معماری پایدار در یزد

[* v e n o o s * مهمان]

بررسی معماری پایدار در شهر یزد :

 

 

ساختارکلیشهر : قسمت قدیمی شهر یزد که تحت حفاظت قرار گرفته، ساختاری چنان منسجم دارد که در هیچ جای دیگری مشابه آن را نمی توان یافت. ساختار منسجمی از کوچه های باریک و دیوارهای بلند که عابران و رهگذران را از تابش مستقیم نور خورشید در فصل تابستان، و وزش بادهای سرد در زمستان، در امان نگاه می دارد. علاوه بر این، بازار سرپوشیده، کاروانسراها، قلعه ها، آب انبارها و بادگیرها نیز از شاخصه های برجسته معماری یزد است که آن را از شهرهای دیگر متمایز می کند.

 

 

ساختاریاساختمانخانهها :

در شهر یزد، تمام خانه ها از مصالحی چون کاهگل و خشت خام ساخته شده و مشتمل است بر دیوارهای بسیار بلند و سربرکشیده که مانع تابش مستقیم اشعه خورشید در تابستانند. همچنین اتاقی بزرگ به نام تالار، که یک سوی آن باز و کاملا رو به فضای بیرونی است و غالبا به هنگام عصر مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که تالار همیشه در آن بخش از منزل که مستقیما در جهت غروب آفتاب (مغرب) است جای دارد، و اتاق ها همگی در سمت دیگری از خانه ساخته می شوند. استخر آب که به آن "حوض" می گویند، درست در وسط حیاط جای دارد و به راحتی از تمام اتاق ها و یا تالار خانه، قابل مشاهده است. همچنین اتاقی نیز در جلوی تالار قرار دارد که به راحتی در معرض تابش نور خورشید قرار داشته و در زمستان، محل گرمی است که مورد استفاده بسیار قرار می گیرد.

 

 

و اما کلاه فرنگی، که آن نیز بخشی دیگر از خانه های یزد است و غالبا برای صرف ناهار، عصرانه و یا خواب سبک بعد از ظهرهای تابستانی، مورد استفاده قرار می گیرد. نوعی خاص از کلاه فرنگی (بنایی شبیه به کلاه کابویی) درست در وسط سقف منزل تعبیه می شود که سبب هدایت باد از هر شش جهت به درون خانه می گردد . این نوع کلاه فرنگی ها کاملا از بادگیرها که بعدا به آنها نیز خواهم پرداخت متفاوتند، ‌اگر چه آنها نیز از ناحیه کف منزل، چیزی شبیه به "کلاه کابوها" به نظر می رسند.

 

اکنون به زیر زمین در خانه های یزد می پردازیم که در تمامی خانه های قدیمی، مورد استفاده بسیار بوده و هست چرا که از نظر دما، حدود، ۲۰ درجه خنک تر از بخش های فوقانی منزل بوده و هم از این روست که بیشتر مردم، حتی در حال حاضر نیز برای فرار از شدت گرما، به زیرزمین ها روی می آورند، چرا که زیرزمین ها نوعی یخچال های طبیعی در عمق خاک هستند که قدری گودتر از زمین، حفر و ساخته شده و به منظور ذخیره سازی و نگاهداری میوه جات و غذاهای فاسد شدنی که نگهداری آنها مستلزم درجه حرارت بسیار پایین است، مورد استفاده قرار داشته و هنوز هم در میان بسیاری از مردمی که در بخش های قدیمی شهر مسکن دارند، مورد استفاده است.