاه دوپایه بوده و گرده افشانی آن توسط باد و حشرات انجام می شود ولی زنبور عسل به عنوان حشره ای ویژه برای گرده افشانی گل های کیوی می باشد که باید بسیار مورد توجه قرار گیرد . ریشه های کیوی بزرگ و گوشتی می باشند . برگ های کیوی دارای پرزهایی است که بر روی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

و تعرق ، آفات و بیماری ها و تبادل گازی گیاه تاثیر می گذارند . برگ ها در کیوی مهم می باشند ، چرا که نسبت بین سطح برگ بر اندازه نهایی میوه تاثیر مستقیم دارد . رشد جوانه ها در درخت کیوی همانند درخت انگور می باشد و گل های آن بر روی شاخه های فصل جاری تشکیل می شوند . کیوی از درختانی است که سال آوری دارد و ازدیاد محصول در یک سال سبب کاهش محصول در سال های آینده می گردد . دوره نونهالی درخت کیوی 3 الی 4 سال می باشد .

 

 

 

گیاهان کیوی معمولاً دوپایه هستند یعنی هر گیاه کیوی یا نر است یا ماده.فقط گیاه ماده میوه می دهد آنهم وقتی که توسط گیاه نر گرده افشانی می شود. برای سه تا هشت تاک ماده یک گیاه نرگرده افشان لازم است. تنها استثنا ، یک نوع پیوندی از ژاپن به نام گونـه Issai است (Actinidia arguta x rufa) که گلهای کامل می دهد و می تواند خودش را بارور نماید ؛ متاسفانه این گونه کم طاقت است و مقاومت آن از بیشتر اشکال A. arguta کمتر می باشد و تولید کننده بزرگی محسوب نمی شود.

 

 

 

کوی از نظر دشواری در گرده افشانی معروف است چون گلهای آن برای زنبورها جذاب نیستند. بعضی از تولید کنندگان گرده های جمع آوری شده را بر روی گلهای ماده می پاشند. اما کلاً موفق ترین راه گرده افشانی اشباعی است که در این روش جمعیتهای بسیار زیادی از زنبورها را بوجود می آورند ( با قراردادن کندوها در باغها) که زنبورها به علت رقابت شدید برای تمامی گلهای موجود در مسافت پروازیشان مجبور به استفاده از گلهای کیوی می شوند.

 

 

 

تاریخچــــــه

 

Actinidia deliciosa بومی جنوب شرقی چین است و Actinidia chinensis در نواحی کم ارتفاع تر جنوب شرقی چین بسیار رایج است. گونه های دیگر Actinidia نیز در چین یافت شده و تا جنوب شرقی سیبریه امتداد دارند.

 

 

 

کشت آن در اوایل قرن بیستم از کشور چین آغاز شد زمانیکه دانه های این میوه توسط Isabel Fraser در نیوزیلند تولید شد. او رئیس دانشکده Wanganui Girls بود و مشغول دیداراز مدارس ماموران در چین بود. دانه ها در سال 1906 بوسیله باغبانی به نام Alexander Allision کاشته شد و اولین تاک در سال 1910 به بار نشست. افرادی که اولین بار این میوه را خوردند طعم آنرا مانند سفرس پنداشتند و به همین علت آنرا سفرس چینی نامیدند ، اما این میوه از خانواده آکتینیدیا می باشد و هیچ ارتباطـــی با خانواده سفـرس ( Grossulariaceae) ندارد.

 

 

 

گونه کشاورزی معروف Actinidia deliciosa "Hayward" حدود سال 1924 توسط Hayward Wright درAvondale پرورش یافت. ابتدا در باغهای خانگی کاشته شد اما کشت تجاری آن در دهه 40 آغاز گشت. امروزه بزرگترین تولید کننده این میوه نیوزیلند است و بعد از آن فرانسه ، آمریکا ، (ایتالیا)) ، اسپانیا و ژاپن قرار دارند.کیوی هنوز هم در سرزمین مادری خود چین تولید می شود اما این کشور هرگز جزو 10 کشور اول تولید کننده این میوه قرار ندارد. در چین عمدتاً این میوه را در نواحی کوهستانی بالای رود Chang Jiang پرورش می دهند. البته در نواحی دیگری از چین نیز از جمله Sichuan و تایوان آنرا کشت می کنند.

 

 

 

گونه هــــــا

 

 

تقریباً تمام کیویهای تجاری به تعداد کمی از گونه های Actinidia deliciosa: Hayward, Chico و Saanichton 12 تعلق دارند.میوه این گونه ها غیر قابل تشخیص هستند و با تعریفی که از کیوی استاندارد در ابتدای این مقاله ارائه شد مطابقت دارند.

 

 

 

گونه جدیدی از Actinidia chinensis به نام کیوی طلائی با گوشتی زرد و طعمی شیرین همانند میوه سالاد توسط باغداران نیوزیلند تولید شد و در حال حاضر بصورت مقادیر روزافزون در بازارهای جهانی معامله می شود.بعضی از گونه های وحشی درچین دارای میوه ای زرد هستند اما به علت کوچکی ارزش تجاری ندارند. سال 1987 دانه های این گیاه به نیوزیلند وارد شد و باغداران پس از یازده سال ازطریق پیوند زدن آنها با کیویهای تاکی سبز نوع جدیدی از این میوه را پرورش دادند. کیوی طلائی دارای پوستی نرم و برنزی رنگ و کلاهک تیزی در انتهای آن است و گوشت آن به رنگ طلائی خاصی می باشد. ارزش تجاری این نوع کیوی از انواع سبز بیشتر است.

 

 

 

ارزش غذایـــــــی

 

 

کیوی سرشار از ویتامین ث می باشد. مقدار پتاسیم آن از نظر وزنی تاحدی کمتر از موز است. همچنین دارای ویتامینA ، ویتامین E ، کلسیم ، آهن و فولیک اسید می باشد.

 

 

 

 

جدول ترکیبات موجود در 100 گرم کیوی

 

 

انرژی 08/61کالری

 

 

 

کربوهیدرات 87/14 گرم

 

 

 

پروتئین 989/0

 

 

 

چربی 439/0

 

 

 

فیبر 495/4

 

 

 

ویتامین C 03/98 میلی گرم

 

 

 

ویتامین A 5/17

 

 

 

ویتامین2/2 E میلی گرم

 

 

 

فولات 03/38میگروگرم

 

 

 

پتاسیم 6/331میلی گرم

 

 

 

کلسیم 05/26میلی گرم

 

 

 

فسفر 40میلی گرم

 

 

 

نیاسین 5/0میلی گرم

 

 

 

ریبوفلاوین 05/0 میلی گرم

 

 

 

 

 

 

 

کیوی خام نیز دارای مقادیر زیادی آنزیم حل کننده پتاسیم به نام پاپایین است که ازنظر تجاری برای نرم کردن گوشت مفید است اما احتمال دارد برای بعضی از افراد آلرژی زا باشد. بویژه افرادی که به پاپایاس یا آناناس حساسیت دارند مستعد حساسیت به این میوه هم هستند.

 

 

 

این آنزیم که براثر پختن میوه به سرعت از بین می رود استفاده از کیوی خام را در دسرهای حاوی شیر یا هر محصول لبنی دیگرنامناسب می کند.این آنزیم در عرض چند دقیقه درحالیکه بوی بسیار بدی تولید می نماید شروع به حل کردن پروتئین شیر می کند.

 

خواص كيوي :

 

 

استرس ، مواد مضر و خواب روی بدن انسان اثر میگذارد . هرکس می خواهد به این وضع گرفتار نگردد ، باید روزی سه عدد کیوی بخورد ، متخصصان غذایی بر این عقیده اند که برای پیش گیری از تب ، ناراحتی های معده ، بی حالی ؛ خستگی ، سرفه های شدید و زکام که در وجود باکتریها بروز می کند ، مصرف 150 میلی گرم ویتامین C بهترین راه است . کیوی سیستم حفاظتی بدن را تقویت و از بروز سرطان جلوگیری می کند .

 

 

 

کیوی دارای آنزیم هایی است که پروتئین ها را تجریه می کند . بعد از خوردن غذاهای گوشتی و لبنی قدری حالت اسید معده خنثی می شود و آنزیم های کیوی میتوانند مدت کوتاهی فعالیت کنند و این زمان کافی است که مواد پروتئینی به وسیله این آنزیم ها به قطعات کوچکتر و قابل هضم تبدیل و تجزیه شوند . این امر ، عمل هضم غذاهای سنگین در معده و روده را آسان می کند لذا خوردن کیوی به همراه غذاهای گوشتی و لبنی توصیه می شود.

 

 

کیوی پادزهر سیگار

 

 

در افراد سیگاری مواد سمی به ویژه رادیکالهای آزاد زیادی از دود سیگار به وجود می آید از این رو این افراد باید میزان ویتامین C زیادتری دریافت کنند. حدودا باید سیگاریها 40 درصد ویتامین C بیش تر مصرف کنند. این مقدار با خوردن دو عدد کیوی تامین می شود. البته سیگارها با خوردن کیوی ،ضایعات ویتامین C را که در اثر سیگار کشیدن حاصل می شود جبران می کنند . ولی ضرری که بر قلب ، بیماری عروقی ریه و سایر ارگان ها وارد میشود جبران نمی شود.

 

 

کیوی و سرطان

 

کیوی منبع خوبی برای اسید قهوه یا اسید کافئیک و ویتامین C می باشد. این ها دو ماده اساسی بر ضد سرطان هستند . اسید قهوه در غلظت بالایی در کیوی وجود دارد و همراه ویتامین C مانع از تولید مواد مولد سرطان در معده یعنی نیتروز آمین ها میشوند.

 

 

کیوی سرشار از پتاسیم

 

 

کیوی منبع خوبی برای پتاسیم و عنصر کلسیم است . پتاسیم باعث کاهش فشار خون می شود . کمبود یا فقدان پتاسیم در بد باعث افسردگی و فراموشی می گردد . برای افراد مسن و سال خورده تاکید بر خوردن کیوی و سایر منابع غنی از پتاسیم نظیر موز می شود .

 

 

کشت

 

 

کیوی در بیشترنواحی معتدل رشد می کند. درمناطقی که گونه Actinidia deliciosa مقاوم نیست به جای آن انواع دیگر گونه ها پرورش می یابند. این میوه را بصورت تجاری درسازه های محکم کشت می کنند بطوریکه می توان در هر آکرچندین تن محصول برداشت کرد که بیش از مقداری است که تاکهای ضعیف می توانند حاصل کنند. آنها معمولاً به یک سیستم آبیاری مجهز می باشند که علاوه بر آبیاری مانع از یخ زدگی آنها در بهار می شود.

 

 

 

از کاشتن آن در نواحی مرتفع به علت سردتر بودن زمستان آنجاها و احتمال یخبندان بهاره بایستی خوداری کرد . تلفات این گیاه علل الخصوص طی دوسال اول بعد از کاشت بسیار زیاد است و سرما و یخبندان بی موقع یا بیش از حد متعارف جوانه هایش را میسوزاند و سیاه میکند ، با این وصف جای نگرانی نیست زیرا در آینده نزدیک گیاه دوباره و این بار روی تنه اصلی دوباره جوانه می زند .

 

 

 

این گیاه بسته به قوت و مرغوبیت زمین تا شعاع چهارمتر گسترش می یابد لذا بجا است که یک دار بست سیمی نصب کرد و بوته را به روی آن کشید ، برای داربست سه عدد سیم به طول 70 سانتی متر ، 140 سانتی متر و 200 سانتی متر کافی است شاخه های جوان را به داربست می بندند .

 

 

تکثیر درخت کیوی

 

 

افزایش به وسیله بذر ، قلمه ، پیوند و کشت بافت صورت می گیرد . در افزایش توسط بذر جنسیت کیوی را تا زمان به گل رفتن یعنی 7 سالگی نمی توان تشخیص داد به همین دلیل خیلی مفید نمی باشد . در افزایش توسط قلمه ، قلمه چوب نیمه سخت آن را اواخر بهار تا اواسط تابستان گرفته و در سیستم مه افشان قرار می دهند .

 

 

 

گل در کیوی

 

گل های کیوی سفید رنگ بوده که در نهایت به زرد طلایی تغییر رنگ می دهند و هیچگونه شهدی ندارند اما رایحه خوشبویی را تولید می کنند . البته به دلیل نداشتن شهد برای زنبورهای عسل جذاب نیستند و به همین دلیل گرده افشانی درخت کیوی با مشکل مواجه می گردد . بایستی توجه داشت که گل ها در پایه نر زودتر از پایه ماده باز می شوند و این یکی از روش های تشخیص گیاه نر می باشد .

 

 

هرس درخت کیوی

 

 

برای گلدهی بیشتر بایستی درخت کیوی را هرس کرد ، که هرس تابستانه و استفاده از کند کننده های رشد سبب تحریک گیاه برای گلدهی بیشتر می شود . البته از پاهنگ برداری نیز استفاده می گردد .

 

 

تولید میوه

 

 

تعداد گل در کیوی بسیار زیاد است ولی تعداد کمی از آنها به میوه تبدیل می گردند . از عوامل آن عدم گرده افشانی ، سقط جوانه گل ، عدم تامین نیاز سرمایی ، متعادل نبودن نسبت بین برگ و میوه می باشند .

 

 

 

شاید مهمترین مسئله در پرورش کیوی گرده افشانی گل های آن باشد چرا که رابطه مستقیم با تعداد و اندازه نهایی میوه دارد . برای گرده افشانی بیشتر هم راههای زیادی است که از جمله مبارزه با علف های هرز به دلیل داشتن گل های جذاب تر از گل های کیوی ، رعایت اصول فاصله درختان گرده دهنده و گرده پذیر و راههایی برای جذب حشرات و بویژه زنبور عسل به باغ خود . البته فراموش نکنید برای افزایش میوه در کیوی گرده افشانی به صورت مصنوعی هم انجام می گردد .

 

هرس

 

 

تاکهای کیوی مثل تاکهای انگور شدیداً به هرس نیاز دارند. میوه آن روی نی های یکساله یا بیشتر رشد می کنند اما با پیر شدن نی ها خم می شوند.نی ها را باید بعد از سال سومشان برید و جایگزین کرد.

 

 

طبقه بندی

 

 

94 گونه ازکیوی به ثبت رسیده است که از بین آنها موارد زیر را برای میوه آن کشت می کنند:

 

 

 

● Actinidia deliciosaکه سابقاً Actinidia chinensis نامیده می شد و بیشترین نوع تجاری محسوب می شود.

 

 

 

● Actinidia chinensisکه شباهت بسیار زیادی به Actinidia deliciosaدارد اما گوشت آن به رنگ سبز ، زرد و حتی قرمز- زرد می باشد.

 

 

 

● Actinidia arguta, kokuwa, tara vineیا کیوی با دوام که کوچکتر است ( 15 –10گرم) و دارای گوشتی و پوستی سبز وخوراکی و مقاوم تر از A.deliciosa می باشد.

 

 

 

●کیوی مقاوم Actinidia cordifolia که مشابه A.argutaاست.

 

 

 

●کیوی مقاوم Actinidia purpurea که همانند A.arguta اما دارای گوشتی قرمز است.

 

 

 

● Actinidia kolomikta, kolomikta, arctic beautyیا کیوی شمالی که میوه هایی بسیار کوچک ( 8 گرم یاکمتر) تولید می کند و مقاوم ترین گونه محسوب می گردد ( تاحدود 40- درجه سانتیگراد).

 

 

 

● Actinidia polygama, silver vineدارای میوه هایی ریز است.

 

 

 

پرورش دهندگان ، با پیوند گونه های قبلی گونه های پیوندی را بوجود آورده اند.

 

 

 

 

 

اسامی در زبان چینی

 

●هلوی میمون Macaco : (猕猴桃 Mi2 hou2 tao2) رایج ترین نامها.

 

 

●میوه عجیب یا غیر عادی(奇異果 qi2 yi4 guo3) رایج ترین نام در تایوان و هنگ کنگ (奇异果 kay yee goh). ترانویسی تقریباً شبیه کیوی است.

 

 

 

●هلوی Yang (阳桃 Yang2 tao2)

 

 

 

● هلوی Goat (羊桃 yang2 tao2)

 

 

 

●گلابی کرکدار(毛梨 mao2 li2)

 

 

 

●گلابی تاکی (藤梨 teng2 li2)

 

 

 

چون عموماً نام گیاه معروف سفرس را برای این گیاه جدید بکارمی بردند میوه کیوی را سفرس چینی نامیدند. با این همه شرکت صادرات میوه و سبزیجات Turner و Growers نیوزیلند برای ایجاد تقاضاهای بیشتر این میوه نام کیوی را در سال 1959 برای آن انتخاب کرد ( برگرفته از نام پرنده بی پرواز بومی به همین نام). پرورش دهندگان نیز به تدریج این نام را بکار بردند و در سال 1974 نام کیوی بصورت نام رسمی تجاری این میوه درآمد. نام قدیمی آن هنوز گاهی اوقات در استرالیا مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

 

درآمریکای شمالی بخش "میوه" را از کلمه اصلی حذف کرده و فقط به آن کیوی می گویند و برای بیشتر مردم نام کیوی تداعی کننده میوه است تا پرنده ای به همین نام . این نوع کاربرد اشکالات کوچکی را بوجود آورد و بسیاری از مردم نیوزیلند را ناراحت کرد.برای جلوگیری از سردرگمی خارجیان درباره این موضوع که کیوی به معنی پرنده است یا میوه ویا فردی ازنیوزیلند،اکنون بیشتر کیویهای نیوزیلند تحت نام تجاری (zespri) است.

 

 

 

كود

 

 

در يک باغ کيوی در گرگان، درختان دوساله در باغ تحت تیمار کود زيستی بارور-2 منجر به توليد محصول به ميزان 2 تن در هکتار شده بود، در صورتی که در باغ شاهد هيچ محصولی برداشت نشده بود. لازم به ذکر است به طور کلی میزان میوه کیوی دو ساله بسیار اندک است.

 

 

 

نتایج تاثیر کود زیستی بارور-2 بر عملکرد درختان

 

درخت

 

شهرستان

 

عملكرد در

 

 

 

مزرعه شاهد

 

 

 

(کيلوگرم/هکتار)

 

عملكرد در

 

 

 

مزرعه تيمار

 

 

 

(کيلوگرم/هکتار)

 

افزايش

 

 

 

عملکرد

 

 

 

(درصد)

 

 

 

آلبالو

 

مرند

 

300

 

400

 

33

 

 

 

انگور

 

خرم آباد

 

15400

 

17300

 

34

 

 

 

انگور

 

تاکستان

 

5000

 

7000

 

40

 

 

 

انگور

 

ماهیدشت

 

1700

 

2200

 

29

 

 

 

گردو

 

کرمانشاه

 

در 100 نهال کاشته شده

 

 

 

400 عدد گردو

 

در 100 نهال کاشته شده

 

 

 

1500 عدد گردو

 

275

 

 

 

هلو

 

کرمانشاه

 

7000

 

10000

 

43

 

 

 

هلو انجيری

 

کرج

 

-

 

-

 

50

 

 

 

پرتقال

 

نور

 

37000

 

52000

 

40

 

 

 

پسته

 

مروست يزد

 

600 کيلو پسته خشک

 

750 کيلو پسته خشک

 

25

 

 

 

سيب

 

خوي

 

15000

 

16800

 

12

 

 

 

شبرنگ

 

کرج

 

-

 

-

 

50

 

 

 

کيوی

 

تنکابن

 

30000

 

58000

 

93

 

 

 

گوجه درختي

 

مرند

 

200

 

300

 

50

 

 

 

گيلاس

 

مرند

 

200

 

350

 

75

 

 

 

مرکبات

 

جهرم

 

40000

 

55000

 

37

 

 

 

ميانگين كل

 

60

 

 

 

 

 

 

 

 

 

كود كامل مايع(كلاته) مخصوص كيوي

 

 

كود كامل مايع كيوي كيوي از جمله محصولاتي است كه بيش از 90% توليد آن در باغات مازندران انجام مي‌شود. درختي است كه به سرما حساس بوده و از لحاظ نياز به عناصر غذايي به ازت، پتاسيم، گوگرد، فسفر، و منزيم نياز بالايي دارد. ازت: گلوگاه رشد گياه بوده و كمبود آن به شدت رشد كيوي را كاهش مي دهد. كمبود آن ابتدا در برگهاي پير و سپس در برگهاي جوانتر ديده مي شود زيادي ازت نيز رشد كيوي را كاهش مي دهد كه بصورت سوختگي بين برگها از حاشيه برگ شروع شده و به رگبرگهاي مياني مي رسد. از اين رو رساندن ميزان مناسب و مورد نياز اين عنصر به گياه در توليد آن نقش فراوان دارد. فسفر: با كمترين علائم ظاهري كمبود آن در كاهش رشد كيوي موثر مي باشد كمبود آن باعث لاغر شدن ساقه‌ها و كوچك شدن برگها مي‌شود و زياد بودن فسفر درگياه نيز باعث اختلال در جذب عناصري مانند روي مي شود. پتاسيم: نخستين علامت كمبود آن كاهش رشد گياه در دوران شكوفه دهي و جوانه زدن است. كمبود پتاسيم در كاهش كيفيت محصول توليدي و پائين آمدن سلامت و شادابي گياه و محصول تاثير فراوان دارد، از علائم كمبود آن به پيچيدگي حاشيه برگها، تغيير رنگ برگ به قهو‌ه‌اي، سوختگي و نكروزه شدن برگها، ريزش برگها و كوچك شدن ميوه‌ها مي‌توان اشاره كرد.

 

همچنين پوسيدگي شكوفه ها دركيوي تحت تاثير كمبود پتاسم مي‌باشد. كمبود پتاسيم به شدت عملكرد توليد ميوه را كاهش داده ، تعداد، اندازه و كيفيت محصول را تحت تاثير قرار مي دهد. منزيم: كمبود منزيم به سلامت و شادابي گياه لطمه شديدي وارد مي‌كند نكروزه شدن‌،تغيير شكل و رنگ شديد و حساسيت شديد گياه به آفات و بيماريها از مشكلات كمبود منزيم براي كيوي مي‌باشد. گوگرد: كمبود كوگرد نيز باعث كاهش شديد رشد گياه و توليد است. عناصر ريز مغزي مانند اهن، روي، منگز، بور، مس و موليبدن زماني مطرح مي شوند كه گيا ه از نظر تغذيه عناصر پرمصرف به خوبي حمايت شود وبراي يك توليد خوب و با كيفيت و همراه با مصرف عناصر پر مصرف، عناصر كم مصرف تأثير خود رانشان دهند. تأثيرعمومي عناصري مانند آهن، روي، مس و ... در كيوي بر كيفيت و عملكرد گياه و محصول آن مي باشد، كمبود آنها به كاهش رشد گياه ، بروز علائم ظاهري در پايين آمدن كيفيت گياه و محصول توليدي ، كاهش مقاومت گياه دربرابر آفتاب و .... دامن مي‌زند. علائم كاهش اين عناصر به صورت نكروزه شدن برگها ، تغيير رنگ برگها و كاهش رشد گياه بروز مي‌كند. كه با يك فرمول صحيح و رساندن مواد غذايي با كود مايع هامون در زمان مناسب به گياه به افزايش توليد، كيفيت و سلامت گياه و محصول خود مي‌رسيم.

