Sectionner

[.sOuDeH. 16059]

Sectionner

 

 

یکی از تجهیزات اصلی در هر ایستگاه برق فشار قوی ***یونرها (Sectionner) هستند . لفظ ***یونر لغتی است فرانسوی و به معنای جدا کننده ، و با دیس کانکتورها (Disconnector) نباید اشتباه گرفت ( دیس کانکتور به معنای قطع کننده است ) . اما بصورت عام این دو لغت را تواماً در نقشه ها و محاورات برای ***یونرها بکار می برند .

عمل و کار ***یونر در ایستگاههای برق فشار قوی جدا کردن قسمتها و سکشن های مختلفی از تجهیزات است و عملیات مانور بروی تجهیزات را مهیا می سازد . نکته قابل ملاحظه در استفاده از این تجهیز ، عدم قابلیت فرمان دهی در زیر بار است . یعنی بروی ***یونرها در حالت On Load نمیتوان مانوری انجام داد چرا که قابلیت قطع و وصل در زیر بار را ندارد و موجب صدمات و خسارات جدی به خود ***یونر و دیگر تجهیزات میشود . در طراحی ***یونرها هیچ تمهیدی جهت جلوگیری و محدود کردن قوس های شدید الکتریکی ناشی از باز و بسته کردن مدارات بکار نرفته است به همین خاطر تنها در حالت بی باری قادر به انجام فرمان بروی آن هستیم .( البته در انواعی از ***یونر های فشار متوسط (20 کیلو ولت ) ***یونرهای خلا بکار میرود .)

***یونر این خاصیت و فایده رادارد که

اپراتور را قادر می سازد به عینه شاهد جدا شدن سیستم از دیگر قسمتها باشد و مطمئن شود هیچ ارتباط الکتریکی بین نقاط جدا شده وجود ندارد و یا به عکس با بستن ***یونر شاهد بستن مدارات قدرت خواهد بود .***یونرها دارای دو تیغه ( یک نری و یک مادگی ) برای هر فاز هستند و بسته به قدرت لازم جهت جریان دهی مستمر، این تیغه ها را برای آمپر های مشخص شده ای طراحی وقالب گیری می کنند .جنس تیغه ها معمولاً آلیاژی از مس و آلومینیوم است که روی آنها را نقره اندود می کنند تا از خوردگی جلوگیری شود و اتصال بهتری را بر قرار سازد .

