مدیریت دانش چیست ؟ KM ) knowledge management )

[spow 44197]

ابتدا تعاریفی که در مورد دانش بیان شده است : در این تعاریف می توانیم به نقش اساسی که دانش در برنامه ریزیها ، تصمیم گیریها و همچنین پیاده سازی راهکارهایی در جهت حل مسائل گوناگون ایفا مکند ،پی برد.

 

دانش ، اطلاعات کاربردی و سازماندهی شدهای است برای حل مسائل

 

دانش ، اطلاعاتی سازماندهی و تجزیه‌وتحلیل‌شده است که می‌تواند قابل‌درک باشد و نیز کاربردی برای حل مساله و تصمیم‌گیری .

 

دانش ، مجموعه‌ای از نگرشها ، تجربیات و مراحلی ا ست که به صورت درست و صحیح ، کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند ؛ ازین‌رو راهنمای مناسبی برای افکار ، رفتارها و ارتباطات می‌باشد

 

دانش ، شامل حقایق و باورها ، مفاهیم و اندیشه‌ها ، قضاوتها و انتظارات ، متدولوژی ها (روش‌شناسی) یا علم اصول و نحوه انجام فنون است دانش سازمانی ، اجتماعی از سرمایه‌های متمرکز انسانی ، سرمایه‌های استعدادهای فکری و سرمایه‌های ساختار می‌باشد

 

دانش سازمانی ، به اطلاعات پردازش‌ شده و جاسازی شده از جریانات عادی و مراحلی که قابلیت اقدام دارند و نیز دانش به دست آمده به وسیله سیستمهای سازمانی ، مراحل ، تولیدات ، قوانین و فرهنگ اطلاق می‌گردد.

 

تعارف مدیریت دانش:

 

تعاریف گوناگی در خصوص مدیریت دانش ارائه گردیده است که هر کدام ابعاد مختلف این موضوع را بررسی می کند.برخی از مهمتریت تعارف ارائه شده به شرح ذیل می باشد.

 

مدیریت دانش ، کسب دانش درست برای افراد مناسب در زمان صحیح و مکان مناسب است ، به‌گونه‌ایکه آنان بتوانند برای دستیابی به اهداف سازمان ، بهترین استفاده را از دانش ببرند .

 

مدیریت دانش ، بنایی سنجیده ، صریح و اصولی برای تجدید و استفاده از دانش در جهت افزایش تاثیر و بازگشت دانش مربوط به سرمایه دانشی است .

 

. مدیریت دانش ، با تجزیه‌وتحلیل و شناسایی دانش لازم و سودمند درگیر بوده و در پی برنامه‌ریزی چندبعدی و کنترل مناسب در توسعه سرمایه‌های دانش ، در جهت برآورده کردن اهداف سازمانیست .

 

مدیریت دانش ، خط ‌مشی‌های اصولی را برای یافتن ، درک کردن و استفاده از ارزش و ایجاد ارزش ، معین می‌نماید . مدیریت دانش ، رسمی‌سازی و دسترسی به تجربه ، دانش و دیدگاههای استادانه را که قابلیتهای جدید ، قدرت کارایی بالاتر ، تشویق نوآوری و افزایش ارزش مشتری را در پی داشته باشند ،‌ هدف قرار می‌دهد .

 

مدیریت دانش ، دانستن ارزش دانش ، فهم اطلاعات سازمان ، استفاده از سیستمهای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به منظور حفظ ، استفاده و کاربرد دوباره دانش می‌باشد .

 

مدیریت دانش ، مدیریت اطلاعات و داده به همراه مهار تجربیات ضمنی و نهایی افراد جهت تسهیم ، استفاده و توسعه توسط سازمان است که به بهره‌وری بیشتر سازمان منجر می‌گردد مدیریت دانش ، شامل مراحل تسخیر اجتماع دیدگاههای خبرگان و متخصصان یک شرکت در هر جاییکه باشند (در بانک اطلاعاتی ، بر روی کاغذ و یا در اندیشه نیروها) و پخش آن در هر جاییکه به سود بیشتری بینجامد ، می‌باشد

 

مدیریت دانش ، برای برآورده‌سازی نیازهای سازمانی از قبیل سازگاری ، بقا و توانایی منحصر بفرد در برابر تغییرات پیوسته و روزافزون می‌باشد . مدیریت دانش شامل فرایندهای سازمانی است که به دنبال پیوستن و نیروزایی ظرفیتهای عملیاتی اطلاعات ، داده‌های تکنولوژیهای اطلاعاتی و ظرفیت نوآوری و خلاقیت انسان می‌باشند .