 

 

 

ميزان مصرف : . ميزان مصرف : 5/2 الی 5/3 لیتر کود را در 1000 لیتر آب حل کرده سپس محلول پاشی انجام شود . محلول فوق قابل جذب از طریق برگ و ریشه می باشد

 

 

 

ترکيبات :

 

 

 

N=14% , P2O5=4% , K2O=8% , Zn=1000ppm , Fe=1250ppm

 

 

 

, Mn=700ppm , Mg=2000ppm , B=300ppm , Cu=200ppm

 

 

 

, Mo=40ppm

 

 

آفات

 

 

شپشك توت يك آفت بسيار خطرناك و پليفاژ در بسياري از كشورهاي جهان است . اين حشره با داشتن بيش از 40 ميزبان در بسياري از باغات دنيا در گروه آفات درجه يك جاي گرفته است . اين آفت از سال 1343 همراه با نهال هاي توت خارجي وارد استان گيلان گرديد و همراه با گسترش نوغانداري و انتقال نهال هاي توت به ساير استانهاي كشور، هم اكنون تمامي توتستانهاي ايران آلوده به اين آفت هستند. خطر عمده آن گسترش و اشاعه بر روي درختان ميوه مانند كيوي، هلو، گردو در نقاط مختلف كشور است. مشكلات عديده ناشي از سموم نباتي و عدم كارآيي لازم آنها بر روي اين سپردار، بررسي قدرت پارازيتيسم دو گونه زنبور پارازيتوئيد به نامهاي ‏‎Encarsia berlesei‎‏ و ‏‎E. faseiata‎‏ را ايجاب مي نمايد.

 

 

نگهداري كيوي

 

 

اگر کیوی شما نارس وسفت است یک عدد سیب کنار کیوی ها قرار دهید وانها را داخل ظرفی ریخته ودر یخچال قرار دهید.

 

 

 

هنگام خريد اين ميوه نمونه‌ای از آن را در ميان انگشتان خود قرار دهيد و درصورتی كه بر اثر فشار جزیی، نرمي زير دستان خود احساس كرديد از خريدن آن صرف‌نظر كنيد. اين ميوه را می‌توانيد در دمای اتاق نگهداری كرده، آن‌را به مدت چند روز ذخيره كنيد. هرگز اين ميوه را كنار سيب، گلابی و سيب زمينی قرار ندهيد، زيرا از اين ميوه‌ها گازی متصاعد می‌شود كه موجب رسيدن بيش از اندازه اين ميوه می‌شود. به علاوه، توصيه می‌شود هيچ‌گاه كيوی بسيار نرم يا لك دار نخريد؛ اما در صورتی كه ميوه شما نارس است می توانيد آن را در كاغذ همراه ميوه‌هايی نظير سيب، گلابی يا موز قرار دهيد تا فرآيند رسيدن تسريع شود. هرگز به اندازه ميوه توجه نداشته باشيد، زيرا در ميزان مواد مغذی موجود در آن تأثيری ندارد. تصور نكنيد ميوه درشت‌تر دارای مقدار بيشتری ماده مغذی است و ارزش تغذيه ای بيشتری دارد.

 

 

هشدار

 

 

اين ميوه از ميوه‌هايی محسوب مي‌شود كه دارای اگزالات هستند. اگزالات تركيبی است كه وقتی وارد بدن مي‌شود ، در مايعات بدن باقی می‌ماند و موجب بروز عارضه در اعضايی نظير كليه‌ها و كيسه صفرا مي شود. به اين منظور اين ميوه براي افرادی كه مستعد سنگ كليه و سنگ كيسه صفرا هستند بايد با احتياط ميل شود. به علاوه، اگزالات موجود در اين ميوه، مانع جذب كلسيم می‌شود. به اين دليل نبايد حداقل 2 تا 3 ساعت قبل و بعد از مصرف لبنيات و حتی قرص‌های كلسيم اين ميوه را تناول كرد تا مانع جذب اين ماده مغذی نشود.

[mani24 29,665]

انبه

 

محصول باغبانی گرمسیری است که در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب رشد کرده و حداکثر تولید را خواهد داشت . مناطق جنوبی کشورمان باوجود اینکه شرایط ایده آل (گرما و رطوبت مناسب) را ندارد بعضی از محصولات گرمسیری انبه به خوبی رشد کرده و عملکرد بسیار بالایی دارد که در اقتصاد نقش مهمی ار ایفامی کند . بررسی ها نشان می دهدکه تولید این گونه محصولات اقتصادی بوده و صادرات آنها نیز امکان پذیر میباشد . تاکنون توجه چندانی به میوه های گرمسیری معطوف نشده و حداقل تا ابتدای دهه اخیر عملا در برنامه ریزی ها مدنظر قرار نگرفته است به طوری که وضعیت نامناسب باغات گرمسیری از جمله انبه خود مبین این ادعا است .

بااقدامات اخیر سازمان تحقیقات ،آموزش و ترویج کشاورزی و همچنین معاونت باغبانی وزارت کشاورزی به منظور افزایش تولید این محصولات امید است شاهد شکوفایی این محصولات ارزشمند در کشور باشیم. تلاش در جهت شناساندن میوه های گرمسیری در سطح مملکت وایجاد بازار داخلی کمک موثری در فراهم آوردن امکانات صادرات این محصولات فراهم خواهد نمود .

وضعیت کشت انبه در ایران

 

براساس شواهد موجود ، سابقه کشت انبه در ایران به 300 تا 400 سال قبل می رسد. انواعی که امروزه در کشور کشت می شوند ارقامی هستند که از کشورهای پاکستان و هندوستان وارد شده اند و به اسامی مختلف درمناطق نام گذاری شده اند. مناطق جنوب و جنوب شرقی شامل استان های سیستان و بلوچستان ، هرمزگان و منطقه جیرفت ، به عنوان مناطق مستعد برای تولید این محصول شناسایی شده اند .

استان هرمزگان با بیشترین سطح زیر کشت معال 1450 هکتار (867 هکتار بارور و 583 هکتارنهال) و تولید متوسط 90 تن در هکتار مقام اول و استان سیستان و بلوچستان با سطح زیرکشت معادل 360 هکتار (280 هکتار بارور و 80 هکتار نهال) و تولید متوسط 17 تن درهکتار مقام دوم و جیرفت نیز با داشتن حدود 30 هکتار در رده بعدی قرار دارد. مطمئناً با شناخت بیشتر مردم از خواص و ویتامین های این میوه با ارزش ، تقاضای خرید آن افزایش خواهد یافت و با این حرکت بازار فروش آن در داخل کشور رونق خواهدگرفت وصادرات آن نیز می تواند به توسعه کشت این محصول کمک فراوان نماید .

جغرافیای مناطق گرمسیری کشور ما توانایی زیادی برای کشت و تولید انبه دارد و انشاء الله با افزایش تقاضای داخلی و خارجی ، امید آن میرود که باغداران علاقه بیشتری به کشت آن پیدا میکنند و افزایش تولید آن می تواند به طور چشمگیری بر روی وضعیت اقتصادی مردم جنوب کشورمان تاثیر مطلوبی بگذارد .

 

تاریخچه

 

امروزه انبه یکی از 3 یا 4 میوه مطلوب مناطق حاره به شماره می رود . منشا آن را شمال شرقی هند ، شمال برمه و احتمالا سیلان دانسته اند. در قرن شانزدهم توسط پرتقالی ها به دنیای غرب (قاره آمریکا) برده شد و امروزه در مناطق بسیار گسترده ای از هند ، اندونزی ، فلوریدا ، هاوایی ، مکزیک ، آفریقای جنوبی ، مصر ، فلسطین اشغالی ، برزیل ، کوبا ، فیلیپین و پاکستان و بسیاری مناطق دیگر کشت می شود. باتوجه به این که نواحی جنوب شرقی کشور ما دراین محدوده قرار گرفته است وکشت و پرورش انبه در آن ناحیه رونق دارد ، این مجموعه جهت معرفی بیشتر این میوه تهیه شده است.

 

گیاهشناسی

 

انبه mangifera indica مهمترین عضو خانواده Anacardiacea است. مشخصه عمده بیشتر گونه های این خانوداده ، داشتن کانال های رزینی و نیز در پاره ای از آنها ، شیره سمی و اشک آور (حساسیت زا) وجود دارد که گاه عوارض شدید پوستی در انسان ایجاد می کند . متوسط ارتفاع درختان انبه بین 10 تا 30 متر بوده است و تا بیش از صد سال عمر می کنند. البته عمر درختان پیوندی کمتر از انواع بذری است. تنه اصلی کمابیش مستقیم و استوانه ای به قطر 75 تا 100 سانتی متر است. پوست آن به رنگ خاکستری قهوه ای با شیارهای سطحی طولی و یا مشبک حاوی قطرات رزین است. تاج درخت (فرم شاخه ها) متراکم و کروی شکل (یا تخم مرغی) است. شاخه ها قوی و ضخیم و اغلب دارای میان گره های یک در میان کوتاه و بلند (که مربوط به اوایل و اواخر هر دوره رشد است) می باشد . شاخه ها مدور و صاف بوده و در جوانی به رنگ سبز مایل به زرد و تیره می باشند. برگ ها به طورمتناوب تا حدی روی شاخه ها قرار می گیرند. سطح بالایی برگ ها سبز تیره و سطح زیرین آنها سبز مایل به زرد ا ست و طول آنها 40 ـ 10 سانتی متر و عرض آنها بین 10 ـ 2 سانتی متر است.

گل های کاملا کوچک و به طول 8 ـ 6 میلی متر می باشد وروی گل آذینی به طول 60 ـ 16 سانتیمتر قرار می گیرد . ممکن است 500 تا 10000 گل روی یک گل آذین وجود داشته باشد اما درصد بسیار کمی از آنها به مرحله میوه شدن می رسند. به طور معمول دو میوه بر روی هرگل آذین ، محصول خوبی به شمار می رود. گرده افشانی در انبه توسط حشرات و باد صورت میگیرد بنابراین انبه گیاهی دگرگشن است و که هم گل های کامل و هم تک جنسی (نر) تولیدمی کند. البته تعداد گل های نر به مراتب بیشتر از گل های کامل است. این موضوع و شیوه گرده افشانی و شرایط محیط و زمان گرده افشانی از مهم ترین عوامل محدودکننده های تلقیح گل ها و در نتیجه باردهی درخت می باشند .

 

فرآورده ها و میوه انبه

 

از میوه انبه فرآورده های مختلفی از جمله مربا ، کمپوت ، عصاره و ا نواع مختلف چاشنی ها تهیه می شود . همچنین از میوه های نارس و کوچک هم در تهیه ترشی استفاده می شود. در مناطقی مانند هندوستان ، مغز هسته انبه به صورت پودر درآمده و برای مصارف خوراکی استفاده می شود. اما به نظر می رسد که مطلوب ترین نوع مصرف آن ، تازه خوری است . انبه منبع غنی از ویتامین های A و C بوده و حدود 1% نیز پروتئین دارد . برای انبه مصارف متعدد پزشکی نیز معرفی شده است .

 

ارقام مختلف انبه

 

ارقام ، نژادها وانواع گوناگونی از این درخت در نواحی گرمسیری یافت شده اند که Popenoe در 1920 آنها را کم و بیش به دو گروه مشخص طبقه بنذی کرده است. با توجه به این که تاکنون یک طبقه بندی اساسی در این زمینه صورت نگرفته است. به تدریج باشناخت یک گونه جدید طبقه بندی تغییر می کند . به هر حال منشا گروه اول هند و گروه دوم هند و چین ، اندونزی و فیلیپین است . با وجود موارد استثنایی در هر دو گروه ، به طور کلی به دلیل هیبریداسیون فراوان ، بذرهای گونه های هندی ، تک جنینی و آنهایی که از گروه هندوچین هستند ، چند چنینی شده ا ند . نژادهای زیادی که ویژگی های خود را از طریق چند جنینی حفظ کرده اند در دو گروه شناخته شده اند و به خصوص آنهایی که در گروه هندی هستند ، دارای میوه های با کیفیت پایین تر می باشند . در ارقام مختلف انبه و گونه های موجود فعلی ، تفاوت های بسیاری در ویژگی های میوه از بهترین انواع Carabao , Gedong , Mulgoba تا انواع متوسط (کیفی) مانند Turpentineurpentine و Itamaraca هم چنین در ویژگی های گل دهی و عادات میوه دهی دیده می شود .

 

جدول صفات شاخص گروه های هندی و هند و چین درکشورهای آمریکای جنوبی برای کشت انبه از ارقام مهم و مشهور ذیل استفاده می شود :

 

1. رقم (نگو) Ngowe : دارای میوه های کشیده با رنگ زرد و کیفیت خوب که ازارقام مشهور صادراتی است .

2. رقم (بوریبو) Boribo : دارای میوه های بزرگ و کشیده به رنگ نارنجی با کیفیت خوب و مناسب برای کنسرو شدن و از ارقام پرمحصول می باشد .

3. رقم (بتاوی) Batawi : دارای میوه های خیلی بزرگ و گرد به رنگ سبز زیتونی و با کیفیت خوب میباشد .

4. رقم (اپل) Apple : دارای میوه های گرد و به رنگ نارنجی زرد تا قرمزمتغیر بوده و از ارقام خوب صادراتی است.

5. رقم (دودو) Dodo : ‌از ارقام پرمحصول ولی میوه ها تا حدودی فیبری هستند.

ضمنا از ارقام Harries ، Sabre و Peach برای کشت در شرایط آب و هوایی خنک تر و در ارتفاعات 1800 متری استفاده می نمایند که رشد و نمو مناسبی دارند .

 

انتخاب و اصلاح نژاد

 

حتی در هند و هندوچین که میلیون ها درخت ونهال انبه وجود دارد ، اصلاح نژاد و انتخاب این درخت درمراحل ابتدایی است. مانند بسیاری از گونه های مرکبات ، گونه Mangifera indica ، ویژگی های چند جنینی (یا جنینnucellar) را نشان می دهد که در آنها جنین (غیرلقاحی) ، توسط بافت خورش (که به دور جنین Zygotic در بذر نمو یافته وجود دارد) . تشکیل می شود. برخلاف مرکبات که در آنها نهال های با منشا نوسلیnucellar می تواند توسط کاربرد Poncirus trifoliate به عنوان والد نر مشخص می شود نهال های با منشا تخم بارور ناشی از لقاح ، به وضوح صفت غالب Trifolial (نه برچه ای) را نشان می دهند . نهال های انبه باید رشد کنند تا اندازه میوه نشان دهد که جنین بارور شده در هر تخم از بین رفته است یا نه؟ در همین راستا ، درصد چند جنینی ، براساس واریته یا نژاد و همچنین شرایط محیطی در طول دوره گلدهی یا ریشه میوه ، متفاوت است. بعضی گونه ها مانند Haden , Mulgoba , Aphoues به ندرت بذرهای چند جنینی دارند. بعضی گونه ها مانند Turpentine تقریباً 100% نهال های نوسلی دارند و بعضی مثل Sigan , Manila در حد وسط آن دو ، درصدهای متفاوتی دارند که وابسته به شرایط محیط است. عادت های گلدهی و میوه دهی انبه در تضاد با اصلاح نژاد و انتخاب گسترده آن است.تنوع زیادی درتعداد گل آذین (خوشه) ، تعداد گل در هر گل آذین و نسبت گل های کامل به گل های نر (بدون مادگی) حتی درون یک رقم یکسان و یا یک درخت در فصول مختلف مشاهده می شود . تعداد خوشه ها (گل آذین) بین 300 ـ 200 تا 3000 ـ 2000 در هر درخت و تعداد گل در هر خوشه بین 500 تا 10000 متغیراست. نسبت گل های کامل به گل های نر می تواند از 1:4 تا 1:1 وحتی 1:2 باشد و بیشترارقام خوب ، نسبت اولی را نشان می دهند. شکوفایی گل آذین از پایین به بالا و از مرکز به سمت محیط است و گل های کامل تمایل دارند در هر بخشی از دوره رشد ، نمو نمایند. گلها توسط حشرات گرده افشانی می شوند و لذا گرده افشانی یا تلقیح برای تشکیل میوه ضروری است.

 

با وجود حضورصدها هزار تا میلیون ها شکوفه در روی یک درخت بالغ ، باغدار باید خوش شانس باشد اگربه صورت متوسط از هر ده خوشه یکی تبدیل به میوه شود . بدلیل درصد بسیار پایین میوه های تشکیل شده و بالغ شده (به عنوان مثال Young در 1942 پس از 12000 گرده ا فشانی دستی در یک باغ گونه Haden درفلوریدا ، چهل میوه به دست آورد) که از توسعه هر نوع برنامه اصلاح نژاد انبه جلوگیری می کند ، اقدام های فصلی برای بهبود ارقام تقریبا منحصر به انتخاب تصادفی نهال ها باتکه بر کیفیت میوه و نظم میوه دهی می باشد. بدلیل وجود سال آوری در ارقام مشخص باغداران با مشکلات اقتصادی روبرو هستند. برای تعدیل سال آوری از روش هایی چون کشت متداخل ارقام برای بهبود گرده افشانی ، واردکردن زنبور و دیگر حشرات به داخل باغ درطی دوره شکوفه دهی ، Smudging (که در بعضی کشورها بر میو ه دهی خارج از فصل مؤثر بوده است) . Gridling و کندن انتخاب یمیوه های جوان (وقتی که مجموعه سنگینی است)، استفاده می شود. هورمون پاشی پس ازشکوفه دهی (مثل 2,4-D یا نفتالین استیک اسید) و یا کاربرد ریزمغذی ها نیز ممکن است مفید باشد .

 

کشت و تکثیر

 

بذرهای انبه به دوصورت چند جنینی و تک جنینی مشاهده می شوند. بذور چند جنینی پس از کاشت ، تولید چند نهال می نمایند که به جز یکی بقیه به لحاظ صفات ، کاملا شبیه پایه مادری هستند. امااز آنجایی که نهال حاصل از بذور تک جنینی به لحاظ صفات ، شبیه پایه مادری نیستند ، استفاده از تکثیر غیرجنینی ضروری است. برای کاشت بذر، آنها را در خزانه در ردیف هایی به فاصله 30 سانتی متر و با فاصله 15 سانتی متری از هم در عمق 60 سانتی متری به نحوی می کارند که نوک جوانه هسته رو به بالا باشند. برای خزانه از خاک های رسی متوسط یا سیلت به همراه کودهای آلی استفاده می شود. استفاده از کودهای ازتی به صورت سولفات آمونیوم در خزانه توصیه شده است.

 

معمولا بذرهای انبه قوه نامه خود از ظرف مدت چهار هفته از دست میدهند و بذور پس از کاشت در خزانه پس از سه هفته جوانه می زنند. حدود شش هفته تا دوماه پس از سبز شدن ، نهالهای انتخابی را به گلدانی منتقل می کنند که حاوی خاک ،کمپوست ، شن و کود سبز است. البته به جای گلدانها از کیسه های پلاستیکی نیز می توان استفاده نمود .

 

انواع پیوند درانبه

 

انواع مختلفی از پیوند در انبه استفاده می شود که درآنها باید به نکات مختلفی توجه شود. به عنوان مثال گاهی از پایه هایی که به زهکش ، کمتر حساسند و یا به سرمازدگی (انبه جنگلی) و شوری خاک ، مقاوم ترند ،‌ استفاده می شود. بذور باید قبل از کاشت ضدعفونی شده و سپس در بستر بذر قرار گیرند .

 

اقلیم

 

آب وهوا اثر زیادی بر انبه دارد. بهترین اقلیم برای کشت و رشد انبه، شرایطی است که یک فصل خشک مشخص در زمان شکوفه دهی و رسیدن میوه داشته و دارای باران سالیانه بین 1250 تا 1800 میلی متر داشته باشد. در صورت کمبود باران ، آبیاری ضروری است . تحمل این درخت به سرما کم است و به طوری کلی ، متوسط دمای کمتر از 15 درجه مانع رشد و نمو آن بوده و سرمای زیر صفر را بیشتر از چند ساعت تحمل نمی کند . انبه به اختلاف زیاد دما شب و روز نیزحساس است و لذا در مناطق گرمسیری ، رشد و نمو مناسب آن به ارتفاع زیر 600 متر و درمناطق نیمه گرمسیری به نواحی مسطح دریا محدود است.

 

خاک

 

انبه در انواع گوناگونی از خاک هایی که زهکشی مناسبی داشته باشند ، رشدمی کنند. این درخت به فضا زیادی برای رشد و گسترش ریشه نیاز دارد ، و لذا خاک های کمعمق برای آن مناسب نیستند . به لحاظ نوع خاک ، خاک های شنی لومی و نیمه سنگین مناسب تر بوده و خاک های سنگین، شنی سبک و دارای املاح نمکی و یا حالت ماندابی ، نامناسب می باشند . زهکشی به خصوص در اوایل دوره رشد ضروری است و به طور کلی سطح آب زیرزمینی نبایستی از عمق 8/1 تا 5/2 متر بالاتر باشد . مناسب ترین PH خاک برای کشت انبه بین 5/5 تا 7 میباشد .

 

کاشت درخت انبه

 

انتقال نهال باید در شروع فصل بارندگی انجام گیرد. درختان پیوندی را در سطح 12*12 متر و درختان غیرپیوندی را بایددر سطح 14*14 متر کشت نمود . عمق چاله ها 1 متر و طول و عرض چاله هم 1 متر باشد. خاک سطح الارض و تحت الارض را از هم جدا کرده و سپس خاک سطح الارض را با یک حلب 20 لیتری که حیوانی یا کمپوست مخلوط نمود و چاله را از این مخلوط پر کرد . خاک اطراف گیاه را با پا سفت می کنند و از خاک تحت الارض برای حلقه دور درخت استفاده می کنیم .

 

کوددهی

 

برای رشد نمو مناسب گیاه باید هر سال از کودهای شیمیایی استفاده نمود. میزان مصرف کودشیمیایی در سال اول بعد از کاشت گیاه بوده و در سال های بعد همزمان با شروع فصل بارندگی خواهد بود . هم چنین مصرف کودهای ازتی قبل از شکوفه دهی درخت درتثبیت میوه موثر است . معمولامیزان مصرف کودشیمیایی نیترات آمونیم همراه با کلسیم به شرح ذیل می باشد .

سال اول 50 گرم

سال دوم 100 گرم

سال سوم 150 گرم

سال چهارم 200 گرم

اگر کمبود پتاس در خاک وجودداشته باشد می توان از کودشیمیایی مرکب با ترکیب 18 ـ 15 ـ 12 به جای کود فوق استفاده نمود. در این صورت 100 گرم برای هر درخت در سال اول و 150 گرم در سال دوم و 200 گرم در سال سوم توصیه می شود. در سال های بعد با توجه به وضعیت پتاس خاک بایدمیزان مورد نیاز افزایش یابد .

کاربرد محلول های حاوی ریزمغذی شامل مس ، روی ، منگنز ، و بر نیز مفید است . این کار بهتر است که در سال های اول کاشت سه بار در سال و در مورد بر یک بار در سال و در سال های بعد حداقل یک بار در سال صورت بگیرد. بهترین زمان برای مصرف کودحیوانی اوایل آذر و دی ماه و مصرف کودهای ازته و فسفره در اواسط بهمن ماه موثرتراست. مؤسسه تحقیقات خرما ومیوه های گرمسیری میزان مصرف کودهای NPK را برای درختان بارور (680 ـ 185ـ‌730) گرم در سال را توصیه نموده است.

