شاه تيرها واتصالات آنها

[Alireza Hashemi 33,392]

شاهتيرها عضوهاي فلزي افقي

اصلي هستند كه با اتصالات لازم به ستونها متصل مي شوند و به وسيله آنها بار طبقات

به ستونها انتقال مي يابد. شاهتيرهاي فلزي ممكن است به صورتهاي زير به كار روند : [/font]

 

 

الف)

تيرهاي معمولي بصورت تك يا دوبله

 

 

ب

) تيرآهن بال پهن

 

 

ج

) تيرآهن معمولي با ورق تقويتي روي بالها و يا بال و جان

 

 

د

) پلهاي لانه زنبوري از تيرآهن معمولي يا تيرهاي بال پهن كه بصورت مفصل در همين مجموعه

توضيح خواهم داد.

 

 

ه

) تير ورق (گيردار) تركيب تيرآهن معمولي با ورق يا تيرآهن بال پهن با ورق و يا از

تركيب ورقها درست مي شود

 

 

و

) خرپاها

 

 

 

 

ساخت

پلها و شاهتيرها :

هرگاه در شاهتيرهاي فلزي به جاي تير تكي از تيرهاي دوبله استفاده شود ، بايد دو

تير در محل بالها به يكديگر به گونه اي مطلوب اتصال داشته باشند . چنانچه پلها

(شاهتيرها ) براي لنگر خمشي موجود كفاف ندهد ، آنها را با اضافه كردن تسمه يا ورق

تقويت مي نمايند . در مورد ورق تقويتي در تيرهاي معمولي بايد نكات زير را رعايت

كرد :

 

 

1 ) حداكثر ضخامت ورق تقويتي 8/0 ضخامت بال تير باشد .

 

 

2 ) ورقهاي تقويتي به طول كامل با بالها تماس و اتصال داشته باشد.

 

 

3 ) ضخامت جوش 75/0 ضخامت ورق باشد.

 

 

4 ) ورق تقويتي از هر دو طرف و در قسمت عرض نيز جوش گردد.

 

 

 

 

 

 

 

پلهاي مركب :

 

 

در بارهاي سنگين و احتمالا

دهانه زياد كه پروفيل استاندارد موجود در بازار كافي يا اقتصادي نباشد ، همچنين

مقطع نير لانه زنبوري كه با تسمه يا ورق تقويت شده است ، براي بار وارد شده و

دهانه خمش كافي نباشد ، از تيرهاي مركب استفاده مي شود كه تير مركب در چندين حالت

استفاده مي شود :

 

 

1 ) تير مركبي كه از بريدن پروفيلهاي معمولي

ايراني از وسط جان تير و اتصال صفحه و ورق مناسب به دو قسمت بريده شده ساخته مي

شود . اين روش براي پروفيلهاي نمره 20 به بالا اقتصادي خواهد بود .

 

 

2 ) تير مركبي كه از سه صفحه ( قطعات تقويتي

) تشكيل مي شود. در اين حالت ، در پروفيلهاي معمولي از فولاد جان تير نسبت به فولاد

بالها براي مقابله با خمش چندان استفاده نمي شود ، بلكه سعي مي گردد ، حتي المكان

، جان تير را نازكتر و ارتفاع آن را زياد كنند.

 

 

 

 

اتصالات ساده تير به ستون و

شاهتير :

 

 

اين

اتصالات بر دو نوع است :

 

 

1 ) اتصال با جفت نبشي جان : معمولا دو عدد

نبشي را در كارخانه به جان تير جوش مي دهند . جوشهاي بين نبشي و ستون يا شاهتير را

در كارگاه در روي كار انجام مي دهند . معمولا نبشيهاي اتصال را به اندازه 10 تا 12

ميليمتر از انتهاي جان تير فاصله آزاد مي گذارند تا اگر تير در حدود رواداريهاي

مجاز بلند باشد ، بدون بريدن سر آن و تنها با جابه جا كردن نبشي آن را نصب كنند.