بسته به موارد استعمال و انتخاب ، ***یونرها در رنج های مختلف ولتاژی و جریانی ساخته و عرضه می شوند .عایق بین تیغه ها و استراکچر مکانیزم ***یونر مقره های خازنی است که همراه با تیغه ها قابلیت گردش دارند . مکانیزم حرکتی ***یونرها نیروی موتوری و یا دستی خواهد بود .معمولاً سازنده بنا بر پیشنهاد خریدار مکانیزم های خاصی را برای ***یونرها در نظر میگیرد از جمله همین موتوری بودن مکانیزم فرمان ، و یا داشتن اینترلاک های مختلف مکانیکی و الکتریکی .بطور معمول جهت جلوگیری از مانور اشتباه بروی ***یونرها اینترلاکهایی را با بریکرها در نظر میگیرند .یعنی در صورتی که بریکر در حالت وصل است ، ***یونرها قابلیت وصل شدن و یا قطع شدن را نخواهند داشت و حتماً باید قبل از فرمان به بریکر بروی آنها مانور شود .***یونرها مدل های مختلفی دارند و به شکل های مختلفی کار میکنند اما همه آنها تنها به یک منظور مورد استفاده قرار می گیرند .بسته به ولتاژ کاری ***یونرهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند چرا که سطح ایزولاسیون باید رعایت گردد و نکته مهم دیگر اینست حتی در زمانی که بریکر بعد از ***یونر باز است و فرمانی را به ***یونر صادر میکنیم جهت باز کردن مدار شاهد آرک زدن شدید بین تیغه ها هستیم ( بیشتر در ولتاژهای فوق توزیع و انتقال ) لذا در این نوع ***یونرها جهت جلوگیری از آسیب دیدن کنتاکت ها مکانیزم عملکرد ***یونر قوی تر و سریعتر انتخاب میشود .( مثلاً زمان باز شدن ***یونر ها در ولتاژ 800 کیلو ولت کمتر از 1 ثانیه است .)مکانیزم عمل کننده موتوری ***یونرها شامل یک سری کنتاکتور، کلید های کمکی ، کلید اصلی وموتور با قابلیت چپگرد و راستگرد ، ترمینال ها و اینترلاکها و.. است . تستی که بروی ***یونرها اعمال میشود ، تست اندازه گیری مقاومت عایقی و مقاومت اهمی تیغه ها و کلمپ های متصل به سوزنی های سر ***یونر است . که مقاومت عایقی باید جوابگوی سطح ایزولاسیون ولتاژ نامی باشد و مقاومت اهمی تیغه ها و کلمپ ها نیز باید در حد میکرو اهم قرار داشته باشد .زمان عملکرد موتور نیز باید دررنج نرمال باشد که کارخانه سازنده برای آن ولتاژ ارائه می کند.یک سری گریس کنتاکت جهت جلوگیری از خوردگی در اثرآرک زدگی تیغه های ***یونر و همچنین جهت اتصال بهتر دو تیغه نری و مادگی بروی تیغه ها بصورت لایه ای نازک کشیده میشود .مفصل های بین بازوهای هر تیغه باید بصورت مستمر تمیزکاری و روانکاری شود تا در هنگام مانور مشکلی وجود نداشته باشد .در نمونه هایی از ***یونرها بروی تیغه ها صفحات برفگیر و بارانگیر قرار میگیرد تا از نفوذ مستقیم آب و شبنم بین تیغه ها جلوگیری شود و یا بروی سوزنی های ***یونر که همان نقاطی است که کلمپ ها در آن نقطه سفت میشوند حلقهای رینگ کرونا تعبیه میشود ( بیشتر برای ولتاژهای بالا ) .بروی ***یونرهای اول خط علاوه بر ***یونر اصلی ***یونر ارت نیز قرار داده میشود که با باز شدن ***ینر اصلی میتوان مدار طرف خط را با بستن ***یونر ارت ، خط مورد نظر را زمین کرد .

***یونرها انواع مختلفی دارند که به بعضی از انها که در کشورمان متداول است اشاره می کنیم.

1- ***یونر دورانی عمودی

2- ***یونرتیغه ای( دورانی افقی)

3- ***یونر پروانه ( دورانی افقی بصورت دو طرفه )

4- ***یونر قیچی ( پانتو گراف Pantograph )

5- ***یونر کشویی

***یونر دورانی عمودی : این ***یونر بیشتر در ولتاژها بالا بکار میرود چرا که برای باز و بسته شدن تیغه نری آرک ایجاد شده در جهت بالا رفته و به استراکچر و مکانیزم ها نزدیک نمیشود .

***یونر پروانه که در آن همزمان دو تیغه نری برای هر فاز در مادگی های طرفین قرار می گیرد.

***یونر پروانه یا پانتوگراف بدین شکل عمل می کند که مکانیزم فرمان موجب حرکت تیغه های متحرک که بصورت قیچی در کنار هم هستند به طرف تیغه ثابت رفته و آنرا بصورت کاملاً چفت شده در بر می گیرد . عکس آنها بهتر گویاست:

در انتخاب ***یونر باید این نکته مد نظر باشد که جریان ثابتی که از آن خواهد گذشت متناسب با دیگر تجهیزات باشد . مثلاً اگر بریکری با جریان نامی 2000 آمپر انتخاب کرده ایم ***یونر نیز باید از نوع 2000 آمپری باشد . هر چند که در شرایط عادی مقدار جریان ممکن است خیلی کمتر باشد .

بعد از هر مانور بروی ***یونر باید از نزدیک تیغه های آن در هر سه فاز را مورد بازرسی قرار داد تا از بسته یا باز بودن آنها اطمینان حاصل نمود . اگر اتصال تیغه های نری و مادگی دارای انحراف باشد نشاندهنده عدم اتصال خوب بین تیغه هاست و باید اصلاح گردد . تنظیم اولیه این تیغه ها بسیار حائز اهمیت است چرا که به دلیل عدم تنظیم مناسب به مرور باعث دفرم شدن و خرابی لوله های ارتباطی ، بولبرینگ ها و شفت ها میشود .