 

آبیاری

 

آبیاری درختان انبه بستگی مستقیم به شرایط آب و هوایی و میزان بارندگی دارد. چنانکه در مقدمه ذکرشد ، در مناطقی که بارندگی کافی است ، نیاز به آبیاری درختان مسن بسیار کم است . به طور کلی برای دوره های اولیه دو تا سه ماه پس از کشت ، آبیاری سه بار در هفته صورت می گیرد. در دوره های بعد آبیاری در تابستان یک بار در هفته و در زمستان هر دو هفته یک بار انجام می شود. درختان مثمر دو تا سه بار در ماه آبیاری می شوند. در دوره 2 تا 5/2 ماهه قبل ازگلدهی از آبیاری اجتناب می شود . این کار رشد سبزینه ای را دچار وقفه کرده و درنتیجه باعث گلدهی بهتر می شود بنابراین در زمان گلدهی نیز باید از آبیاری اجتناب کرد و در صورت لزوم یک آبیاری سبک پس از دوره مذکور و قبل از شکوفایی گل ها انجام می گیرد. پس از تثبیت میوه ها ، آبیاری بایستی به طور مستمر انجام شود.

 

هرس

 

درخت انبه به صورت گنبدی شکل و تا حدود زیادی متناسب رشد می کند ولذا به هرس زیاد نیاز ندارد. با یک برنامه هرس می توان گسترش متوازن شاخه ها و امکان استفاده حداکثر از سطح برگ ها را فراهم کرد. شاخه های ضعیف ، خشک ، بیمار و آفت زده و یا رو به داخل (که همیشه در سایه هستند) را بایستی جدا کرد. در سال اول نهال را تاارتفاع 1 متر قطع می کنند تا اسکلت تاج درخت شکل گیرد در سال دوم 4 تا 5 شاخه که بین آنها دارای فضای مناسبی باشد انتخاب می کنند تا شاخه اصلی درخت را تشکیل دهد وشاخه های دیگر را قطع می نمایند .

 

برداشت

 

درخت انبه از سال چهارم یا پنجم بعداز کاشت شروع به میوه دادن می کند و بعد از 8 سال میزان تولید آن افزایش می یابد. در 20 سالگی به رشد کامل می رسد . هر درخت باید در سال بین 200 تا 500 عدد میوه تولید نماید. بعضی ازارقام در سال می توانند 100 عدد میوه تولید نمایند. از نظر تولید ، ارقام انبه نظم هماهنگی ندارند به طوری که در یک برداشت کم از نظر تولید ، ارقام انبه نظم هماهنگی ندارد به طوری که در یک برداشت کم از نظر تعداد امکان افزایش کیفیت میوه وجود دارد .

معمولا از گلدهی تا زمان رسیدن میوه ها 3 تا 6 ماه طور می کشد. برداشت میوه ها با تغییر رنگ آن از سبز به زرد شروع می شود و معمولا در این حالت بریکس میوه بیشتر از 7 می باشد. میوه ها راباید در فواصل زمانی منظم برداشت نمود. میوه ها را به آرامی در دست گرفته و میچینند و سپس بسته بندی می نمایند . میوه ها همراه با 5 تا 10 سانتی متر از دم میوه چیده می شود. برای حمل و نقل و صادرات میوه باید دم میوه ها را تا 2 سانتی مترکوتاه نموده و شستشو می دهیم تا مواد زاید و بقایای سم از بین برود و سپس در جعبه قرار می دهیم. برای جلوگیری از شکستن شاخه های درخت در زمان برداشت از نردبان یا بالابرها باید استفاده نمود .

 

بسته بندی

 

برای بسته بندی این محصول در کارتن باید نکات ذیل را رعایت نمود.

1. کف کارتن از نوع مقوای سه لای سنگین و در آن ترجیحاً تلسکوپی باشد و از انواع دای کاتی دردار نیز می توان استفاده نمود.

2. کارتنهای مورد استفاده ، تمیز ، نو ، خشک و عاری از بو بوده و اثر نامطلوب روی سطح خارجی یا کیفیت میوه نداشته باشد.

3. در کارتن های پنج کیلویی به صورت یک ردیفه با استفاده از شبکه های سلولزی بین میوه ها بسته بندی شود.

 

شرایط حمل

میوه انبه باید یک هفته قبل از رسیدن کامل چیده شود و در حرارت 9 درحه سیلسیوس با رطوبت نسبی 90 ـ 85 درصد با ماشین یخچال دار حمل شود.

 

شرایط نگهداری

برای نگهداری انبه در انبار باید شرایط زیر رعایت گردد :

1. کارتن های میوه باید به طور منظم به نحوی در انبارقرار داده شوند که جریان هوا بین آنها آزادانه برقرارباشد.

2. رطوبت نسبی انبار 90 ـ 85 درصد و حرارت آن 20 ـ 16 درجه سلسیوس باشد.

3. در صورت رعایت شرایط فوق میوه را به مدت 21 ـ‌14 روز می توان در انبارنگهداری نمود .

 

سال آوری

سال آوری انبه یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده درتولید میوه می باشد. باردهی به صورت یکسال در میان و یا بی قائده باعث مشکلات اقتصادی در تولید آن می شود. میوه انبه به روی شاخه های 9 ماهه تا یک ساله تشکیل میشود و لذا در سال هایی که باردهی درخت خوب باشد ، رشد شاخه های جوان کم شده و در سال بعد تشکیل میوه روی آنها دچار کاهش می شود. عکس این حالت در سال بعد اتفاق میافتد . به این صورت که به علت باردهی کم ، رشد شاخه ها بیشتر و لذا در سال بعد ، میوهدهی بهتر صورت می گیرد. البته عوامل متعدد دیگری چون ویژگی ژنتیکی ، شرایط آب وهوایی ، کمبود مواد غذایی و غیره در باردهی سالانه موثرند .

جهت کاهش اثرات سال آوری توصیه های زیر ارایه شده است :

 

1. به درختان بالای 15 سال حدود 6 ـ 5 کیلوگرم سولفات آمونیوم و 3 ـ 2 کیلوگرم کود

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

قبل از رسیدن به مرحله گلدهی داده شود و همچنین حدود دو ماه قبل از گلدهی مقدار 2 کیلوگرم کود سولفات پتاسیم برای هر درخت مصرف شود.

2. کشت مخلوط ارقامی که سال آوری ندارند با ارقامی که دارای سال آوری می باشند.

3. مبارزه با آفت و بیماری ها

4. محافظت درخت از سرمای شبانه در هنگام تشکیل گل و میوه

5. تنک کردن میوه های تشکیل شده روی شاخه های جوان که به رشد و نمو دیگر شاخه ها (برای سال بعد) کمک میکند.

 

باردهی

درخت انبه 5 ـ‌4 سالگی به باردهی می رسد. البته مقدارتولید در سال های اول پایین است و به تدریج تا حدود 500 ـ 300 در هر درخت می رسد. متوسط بازده بر مبنای وزن برای هر درخت در درختان پیوندی 200 ـ 150 کیلوگرم و برای درخت های غیرپیوندی 400 ـ 300 کیلوگرم است . معمولا از گلدهی تا زمان رسیدن میوه ها حدود 3 ـ 6 ماه طول می کشد و شروع ریزش طبیعی میوه ها نشانه رسیدن میوه است. البته انبه به صورت (نارس) برداشت می شود و (نارس) حالتی است که رنگ پوست آن متمایل به زرد بوده ودر شرایط نگهداری در انبار قابل رسیدن باشد . حدود 6 تا 7 هفته پس از برداشت، میوه ها زرد و نرمشده (در انبار) و برای مصرف آماده اند .

 

آفات انبه

از مشهورترین آفات انبه میتوان به مگس های میوه ، شپشک ، زنجره انبه اشاره نمود که از این میان مگس میوه ، نظریه اهمیت آن مورد بررسی قرار می گیرد .

مگس میوه انبه Dacus Zonatus بزرگ ترین آفت انبه و گواوا می باشد. خسارت این آفت از طریق تخم گذاری در درون میوه و رشد لاروها در داخل آن می باشد. از سایر میزبان های این آفت می توان به آلو و مرکبات اشاره کرد.

به دلیل حضور فعال این آفت در تمامی فصول سال (حدود 10 ماه)، مبارزه و کنترل آن غالبا دشوار است ، به ویژه آنکه قابلیت تحرک این آفت در بین باغ ها نسبتا زیاد است. به لحاظ محیطی درجه حرارت زیر 5/23 درجه به مدت یک ماه (یاکمتر) اثر منفی روی جمعیت آفت دارد.

در مبارزه شیمیایی از سموم مختلف حشره کش و در مبارزه تلفیقی استفاده از تله های فرمونی پیشنهاد شده است. اخیراً تلاش هایی در مورد کنترل آفت از طریق عقیم سازی حشرات نر صورت گرفته است.

 

مهم ترین بیماری های انبه

1. آنتراکنوز (Anthracnose)

بیماری تقریبا شایع باغ های انبه است که علایم آن به صورت خشک شدن حاشیه برگ ها ، ریزش برگ و خشکی شاخه ها است. از سایر عوارض آن می توانبه پژمردگی و ریزش شکوفه ها اشاره نمود. عامل این بیماری Coletotrichum gloesporioides معرفی شده است.

برای کنترل این بیماری توصیه می شود تا خاک باغ ها هنگام احداث از نظر آلودگی به قارچ نامبرده مورد بررسی قرار گیرد. بقایای میوه محصولات آلوده را برای جلوگیری از پیشرفت وگسترش بیماری بسوزانند و همچنین به درختان مبتلا کود کافی و مناسب داده شود. در مبارزه شیمیایی استفاده از قارچ کشهایی مانند Captan و یا قارچ کش های حاوی مس قبل از زمان گلدهی تا مرحله برداشت توصیه شده است.

2. سفیدک پودری (Powdery Mildew)

خسارت این قارچ عمدتا بر روی گل ها بوده و علاوه بر آن بر روی شاخه ها و شکوفه ها نیز آسیب وارد می نماید که معمولا منجر به ریزش گل ها می شود . گسترش این قارچ اغلب در هنگام باران های سنگین صورت می گیرد. برای مبارزه شیمیایی توصیه شده است از مرحله شروع گلدهی تا تثبیت میوه ، هر دو هفته یک بار با استفاده از قارچ کش هایی مانند Dinocap سم پاشی صورت گیرد.

3. بیماری Mango Malformation

در سال های اخیر به عنوان یکی از مهم ترین بیماری های انبه محسوب می شود. در اثر این بیماری تشکیل گلبه صورت گرفته و در نتیجه میوه تشکیل نمی شود . اطلاعات در مورد این بیماری و روش قطعی مبارزه با آن هنوز کامل و شناخته شده نیست.

 

منبع:http://www.ir-agri.com

[mani24 29,665]

مقدمه

 

درخت افرا در نواحی جنگلی و در خاکهای گچی می‌روید و به خصوص در چنگلهای شمال ایران فراوان و گونه‌هایی از آنها در باغها و پارکها برای زینت کاشته می‌شوند. در بعضی از گونه‌ها مواد قندی بسیاری وجود دارد از درختان پهن برگ با چوب صنعتی و بعضی زینتی هستند و در زمستان خزان می‌کنند.برگها اکثراً پنجه‌ای متقابل شانه‌ای شامل 5-3 برگچه نوکدار با دانه‌های نامنظم است. میوه‌ها فندقی دارای دو بال به شکل8 با زاویه بین دو بال که از 45درجه تا 180درجه متغیر می‌باشد و در تابستان می‌رسند افراها به بیشتر خاکها و شرایط مقاوم هستند.

مکان کاشت افرا

 

درخت افرا در هر نوع خاکی به عمل می‌آید ولی گونه‌های مختلف آن در خاکهای آهکی سازگارتر هستند و به آفتاب کامل نیاز دارند.

 

در مورد درخت افرا هرس لازم نیست فقط کافی است در بهار شاخه‌های خشک و بیمار حذف شوند.

 

 

روشهای تکثیر افرا

 

بذرکاری

بذر اکثر افراها در پائیز می‌رسند قبل از کاشت اگر بذر به مدت یک هفته در آب غوطه ور باشد و هر روز آب آن عوض شود در جوانه زنی مؤثر خواهد بود بطور کلی بذر افراها را نباید گذاشت که خشک شوند و موقع کاشت در عمق یک سانتیمتری با پوشش نازک از ماسه و در محلی سایه‌دار کاشته می‌شود.

 

قلمه

قلمه علفی افراها که در خارج از فصل خود تهیه می‌شوند در تحت شرایط گلخانه‌ای و با استفاده از ایجاد زخم و پودر دو درصد اسید ایندول بوتریک (IBA) و 5 در صد بنومیل ریشه‌دار می‌شوند. قلمه نیمه خشبی افرای سیاه در تحت شرایط گلخانه و زخم زنی و پودر تالک به میزان 8000ppm ریشه‌دار می‌شود. قلمه افرای چینی هم در باز و هم در شرایط گلخانه می‌تواند ریشه‌دار شود به شرطی که مدتی را در زیر ماسه(حداقل یک ماه) مانده باشد و سپس اقدام به کشت شود.

 

پیوندزنی

اگر پیوند در فضای باز و در خزانه روی نهالهای بذری زده شود، با موفقیت از پیوند T (تی) یا شکمی از نیمه تابستان تا آخر آن استفاده کرد و در بهار سال بعد به محض رویش پیوندک نهال را از بالای آن سربرداری نمود. در صورتی که امکانات گلخانه ای در دسترس باشد گیاهان پایه بذری یکساله در خزانه که در پائیز سال اول به داخل گلدانهای کوچک منتقل شده‌اند و در طی سال دوم در درون گلدان بوده‌اند، در آخر زمستان (اواخر بهمن یا اوایل اسفند) برای آماده شدن پیوند زنی به گلخانه آورده می‌شوند به محض اینکه ریشه‌ها علامت رشد را نشان دادند پایه برای پیوند زدن آماده است. برای این منظور قبلاً پیوندک را به صورت شاخه در طول فصل رویشی جمع آوری و در یخچال نگهداری می‌نمایند.

انواع درخت افرا

 

افرای سیاه (افرای سه برگی)

این درخت به ارتفاع 10 تا20متر بوده و یک درخت سریع الرشد و مردم پسند است. برگهایش شانه‌ای، گلهایش کوچک و به شکل خوشه‌هایی از شاخه‌ها آویخته می‌گردد. رویشگاه اصلی آن آمریکای شمالی است. شاخه‌ها باریک بوده و در مقابل بادهای شدید مقاومت چندانی ندارد. گلهای نر و ماده روی پایه‌های جداگانه قرار دارند و تنها پایه‌های نر جنبه تزئینی دارند گونه دیگر افرای سیاه به شکل پایه ماده دیده می‌شود که برگهای آن حالت ابلق دارند. کلهایش چندان جلب توجه نمی‌کند ولی میوه‌های بالدار سفید رنگ آن بسیار جذاب است.

 

افرای پر چینی یا افرای دشتی

یک درخت مرتعی به ارتفاع 8-6 متر است برگهایش دارای 5 - 3 لوب و پهنای آن بین 10- 5 سانتیمتر بوده که لوب میانی خود به 3 لوب کوچکتر تقسیم می‌گردد. کلها سبز رنگ با گل آذین ایستاده است درختانی کم مقاوم اما غیر تماشایی هستند. این درخت برای خاکهای قلیایی ، گیاهی بسیار ارزشمند به شمار می‌آید ولی می‌تواند با هر نوع خاک دیگر نیز خود را سازش دهد همچنین به نور آفتاب نیز نیازمند است.

 

افرای کوهستانی یا افرای نروژی

این درخت بیشترین جذابیت را در بین انواع افراها دارد. برگها پنجه‌ای بزرگ و چاکدار با تقسیمات دندانه‌دار نوک تیز ولی رنگ آنها سبز مایل به زرد است که در پائیز به زرد تیره تبدیل می‌شود گل آذین آن رو به بالا قرار دارد. برگها دارای 7 - 5 لوب و دمبرکها بلند و حاوی شیرابه سفید رنگی هستند. ساقه نهال جوان کبود رنگ کرکدار و سپس قهوه‌ای مایل به سبز می‌شود.

 

افرای برگ چناری

این نوع افرا به ارتفاع 6متر و دارای برگهایی چنار مانند با لبه‌های کرم رنگ است.

 

افرای سرخ

این نوع افرا دارای برگهای قرمز ارغوانی به ارتفاع حداکثر 5 متر می‌باشد و در شرایط آب و هوایی مرطوب رشد می‌کند. افرای سرخ سایه پسند بوده و در پارکها جهت پر کردن فضای خالی درختان بلند مناسب است.

 

افرای بزرگ صنعتی شبه چناری

این نوع افرا ، افرای زیبایی نیست اما فوق العاده سریع الرشد بوده و به سرعت به ارتفاع حدود 9متر و بیشتر می‌رسد. این درخت مخصوص مناطقی است که نیاز به پر کردن فضاهای خالی با درختان زود رشد است. برگها پنجه‌ای شکل است روی برگ سبز رنگ و پشت آن سفید رنگ است گلها آویخته است.

 

 

 

افراهای با پوست ساقه جذاب مانند :

افرای با پوست قهوه‌ای نازک و قابل جدا شدن

افرای با پوست ساقه به شکل پوست مار

افرای با پوست خاکستری مایل به زرد

 

ارتباط با سایر علوم

تاکسونومی: گیاه افرا بر حسب خویشاوندی با سایر گیاهان رده بندی می‌شود و جایگاه این گیاه از نظر رده بندی در سطح گونه مشخص می‌شود.

 

مورفولوژی: تنوع ریختی گیاه افرا مطالعه می‌شود به عبارتی تنوع ریختی گیاه افرا باعث می‌شود تا بدانیم که با شرایط متفاوت در زیستگاههای مختلف سازگاری این گیاه چگونه صورت می‌گیرد.

 

آناتومی: ساختمان داخلی گیاه افرا را مورد مطالعه قرار می‌دهد.

 

مورفوژنز: از ابتدای تشکیل تخم گیاه افرا تا بوجود آمدن شکل گیاه افرا با این علوم مطالعه می‌شود.

 

فیزیولوژی: نحوه کار و فعالیت گیاه افرا از سطح اندامکهای درون سلول تا بافتها ، اندامها و خود گیاه مطالعه می‌شود.

 

سیتولوژی: به مطالعه درباره رشد، تولید مثل و رفتار سلول گیاه افرا می‌پردازد.

 

اکولوژی: به مطالعه چگونگی سازش گیاه افرا با محیط و ارتباط آنها با یکدیگر می‌پردازد.

 

ژنتیک: چگونگی انتقال صفات وراثتی و عوامل انتقال دهنده و ساختار شیمیایی این عوامل را در گیاه افرا بررسی می کند

[mani24 29,665]

[h=2][/h]

کاشت پسته

 

 

 

احداث باغ

 

ـ خصوصيات خاك:

 

كشت پسته در رده هاي مختلفي از خاك با موفقيت انجام مي شود. در مناطق پسته كاري ايران بافت شني لومي كه يك باقت متوسط مي باشد بهترين محصول را توليد مينمايد. همچنين در بافتهاي سنگين تر خاك مثل لوم ـ روسي ـ سيلتي و حتي لوم ـ رسي مصحول مناسبي توليد شده است. وجود زهكش هاي طبيعي همانند يك لايه شني در عمق بيش از 2 متر از سطح خاك، ميتواند سنگيني بافت را جبران نمايد. مناسبت ترين خاك براي كشت و پرورش پسته از نظر عمق، خاكهايي عمق همراه با بافت يكنواخت ميباشد. وجود خاك كم عمق و يا سخت لايه، باعث ميشود كه قسمتهاي هوائي و زيرزميني درخت، كوتاه مانده، در نتيجه باروري و عملكرد آن بطور محسوسي كاهش يابد. درختان پسته در شرايط ماندآبي رشد مناسبي ندارند.

 

 

ـ كيفيت آب:

 

در مورد ارزيابي كيفيت آب آبياري 4 مورد مهم را بايد در نظر گرفت:

 

 

 

1-در صورتيكه EC آب آبياري كمتر از 7/0 دي زيمنس بر متر(ds/m) بوده و SAR آن كمتر از 5/3 باشد، كاربرد آبي هيچگونه محدوديتي ندارد.

2- در صورتيكه EC آب از 2 دي زيمنس بر متر (ds/m) بيشتر باشد، سبب تجمع املاح و پيدايش و توسعه خاكها مي شود و قليا مي شود. به اين دليل استفاده از چنين آبهايي محدوديت ايجاد ميكند.

3- آب آبياري كه SAR آن از 7 بيشتر باشد، سبب كاهش نفوذ آب در خاك ميشود. در اين حالت ، عدم تعادل بين سديم محلول با كلسيم و منيزيم موجب پراكندگي ذرات، سله بستن و گرفتن خلل و فرج خاك خواهد شد.

4- اگر مقدار بر آب آبياري از 7/0 تحت در ميليون و كلر آن از 3 ميلي اكي والان در ليتر متجاوز كند، سبب تجمع اين دو عنصر ميشود. اين تجمع باعث ايجاد مسموميتهاي خاصي در پسته ميگردد.

 

 

 

ـ نمونه برداري از خاك و آب:

 

بهتر است كه نمونه برداري قبل از احداث باغ و يا در حين آن انجام شده و نمونه برداريهاي مداوم نيز در سالهاي اوليه ايجاد باغ، براي شناسايي و تشخيص ميزان عناصر و شرايط شوري و دفع مشكلات آن صورت گيرد. زيرا در اين حالت كنترل و املاح مشكلات بسيار آسانتر بوده و هزينه يا خسارت كمتري براي باغدار به همراه خواهد داشت. تهيه نمونه اي آب و خاك بايد به نحوي انجام شود كه نماينده واقعي محل باشد.

 

 

 

ـ تهيه نمونه خاك:

 

نمونه برداري بايد در يك زمان معين و مداوم، با توجه به روش آبياري و تا عمق2 -5/1 متري در اعماق 200-160-120-80-40 سانتيمتر از سطح خاك انجام گيرد. در محل انتخاب شده جهت نمونه برداري، نبايد تخليه موادي مثل كود حيواني، مصالح ساختماني و... صورت گرفته باشد.

 

 

 

در صورتيكه زمين شكل هندسي داشته باشد، قطرهاي آن را بطور تقريبي رسم نموده، سپس از محل تلاقي آنها يك نمونه و از محل راسلها با كمي فاصله به مركز چهار نمونه تهيه ميگردد. اگر زمين مورد بحث شكل هندسي نداشته باشد، در اينصورت به صورت زيگزاگ و يا مارپيچي حركت كرده به نحوي كه در محل هر تغيير جهت، يك نمونه تهيه گردد. مهمترين مرحله در تهيه نمونه خاك، دقت از مخلوط كردن صحيح نمونه ها بمنظور تهيه نمونه مركب ميباشد.

 

 

 

ـ تهيه نمونه آب:

 

نمونه برداري آب به سادگي امكان پذير است، بدين ترتيب كه ظرف نمونه برداري بايستي تميز و عاري از هر گونه ماده ديگر باشد. در زمان نمونه برداري، حتي ظروف تميز و نو را ابتدا با نمونه آب مورد نظر كاملا شستشو داده، سپس كاملا پر ميگردد. بطوريكه فضاي خاك براي هواد باقي نماند؛ زيرا وجود هوا، باعث رسوب كردن كربنات كلسيم خواهد شد. پس از تهيه نمونه آب، تا زمان تجزيه بايد آن را حتما در يخچال نگهداري كرد. در غير اينصورت در درجه حرارت معمولي اتاق، كلسيم (Ca++) و بيكربنات (Hco-3) رسوب كرده و شوري كل آب كاهش مييابد. ناگفته نماند كه در زمان تهيه نمونه آب لازم است كه حداقل نيم ساعت از شروع پمپاژ آب گذشته باشد.