 

 

2 ) اتصال با نبشي نشيمن : اين نوع اتصال را

در عكس العملهاي نسبتا كوچك تا حدود 15 تن به كار مي برند . نبشي نشيمن عمل نصب و

تنظيم تير را آسان مي كند . اين نبشي را معمولا قبلا در كارخانه يا پاي كار در

ارتفاع لازم به ستون جوش مي دهند و بعد تير روي آن سوار و به آن جوش مي شود . در

اين اتصال ، نبشي كمكي ديگري در بالاي تير نصب و جوش مي شود كه در محاسبه در مقابل

عكس العملهاي تكيه گاه به حساب نمي آيد و عمل آن تنها ثابت كردن تير در محل خود و

تامين تكيه گاه عرضي و جلوگيري از غلتيدن آن است . سعي مي شود كه اتصال با نبشي

نشيمن تا حد امكان انعطاف پذير باشد تا از آزادي دوران تير در تكيه گاه جلوگيري

نشود و در حقيقت ، اتصال ساده و مفصلي باشد تا در تكيه گاه ايجاد لنگر نكند .

معمولا عرض نشيمن گاه نبايد از 5/7 سانتيمتر كمتر باشد . در آيين نامه aisc عرض استاندارد را 10 سانتيمتر براي نشيمن

انتخابكرده اند . براي اين منظور نبشي فوقاني را با ابعاد ظريف و فقط دو لبه

انتهايي بالها آن را ( در امتداد عرض بال تير ) جوش مي دهند . لازم به ذكر است كه

وقتي عكس العمل زيادتر از حد تحمل نبشي گردد ، مي توان از نبشي تقويت شده با مقطع t استفاده كرد . ضخامت صفحه نشيمن گاه در حدود

ضخامت بال تير انتخاب مي شود . استفاده از صفحات تقويت كننده زير يك نشيمن به صورت

مستطيلي يا مثلثي استفاده مي گردد .

 

 

 

 

اتصال چند پل در يك محل به

ستون :

 

 

مواقعي كه با توجه به پوشش

سقف به نصب پل در دو جهت عمود بر هم در محل ستون مي شود ، يك پل به بالهاي ستون و

پل ديگر به جان ستون متصل خواهد شد ؛ در نتيجه ، ستون از دو جهت تحت تاثير بار

قرار خواهد گرفت كه بايد با توجه به بار وارد شده و دهانه پل ، همچنين تعيين نوع

گيرداري پلها در محل ستون اقدامات لازم براي اتصال صحيح و مطلوب به عمل آيد . اگر

برخورد پل در خارج از ستون باشد ، بايد آن ناحيه را از نظر نيروي خارج از مركز ،

همچنين نحوه اتصال صحيح و اصولي به ستون به دقت بررسي و كنترول كرد.

 

 

 

 

روش نصب پلها در طبقات :

 

 

محل نصب پلها در اسكلت فلزي

بسيار مهم است ، زيرا پلها تحمل كننده بار سقف از طريق تيرها هستند . با توجه به

مقدار بار وارد شده و دهانه ، ارتفاع آنها مشخص مي شود و معمولا از ضخامت سقف و

ارتفاع تيرها بيشتر است ؛ بنابراين ، با توجه به نقشه هاي معماري و تقسيم فضاها ،

پلها بايد در جايي طراحي و نصب شوند كه به علت ارتفاع زياد ايجاد اشكال در كف

نكنند و سعي شود به صورت آويز در سقف مشخص نباشد ، به اين دليل ، معمولا پلها در

زير ديوارهاي جدا كننده بين فضاها مصب مي شوند كه علاوه بر بار وارد شده بايد وزن

ديوارهاي جدا كننده بر روي آنها در محاسبه منظور شود.

 

 

روش اتصال پل به پل :

 

 

اتصال دو پل كه داراي ارتفاع

هستند ، به روش زبانه كردن آنها انجام مي گيرد كه اين روش از نظر اتصالات بهتر است

. در صورت امكان پل با دهانه بزرگتر در داخل پل با دهانه كوچكتر زبانه مي شود .

نصب ورق اتصال در جان و روي بال پل كوچكتر براي برش ضروري است . در اين حالت ، به

علت كوتاه بودن دهانه ، لنگر خمشي كمتري ايجاد شده در نتيجه ، نمره با سطح مقطع

پلها كاهش مي يابد