 

مدیریت دانش به مجموعه فرایندهایی اطلاق میشود که در نتیجه آنها دانش، کسب، نگهداری و استفاده می شود و هدف از آن بهره برداری از داراییهای فکری به منظور افزایش بهره وری، ایجاد ارزش های جدید و بالا بردن قابلیت رقابت پذیری است. تبدیل دانش غیر رسمی، ذهنی و شخصی(ضمنی) به دانش ثبت شده رسمی (صریح)، با ارائه تعریف جامع ذیل که متمرکز بر انسان ، ساختار و فناوری بوده و کاربردی نیز می‌باشد ،

 

معنای کامل مدیریت دانش در یک جمله مشخص میگردد:

 

مدیریت دانش ، فرایند کشف ، کسب ، توسعه و ایجاد ، نگهداری ، ارزیابی و بکارگیری دانش مناسب در زمان مناسب توسط فرد مناسب در سازمان است که از طریق ایجاد پیوند میان منابع انسانی ، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ایجاد ساختاری مناسب برای دستیابی به اهداف سازمانی صورت پذیرد .

 

به عبارتی می‌توان گفت مدیریت دانش رویکرد سیستماتیک خلق، دریافت، سازماندهی، دستیابی و استفاده از دانش و آموخته‌ها در سازمان‌ها است. مدیریت دانش در سازمان‌ها و شرکت‌ها به بهبود تصمیم‌گیری، انعطاف‌پذیری بیشتر، افزایش سود، کاهش بارکاری، افزایش بهره‌وری، ایجاد فرصت‌های جدید کسب و کار، کاهش هزینه، افزایش سهم بازار و بهبود انگیزه کارکنان کمک می‌کند. مدیریت دانش را می‌توان برای فعالیت‌های مختلف مانند: عادی، منطقی، پیچیده، غیرمنتظره به کار گرفت

 

با توجه به رشد روزافزون مشاغلی که بر پایه ایجاد و استفاده از دانش قرار دارند ، یکی از اهداف کلیدی مدیریت دانش این است که باعث کاهش ریسک از دست رفتن دانش یا ارزش سازمان به هنگام ترک همکاری کارکنان شود و همچنین کاهش خطر از دست دادن حافظه شرکت به هنگام تعدیل نیروی انسانی . زیرا دانش یک دارایی مهم و استراتژیک سازماها می باشد.

 

چالشهای موجود

 

متاسفانه در برخی از سازمانها به علت نبود مستندات در خصوص تجربیات به دست آمده توسط افراد و همچنین فراموش شدن موارد مهم و اساسی سازمان به علت عدم ثبت آنها و نیز احتکار دانش به جای ازدیاد آن توسط برخی از افرادسودجو که از دانش و تجربه بدست امده به عنوان ابزاری جهت محتاج نگه داشتن سازمان به خود استفاده می نمایند ، مانع از گسترش دانش در سازمان میگردد و در صورتیکه شخص سازمان را ترک نماید تجربیات خود را نیز با خود از سازمان میبرد در برخی مواقع سازمانها را مجبور به نگهداشتن افراد ناکارامد در نقاط حساس و کلیدی سازمان می کند.

 

برخی از اینگونه دلایل سازمانها را وادار به، برخورد هوشمندانه با منابع دانش به عنوان عاملی موثر و مهم در موفقیت سازمانها، می نماید.

 

البته در برخی از سازمانهای قدیمی که مدیریت آنها داراری تفکرات خاص خود می باشند ،در مقابل تغییرات مقاومت میکنند هرچند که بار ها مشکلات و زیانها ی ناشی از عدم استقرار مدیریت نوین را تجربه کرده اند. ایجاد تفکرات جدید مدیریتی کاری سخت و دشوار است که مهندسین صنایع می بایست با اتکا به تجربه خود ودرایت بتوانند نتایج حاصل از پیاده سازی علوم نو را به صورت ملموس ارایه نمایند.

 

نویسنده : مهرداد مینایی فرد