 

 

 

آماده سازي زمين پس از تهيه نمونه هاي آب و خاك، در صورتيكه براي احداث باغ مثبت باشد پروفيل هايي به عمق حداكثر 2 متر براي شناسايي كامل خاك، در صورتيكه صورت امكان طبقه بندي آن حفر ميشود.

 

براي شروع كار در صورتي كه لايه سطحي خاك (قبل از تسطيح) خيلي شور باشد، لازم است لايه نازكي از سطح خاك را كه محل تجمع املاح است كنار زده و خاكهاي جمع شده را از مزرعه خارج نمود.

 

 

در صورتي كه پروفيل و نمونه برداري نشان داد كه بافت خاك كاملا شني بوده و يا تا عمق 2 متري داراي سخت لايه باشد، بايد از احداث باغ در چنين محلي اجتناب نمود. اگر با حفر پروفيل مشخص شد كه خاك محل احداث باغ مطبق ميباشد. (يك لايه شني و يك لايه رسي يا بر عكس)، در اين صورت قبل از انجام هر كاري، با توجه به نقشه باغ و تعيين جهت و امتداد رديفي در محل كاشت، خاك را حداقل به عرض يك متر و به عمق يك تا دو متر با بيل مكانيكي و يا لودر كاملا مخلوط و يكدست مينمايند. با اين كار اگر در عمق مذكور سخت لايه اي وجود دارد شكسته ميشود.

 

 

 

پس از اين ميتوان ساير عمليات را طبق نقشه انجام داد. چنانچه سيستم آبياري غرقابي مدنظر باشد بايستي شيب نهايي به حدود 2-1 درصد برسد. اگر در محل كاشت با توجه به نتايج، عمليات اصلاحي لازم باشد در اين صورت ممكن است در نوار محل كاشت، گچ يا گوگرد و كود حيواني پوشيده را به خاك اضافه كرده و سپس كاشت نهال را انجام داد.

 

لازم به ذكر است جهت اصلاح خاك (درصورتيکه Ph خاک بالاتر از 7/5 يا 8 باشد).

 

يا اندازه گيري سديم قابل تبادل و با درنظر گرفتن مقدار بهينه آن، مقدار گچ و يا گوگرد لازم در هر هكتار را محاسبه و به زمين داده شود. البته بايد درنظر داشت كه آثار اين اصلاح خاك در طولاني مدت و حداقل 2 تا 4 سال بعد بروز كرده و مشاهده خواهد شد. در صورتي كه كود حيواني مورد استفاده كاملا پوشيده شده و عاري از بذر علفهاي هرز باشد، مي توان آن را در نوار محل كاشت نهال ريخته و گوگرد را نيز به آن اضافه نمود.

 

 

 

لازم است تاكيد شود دادن گچ به تنهايي، ميتواند خاك را اصلاح كند ولي دادن گوگرد بدون كود حيواني هيچ فايده اي بر آن مترتب نيست. پس از انجام عمليات فوق در صورتي كه آبياري به روش غرقابي انجام ميشود،‌ بايد در زمان كاشت نكات زير را در نظر گرفت:

 

حد مجاز شوري براي پسته 8 ميلي موس بر سانتيمتر (دي زيمنس بر متر) ميباشد، البته شوري تا 12 ميلي موس بر سانتيمتر نيز قابل قبول است و شوري بيش از آن موجب خشکيدن نهال و خسارت به آن ميشود. در اراضي بکر بايد قبل از کشت يا توام با کشت پسته در سالهاي اوليه، به منظور کاهش شوري خاک عملياتي مثل زراعت جو و امثال آن انجام گيرد تا بدينوسيله با آبياري هاي مرتب و با دور كم، شوري خاك كاهش يافته و به حد مجاز نزديك شود وگرنه خشكيدن تعدادي نهال در هر آبياري، اجتناب ناپذير خواهد بود. كاشت نهال و يا بذر خصوصا در مناطقي كه منابع آب و خاك كشور است،‌ بايد در داغ آب و خاك شور است، نبايد در داغ آب و نوك پشته ها انجام شود و بهتر است محل كاشت كمي پايين تر از محل داغ آب انتخاب شود.

 

 

 

اگر قبلا نهال در وسط پشته كشت شده باشد، ‌توصيه ميشود به مرور از حالت جوي و پشته درآمده و به كرتي تبديل شوند و خاك اطراف طوقه ها برداشته شود.

 

در صورتي كه كاشت پسته در اراضي بسيار شور و يا شور و قليا و سديمي، مدنظر مي باشد به جاي جوي و پشته، نواري به عرض حداقل يك متر و با عمق مناسب (جهت آبگيري به حجم کافي) ايجاد شده و نهال درست در وسط اين نوار كشت شود (شكل نوار مستطيل بوده و با عمق مربوطه، در حقيقت مكعب مستطيلي است كه در كف و روي زمين آن نهال ها كاشته ميشوند). در برخي موارد استثنايي، دادن خاك رس به اراضي بسيار شني و يا اضافه كردن شن به اراضي رسي با اطمينان از شورنبودن شن و يا رس اضافه شده توصيه ميشود.

 

شخم زدن و ديسك كردن

 

شخم زدن و ديسك كردن عمليات شخم به منظور زير و روكردن خاك و از بين بردن علفهاي هرز، عمليات ديسك زدن به منظور خردكردن كلوخ ها و جمع آوري علفهاي هرز انجام ميشود. گاهي چنانچه بافت خاك نامناسب بوده و نياز به اضافه كردن مواد اصلاحي باشد، اين مواد قبل از شخم و ديسك زدن به خاك اضافه شده و سپس اين عمليات انجام ميگيرد.

 

 

پياده كردن نقشه كاشت نقشه كاشت شامل محل رديفهاي كشت، محل درختان اصلي، محل قرار گرفتن درختان نر، محل قرار گرفتن خيابانهاي اصلي و فرعي، محل قرارگرفتن نوارهاي بادشكن، مسيرهاي اصلي و فرعي حركت آب و... ميباشد كه با توجه به طرح كشت (مستطيلي، مربعي، لوزي و...)‌متفاوت ميباشد.

 

 

مرزبندي و جوي بندي پس از انتخاب روش آبياري و در صورت وجود آبياري غرقابي، بايستي طراحي و پيش بيني لازم جهت مرزبندي قطعات، ‌ايجاد مسير حركت آب در ورودي هاي اصلي و فرعي انجام شود. در صورت نياز، ايجاد محل مناسب براي جمع آوري آب اضافه (زهكش) ضروري ميباشد.

 

ايجاد نوارهاي بادشكن

 

ايجاد نوارهاي بادشكن با توجه به وضعيت اقليمي منطقه و در صورت وجود بادهاي شديد، طوفاني و حركت شنهاي روان در منطقه بايستي در اطراف مزرعه نوارهاي بادشكني از درختان مناسب (با ارتفاع بالا) و عمود بر جهت باد ايجاد گردند تعداد نوارها به نوع گياهان انتخاب شده بستگي دارد. ضمنا گياهان انتخاب شده بايد ميزبان مشتركي براي آفات و بيماريهاي پسته باشند.

 

 

درختان گز، سنجد، سرو، كاج و حتي درختان پسته نر بادشكن هاي مناسبي هستند.

 

كودهاي آليبطور كلي مزيت كودهاي آلي بطور عمده ناشي از مقدار ازت آنها است. نيتروژن ميتواند به شكل آلي در خاك ذخيره شده و پس از معدني شدن براي گياه قابل استفاده خواهد شد. گياهان پوشش دهنده سطح خاك كه در پاييز و ابتداي بهار ميرويند، ازت معدني خاك را جذب و به مواد آلي تبديل مينمايند. لذا باعث كاهش آبشويي و ازت زدايي ميگردد. شخم زدن و مخلوط نمودن گياه پوشش دهنده، در خلال فصل رشد، از راه فرايند معدني كردن ازت آن را به صورت تدريجي آزاد ميسازد.

 

کود دهی پسته

 

انواع كودهاي آلي كودهاي آلي بر اساس منشا پيدايش به سه دسته عمده حيوانی، گياهي و مخلوط تقسيم ميشوند.

 

 

مزاياي كودهاي آلياين كودها ممكن است بتوانند تمامي عناصر ضروري پر مصرف و كم مصرف را براي گياه تامين كنند. اهميت ديگر كودهاي آلي، بهبود و افزايش نفوذپذيري خاك نسبت به آب و هوا و در نتيجه نفوذپذيري ريشه يا گياه ميباشد.

 

 

كودهاي دامي در ايران خصوصا در باغات پسته از كود ماكيان نوع مرغي بسيار مصرف مي شود و بهتر است از مصرف مداوم كود مرغي در باغات پسته خودداري نمود و حداقل هر سه يا پنج سال از كود آلي ديگري استفاده شود.

 

 

 

مقدار مصرف اين كود به علت بالابودن ازت آن بيش از 10 تن در هكتار براي درختان جوان (15 ساله) توصيه نميشود. در مورد درختان بارور و مسن ميتوان ميزان استفاده از آن را تا حداكثر 20 تن در هكتار بالا برد. بطور كلي كود پرندگان و كود مرغي داراي درصد آهن بالا ميباشند. به همين علت از مصرف متجاوز است، بايد جداً خودداري نمود. كودهاي مرغي را بايستي در شيار كودي عميق، مصرف و مدفون كرد.

 

 

 

كودهاي دامي گاوي و گوسفندي تفاوتي در كاربرد نداشته و گاهي نيز به صورت مخلوط بكار برده ميشوند كه انجام آن توصيه ميشود، زيرا كودهاي گاوي ازت و پتاسيم كمتري از كودهاي گوسفندي دارند. بهتر است براي اراضي داراي كمبود پتاسيم از كودهاي گوسفندي استفاده شود و كودهاي گاوي در اراضي معمولي و نسبتا غني از نظر مواد غذايي مصرف شوند. ميزان مصرف كودهاي مخلوط يا گاوي معادل 20 تن در هكتار براي درختان جوان زير 15 سال و 40-20 تن براي درختان بارور و مسن توصيه ميشود.

 

 

 

در صورت وجود مسائلي از جمله وضعيت ژنتيكي برخي پايه ها و يا پايه و پيوندكها، تغييرات موضعي pH و... كمبودهايي به صورت خفيف و يا لكه اي در طولاني مدت مشاهده شد، مي توان از كودهاي شيميايي خصوصا به صورت محلول پاشي و تزريق و يا دادن موضعي به خاك به عنوان مكمل كودهاي حيواني و دامي استفاده نمود. بهتر است مقادير توصيه شده هر كدام از كودها اجزاي آنها را به نصف تقليل داد. كليه مقادير كودي توصيه شده اعم از مرغي و يا گاوي و... بايد به عنوان كود زمستانه فقط در شيار كودي به عرض 40 و عمق 40 سانتيمتر در انتهاي سايه انداز درختان مصرف شود.

 

 

 

كود سبز :

كود سبز بطور متوسط هر 1 كيلوگرم كود حيواني ارزش 2.5 كيلوگرم كود سبز را دارد. ضمنا با استفاده از كودهاي سبز علاوه بر تامين ماده آلي خاك، مواد غذايي آن نيز در نتيجه معرفي شدن ازت آن تا حدي تامين ميگردد.

 

 

خصوصيات گياه انتخابي جهت توليد كود سبز:

 

1-گياه بايد از رشد سريعي برخوردار باشد تا حجم زياد آن از رشد علفهاي هرز نيز جلوگيري كند.

 

2-گياه مورد كاشت با دورهاي آبياري درخت پسته سازگاري داشته و احتياج زيادي به آب جهت رشد كامل نداشته باشد.

 

3-در زمان حداقل ارزش آب (زمستان تا اواخر بهار) بتواند سريعا رشد نمايد.

 

در باغهاي پسته بهتر است كه گياه بين رديفها كشت شده و در صورتي كه ارتفاع گياه زياد باشد، بايد آن را خرد كرده و با دقت بدون صدمه زدن به گل و ميوه درختان، آنها را در زير خاك مدفون نمود. گياهان مناسب كود سبز براي كشت پسته گياهاني است كه اولا خواص فوق را داشته و در عين حال بيماري مشتركي يا پسته نداشته باشند.

 

 

 

روشهاي كاشت و توليد نهال

 

 

ـ كاشت مستقيم بذر در زمين اصليپس از آماده سازي زمين به منظور احداث باغ، بايد ابتدا جوي و پشته هايي به عرض 100-50 سانتيمتر و عمق 70-50 سانتيمتر ايجاد گردد. سپس آن را آبياري نموده و در فصل زمستان نسبت به كشت مستقيم بذور پسته رقم بادامي ريز اقدام ميشود. لازم است كه بذور به مدت 12 ساعت قبل از كاشت خيسانده و با قارچ كچ مناسب ضدعفوني شوند. در يك طرف پشته گودالهايي با عمق 3-2 سانتيمتر و با فاصله 3-2 متر از يكديگر ايجاد و پس از قراردادن بذور در داخل هر گودال روي آن با ماسه پوشانده خواهد شد.

 

در مناطقي كه داراي شرايط شوري خاك و آب هستند، عرض جويهاي كشت 1.5-1 متر و عمق آنها حدود 30-20 سانتيمتر در نظر گرفته و كشت بذور در وسط جوي انجام ميشود. لازم است محل كاشت بذر از سطح جوي حدود 5-10 سانتيمتر بالاتر باشد تا در هنگام آبياري، آب حدود 5 سانتيمتر روي بذر را بپوشاند. طول جويهاي كشت در اين روش بين 50-30 متر و فواصل رديفها حدود 8-6 متر درنظر گرفته ميشود.

آبياري بسته به شرايط آب و هوايي و ميزان آب موجود، پس از سبزشدن بذور هر 15-10 روز يك بار انجام ميشود.

 

 

 

كاشت پسته در گلدان براي اين منظور از كيسه هاي پلاستيكي سياه به قطر 15-10 سانتيمتر و ارتفاع 30-25 سانتيمتر استفاده ميشود.

تركيب در خاك گلدان شامل ماسه شيرين + دو پنجم خاك زراعي + يک پنجم كود حيواني پوسيده (ترجيحا كود گاوي) ميباشد.

 

 

در اين روش ممكن است گلدان ها به صورت آزاد در كنار يكديگر قرار گيرند يا به صورت كرتي درآيند. پس از خيساندن بذور موردنظر و ضدعفوني آنها، 2 عدد بذر در عمق 3-2 سانتيمتر خاك گلدان قرار گرفته و روي آن با ماسه يا خاك اره پوشانيده ميشود. زمان كاشت در گلدان اواخر زمستان و اوايل بهار ميباشد.

 

 

 

در صورت توليد نهال گلداني در شالي يا گلخانه، ميتوان در پاييز يا اوايل زمستان نيز اقدام به كاشت بذر نمود. از مزاياي اين روش بالابودن بازده توليد نهال، سهولت و عدم محدوديت زماني در امر جابجايي گلدان ميباشد.

 

 

 

كاشت پسته در خزانه

 

در اين روش از يك قطعه زمين به مساحت هاي 20*10 يا 30*20 متر استفاده مي شود. از آماده سازي زمين با افزودن كود حيواني پوسيده (20 تن در هكتار)، ماسه با رس (60 تن) و مقداري كود شيميايي (فسفات آمونوم به ميزان 400 كيلوگرم در هكتار) نسبت به املاح و تقويت زمين اقدام مي گردد. از اواسط اسفند تا اواسط فروردين ماه، بذر پسته ارقام بادامي ريز يا فزوني را به مدت 12 ساعت نيسانيده و ضدخوني ميكنند.

 

 

 

در قطعه مورد نظر رديفه ايي به فواصل 30-20 سانتيمتر ايجاد و بذور روسي رديفها به فاصله 15-10 سانتيمتر ي و در عمق 3 سانتيمتر كشت ميشوند. آبياري نهالها ابتدا 10-7 روز يك مرتبه و بعد هر 12-10 روز يك مرتبه انجام ميشود.

 

 

 

نهال هاي توليدي در زمستان سال اول يا دوم به زمين لهبي منتقل ميشوند. در هنگام انتقال نهالها بايد دقت لازم در زمان بيرون آوردن آنها از زمين خزانه صورت گيرد تا از قطع شدن نوك ريشه اصلي و پوشش ريشه جلوگيري شود. در صورت عدم رعايت اين مسئله ممكن است ميزان تلفات به 40-30 درصد برسد.

 

 

 

ـ فاصله كاشت درختان در اكثر باغهاي پسته به دليل عدم آگاهي باغداران، فواصل كاشت رعايت نشده و باغ هايي با شكلهاي نامنظم و متراكم مشاهده ميگردد كه علاوه بر عدم رعايت اصول صحيح باغداري، مشكيات عمليات داشت و برداشت را دارد. به منظور جلوگيري از بروز اين مشكل، فاصله مناسب بين دو رديف 8-6 متر و روي رديف 4-3 متر توصيه ميشود.

 

 

 

ـ كشت مخلوط كاشت هر نوع گياه اعم از زراعي يا باغي در فاصله بين درختان را كشت مخلوط ميگويند. طول دوره نونهالي درختان پسته نسبتا طولاني ميباشد. بنابراين باغدار اقدام به كاشت گياهان مناسب در فاصله بين درختان پسته ميكند تا علاوه بر تامين بخشي از هزينه هاي توليد، سبب اصلاح و بهبود ساختمان خاك نيز شود. از گياهان زراعي مناسب و متداول در كشت مخلوط ميتوان گندم، جو، يونجه، چغندر، شلغم، ضداب و زعفران را نام برد. از گياهان باغي ميتوان انگور، انار، بادام، زردآلو و سيب را نام برد.

 

 

 

آبياري بسياري از باغداران به آبياري نهال پسته، پس از كاشت چندان اهميت نميدهند. آبياري نهال پسته بلافاصله پس از كاشت شروع شده و با دوره هاي حداكثر 7 روزه در سال اول ادامه مييابد. در سال دوم دور آبياري به مرور به 14 روز يك بار تبديل شده و در صورتي كه آب كافي در اختيار باشد تا زمان پيوند، نهال ها با همين دور آبياري ميشوند. ميزان آب داده شده در هر دور آبياري در سالهاي اول و دوم به علت عدم توسعه كامل ريشه بيشتر از نياز آبي گياه بوده كه عمده آن صرف آبشويي املاح و نفوذ عمقي ميشود. از سال سوم به بعد با توسعه ريشه مقدار آب آبياري به ميزان 4000 مترمكعب در هكتار در سال به روش غرقابي سنتي، مقدار قابل قبولي ميباشد.

 

 

 

تغذيه به منظور تغذيه صحيح بهتر است نمونه خاك از محل كاشت تهيه و سپس بر اساس آن كودهاي لازم توصيه شود. دستورالعمل كلي براي اراضي كه خاك آنها از نظر تغذيه اي پايين تر از حد متوسط باشد، ميزان 300 گرم ازت خالص، 300 گرم P2O5 و 300 گرم K2O به اضافه 20 كيلوگرم كود حيواني پوسيده براي هر نهال قابل توصيه است. لازم به ذكر است كه مقادير فوق به ترتيب از 400 گرم

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

، 800 گرم فسفات آمونيوم و 600 گرم سولفات پتاسيم به دست ميآيد.

 

پيوند درختان پسته

 

سه نوع روش پيوندزني در ايران مرسوم است:

 

 

 

1- پيوند لوله اي 2- پيوند شكمي 3- پيوند اسكنه اي

 

 

پيوند اسكنه اي و پيوند شكمي از قديم الايام در ايران كاربرد داشته كه به تدريج كنار گذاشته شده است. هم اكنون استفاده از پيوند لوله اي به دليل سادگي، سرعت عمليات و درصد بالاي جوش خوردن بين پايه با پيوندك رواج يافته و 99 درصد درختان پسته با استفاده از اين روش تكثير ميشوند. از آنجا كه درخت پسته از نوع درختان صمغ دار است، ايجاد هرگونه خراش در تنه يا در شاخه هاي آن موجب تراوش صمغ ميگردد كه در مجاورت هوا سفت ميشود. بنابراين در پيوند شكمي نهال پسته، شكاف افقي در پايين شكاف عمودي به شكل 1 زده ميشود (پيوند شكمي در درختان ميوه معمولا به شكل ‏T است) تا صمغ مترشحه از شكاف افقي مانع رويش و رشد جوانه پيوندك شود.

 

 

 

ـ آماده سازي پايه، تهيه پيوندك و انجام عمل پيوندزني به منظور سهولت در عمل پيوند، نخست پايه مورد نظر انتخاب ميگردد. در اسفندماه نهالهاي 3-2 ساله پسته در زمين اصلي سويه برداري ميشوند.

 

 

 

پس از رشد جوانه هاي جانبي بر روي پايه سوبرداري شده بسته به نوع ‌آرايش تنه درخت 1 تا 3 شاخه جانبي بر روي پايه اصلي نگهداري شده و ساير شاخه ها حذف ميشوند.

 

در پيوند لوله اي هم اندازه بودن قطر پايه و پيوندك ضروري است. به همين منظور ابتدا پايه و شاخه مناسب پيوندك انتخاب ميشود.

 

زمان مناسب براي پيوند نهالهاي پسته به طور عمده در اواخر ارديبهشت تا اوايل خرداد يعني هنگامي است كه درخت به راحتي پوست ميدهد و دماي هوا در حد معتدل قرار دارد.

 

براي تهيه پيوندك حدود 3-2 سانتيمتر بالاتر از جوانه، شاخه را قطع كرده سپس از 2 سانتيمتري زير جوانه با چاقوي پيوندزني پوست دور تا دور بريده ميشود. بعد با انگشت پوست برش خورده را به آرامي چرخانده تا پوست حاوي جوانه به راحتي و به طور كامل از چوب جدا شود.

 

پيوندك آماده شده به شكل استوانه اي حاوي جوانه ميباشد.

 

 

شاخه هاي جانبي نگهداري شده بر روي پايه نيز سربرداري شده و سپس به فاصله 3-2 سانتيمتر از بالا دورتادور شاخه برش داده ميشود و به روش تهيه پيوندك، پوست جدا ميشود.

 

پس از آماده شدن پايه و پيوندك، پيوندك را كه به شكل استوانه است داخل چوب پايه قرار داده و به آرامي به سمت پايين فرستاده تا در محل خود استقرار يابد.

 

نسبت درختان نر و ماده زمان گلدهي و طول دوره گلدهي ارقام مختلف بستگي به شرايط آب و هوايي هر منطقه دارد. انتخاب ارقام نر و ماده اي كه زمان گلدهي يكسان داشته باشند، تطابق زمان گلدهي ايجاد كرده و درصد موفقيت تشكيل ميوه را بالا ميبرد. با توجه به تجربيات و يافته هاي تحقيقاتي در ايستگاههاي تحقيقاتي پسته در مناطق مختلف دنيا نسبت 1:9 درختان نر و ماده در باغ توصيه ميشود كه در هنگام پيوند درختان و يا احداث باغ بايد مورد توجه قرار گيرد.

 

 

معمولا به منظور اطمينان از وجود گرده كافي در زمان گلدهي، در جهت عمود بر باد غالب منطقه يك رديف از مجموعه اي ازارقام نر زود گل، متوسط گل و ديرگل پيوند ميگردد تا بتواند حداكثر همپوشاني را با ارقام ماده موجود ايجاد نمايد.

 

عمليات بعد از پيوندپس از پيوند آبياري بايد منظم و به فواصل 14 روز يك بار انجام شود. جوانه ها و پاجوشهايي كه از زير محل پيوندك و بر روي پايه ايجاد ميشوند،‌ قطع گردد.

 

هرس باردهي درختان پسته

 

هرس فرم درختان پسته هدف از انجام هرس فرم، ايجاد اسكلت قوي و محكم، شكل مناسب و موردنظر، تحريك رشد شاخه هاي مناسب براي ايجاد تاج متراكم و متوازن و افزايش ميزان رشد شاخه هاي نگهداري شده ميباشد.

هرس فرم جامي و شلجمي جهت ايجاد شكل مناسب درختان پسته توصيه ميشود و مراحل اجراي آن به شرح ذيل است:

 

 

 

در سال اول پس از كاشت نهال در محل باغ عمليات پيوند بر روي نهالهاي كاشته شده انجام ميگيرد. در اولين فصل خواب عمليات سربرداري شاخه هاي پيوندي از ارتفاع 100-90 سانتيمتري انجام ميشود. در دومين فصل رشد، شاخه هاي جانبي اوليه ايجادشده از درختان سربرداري شده به عنوان اسكلت اوليه درخت انتخاب ميشوند. در دومين فصل خواب دربرداري شاخه هاي اوليه از ارتفاع 30-25 سانتيمتري صورت ميگيرد، در سومين فصل رشد عمليات حذف پاجوش و جلوگيري از رشد بيش از حد شاخه هاي جانبي انجام ميشود. در فصل خواب سال سوم سربرداري شاخه هاي ثانويه همانند سال دوم خواهد بود.

 

در چهارمين فصل رشد، شاخه هاي موردنظر و پاجوشهاي اضافي حذف ميشوند. در فصل خواب سال چهارم فقط شاخه هاي باريك، بلند و آنهايي كه داراي رشد عمودي و باعث رقابت هستند، حذف ميشوند. در فصل خواب پنجم شكل و اسكلت موردنظر بايستي تكميل شده باشد. اگر هرس برخي از شاخه ها، اثر مثبتي روي تكميل شكل دارد، بايد سريعا انجام شود. متاسفانه در بيش از 90 درصد باغات پسته، هرس فرم انجام شده و درختان موجود به شيوه سنتي (درختچه اي) پرورش يافته اند.

 

پیوست:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[mani24 29,665]

پرورش بادام

 

تکثیر :

 

تکثیر بادام از طریق بذر، پیوند روی پایه های انتخاب شده بادام، هلو یا آلوچه، و توسط ریزازدیادی امکانپذیر است. تکثیر رویشی بادام توسط قلمه خیلی مشکل است و مورد استفاده قرار نمیگیرد. دماوندی و کوزاکونان(1970) موفق شدند بوسیله ی قلمه چوب سخت از یک همگروه از کولتیوار مارکونا تا 40% ریشه زایی داشته باشند. در کولتیوارهای دیگر ریشه زایی بین 0 تا 15% بوده است.

 

تکثیر توسط بذر:

 

تا اواخر قرن هجدهم تکثیر بادام توسط بذر تنها روش مورد استفاده بود. امروزه هنوز در کشورهایی مانند یونان،مراکش،افغانستان و بعضی از نقاط ایران از این روش استفاده میشود. روش ازدیاد به وسیله ی بذر برای یافتن اکوتیپهای جدید مفید است ولی بعلت اینکه بادام هتروزایگوس میباشد و ر نتیجه در نتایج تفرقه صفات وجود دارد، برای ازدیاد مناسب نیست.

 

در مناطق نیمه خشک و در خاکهایی که حاصلخیزی کمتری دارند،کاشت بذر مستقیما در مزرعه یا در خزانه صورت میگیرد. معمولأ زمان کاشت در پاییز است و 3 هسته را در سوراخهایی به عمق 10-8 سانتیمتر قرار میدهند .هسته ها را قبل از کاشت به مدت 24 ساعت در آب میخیسانند. در پاییز سال بعد عمل پیوند جوانه را بر روی بهترین گیاه انجام میدهند و یا اینکه ممکن است در زمستان پیوند شاخه بزنند.

 

در کشت بذر برای تهیه ی پایه از بذور تازه سال جاری استفاده میشود. قوه نامیه بذر بادام معمولأ بعد از 5-4 ماه و در مورد هلو بعد از 6-5 ماه کاهش یافته و در کمتر از یک سال از دست میرود. بذرها قبل از جوانه زنی نیاز به یک دوره سرما دهی مرطوب دارند. برای این کار بذور را به طور مخلوط با شن استریل یا ورمی کولیت مرطوب در داخل کیسه های پلاستیکی قرار داده و به مدت 3-2 ماه برای بادام و 6-5 ماه برای هلو در درجه حرارت 3-2 درجه نگهداری میکنند. بذرها در بهار در خزانه کاشته میشوند. درجه حرارت پایه بادام پایین است و در حرارت بین 2 تا 4oc جوانه میزند. گیاهان حاصله معمولأ رشد خوبی دارند و میتوانند در خرداد ماه پیوند شده و در پاییز به زمین اصلی منتقل شوند. گیاهان کوچکتر و یا پیوندهایی که نگرفته اند میتوانند در پاییز همان سال یا در بهار سال بعد پیوند شوند. وقتی بذور بطور مستقیم در پاییز کاشته میشوند،سرما دهی مرطوب بطور طبیعی اتفاق می افتد. این گیاهان معمولأ در پاییز بعد برای پیوند آماده اند و گیاهان کوچکتر میتوانند در بهار بعد پیوند شوند.

 

تکثیر بوسیله ی پیوند:

 

متداولترین نوع پیوند برای درختان جوان پیوند جوانه میباشد. پیوند اسکنه برای درختان مسن بهتر نتیجه میدهد. از پیوند شاخه کمتر استفاده میشود. همچنین از پیوند لوله ای نیز به ندرت استفاده میشود. پیوند جوانه در هر کدام از فصول پاییز ، بهار و تابستان امکانپذیر است. پیوند در ارتفاع 10 سانتیمتری زمین در خزانه و 40-30 سانتیمتری در مزرعه انجام میشود. پیوند جوانه پاییزه با استفاده از جوانه های گرفته شده از وسط یا پایین شاخه های تازه انجام میشود. آبیاری چند روز قبل از پیوند ، جدا شدن پوست را تسهیل میدهد. به محض شروع رشد در بهار، پایه ها از بالای محل پیوند قطع میشوند و در پاییز گیاهان برای انتقال از خزانه آماده میشوند. زمان پیوند پاییزه تحت تاثیر نوع پایه می باشد.بدین معنی که اگر پایه بادام است،به علت اینکه شیره نباتی در بادام خیلی دیر از جریان می افتد،پیوند در نیمه دوم پاییز( در صورتی که شرایط آب و هوایی و مقدار حرارت محل اجازه دهد) صورت میگیرد.در حالیکه اگر پایه آلو یا گوجه است عمل پیوند را میتوان خیلی زود انجام داد، یعنی از اوائل ماه دوم تابستان شروع به پیوند کردن نمود.

 

پیوند جوانه بهاره زمانی که پیوندهای پاییزه نگیرند انجام میشود. برای این کار از جوانه های روی شاخه های جمع آوری شده در زمستان و نگهداری شده در کیسه های پلاستیکی در دمای ۳-۲oc استفاده می شود. در پیوند بهاره، پایه ها دو هفته بعد از پیوند سر برداری شده و می توانند در پاییز به محل اصلی انتقال داده شوند. پیوند بهاره همچنین ممکن است در مناطق با فصل رشد طولانی انجام شود. این عمل میتواند بر روی گیاهان حاصله از بذرهایی که در بهار سال قبل جوانه زده اند انجام گیرد.بنابراین به علت رشد سریع بادام، تولید درخت پیوندی در طی مدت کوتاهی امکانپذیر است.

 

ریز ازدیادی:

 

پایه یGF677 یکی از اولین پایه های بادام است که توسط ریز ازدیادی تکثیر شده و هنوز در اروپا بطور وسیعی با استفاده از این روش ، با امکانات کم سالیانه 7 تا 8 میلیون گیاه تکثیر میشود.امکان تکثیر ارقام نیز از این طریق وجود دارد. ارقام ferragnes ,tuono, fascionello نتایج رضایت بخشی را از نظر تولید ریشه در شرایط درون شیشه ای و سازگار شدن با شرایط بیرون نشان داده اند. با اینحال هنوز اطلاعات کافی در مورد عکس العمل ارقام ریشه دار شده در شرایط درون شیشه ای در مزرعه وجود ندارد.

 

پایه ها:

 

امکان پیوند بادام روی پایه های بادام ،هلو ،آلو و گوجه وجود دارد. در ایران برای پایه بیشتر از بذر نوعی بادام شیرین که دارای پوست سفت، موسوم به بادام سنگی است استفاده میشود. این نوع بادام درختانی قوی و مقاوم به خشکی و سرما ایجاد میکند. با اینحال در زمینهای تحت آبیاری و زمینهای مرطوب و کم عمق به ترتیب پایه هلو و گوجه یا آلو ترجیح دارد.

 

در کشور های خارجی هنوز از پایه ی بادام شیرین یا تلخ بعلت مقاومت شان به خشکی ،خاکهای آهکی و کلروز ناشی از کمبود آهن ، و عمر طولانی آنها استفاده میشود.این پایه ها همچنین نسبتا مقاوم به شوری و خشکی و کلروز بوده، اما ریشه این پایه ها به چندین بیماری خاکزی ، بخصوص در شرایط آبیاری حساس است. در شرایط خنک تر و مناطق تحت آبیاری ،از دانهالهای هلو به عنوان پایه استفاده میشود. این پایه دارای قدرت یکنواخت تر بوده و دوامش در حین انتقال بیشتر ، اما به خشکی و کلروز حساستر می باشد. در آمریکا ، بذور رقم نماگر که دارای پوست نازکتر بوده و به نماتد مقاوم می باشد و رقم لول که دانهالهای یکنواخت به وجود می آورد ، استفاده میشود. در فرانسه GF305 مورد استفاده قرار میگیرد، هر چند این رقم به Agrobacterium tumefaciens و نماتد گره ریشه حساس میباشد. به طور کلی پایه های هلو به ویروسها که باعث نگرفتن پیوند و کاهش عمر گیاه میشوند حساس بوده و به آهک مقاومت کمتری دارند.

 

پایه های انتخاب شده:

 

این پایه ها عبارتند از:

هیبریدهای هلو + بادام (GF557, GF677 ) ، آلو(میروبالان 2032 ، ماریانا GF 8/1 ) و هیبریدهای میروبالان × هلو یا میروبالان × بادام. هیبرید های هلو×بادام: پایه GF677 تقربیا به طور انحصاری در باغهای متراکم بادام، در خاکهای با زهكش خوب و دارای 5 تا 12% آهک فعال مورد استفاده قرار میگیرند. این پایه رشد سریع داشته ، زودرسی را القاء و نسبت به خشکی و کلروز مقاوم ،اما خیلی حساس به نماتد ها است.

 

این پایه توسط قلمه ی چوب نرم برگ دار تکثیر می شود . قلمه ها در خرداد وتیر ماه از درخت گرفته می شود و تحت شرایط آبفشانی ریشه دار می گردند . قسمت پائین قلمه ها ، با ایجاد دو شکاف طوای زخمی شده و قبل از قرار گرفتن در محیط ریشه زایی در محلول 2000- 1000 میلی گرم در لیتر اسید اندول بوتیریک (IBA) به اضافه ی یک قارچ کش فرو برده می شود .

 

درصد ریشه زای معمولاً خیلی بالا نیست . با این حال رودریگز ناوارو (1981) با استفاده از قلمه های چوب و ترکیبی از سرما و استفاده از هورمون و گرمای تحتانی توانست 99% ریشه زایی بدست آورد . قلمه ها قبل از تیمار با IBA به مدت 560 ساعت (40 ساعت زیر C ْ 7 در شن باضافه 428 ساعت در C ْ 4 و 75% رطوبت نسبی ) سرمادهی شدند و سپس در محیط کشت پرلایت با گرمای تحتانی C ْ 20 قرار گرفتند .

 

تحقیقات لورتی و همکارانش نشان داد که پتانسیل ریشه زایی GF 677 تحت شرایط آبفشانی در اکتبر ( مهر ماه ) موقعی که برگها میریزند خیلی بیشتر است ( حدود 50% ) . آنها گزارش دادند که قلمه چوب سخت با استفاده از گرمای تحتانی بهترین نتیجه را می دهد . در حال حاضر این پایه تقریباً انحصاراً توسط ریز ازدیادی تکثیر می یابد .

 

آلوچه ها :

 

از این گروه پایه تنها 2624 و مارایانا 1/8 GF مورد استفاده قرار گرفته اند . هر دو این پایه با زهکش کم و خاکهای مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند . این پایه ها مقاومت خوبی نسبت به نماتد و بیماری Armillaria mellea دارند و به آسانی از طریق غیر جنسی تکثیر می شوند . این پایه ها قدرت درخت را کاهش داده ولی بار دهی بهتری دارند . عیب این پایه ها سازگاری محدود آن با بادام است که معمولاً به صورت ریزش زود رس برگها در پائیز بروز می کند . با این حال بعضی از ارقام بادام سازگاری خوبی نشان می دهند . به عنوان مثال ماریانا 2624 با مارکونا ، تگزاس ، نه پلاس اولترا و آی و پایه ماریانا 1/8 با فرانجنس ، آی ، پیرلس ، تکزاس ، نه پلاس اولترا فاسیونلو و پیزوتا . همه ی این پایه ها توسط قلمه چوب سخت به طول 25 سانتیمتر تکثیر می شوند . قلمه ها در زمستان گرفته می شوند وقسمت تحتانی ان با محلول 2000 قسمت در میلیون ایندول بوتیریک اسید و قارچکش تیمار شده و مستقیماً در خزانه کاشته می شود . برای تسریع ریشه زایی بهتر است قبل از قرار دادن قلمه ها در خزانه ، به مدت 4-3 هفته آنها در شرایط حرارت تحتانی C ْ18-20 در حالی که قسمت انتهایی قلمه ها در شرایط هوای خنک بیرون قرار گرفته ، قرار دهیم .

 

هیبرید های دیگر: هیبرید های دیگر به علت نا سازگاری با بادام و مشکل تولید تا کنون به صورت تجاری به عنوان پایه برای بادام مورد استفاده قرار نگرفته است .

 

 

رشد میوه و بلوغ:

 

میوه ی بادام از نوع شفت بوده و دارای منحنی رشد سیگموئیدی میباشد . توسعه ی میوه 75-70 روز بعد از گل دهی توقف میشود . ارتباطی بین رسیدگی میوه و تاریخ گل دهی وجود ندارد . پریکارپ میوه ی بادام نازک میباشد . در تیر ماه و مرداد پوسته ی سبز شکافته شده و درون بر آزاد میشود . شکل درون بر ، ظاهر و استحکام آن جزء مشخصات یک واریته میباشد ، اما میتواند تحت تأثیر شرایط آب و هوایی نیز قرار گیرد. درون بر میوه حاوی یک یا دو مغز با اندازه های متفاوت میباشد که وزن آنها بین 5/0 ت 5/1 گرم میباشد . پوست مغزهای بالغ قهوه ای رنگ است . جنین در ابتدا بسیار کند رشد میکند . 50 روز بعد از باروری اندازه ی آنها فقط 200-100 میکرو متر است . وقتی میوه به حداکثر اندازه ی خود رسید ، رشد جنین سریع شده و تمام آندوسپرم را به مصرف میرساند . در مرحله ی بلوغ ، جنین با لپّه های بزرگش تمام فضای بذر را پر میکند.

 

اولین نشانه ی رسیدگی بادام ایجاد شکاف در امتداد شیار شکمی پوش میوه میباشد.اغلب پرورش دهندگان 5/1 ماه بعد از اولین نشانه های شکفتن برون بر ، اقدام به برداشت میوه ها میکنند . بادام های که پیرامون درخت ( در قسمت خارجی تاج درخت ) قرار گرفته اند ، زودتر از آنهایی که در قسمت مرکزی قرار دارند به بلوغ و رسیدگی می رسند . حتی کاربرد گاز اتیلن هم نمی تواند رسیدگی را یکنواخت کند . در صورتی که قبل از شکفتن برون بر ، دانه خشک شود ، باعث خشکی و لاغری مغز می شود ، همچنین تنش های خشکی و مواد غذای این حالت را افزایش می دهد . به طور کلی در موقع رسیدگی دانه ، پوست میوه براحتی جدا شده و میوه ها براحتی در اثر تکان دادن از درخت جدا میشوند . در بعضی از کشور ها به منظور کاهش خسارات آفتی به نام ناول اورنج ورم ، اقدام به برداشت زودتر (قبل از رسیدن کامل) می نمایند . البته در این حالت نیروی بیشتری برای برداشت مکانیکی لازم میباشد و ممکن است درختان در اثر تکان شدیدتر در این حالت صدمه ببینند . همچنین مغزها کوچکتر بوده و عطر و طعم کاهش می یابد و هزینه ی خشک کردن محصول بالاتر خواهد بود .

 

 

 

برداشت و میزان محصول:

 

بادام به صورت سبز (چاغاله) و یا خشک برداشت میشوند . ارقام بادام کاغذی به صورت سبز برای مصرف مستقیم برداشت می شوند . برداشت به صورت سبز به بعضی از کشورهای مدیترانه ای محدود میشود و تنها 2 % از کل تولید را شامل میشود . برداشت خشک از مرداد تا مهرماه انجام میشود . در مناطق دیم بادام ها زودتر از مناطق تحت آبیاری می رسند . در مناطقی که بادام به صورت مکانیکی جمع آوری و برداشت می شود تمهیدات لازم از نظر فاصله کاشت ، نحوه ی هدایت درختان و مدیریت باغ قبلاً باید در نظر گرفته شود . در برداشت مکانیکی ، سطح باغ عاری از علفهای هرز و تمیز نگه داشته میشود . به وسیله ی تکان دادن با وسایل مخصوص بادام ها برداشت می شوند . بادام های ریخته شده روی زمین روی ردیفهای جمع آوری شده و بوسیله ی ماشین مخصوص برداشت شده و به داخل تریلی هایی هدایت می شوند . میزان محصول در هکتار به رقم و شرایط کشت بستگی دارد . در شرایط دیم محصول کمتر می باشد. . میزان محصول تا 5/4 تن در هکتار می تواند باشد ولی معمولاً خیلی کمتر از این مقدار است . میزان محصول در کالیفرنیای آمریکا 1700 کیلوگرم (با پوست سخت ) در هکتار است . به طور کلی بسته به رقم و شرایط کاشت میزان محصول بین 1تا2 تن در هکتار ( با پوست سخت) متغیر است .

 

فرایند و درجه بندی بادام:

 

بعد از برداشت ، برون بر میوه ها توسط ماشین کنده میشود . ماشین های مورد استفاده برای بادام های پوست کاغذی مناسب نیستند و تغییرات و تنظیماتی در آنها بایستی صورت گیرد . سپس بادام ها در زیر آفتاب به مدّت 4-3 روز خشک میشود تا رطوبت آنها به 5/8-8 درصد برسد . بعداً در طی انبار دارای 1 % دیگر از رطوبت کاسته خواهد شد . انبار بادام های پوست نرم (کاغذی) بعلت احتمال آلودگی قارچی با مشکلات بیشتری مواجه است .

 

جهت بهبود کیفیت ظاهری بادام هایی که مصرف رومیزی دارند ، آنها را با استفاده از دی اکسید سولفور سفید می کنند . پوست چوبی بقیه ی بادام ها توسط ماشین شکسته شده و مغزها جدا میشوند . مغزها با توجه به اندازه ، رقم و یا منطقه محل تولید طبقه بندی و به فروش میرسند .

 

بادام ها از این نظر به 5 گروه تقسیم می شوند :

 

1. سنگی و یا دارای پوست بسیار سخت و سفت( 25-20 % مغز)

 

2. پوست سخت (35-25 % مغز )

 

3.پوست نیمه سخت (45-35 % مغز)

 

4.پوست نرم (55-45 % مغز)

 

5. پوست کاغذی(65-55 % مغز)

 

در مورد مغز ها ، درجه بندی در تجارت بین المللی به صورت زیر است:

 

1. مغزهای گزینش نشده: محتوی نا خالصی شامل مغزهای دو قلو و شکسته که معمولاً بعد از خرد کردن و یا آسیاب در شکلات سازی و یا صنعت شیرینی مورد استفاده قرار میگیرند .

 

2.مغزهای گزینش شده: این مغزها بر اساس اندازه و یا وزن گزینش شده اند و بعد از پوست گیری مکانیکی در آب oc98 به مدت2 دقیقه ، در صنایع غذایی (بستنی ، قنادی ، بادام نمک زده ، بادام با پوشش شکری یا بادام سوخته) مورد استفاده قرار می گیرند .

 

3. مغز های تلخ ، شکسته ، دو قلو و بدون شکل و فرم مناسب: این مغزها به صورت آسیاب شده و یا تکه های کوچک در قنادی و شیرینی سازی و یا ممکن است برای تهیه ی روغن به منظور استفاده در کرمهای آرایشی و داروسازی مورد استفاده قرار گیرند .

 

بادام های ایران از نظر اندازه به چهار گروه تقسیم می شوند:

 

1. دست چین یا عالی تا 34 دانه در یک اونس (1200 دانه یا کمتر در Kg) حد اغماض5 % از گروه درشت تر.

 

2. درشت ،34 تا 36 مغز در یک اونس(1200 تا 1280 دانه در کیلوگرم) ، حد اغماض 7% از گروه ریز .

 

3. ریز بیشتر از 36 مغز در یک اونس (بیش از 1280 دانه در کیلوگرم) ،حد اغماض 8% از گروه مخلوط .

 

4. مخلوط یا استاندارد : مخلوطی از بادام های با اندازه های مختلف .

 

درجه بندی دیگر بر اساس مجموع ضرایب بدست آمده در جدول زیر می باشد که بر این اساس درجه بندی به صورت زیر است:

 

1.درجه بندی ممتاز (جمع ضرایب 6 و حداکثر تا 9)

 

2. درجه یک (جمع بالاتر ضرایب 9 و حداکثر تا13)

 

3. درجه دو ( جمع ضرایب بالاتر از 13 و حداکثر تا 18)

 

4.درجه سه ( جمع ضرایب بالاتر از 18و حداکثر تا 22)

 

ارقام بادام:

 

ارقام بادام از نظر عادت رشد و عادت گل دهی ، زمان گل دهی ، زمان برداشت و محصول دهی و حساسیت به آفات و امراض طبقه بندی می کنند . یکی از عوامل محدود کننده ی کشت بادام وقوع سرما های دیررس بهاره است که سبب صدمه به گل ها یا میوه های جوان شده و محصول را نابود می نماید . بنابراین در انتخاب رقم مناسب بادام برای هر منطقه یکی از عوامل مهم که بایستی مورد توجه قرار گیرد زمان گل دهی در بهار می باشد .

 

ضرایب با استفاده از جدول زیر تعیین می گردند:

 

ضریب

 

 

خاکه بادام

 

 

بادام چروکیده

 

 

خرده بادام

 

 

مواد خارجی

 

 

بادام دو قلو

 

 

اندازه

 

1

 

 

تا 2 %

 

 

تا 1 %

 

 

0

 

 

0

 

 

تا 3 %

 

 

تا 34 مغز در اونس

 

2

 

 

بیش از 2 تا 5 %

 

 

بیش از 1 تا 2 %

 

 

تا 5 %

 

 

تا 5 %

 

 

 

 

بیش از 3 %

 

 

بیش از 34 تا 36 مغز در اونس

 

3

 

 

بیش از 5 تا 7 %

 

 

بیش از 2 تا 3 %

 

 

بیش از 5 تا 6 %

 

 

بیش از 5 تا 7 %

 

 

 

 

 

بیش از 36 مغز در یک اونس

 

4

 

 

بیش از 7 تا 10 %

 

 

بیش از 3 تا 5/3 %

 

 

بیش از 6 تا 7 %

 

 

بیش از 7 تا 10 %

 

مخلوط

 

یک اونس برابر با 3/28 گرم می باشد .

 

از ارقام دیر گل بادام ها ی خارجی تاردی نانپاریل (خیلی دیر گل ) ، تکزاس ، تونو ، کریستومورتو ، فرانگنس، فلیپوسو ، فراگویلو و ژنکو را میتوان نام برد . در ایران نیز سرما های دیررس بهاره خسارت ارد می کند . در این راستا در جهت شناسایی و معرفی ارقام دیر گل بادام تحقیقاتی در نقاط مختلف ایران صورت گرفته است . در این باره در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاهرود 26 رقم بادام از سال 1360 مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند .در نتیجه ارقام از نظر زمان گل دهی به چهار گروه خیلی دیر گل ( شاهرود ، 16، 8 و 7) ،دیر گل ( شاهرود 12، 18 ، 15 و 6) ، متوسط گل ( شاهرود 17 و 21 ) و ارقام زود گل ( رقم منقا و نجف آباد ) تقسیم شده اند به طوریکه ارقام خیلی دیر گل با ارقام زود گل از 21 تا 30 روز در شروع ظهور گل اختلاف دارند.

 

از نظر میزان عملکرد میوه با پوست چوبی رقم شاهرود 12 با 3600 کیلوگرم در هکتار و از نظر میانگین عملکرد مغز میوه و کیفیت آن رقم شاهرود 18 با 1675 کیلوگرم در هکتار نسبت به سایر ارقام برتری داشته است .

 

در شهرستان کاشمر ارقام دیر گل بادام های محلی در طی سالهای 74-1372 شناسایی گردیدند . بهترین ارقام از نظر دیر گل دهی که عملکرد خوبی نیز داشتند عبارت بودند از M2-8 ، M2-6، B3 ، M14-18 ، M2-61 ، M9-20 .

 

در منطقه ی میانه مطالعاتی در رابطه با انتخاب ارقام دیر گل بادام در طی سالهای 1372 تا 1375 انجام گرفت ، نتیجه ی این مطالعات منجر به معرفی دو رقم دیر گل به نام های علی بالا و A-2 شده است . این ارقام 15 تا 20 روز در مقایسه با ارقام دیگر دیر گل تر بودند . رقم علی بالا یک رقم پوست کاغذی است که نسبت مغز به پوست چوبی میوه آن در حدود 65 تا 70 % است .این دو رقم خود ناسازگار بوده ولی نسبت به هم کاملاً سازگاری دارند و در کاشت های مخلوط می توانند گرده زای خوبی برای یکدیگر باشند .

 

در ایستگاه تحقیقاتی آذر شهر ، خواب فیزیولوژیکی تعدادی از ارقام تجاری مورد مطالعه قرار گرفته است . در این تحقیقات مقدار نیاز سرمایی ( به حسب واحد سرمایی ) و نیاز حرارتی ( برحسب درجه ساعت رشد ) برای هفت رقم تجاری محاسبه شده است . در این تحقیق رابطه ی مثبت و معنی داری بین زمان گل دهی و نیاز سرمایی و حرارتی ارقام بدست آمده است . در عین حال معلوم شده است که عواملی مانند زمان به خواب رفتن گیاه ، میزان صفر گیاهی (صفر فیزیولوژیکی ) و چگونگی عکس العمل دمایی جوانه های گل نیز می تواند در زمان گل دهی مؤثر باشند . چون این آزمایش در یک سال زراعی (74-73 ) انجام گرفته به نظر می رسد برای اطمینان به نتایج بدست آمده نیاز به تکرار آزمایش در سالهای بیشتری میباشد .

 

در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان81 اکوتیپ دیر گل بادام از مناطق مختلف استان جمع آوری گردیده و در قالب یک مجموعه در دست مطالعه می باشد (مذاکره با محمود عدلی ).

آفات و بیماری های مهم بادام :

علاوه بر آفات عمومی درختان میوه مانند انواع شته ها ، سوسکهای پوست خوار ، چوب خوار ، برگ خوار و گل خوار و کرم سفید ریشه که به بادام هم خسارت وارد می کنند، یک نوع مغز خوار بادام به نام Eurytoma amigdali end. مخصوص بادام وجود دارد .

 

از بیماری ها لکه ی آجری برگ بادام و سفیدک سطحی شایع تر می باشد .

 

زنبور مغز خوار بادام :

 

حشره کامل زنبور کوچکی است به رنگ سیاه و کرم ، لارو آن سفید رنگ است .مغز خوار بادام میوه ی جوان را سوراخ کرده و یک تخم در آن می گذارد . پس از مدت معین تخم باز شدهو لارو حشره بیرون آمده و داخل بادام تبدیل به شفیره شده ، حشره کامل سال بعد از شفیره خارج شده و شروع به تخم گذاری میکند .

 

مبارزه :

برای مبارزه با این آفت راه های شیمیایی و مکانیکی وجود دارد . در مبارزه ی مکانیکی میوه های آلوده حاوی لارو حشره از روی درخت یا روی زمین جمع آوری شده و سوزانده می شود.

 

در مبارزه ی شیمیایی از سموم فسفره مانند گامگسان، دی کلروفون ، فسفامیدون (برای حشره ی کامل ) و یا نواکرون ،فسفامیدون (بر علیه تخم لارو ) استفاده می شود. نظر به اینکه چاغاله بادام در ایران به صورت سبز مصرف می شود ، لذا سم پاشی توصیه نمی شود .

 

لکه آجری برگ بادام :

 

در ایران برای اولین بار اسفندیاری آن را در رضائیه و لرستان گزارش نموده است . نشانه ی این بیماری روی برگ بادام ابتدا به صورت لکه های بی شکل و سبز متمایل به زرد ظاهر میشود . بعداً برگ کلروفیل خود را در محل این لکه ها که معمولاً گوشه دار بوده و حاشیه ی نا مشخصی دارند کاملاً از دست داده و به رنگ زرد در می آید . به تدریج که قارچ عامل بیماری پیشروی و رشد و نمو میکند رنگ لکه ها نیز از زردی به نارنجی و بعد به قرمز آجری در می آید. در این موقع بافت برگ در محل لکه ها ضخیم شده و به سمت سطح تحتانی برجسته می شود. در حالیکه در رویه ی بالایی برگ فرورفتگی به وجود می آید . برگ در محل لکه ها ضخیم تر می شود و گاهی به 3-2 برابر ضخامت برگ سالم می رسد . اواخر فصل تابستان لکه های برگ رنگشان کاملاً قهوه ای و تیره شده و بافت برگ در این قسمت ها مرده و خشک می شود . گاهی به علت پیوستن تعدادی از این لکه ها تمام پهنک برگ فاسد شده و می ریزد . عامل بیماری قارچی به نام Polystigma ochraceum می باشد .

 

مبارزه :

برای مبارزه از انواع قارچ کش ها در چندین نوبت استفاده می شود . اولین سمپاشی در اسفند ماه با قارچ کش کاسید 101 به نسبت 5 در هزار یا محلول دو درصد می باشد . در بهار همین درختان چهار بار با یکی از قارچ کشها سمپاشی می گردند . ( مثل کاسد 101 به نسبت 5/1 در هزار ، کاپتان به نسبت 3 در هزار ، پولیدام (بر اساس زینب ) به نسبت 5/2 در هزار ، ملپرکس به نسبت 5/1 در هزار ، محلول بوردو به نسبت یک درصد ،زیرام به نسبت دو در هزار ، دیتان ام-45) . اولین سمپاشی بهاره بعد از ریزش گلبرگ ها و تقریباً در دهه ی سوم فروردین ماه می باشد . در این موقع میوه های بادام کاملاً کوچک و در بقایای گلبرگ ها پوشیده است و از طرفی جوانه های برگی در حال باز شدن است . 3 نوبت سمپاشی بعدی به فاصله ی دو هفته از یکدیگر باید انجام گیرد .

سفیدک سطحی بادام :

 

این سفیدک به طور معمول از اواسط تابستان شیوع مییابد و اولین علائم آن ایجاد لکه های سفید خاکستری در سطح تحتانی برگ ها است . بعداً این لکه ها به یکدیگر پیوسته و قشر سفید رنگی در سطح زیرین برگ به وجود می آورند . غالباً در سطح فوقانی برگ لکه های قرمز یا قهوه ای رنگی به ظهور می رسد که در مقابل لکه های سفید سطح زیرین قرار دارند . در اواخر شهریور ماه روی قشر سفید سطح زیرین برگ نقطه های سیاه رنگی ظاهر می شوند که اندام جنسی قارچ است .

 

مبارزه:

با توجه به اینکه فعالیت قارچ از اواسط تابستان شروع می شود ، خسارت آن چندان زیاد نبوده و در صورتیکه سفیدک در بعضی از نواحی شدت داشته باشد می توان درختان را به محض مشاهده ی اولین علائم بیماری در پشت برگ ها توسط قارچ کش کاراتان یا سموم گوگردی سمپاشی نمود .

 

 

پیوست

CASSIATORA

:

حتما جدول ضرایب بادام را به طور دقیق

خواهم گذاشت.

[mani24 29,665]

درخت فندق

 

 

شناسنامه

 

فندق Corylaceae :تیره

 

Corylus avellana :نام لاتین

 

Filber tree –Hazelnut tree -cobnut :نام انگلیسی

 

فندق – گلوز – گلا غوزه :نام فارسی

 

نبدق – جلوز - مثجرالنبدق :نام عربی

 

 

 

 

 

 

 

شرح گیاه

 

درختچه ای به ارتفاع 5/1 متر که در اماکن مساعد به ارتفاع6 تا 7 متر (گاهی بیشتر) درمی می آید و به سهولت جنگلی انبوه بوجود می آورد. برگهائی پهن و نوک تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز و گلهائی بر دو نوع نر وماده دارد.نوع نر این گلها دارای 3 تا 8 پرچم است و مجموعه آن به صورت سنبله های آویخته در پائیز ظاهر می شود. میوه آن که فندق نامیده می شود، در حالت تازه از پوشش سبز رنگی پوشیده شده است.ولی تدریجاً پس از خشک شدن از آن جدا می شود. گونه C.avellana به عنوان فندق اروپائی شناخته شده و بصورت تجاری کاشته می شود. در اثر دو رگه گیری این گونه با سایر گونه های موجود در این جنس تنوع زیادی در ارقام فندق ایجاد شده است.

 

ارقام فندق : رقم بارسلونا، رقم باتلر، رقم انیس رقم ایستاریکی ، رقم نور تامتون ، رقم آنا، رقم سلف ها سگر (پوست آزاد)، رقم اسکینر، رقم توندا جنیتل

 

نیاز اکولوژیکی

 

درختان فندق به زمستان نسبتاً سرد و تابستان خنک نیاز دارند برای رشد و تکامل میوه تابستان خنک و طولانی از تابستان گرم و طولانی مناسبتر است. درختان فندق برای رفع نیاز سرمایی بایدمدت نسبتاً طولانی در معرض سرمای متوسط قرار گیرند. در مناطق مرطوب درختها نسبت به عوامل بیماریزا حساس هستند. درختان فندق مقاوم به سرما هستند. شاتونها و گلهای ماده فندق در مقایسه با گلهای باز شده مقاومت بیشتری نسبت به سرما دارند. در صورتیکه گلهای ماده باز شده باشند دمای 5/9- درجه سانتی گراد به آنها صدمه می زند بین حداقل و حداکثر دمای هوا با تاریخ های گل دهی گل آذین نر و ماده رابطه مستقیمی وجود دارد افزایش مجموع درجه حرارتهای موثر ظهور کلاله را در ارقام زودرس به تاخیر می اندازد.

 

مقاومت بافتها نسبت به سرما تعیین شده است که از حساس تا مقاوم عبارتند از :

 

استوانه مرکزی، آوندهای چوب، کامبیوم و پوست. در اواسط زمستان مقاومت جوانه های رویشی نسبت به سرما بیشتر از گلهای ماده است. همچنین مقاومت اکثر گلهای ماده در دی ماه بیشتر از گلهای نر است از کاشت فندق در مناطق پست که هوای سرد در آنجا باقی می ماند باید خودداری کرد و همینطور بادهای خشک نیز نباید در آن منطقه وجود داشته باشد مناطقی که دارای بارندگی متوسطی بوده و توزیع بارندگی نیز در طول فصل مناسب است برای کاشت موفقیت آمیز فندق خیلی مناسب هستند. خاکهای خنثی تا کمی اسیدی با 6= pH برای کاشت فندق مناسب است.

 

 

 

آماده سازی خاک

 

نوع خاک مناسب برای کاشت فندق در مناطق مختلف متغیر است ولی بطور کلی خاک باید عمیق، حاصلخیز و دارای زهکشی خوبی باشد. در خاکهای عمیق مقدار زیادی آب و مواد غذایی ذخیره می شود که در طی فصول خشک مورد استفاده قرار می گیرد. ریشه های درخت فندق تا عمق 5/2 تا 4 متر بسرعت رشد می کند. عوامل نامساعدی مثل وجود لایه غیر قابل نفوذ، بالا بودن سطح آب زیرزمینی وجود سنگ و شن و عدم وجود تهویه در خاک، رشد ریشه ها را محدود می کند. خاک باید تا عمق 4 متر دارای تهویه خیلی باشد درختان فندق در مقایسه با درختان گردو تحمل بیشتری نسبت به خاکهای فشرده دارند.

 

ازدیاد فندق

 

ازدیاد به دو روش،ازدیاد به وسیله بذر و از دیاد رویشی انجام می گیرد.

 

در ازدیاد به وسیله بذر با کاشت فندق بلافاصله پس از برداشت همراه با پریکارپ به مقدار زیادی جوانه زنی را کاهش می دهد. حذف پوسته بذر مثل حذف پریکارپ جوانه زنی را تا 81 درصد افزایش می دهد. خواب بذر با یک دوره استراتیفیکاسیون به مدت 6 ماه برطرف می شود. در صورتیکه فندق دیر برداشت شود (آخر شهریور) پریکارپ میوه ها سخت می شود در اینصورت ابتدا یک دوره استراتیفیکاسیون گرم در 20 درجه سانتی گراد ضروری است و بدنبال آن بذور فندق باید در معرض یک دوره سرما (4 درجه سانتی گراد) قرار گیرند. در میوه هایی که زود برداشت می شوند (آخر مرداد) آندوسپرم و جنین اغلب به اندازه کافی رشد نمی کند و جوانه زنی این قبیل بذور بخوبی صورت نمی گیرد. برای از بین بردن خواب بذور فندق اگر آنها را به مدت 6 هفته در معرض سرمای 5 درجه سانتی گراد قرار داده و سپس به 20 درجه سانتی گراد منتقل شوند اسید جیبرلیک در بذر تجمع یافته و موجب جوانه زنی می شود.

 

در ازدیاد رویشی روشهای مختلفی وجود دارد که عبارتند از :

 

از دیاد بوسیله قلمه – ازدیاد بوسیله خوابانیدن – ازدیاد بوسیله پیوند – ازدیاد بوسیله ریزازدیادی

 

تاریخ و فواصل کاشت

 

زمینهای شیب دار قبل از کاشت باید تراس بندی شوند تا بتوان درختان فندق را با فواصل مناسب در آنها کاشت این عمل استفاده از کودهای شیمیایی ، دامی و نیز آبیاری را تسهیل می کند. در هنگام کاشت باید دقت شود داخل چاله ها عاری از سنگ باشد زیرا وجود سنگ ریشه ها را محدود می کند کاشت فندق در اواخر زمستان یا در بهار صورت میگیرد. در هنگام کاشت پس از حفر گودالها در ته هر گودال مقداری خاک را به صورت کپه ریخته و ریشه نهال را در روی آن قرار می دهند سپس بقیه گودال را با خاک رویی پر کرده و آنرا سفت می کنند. اطراف نهال را با خاک اره یا خاک سست پوشانده و آنرا آبیاری می کنند. برای کاهش تعداد پا جوش ها و حذف آسانتر آنها نهالها را از ارتفاع 50 تا 75 سانتی متری سربرداری می کنند و تنه نهالها را به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی با یک ماده سفید رنگ آمیزی کرده و یا با کاغذ سفید آنرا می پوشانند.

 

 

 

کاشت

 

در صورتیکه فندق بصورت بوته ای یا پرچین پرورش داده نشود فاصله کاشت 6 متر است. عملکرد فندق در حالت درخت بشتر از حالت بوته ای است. در حالت بوته ای قسمت مرکزی ضعیف مانده و یا در اثر سایه قسمتهای بیرونی از بین میرود. فاصله کاشت بسته به اینکه در بین درختان فندق چیز دیگری هم کاشته شود متفاوت است.

 

داشت

 

مراقبت از درختان فندق از جنبه های مختلفی صورت می گیرد. که بقرار زیر است :

 

هرس:در درختان بارده شاخه های جانبی که بر روی شاخه های اصلی قرار دارند هر سال هرس شده مر شاخه های ضعیف حذف می شوند. اگر در هنگام کاشت هرس ریشه صورت گرفته باشد در مراحل بعدی نیاز به هرس کمتر خواهد بود ولی وقتی درختان فندق 12 تا15 ساله شدند بهتر است مقدار زیادی از شاخه های جانبی هرس شوند تا رشد شاخه های قوی تحریک شود. در این حالت در هر درخت 8 تا 10 شاخه باقی می گذارند تا میوه بهتر پر شده و محصول افزایش یابد. اضافه کردن کود دامی به مقدار 30 تن در پائیز به همراه 600 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات و در بهار 400 تا 500 کیلوگرم سولفات آمونیوم یا 300 تا 400 کیلوگرم سیانید کلسیم و یا 150 تا 300 کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم پیشنهاد می شود.

 

مبارزه با آفات

 

آفات فندقها از قبیل کنه فندق، سرخور طومی فندق ، سوسک چوب خوار، کنه مولد کال فندق، سپردار فندق ، نماند ، پژمردگی باکتریابی، پژمردگی فندق ، پوسیدگی قهوه ای یا آنتراکوز کپک خاکستری و بیماری ویروس

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

می باشد.

آبیاری

 

اگر فندق در خاکهای حاصلخیز که ظرفیت نگهداری آب زیادی دارند کاشته شود به آبیاری کمی نیاز خواهد داشت.

 

حذف پاجوشها : حذف پاجوشها در اطراف تنه فندق ضروری است به منظور حذف موثر پا جوشها ضروری است که عمل حذف 3 تا 4 بار در سال و تا چند سال پس از کاشت صورت گیرد.حذف پا جوشهای جدید باید تا حد امکان از نزدیک محل رشد آنها صورت گیرد.مبارزه با علف های هرز که توسط علف کش های شیمیایی صورت می گیرد.

 

گل دهی : گل دهی فندق 3 تا 4 سال پس از کاشت صورت می گیرد ولی معمولاً باردهی از سال 5 یا 6 شروع می شود مدت باردهی 10 تا 20 سال است شاخه هایی که طول آنها 16 تا 25 سانتی متر است بیشترین ظرفیت باردهی را دارند.تمام گونه های جنس Corylus یک پایه بوده، گلهای یک جنسی تولید می کنند و گرده افشانی آنها توسط باد صورت می گیرد. دوره گل دهی فندق در شرایط طبیعی حدود 3 ماه طول می کشد که با گرده افشانی ارقام زودرس شروع شده و با مرحله اوج گل دهی در ارقام دیررس تمام می شود. فندق گیاهی خود ناسازگار است لذا برای انجام گرده افشانی مطلوب باید ارقام مختلف با هم کاشته شود. کاشت 12درصد درختان گرده افشان در شرایط مساعد برای گرده افشانی رقم اصلی کافی است.

 

برداشت

 

میوه های فندق پس از رسیدن بر روی زمین می ریزند میوه هایی که به روی زمین می ریزند در اثر رطوبت خاک تغییر رنگ می دهند از این رو برای جلوگیری از آن باید در اولین فرصت پوست میوه ها جدا شود.میوه ها در طول فصل باید 2 تا 3 بار جمع آوری شوند. عملکرد درختان فندق بسته به سن و قدمت درخت فاصله کاشت ، عملیات آماده سازی خاک و عوامل دیگر متفاوت است اگر یک هکتار باغ 2200 کیلوگرم محصول تولید کند محصول خوبی داشته است عملکرد درختان، بارده از سالی به سال بعد دچار نوسان می‌گردد.

 

دامنه انتشار

 

آذربایجان کلیبر،اهر (در 1200 متری) قره داغ، ارسباران ، اردبیل، آستارا، آسپینا در طالش (در ارتفاعات 1500 متری) جواهرده، جیرکوه (رامسر) و در بعضی از نقاط کشور پرورش داده می شود.

[mani24 29,665]

[h=2][/h]

سیب

 

تاریخچـــــه

 

در کلیه مناطق آب و هوایی خنک ، سیب غذای بسیار مهمی بوده است . نسبت به سایرمیوه های درختی ( احتمالا" بجز مرکبات) سیب را می توان برای ماهها انبار نمود درحالیکه همچنان ارزش غذایی خود را حفظ می کند. سیبهای زمستانی که در اواخر پاییز چیده شده و در دمای بالای

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

در سردخانه یا اتاق سیب نگهداری می کنند از سال 1800 غذای مهمی در اروپا و آمریکا به شمار می رفته است .

 

سیب ( دقیقا" یک میوه شفتدار) میوه درختی ازطبقه Malus است که عضوی از خانواده گل سرخیان بوده ( روزاسیا) و در طول تاریخ کشت می شده است . بیشتر گروه سیبها به گونه M. domesticaیا پیوندیهای آن تعلق دارند.

 

اجداد وحشی سیبها احتمالا" درختی به نام Malus sieversii ( که فاقد اسم همگانی است) بود که هنوز هم در قزاقستان یافت می شود.محققان در حال مطالعه روی M. sieversii که در برابر بسیاری از بیماریها و آفات مقاوم است می باشند تا بتوانند یک سیب مقاوم تر در برابرسرما بوجود آورند.

 

سیب

malus domestica x=17 از زیر خانواده pomoidie

 

گل گرزن تخمدان تحتانی با 3 تا 5 حفره

 

ارقام مهم

rome beuty jonathan york mcintch delicious golden deliciuos

زودرسترین: رم بیوتی و گلدن دلیشس

بیشترین عمر انباری رم بیوتی

ارقام دارای تناوب یورک و گلدن .....

 

پایه های سری mm مقاوم به شته مومی

پاکوتاهترین m27>m9>m26>m7

گونه های سیب

 

بیش از 7500 گونه سیب شناسایی شده است . این گونه ها در نقاط فراشمالگانی ، نیمه حاره و معتدل وجود دارند. چون درختان سیب به شرایط خنک کننده( chilling requirement) نیازدارند در آب و هوای استوایی گل نمی دهند.

 

در بین رایج ترین گونه های تجاری سیب می توان به این موارد اشاره کرد Braeburn( نیوزیلند) ، سیب نارنجی cox «بریتانیا – گونه قدیمی که امروزه محبوبیت گذشته را ندارد) ، فوجی ( آسیا، استرالیا) ، گالا( نیوزیلند) ، سیب طلائی( آمریکا ، اروپا) ، گرانی اسمیت ( استرالیا و کالیفرنیا) ، جونا گلد( آمریکا) ، جوناتــــان ( آمریکا) ، مکین تــاش ( کانــادا) ، سیب قرمـز( آمریکا) و نوعی سیب زمستانی ( آمریکا). تمامی این سیبها بجز نوع آخر شیرین و رنگین هستند. گرانی اسمیت ترش است و بعضی از مردم آنرا بصورت تازه می خورند در ضمن برای آشپزی هم مطلوب هستند. پوست آن سبز روشن خالدار است . این گونه سیب برای رشد کامل نیازمند آب و هوایی گرم بوده و فصل رشد طولانی مدتی دارد اگرچه میوه های نامرغوب تر در مناطق نامناسب رویش می کنند. ] تصویر معروفی از سیب گرانی اسمیت بر روی آرم Apple Records وجود دارد) یک شرکت سازنده ترانه که آهنگهای گروه Beatlesرا منتشر می کند .

 

طعم سیبهـــــــا

 

مزه سیبها برای اشخاص متفاوت است و در طول زمان تغییر می کند. مثلا" شهر واشنگتن ( آمریکا) به کشت سیب قرمز شهرت داشت اما در سالهای اخیرکشت گونه های دیگرنیز محبوبیت یافته است ؛ بعضی از مردم آمریکا سیب قرمز را بعنوان سیبی نا مرغوب با طعمی بسیار ملایم و ساختاری نرم به حساب می آورند. این افراد به سیبهای ترد مثل فوجی و گالا تمایل یافته اند.

 

معمولا" سیبهای جدید شیرین تر از انواع قدیمی هستند. بیشتر سیبهای آمریکای شمالی و اروپا طعمی شیرین و ملس دارند اما سیبهای ترش طرفداران بسیار اندکی دارند. سیبهای خیلی شیرین با طعم کم ترش در آسیا محبوبیت دارند. تمامی گونه سیبهای جدید نرم ولی ترد هستند. سایر موارد مورد نیاز در پرورش سیب عبارت است از پوست رنگین ، عدم وجود رنگ قهوه ای ، راحتی حمل ونقل ، امکان انبار، محصول فراوان ، مقاومت در برابر بیماریها، نمونه شکل سیب قرمز واشنگتن ، ساقه بلند( تا آفت کشها امکان نفوذ به تمامی قسمتهای میوه را داشته باشند) و طعمی قابل قبول برای میانگین افراد. گونه های قدیمی اغلب ترش ، دارای شکلهای نابهنجارو قهوه ای هستند و دارای رنگ وساختار گوناگون می باشند. امروزه تعداد بسیار کمی از گونه های قدیمی در سطح کلان تولید می شود اما بسیاری ازاین گونه ها توسط باغداران خانگی و کشاورزانی که مستقیما" محصولشان را در بازارهای محلی عرضه می کنند به عمل می آیند.بسیاری از گونه های خارق العاده و از نظربومی مهم ، با طعم و ظاهر منحصر به فردشان برای کشف وجود دارند ؛ مبارزاتی برای حفظ سیب در سراسر جهان آغاز شده تا ازانقراض چنین میراث بومی جلوگیری شود.

 

گونه هایی از سیب را بخصوص برای تولید آب سیب کشت می کنند . سیبهای آب گیری قطعا" برای خوردن بسیار ترش وزننده هستند اما با آنها یک نوشیدنی خوش طعمی تولید می شود که با سیبهای خوراکی معمولی نمی توان تهیه نمود.

 

 

 

پرورش سیب

 

سیبها مانند بیشتر گیاهان چند ساله معمولا" بصورت لقاح غیر جنسی واز طریق پیوند تکثیر می شوند. سیبهای بذری گاهی اوقات بطور اساسی با درخت مادرتفاوت دارند. بیشتر گونه های جدید سیب بصورت سرچشمه بذری دارند که یا شانسی رشد کرده اند ویا از طریق باروری عمدی گونه های پرآتیه پرورش یافته اند. اصطلاحات بذری ، دانه سیب و تخم که در نان گونه سیب وجود دارد بیانگر منشاء بذری سیب می باشد. همچنین سیبها می توانند جوانه هایی غیرعادی بوجود آورند( جهشهایی بر روی یک شاخه مجزا) . بعضی از جوانه های غیرعادی منجر به نسلهایی بهتر از گونه های مادریشان می شوند. بعضی از آنها به قدری از درخت مادر متفاوت می شوند که دیگر گونه هایی جدید به حساب می آیند.

 

بعضی از پرورش دهندگان سیبهای معمولی را با سیبچه یا سیبهای غیر عادی مقاوم در برابر سرما پیوند می زنند تا گونه های مقاوم تری بوجود آورند. مثلا" از دهه 40 مرکز آزمایشات Excelsior در دانشگاه مینه سوتا و ویسکانسین پیشرفت دائمی را در سیبهای مقاوم مهم که هم از نظر تجاری و هم باغداری خانگی رشد گسترده ای دارند در سراسر مینه سوتا و ویسکانسین ایجاد کرده اند . مهمترین ابداع آنها شامل Haralson فراوان ترین سیب کشت شده در مینه سوتا ، Wealthy،Honeygold و Honeycrisp می باشد. شیرینی و ساختار Honeycrisp به قدری مورد علاقه مصرف کنندگان است که باغداران مینه سوتا درختان پاگرفته و پربار خود را قطع می کنند تا برای این نوع سیب انبار احداث کنند – عملی که تاکنون انجام نشده بود.

 

شروع به احداث باغ

 

باغهای سیب را با کاشت درختان دو یا سه ساله احداث می کنند. این درختان کوچک معمولا" از گلخانه که در آنجا درختان را با روش پیوند جوانه تولید می کنند تهیه می شود. ابتدا با استفاده از کشت بافت یا خوابانیدن شاخه یک گیاه پیوندی بصورت بذری یا کلون شده بعمل می آورند که برای رشد آن ، یک سال وقت لازم است . سپس بخش کوچکی از شاخه یک درخت بالغ ( قلمه) از گونه مورد نظررا تهیه می کنند. ساقه بالایی و شاخه های گیاه پیوندی را بریده و به جای آن قلمه را قرار می دهند. دیر یا زود این دو قسمت با هم رشد کرده و درخت سالمی را بوجود می آورند.

 

گیاهان پیوندی دراندازه نهایی درخت تاثیر دارند . در حالیکه بسیاری برای پرورش دهندگان ،دارای گیاهان پیوندی زیادی هستند ، این گیاهان پیوندی به صاحبان خانه فروخته می شود که فقط به داشتن چند درخت از یک یا دو گونه مختلف تمایل دارند : گیاه پیوندی بذری معمولی که یک درخت کامل بوجود می آورد یا گیاه پیوندی نیمه کوتاه که درخت تاحدی کوچکتربه بار می آورد. گیاهان پیوندی کوتاه عموما" در برابر آسیبهای ناشی از سرما و باد آسیب پذیرترهستند. درختان کوتاه کامل اغلب بوسیله پایه و داربست تثبیت شده و در باغهای چگالی بالا کاشته می شوند این باغات برای کشت آسانتر بوده و و حاصلخیزی هر واحد از زمین را تا حد زیادی افزایش می دهد.

 

بعضی از درختان از طریق پیوند" بین ساقه ای" بین گیاه پیوندی راست ساقه و درخت که نتیجه رشد هر دو پیوند است بوجود می آیند.

 

پس از کاشت درخت کوچک درباغ ، باید قبل ازکسب توانایی تحمل مقدار زیادی غذا 3 تا 5 سال ( نیمه کوتاه) یا 4 تا 10 سال ( درختان معمولی) بزرگتر شوند .در طول این مدت پرورش مناسب شاخه های بزرگ و چیدن جوانه هایی که رشد نا درست دارندازاهمیت زیادی برخوردار می باشد همچنین ساخت داربستی مناسب که در آینده سنگینی بار میوه را تحمل کند.

موقعیـت

 

درختان سیب نسبتا" به شرایط خاک بی تفاوت هستند و در دامنه گسترده ای ازمقادیر PH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. آنها حتما" باید در مقابل باد مراقبت شده ونباید در مناطق پست که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند کاشته شوند. برای این درختان زهکشی مناسب ضروری بوده و خاکهای سنگین یا زمین مسطح باید به گونه ای محکم شود تا از عدم قرار گرفتن سیستم ریشه ها درخاک اشباع شده با آب مطمئن شویم.

 

گرده افشانـــــــی

 

درختان سیب با خود آمیزش پذیر نیستند ونیازبه گرده افشانی بصورت دگرگشنی دارند. مدیریت گرده افشانی بخش مهمی از پرورش درخت سیب محسوب می شود. قبل از کاشت درخت مرتب کردن تولید کنندگان گرده بسیار مهم است ( گونه های سیب یا سیبچه که تامین کننده گرده هایی فراوان ، رستنی و آمیزش پذیر هستند). ممکن است باغهای میوه دارای ردیفهای یک در میان گونه های گشنی پذیریا درختان سیبچه متناوب ویا شاخه های پیوند خورده سیبچه باشند. بعضی گونه ها گرده های بسیارمعدود یا گرده های نابارورتولید می کنند بنابراین گرده افشانان خوبی به حساب نمی آیند. پرورشگاههای گل و گیاه خوب دارای لیست گشنی پذیری گرده افشانان هستند.

 

گاهی اوقات پرورش دهندگانی که دارای باغستانهای قدیمی با یک گونه درخت هستند برای گرده افشانی ، دسته هایی از گلهای سیبچه را درون بشکه یا سطلهایی فراهم می کنند. پرورش دهندگان خانگی که دارای یک درخت بوده و فاقد گونه های دیگر در همسایگی اشان هستند نیز می توانند از این روش البته در مقیاس کوچک تر استفاده کنند.

 

پرورش دهندگان درخت هر سال هنگام گل دادن معمولا" از گرده افشانهایی را برای جابجایی گرده تهیه می کنند. عموما"از کندو زنبور عسل استفاده می شود و انجام این کار توسط زنبوردارانی صورت می گیرد که در ازاء مزد به تهیه کندو مبادرت می ورزند. در باغات تجاری از زنبورهای کارگر باغی نیزبعنوان گرده افشانهــــــای مکمل استفاده می شود. چون آنها نیش نمی زنند احتمالا" پرورشدهندگان خانگی در مناطق حومه ازاین زنبورها استفاده می کنند. بعضی زنبورهای وحشی مثل زنبورهای درودگر و زنبورهای تک زی دیگر ممکن است به این امر کمک کنند. بعضی مواقع ملکه های زنبورهای درشت در باغات حضور دارند اما معمولا" تعدادشان به قدری نیست تا گرده افشانهای با اهمیتی به حساب آیند.

 

گرده افشانی ناکافی علائمی بسیارکم داشته و برای سیبها ناگوار است و موجب کندی رسیده شدن میوه می گردد. برای ارزیابی گرده افشانی باید دانه ها را شمرد. سیبهایی که به خوبی گرده افشانی شده اند دارای 7 تا 10 دانه بابهترین کیفیت می باشند. سیبهایی که کمتر از 3 دانه دارند معمولا" نمی رسند و در اوایل تابستان از روی درخت خواهند افتاد. گرده افشانی نا مناسب یا نتیجه کمبود گرده افشانها و یا کمبود گرده تولید شده ویا به سبب شرایط آب و هوایی نامناسب برای گرده افشانی در زمان گلدهی می باشد.

 

سرما هنگام گل دهی

 

یک مشکل کلی ، سرمای دیرهنگام است که موجب نابودی ساختارخارجی ظریف گل می شود. بهتر است برای ***** سازی هوا درختان درزمینهای شیبدارکاشته شوند اما شیب نباید رو به جنوب باشد ( در نیمکره شمالی) چون این کار موجب گل دادن زودرس درخت ودرنتیجه افزایش آسیب آن در برابرسرما خواهد شد. اگر سرما زیاد جدی نباشد می توان صبح قبل از تابش خورشید روی شکوفه ها روی درخت آب پاشید با این کار امکان نجات شکوفه ها وجود دارد. آسیبهای ناشی از سرما را می توان 24 ساعت پس از سرما تخمین زد. اگر مادگی گیاه به سمت عقب برگشته بود نشان دهنده ازبین رفتن گل و عدم تولید میوه خواهد بود.

 

وجود منبع آب در نزدیکی محل پرورش سیب موجب تاخیر گرمای بهار می شود که نتیجه این مزیت به تاخیرافتادن شکوفایی تا زمان به حد اقل رسیدن احتمال سرما می گردد. مناطقی از آمریکا مثل ساحل شرقی دریاچه میشیگان ، ساحل جنوبی دریاچه انتاریو و اطراف برخی دریاچه های کوچکتر که این تاثیر خنک کنندگی آب به همراه خاک مناسب و خوب زهکشی شده وجود دارد پرورش سیب را در این نواحی ممکن ساخته است .

 

پرورش دهندگان خانگی سیب احتمالاً امکان استفاده از منبع آب را ندارند اما آنها می توانند از شیبهای رو به شمال یا سایر ویژگیهای جغرافیایی برای تاخیراندازی شکوفایی در بهار استفاده کنند. درختان سیب ( یا هر میوه دیگر) که در آمریکا در شیبهای رو به جنوب کاشته شوند خیلی زود شکوفه داده و دربرابر سرمای بهار بسیار آسیب پذیر خواهند بود.

 

کاستن از بار درخت

 

درختان سیب هر دوسال مستعد باردهی است. اگر میوه را در مواقعیکه درخت محصول زیادی دارد ،بار آن را کم نکنند موجب کاهش گل دهی در سال بعد خواهد شد. کم کردن از بار درخت حتی خارج از زمان آن ، به برداشت محصول قابل توجه درهرسال کمک می کند.

آفــــــــــات

 

درختان سیب در مقابل تعداد از بیماریهای قلرچی و باکتریایی و آفات حشره ای آسیب پذیر هستند. تقریباً در تمامی باغات میوه برنامه های فعال سمپاشی برای حفظ کیفیت خوب میوه ها ، سلامتی درخت و محصول زیاد انجام می شود. یکی از جریانات در حال انجام در مدیریت باغها ، استفاده از IPM یا کنترل یکپارچه آفات است که سمپاشیهای غیر ضروری را هنگام عدو وجود آفت یا ( محتمل تر) هنگام کنترل طبیعی آنها کاهش می دهد.

 

سمپاشی برای آفات حشره ای نباید زمان شکوفه دهی انجام شود چون این امرموجب مرگ گرده افشانها می شود. و نیز در باغاتی که در آنها ازآفت کشها استفاده می شود نباید اجازه رشد گیاهانی که مورد توجه زنبورها هستند داده شود. شبدر سفید هلندی یکی از انواع فراوان علفها هستند که بسیاری از زنبورها در زمان تماس با گلهای آن در سطح باغات مسموم می شوند.

 

از بین بیشترین بیماریهـــــای خطرناک می توان به fireblight ( بیماری باکتریایــی (و دو بیماری قارچی به نامــــهای black spot وخال زدگی سیب ( cedar-apple rust ) اشاره کرد.

 

plum curlico جدی ترین آفت حشره ای محسوب می شود. سایر این آفات عبارتند از : کرم حشره و کرم سیب .

 

پرورش سیب بدون استفاده از مواد شیمیایی بسیار دشوار است اگرچه در تعداد معدودی باغ با استفاده از گونه های مقاوم در برابربیماری و کنترلهای پرورشی بسیارخوب این کاربصورت تجاری موفق ، انجام شده است. آخرین ابزاردر پرورش طبیعی ، اسپری کردن لایه نازکی ازخاک معدنی کائولین است که موجب تشکیل مانعی طبیعی در مقابل بعضی آفات شده و مانع آفتاب سوختی سیب می گردد.

 

برداشت

 

بیشتر درختان بالغ هر سال معمولاً 10-5 بوشل ( 200-100 کیلوگرم) محصول سیب دارند. سیبها را با استفاده از نردبانهای سه شاخه که بگونه ای طراحی شده اند تا بین شاخه ها ثابت شوند، برداشت می کنند. گونه های کمی که چیده نمی شوند ضمن رشد بسیار زیاد محصول فراوانی می دهند که تقریباً برداشت آن ممکن نیست. درختان کوتاه هر سال تقریبا" 5-3 بوشل ( 100-50 کیلوگرم) محصول ببار می آورند.

 

گونه های مختلف براساس محصولشان و اندازه نهایی درخت متفاوتند حتی اگرپیوند یکسانی داشته باشند.

 

منبع

 

کتاب دکتر رسولزادگان

[mani24 29,665]

هلو

 

 

 

نام علمي هلو prunus persica و متعلق به تيره rosaceae(به فارسي ورد سانان) مي باشد.موطن اصلي هلو نواحي گرم چين است در حدود ۲۰۰۰سال قبل از ميلاد مسيح كشت مي شده و در حال حاظرجنگلهاي وسيعي از گونه هاي وحشي هلو وجود دارد . تحقيقات اخير نشان داده استكه درخت هلو از چين به ايران واروپا انتقال پيدا كرده است .داراي برگهاي ساده متناوب با كنارههاي برگشته و گلهائي به رنگ صورتي و گلي مايل به ارغواني مي باشد كه قبل از پيدايش برگها ظاهر مي شوند.

 

 

 

مقاومت هلو در برابر سرماي زمستانه از سيب و گلابي كمتر و تقريبآ مشابه ‹به› ميباشد . براي هلو سرماي كشنده معمولآ حدود ۲۱-درجه سانتي گراد است ولي اگر هوا به سرعت سرد شود در دماي ۹-تا۱۳-درجه سانتي گراد نيز جوانه و حتي شاخه هاي جوان خشك مي شوند.نياز سرمايي هلو براي بيرون امدن از استراحت زمستانه ۵۰۰تا ۱۰۰۰ ساعت مي باشد .هلو در مقابل گر ماي تابستان مقاوم تر از سيب است و در تابستانهاي گرم ميوه هاي ان مانند گلابي كيفيت بهتري دارد .

 

 

-ريشه هلو در برابر كمبود تهويه خاك بسيار حساس است و از غرقاب شدن به شدت صدمه مي بيند.اين درخت براي بهترين رشد به خاكهاي نسبتآ سبك با عمق۱تا۵/۱ متر و زهكشي كامل نياز دارد .هلو۲تا۳سال بعد از كشت شروع به گل دادن كرده و اولين محصول اقتصادي خود را در سال چهارم يا پنجم توليد مي كند .عمر اقتصادي هلو حدود ۱۰سال است و بعداز ان بار دهي ان كم مي شودو بايد درخت را قطع كرد .

 

 

 

-گل هلو بصورت جانبي از يك جوانه ساده ( simpl bud )روي شاخه يك ساله به وجود مي ايد . اكثر ارقام هلو خود بارورند ،گرده افشاني مي تواند توسط باد انجام شود ولي كندو گذاري مقدار محصول را بالا مي برد .در هلو معمولآتعداد ميوه تشكيل شده بسيار بيشتر از حد تحمل درخت است و اين درخت بايد حتمآ تنك شود.

 

 

 

-ميوه هلو به وسيله تعدادي كرك پوشيده شده است .گوشت ميوه ممكن است سفيد يا زرد و در اطراف هسته قرمز باشد .هسته ممكن است به گوشت چسبيده يا از ان جدا باشد . Free stone به خاطر گوشت نرم و پر ابي كه داردند براي مصرف به صورت تازه و انواع هسته چسبان يا cling براي كمپوت سازي مناسبند.

 

 

برنامه نگهداري هلو و شليل

 

 

در دوره خواب درختان جهت مبارزه با بيماريهاي پوسيدگي قهوه اي ، پيچيدگي برگ هلو و لكه غربالي كاربرد مس تثبيت شده توصيه مي شود.

 

 

 

برگ هاي ريزش يافته و ميوه هاي خشك و مومي شده روي درختان منابع انتقال بيماريها به سال آينده مي باشند. بنابراين تميز كردن باغ از اين منابع آلودگي با چيدن ميوه هاي مومي شده از درختان و زير خاك كردن برگهاي ريزش يافته با عمليات خاك ورزي در دوره خواب درختان انجام مي شود.

 

 

هلو و شليل را زودتراز درختان ميوه ديگر هرس مي كنند. ميوه دهي در اين درختان ميوه در شاخه سال آخر صورت مي گيرد. در هنگام هرس حدود يك دوم رشد شاخه سال جاري را قطع مي كنند.

 

سمپاشي نوبت اول مس تثبيت شده بعد از ريزش برگها و سمپاشي نوبت دوم تقريبا" در اواسط دي ماه با كاربرد مس تثبيت شده توصيه مي شود.

 

در دوره خواب درختان ميوه هلو و شليل روغن را ترجيحا" با يك حشره كش بكار مي برند.

 

در صورت مشاهده بيماري پوسيدگي قهوه اي درختان هلو و شليل در سالهاي قبل ، از قارچكش مناسب از زمان گلدهي به بعد بسته به شدت احتمال حمله بيماري يك يا چند نوبت استفاده كنيد.

 

در فصل بهار ، علف هاي هرز سبز شده در سايه انداز درختان ميوه به عنوان گياهان ميزبان آفات از قبيل تريپس عمل نموده و موجب حمله بيشتر آفات به گل و ميوه جوان درختان مي شوند و در ضمن اين علف هاي هرز با جذب آب و عناصر غذايي با درختان ميوه رقابت مي كنند. بنابراين كنترل علف هاي هرز سايه انداز درختان توصيه مي شود.

 

در اواخر بهار در صورت مشاهده علائم شديد بيماري پيچيدگي برگ هلو درختان هلو و شليل به تقويت درختان با كودهاي مناسب

[mani24 29,665]

خرمالو

 

 

مشخصات گياهشناسي

خرمالو گياهي از خانواده Ebenaceae مي باشد.

 

 

 

 

خرمالو بومي كشورهاي ژاپن و چين مي باشد و بطور كلي از شرق آسيا منشاء گرفته است و سابقه كشت اين محصول در كشور چين و ژاپن گزارش شده است.

 

جنس خرمالو «Diospyros» مي باشد كه در اين جنس سه گونه گزارش شده است:

 

1- خرمالوي ايتاليايي «D. lotus»: ميوه اين خرمالو به اندازه يك گيلاس و رنگ آن پس از رسيدن زرد مي شود. طعم ميوه پس از رسيدن ترش است.

 

2- خرمالوي ويرژينيا «D. virginia»: برگهاي آن براق و كشيده است. در ايران اين گونه به خرمندي معروف است كه بيشتر براي پيوند خرمالوي معمولي به عنوان پايه كاربرد دارد و ميوه آن به اندازه آلو بوده و بخاطر داشتن تانن زياد، قابل خوردن نيست.

 

3- خرمالوي معمولي «D. kaki»: ميوه آن متوسط تا درشت و به رنگ قرمز مي باشد. منابع، منشاء اين گياه را از ژاپن گزارش كرده اند.

 

خرمالو گياهي است دو پايه، يعني گل نر و ماده از يكديگر جدا روي دو پايه قرار دارد. گلهاي دو جنسي روي درختان ديده مي شود. اكثر خرمالوهايي كه در ايران كشت مي‌شوند از نوع دوم كه داراي گلهاي دوجنسي هستند، مي باشند. گلهاي نر بيشتر بصورت 2 تا 3 تايي روي گياه ظاهر مي شوند و كوچكتر از گلهاي ماده مي باشند. گلها هميشه روي شاخه هاي يكساله ظاهر مي شوند و گاهي ميوه روي شاخه هاي سال جاري تشكيل مي شوند كه اين نكته در زمان هرس درختان خرمالو بايد مورد توجه قرار گيرد.

 

آب و هوا

 

مناسب ترين آب و هوا براي پرورش درخت خرمالو، آب و هواي نيمه گرمسيري است. بطور كلي خرمالو جزو ميوه هاي نيمه گرمسيري محسوب مي شود ولي در نواحي سرد معتدل نيز مي توان اين گياه را كاشت. بعضي از گونه هاي خرمالو دماي ºC 18- را تحمل مي كنند كه در ايران در كليه نقاط به غير از نواحي خيلي سرد و كوهستاني قابل كشت و پرورش مي باشد.

خرمالو به ميزان آب متوسط نياز دارد. فقط در تابستان درختاني كه در منازل كشت مي شوند به علت شدت گرما و قرار گرفتن در محيط سنگ و آجر و موزائيك كه خود عامل توليد گرما و گرم شدن محيط در تابستان مي باشد، نياز به آب بيشتري دارند. در طول تابستان به هنگام عصر كه خورشيد شدت تابش كمتري دارد با پاشيدن 2 تا 3 مرتبه آب اطراف خرمالو محيط خنك گشته، تا در شب درخت خرمالو در محيطي مساعد به ذخيره سازي آب جهت روز بعد اقدام كند. بطور كلي اين گياه در تابستان به هفته اي دو مرتبه آبياري كامل نياز دارد.

 

خاك مناسب جهت استفاده براي درخت خرمالو

 

خاك مناسب درخت خرمالو بايد سبك و قابل نفوذ به آب و حاصلخيز باشد. بهترين خاك براي اين درخت، خاكهاي مرطوب و خنك است كه اصولاً باغات قديمي كه خاكهاي حاصلخيز تري دارند بهتر جواب مي دهند، به همين دليل بهتر است افرادي كه مي خواهند اقدام به كشت اين گياه نمايند داخل باغچه منازل را از خاك باغات قديمي پر كنند. علت موفقيت كاشت اين درخت در بعضي از منازل همين مي باشد، چون بعضي از افراد براي باغچه منازل از خاك مراتع كه براي كاشت و پرورش اين گياه مناسب نيست، استفاده مي كنند.

 

درخت خرمالو نياز به كودهاي دامي فراوان دارد. اما به اين نكته نيز بايد توجه داشت كه از كودهاي پوسيده دامي استفاده گردد و نه از كودهاي تازه و نپوسيده. همچنين داخل منازل به دليل اينكه حجم خاك باغچه كم است و محيط رشد ريشه محدود مي باشد، بهتر است جهت تغذيه درختان خرمالو از كودهاي نيمه آلي به نام ورز استفاده گردد (در نجف آباد اين نوع كود در عصاريها تهيه مي شود) كه در اسفند ماه پس از رفع سرماي زمستان به ازاي هر درخت خرمالو 4 تا 5 كيلوگرم ورز در سطح باغچه پخش كرده و عمل شخم زني انجام مي گيرد. در حين عمل شخم زني به اين نكته توجه گردد كه حتماً زمان آن در اسفند ماه باشد. با توجه به اين نكته كه درختان خرمالو به شخم عميق نياز ندارد، چون اگر ريشه ها آسيب ببينند به سختي و دير ترميم مي گردند.

 

پس پرورش دهندگان بايد به دو نكته اهميت خاص دهند:

 

1- استفاده از كودهاي پوسيده دامي

2- شخم بايد سطحي باشد

كه اين دو مورد از عوامل موفقيت در پرورش اين گياه مي باشد.

خاك باغچه

 

جهت پرورش درخت خرمالو حتماً بايد عمل زهكشي به خوبي انجام شود. در زماني كه آبياري باغچه صورت مي گيرد حدوداً 30 تا 40 دقيقه بعد بايد اب بخوبي در خاك نفوذ كرده باشد. چنانچه بيش از اين زمان آب در باغچه بماند، عمل زهكشي نامطلوب بوده و بايد خاك اصلاح گردد وگرنه به مرور زمان درخت خرمالو بر اثر عدم زهكشي مناسب آسيب ديده و با ريزش برگ يا ميوه و يا خشك شدن همراه مي شود. به هر حال خاك زمين پرورش درخت خرمالو بايد داراي بافت متوسط و حاصلخيز باشد و عمل زهكشي را بخوبي انجام دهد.

 

ازدياد

 

درخت خرمالو از طريق تكثير غير جنسي كمتر كشت مي گردد و تقريباً تمام درختان خرمالو از طريق كشت بذر خرمندي كاشته مي شوند. خرمندي همان خرمالوي ريز است كه ميوه آن قابل خوردن نمي باشد و در نجف آباد به خرمالوي نرك معروف مي باشد. پس از رسيدن، ميوه را جمع آوري كرده و بذر آنها را گرفته و جهت كاشت آماده مي كنند. در آذماه يا دي ماه بذر بصورت پُر (فشرده) كشت مي گردد كه پس از رفع سرما و يخبندان بذر جوانه زده و از خاك خارج مي شود.

در سال اول نهال رشد كرده و در سال دوم در فصل خزان يا اسفند ماه نهال با فاصله مناسب در خزانه دوم كشت مي گردد. در سال سوم، نهال در فصل بهار حدوداً 15 تا 25 فروردين ماه بر روي نهال عمل پيوند شكمي انجام مي گيرد و پيوندكها در سال سوم رشد كرده و در پايان سال سوم در فصل خزان يا اسفند ماه قابل انتقال به زمين اصلي مي باشند كه پرورش دهندگان بهتر است نهال پيوندي را از مكانهاي مطمئن تهيه فرمايند، چون توليد نهال پيوندي تقريباً مشكل مي باشد و يكي از دلايل قيمت بالاي نهال پيوندي خرمالو همين مورد است.

 

در زمان كاشت درخت خرمالو نكات ذيل بايستي مورد توجه قرار گيرند:

 

1- زمان كاشت خرمالوي پيوندي حدود 15 اسفند ماه مي باشد و چنانچه زودتر جهت كشت اقدام شود احتمال بروز سرمازدگي نهال زياد است، چون به عمل جابجايي حساس مي باشد.

 

2- نهال پيوندي در موقع كاشت حتماً تا همان محلي كه در خزانه زير خاك بوده در محل كاشت در زير خاك قرار گيرد. نكته قابل اهميت اين است كه: عميق كاشتن نهال و سطحي كاشتن هر دو مضر است.

 

3- در زمان كاشت، از دادن هرگونه كود حيواني و كودهاي شيميايي خودداري شود و عمل تقويت را از سال دوم بايد شروع كرد كه بهتر است از همان ورز استفاده شود.

 

4- پس از كاشت، عمل آبياري يك نوبت انجام شود و تا نهال خرمالو جوانه نزده است، آبياري دوم صورت نگيرد.

 

5- از سال دوم عمل سربرداري و هرس فرم دهي بايد طي دو تا سه سال انجام گيرد.

 

بعد از كاشت نهال خرمالو در محل اصلي، بعد از سال دوم عمل كوددهي و تقويت انجام گيرد. در سالهاي بعدي بايد به اين نكته توجه كرد كه ميوده خرمالو روي شاخه هاي يكساله مي باشد يعني در فصل خزان اگر هرسي صورت گيرد، شاخه سال قبل كه محل توليد ميوه است نبايستي حذف شود.

 

درخت خرمالو در فصل بهار به آب كمتري نياز دارد و در فصل تابستان با گرم شدن هوا نياز به آب بيشتري دارد.

 

بعضي از پرورش دهندگان از ريزش خرمالوهاي تازه تشكيل شده در فصل بهار شكايت دارند. دليل آنرا جستجو مي كنند و دنبال علت مي گردند كه علت آن آفات يا بيماري نمي باشد، بلكه چون درخت خرمالو به ميزان زيادي گل توليد مي كند و اگر شرايط مناسب باشد تمام گلها تبديل به ميوه مي شود. پس از تشكيل ميوه چون درخت توان نگهداري و تغذيه تمامي ميوه ها را ندارد و چنانچه درخت خوب تغذيه و تقويت نشده باشد چيزي در حدود 50% ميوه كه حالت فندقي شده ريزش دارد و اگر درخت خوب تغذيه و تقويت شده باشد ميزان ريزش ميوه ها در فصل بهار كمتر است. به هر حال درخت خرمالو آن مقدار ميوه را كه مي تواند تغذيه كند، نگه مي دارد و اضافي آن ريزش دارد.

 

 

 

 

رسيدن ميوه خرمالو

 

 

 

ميوه خرمالو زماني كه رنگ گرفته و قرمز شد، هنوز نرسيده است و ميوه نارس آن حاوي مقدار زيادي تانن است. بهتر است كه ميوه روي درخت بماند تا عمل رسيدن اتفاق بيفتد ولي چنانچه شرايط مساعد نباشد و سرما و يخبندان در فصل پاييز زودتر شروع شود ميوه را نيمه نارس برداشت كرده و عمل رسيدن ميوه در انبار صورت مي گيرد.

 

 

 

نوع وحشی و جنگلی خرمالو که به نام خرمندی (فرمنی در گویش مازنی )که به عنوان پایه برا خرمالو محسوب میشود.

[mani24 29,665]

شاه توت

 

نیازهای اکولوژیکی

 

آب و هوا

 

از آنجائیکه درختان توت واریته های مختلفی دارند در آب و هوای متفاوت از نسبتاً گرم تا معتدل و حتی نزدیک به سرد کاشته می شوند در شرایط ایران مرکزی از 10 درجه بالای صفر و در گیلان مازندران از حدود 12 درجه بالای صفر در بهار رشدش را آغاز می کند و بهترین گرما در جریان بهار و تابستان برای آنها بین 25 تا 35 درجه سانتی گراد است. در سرمای 2 تا 4 درجه سانتی گراد زیر صفر برگهای توت یخ زده و می ریزند درخت توت گیاهی نور پسند است نور خورشید باعث تقویت رشد و افزایش شاخ و برگ درخت شده تابش نسبتاً شدید باعث کوتاهتر شدن فاصله میان گره ها و کوچکتر شدن برگها می شود ولی وزن خشک گیاه را افزایش می دهد.

 

آبیاری

 

همه گونه های توت از نظر مصرف آب پرنیازند در نقاطی که کاشته می شوند باید سالیانه حداقل 600 میلی متر باران، آن هم به صورت یکنواخت در طول سال وجود داشته باشد تا به آبیاری مصنوعی نیاز نباشد. نهالها در ابتدای کشت و زمان جوانی به آب بیشتری نیاز دارند و باید هر هفته یک الی 2 بار آبیاری شوند ولی بتدریج با بالا رفتن سن درختان نیاز آبی آنها کمتر می شود. در نقاط کم آب درختان مسن باید حداقل هر 10 الی 15 روز یکبار آبیاری شوند.

 

خاک

 

خاکهای شنی لومی برای رشد درختان توت بسیار مناسبند مخلوط بودن خاک با مواد پوسیده گیاهی مثل برگ یعنی هوموس به خاک امکان تنفس و به باکتری های موجود در آن امکان فعل و انفعالات زیادتر و بهتری را می دهد. زمینهایی که قابل نفوذ آب نبوده و رطوبت را مدت زیادی در خود نگهدارند و با تلاقی شوند مطلقاً استعداد کاشت درختان توت را ندارند همچنین در خاکهایی که در اثر تابش خورشید سله بسته و شکاف بردارند نباید توت کاشت. در زمینهای رسی که قابلیت نفوذ هوا در آن کم است ( زمینهای سرد) رشد و نمو درختان توت غیرمنظم و بسیار کند می شود. درخت توت درخاکهای خنثی رشد مناسبی نشان می دهد بطوریکه میتوان آنرا جزو گیاهان خنثی پسند بحساب آورد. بهترین PH برایش بین 6 تا 7 می باشد.

کود

 

کودها علاوه بر اینکه قدرت مقاومت درختان را در مقابل سرمای شدید به بالا می برند در مقابل آفات و بیماریها آنها را مقاوم تر می کنند. کود کافی و صحیح گل دادن و تبدیلشان به میوه را در بهار تسریع و تولید میوه به مقدار زیاد را مطمئن می کند. به منظور آگاهی از مقدار کود مورد نیاز باید اولاً نوع خاک شناسایی شود ثانیاً مقدار کود موجود در آن را به کمک تجزیه شیمیایی معلوم کرده و مقداری را که باید به خاک اضافه شود نیز محاسبه کرد. مقدار کود ازته 100 کیلوگرم درهکتار به صورت N و همچنین 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر به صورت P2O5 می باشد این کودها را نه یکبار بلکه در چند بار و در فواصل معین همه ساله به باغ توت می دهند. بطوریکه جمع سالیانه آنها 100 کیلو از هر کود در هکتار شود.

 

ازدیاد

 

ازدیاد درخت توت به دو طریق صورت می گیرد: 1- جنسی 2- غیر جنسی 1- ازدیاد جنسی: میوه های واریته های مختلف توت بین خرداد الی مرداد می رسند درختان توت تقریباً از 5 سالگی شروع به میوه دادن می کنند برای بذرگیری میوه های رسیده را از روی درخت یا بهتر از زیر آن جمع آوری کرده روی غربال با فشارآب بیشتر بذرها را از گوشت جدا و در سایه یا گرمای طبیعی اطاق خشک می کنند. روشی که بیشتر توصیه می شود اینست که میوه های رسیده چیده شده را 4 الی 5 روز داخل ظرفی در گرمای اطاق می گذارند تا خوب تخمیر شوند. آنگاه آنها را روی غربالی ریخته به کمک فشار آب شیرودست بذرها را از گوشت جدا کرده و دوباره در داخل اطاق و دور از تابش مستقیم نور خورشید خشک می کنند بهتر است بذر توت را در همان سال اول بکارند زیرا قوه نامیه اش بطور طبیعی تنها 3 ماه حفظ می شود. هرگاه آنرا در دمای پائین تر از 10 درجه سانتی گراد نگهدارند قدرت خود را تا یکسال و حداکثر حتی تا 2 سال حفظ می کنند ولی درصد رشد بذرها به شدت پائین می آید. قوه نامیه بذر توت بسته به واریته های مختلف بین 20 درصد تا 90 درصد متغیر است. هر 100 کیلو میوه توت 2 تا 3 کلو بذر می دهد. در هر کیلو بذر توت حدود 520000 عدد بذر وجود دارد. مقدار بذر لازم برای کاشت آن در هر هکتار حدود 12 کیلوگرم است بذرها را در بهار یا پائیز می کارند مدت لازم برای جوانه زدن بذرهای کاشته شده در گرمای 20 درجه سانتی گراد بین 15 تا 20 روز است. بشرط آنکه در این مدت بستر آن مرطوب نگهداشته شود قبل از کاشت باید به زمین کودهای لازم را داد. پس از جوانه زدن بسترها به یک الی دو هفته سایه بان نیاز دارند. ازدیاد درختان توت به وسیله بذر بسیار ساده و کم هزینه تر از روشهای دیگر است.

 

نکته ضعف تفرق صفات نهالهای حاصله است که یکدست نخواهند بود. 2- ازدیاد غیر جنسی: به منظور حفظ خواص مادری آنرا از راههای غیرجنسی زیاد می کنیم.

 

مهمترین راههای ازدیاد غیرجنسی عبارتند از:

 

الف) پیوند: عبارتست از انتقال بخش یا جوانه ای از گیاهی که میوه های عالی دارد. بر روی پایه ای ریشه دار با این منظور که گیاه بدست آمده تنها از همان میوه های عالی همه ساله تولید کند.

مهمترین انواع پیوند در توت عبارتند از: پیوند شکمی- پیوند اسکنه ای- پیوند مجاورتی- پیوند لوله ای- پیوند روی ریشه که معمولاً پیوند ریشه از همه متداولتر بوده و حدود 90 درصد پیوندها به این روش است که در پیوند ریشه، ریشه های یکساله را در بهار در ارتفاع 8 الی 10 سانتی متر بریده و پیوندک را نیز مورب از زیر یک جوانه قطع کرده و بسرعت بین پوست و چوب ریشه فشار می دهند تا خوب در آنجا جای گیرد. آنگاه محل بریدگیها را نوارپیچ می کنند این کار برای ایجاد تماس بین مرسیستم ریشه در نقطه برخورد؛ پیوندک انجام می گیرد.

 

قلمه

 

در ازدیاد به وسیله قلمه تمام خواص گیاه مادری حفظ می شود. قلمه زدن 2 نوع است: قلمه زدن چوبی و قلمه زدن سبز

 

قلمه زدن چوبی

 

از سر شاخه های یکساله به قطر تقریبی 1 تا 3 سانتی متر درهنگام خواب زمستانی قلمه گرفته و در سردخانه ها درگرمای 5 درجه نگهداری می کنند تا گرمای خاک در بهار به 14 درجه برسد. آنگاه آنرا در زمین می کارند هر قلمه باید 4 تا 5 جوانه در حال خواب داشته و طول آن به 15 تا 20 سانتی متر برسد.

قلمه سبز

 

شاخه های درختانی که برای قلمه گیری سبز انتخاب شده اند در زمستان طوری هرس می کنند که برایشان تنها 6 تا 7 جوانه باقی بماند این جوانه ها در بهار آینده تولید برگهایی سبز به طول 30 تا 40 سانتی متر و بیشتر می کنند آنها را به طول 15 تا 20 سانتی متر بریده بجز دو برگ انتهایی بقیه برگها را می چینند و در اردیبهشت یا خرداد روی زمین می کارند.

 

ب) خوابانیدن

 

کاشت

 

درخت توت را می توان در بهار یا پائیز کاشت. درنقاط سرد یا یخبندانهای زمستانی معمولاً آنرا در بهار می کارند تا نهالها از آسیب سرمای شدید زمستانی در امان باشند. زمان کاشت در بهار هنگامی است که هنوز جوانه نزده باشند در مناطق معتدل و گرمسیر خطر سرمازدگی ریشه ها در زمستان وجود ندارد و در پائیز میتوان نهالها را کاشت در ایجاد باغ توت باید نوع درخت، نوع و اندازه و طعم میوه، تعداد نهالها در واحد سطح، موقعیت جغرافیایی محل کاشت و نوع خاک و PH آنرا مورد توجه قرار داد. پس از کود دادن و شخم زدن و آماده کردن زمین ومشخص شدن فواصل درختها از هم ( معمولاً 3 در3 متر) گودالهای 50 در 50 در 50 سانتی متری حفر و نهالها داخلشان کاشته می شوند. هرگاه PH خاک اسیدی بود قبل از حفر گودالها و شخم زدن مقداری آهک روی زمین می ریزند تا PH آن خنثی شود. هنگام کاشت باید دقت کرد تا ریشه ها بطور آزاد داخل گودال جای گیرند. پس از خاک ریزی اطراف آنرا با پا می فشارند تا تماس لازم بین ریشه و خاک صورت گیرد. گودال را پس از کاشت نهال فوری آبیاری شدید می کنند.

 

داشت

 

هرس

 

درهرس درختان توت اولاً همه شاخه های خشک شده و بیمار را باید بریده و فوراً سوزاند ثانیاً همه شاخه هایی که به سمت داخل تاج رشد کرده اند و ما آنرا نرک می نامیم به دلیل بی بار بودن و بی جهت مصرف کردن مواد غذایی باید هرس شوند. از همین نرکها درازدیاد درختان توت می توان استفاده نمود. ثالثاً همه شاخه هایی که تاج درخت را بی جهت شلوغ کرده و مانع رسیدن نور به میوه ها می شوند باید حذف نمود. بهترین زمان برای هرس هنگامی است که برگها ریخته و درخت در حالت خواب زمستانی باشد ولی در صورت لزوم در سایر مواقع نیز می توان درخت توت را هرس نمود.

 

مبارزه با بیماریها و آفات

 

بیماریها: بیماری

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

توت که عامل ویروسی دارد راه پیشگیری آن اینست که در خزانه مبتلایان به آن را حذف کرده و فوراً سوزانده شوند و از بیماریهای قارچی می توان از بلایت سفیدک سطحی توت، بیماری مرگ سرشاخه توت و بالاخره زنگ توت، پوسیدگی بنفش ریشه، پوسیدگی ریشه را نام برد که همگی بوسیله سموم قارچ کش مبارزه می شوند. همچنین بیماری باکتریایی توت را می توان نام برد از انگلها انواع شپشکها و کنه ها می باشند که به درختان توت خسارت وارد می آورند.

برداشت

 

توت به صورت خام یا خشک شده مصرف می شود. درخت توت درسال پنجم شروع به میوه دادن می کند و معمولاً از سال هشتم یا نهم به حداکثر میوه دهی خود می رسد و مدتها در این سطح باقی می ماند زمان برداشت محصول هنگامی است که میوه ها از حالت سبزی بیرون آمده مثل شیشه براق می شوند. اغلب همه میوه ها با هم نمی رسند لذا باید آنرا در چند نوبت چید برای چیدن چادر روی زمین در سایه انداز درخت پهن کرده و درخت را اگر تنومند نباشد با دست تکان داده تا میوه های رسیده از شاخه ها جدا شده روی چادر بریزند میوه توت سریعاً باید مصرف شود چون در سردخانه بیش از 2 تا 3 روز قابل نگهداری نیست و اگر بخواهند خشک کنند فوری باید در آفتاب پهن شود تا مقدار زیادی از آبش را از دست بدهد .

 

میوه خشک شده را بیش از یکی دو سال هم می توان نگهداری نمود. زمان برداشت میوه توت، با شرایط جوی مناطق مختلف تغییر کرده و از نیمه دوم خرداد تا اوایل مرداد ماه است. در مناطق گرم زودتر و در مناطق سرد میوه ها را دیرترمی چینند.

 

دامنه انتشار:

 

در آذربایجان غربی و در حوالی دره قاسملو ارومیه بحالت وحشی دیده می شود و در کرمانشاهان در کوههای برناج و پرودر ییلاقات بیرجند هم یافت شده است. همچنین در شمال و غرب ایران کوهستانهای شمال تهران .

[ahmadiiiii 0]

من خیلی دوست دارم درختای مختلف داخل حیاط خونم درخت و گل و گیاه داشته باشم مخصوصا درخت آلبالو و انار و ... ولی فک نکنم خودم بتونم همه درختای دلخواهمو بکارم. نظر شما راجع به استخدام باغبان از شرکت های خدمات منزل مثل pinwork چیه؟ تاحالا استفاده کردید و راضی بودید؟? و یک سوال دیگه... چه درختایی رو پیشنهاد میدید که بکارم؟ ?☘️