شرایط مهریه:

[S a d e n a 11,333]

شرایط مهریه:

 

1- مالیت داشته باشد.

 

2- قابل تملك و نقل و انتقال باشد.

 

3- معلوم و معین باشد.

 

4- قدرت بر تسلیم و تسلم داشته باشد.

 

انواع مهر:

 

مهر المسمی: مهری است كه در عقد نكاح تعیین شده یا تعیین آن به عهده شخص ثالثی گذارده شده است.

 

مهر المثل: مهری است كه در نكاح مفوضه البضع به حسب شرافت و اوضاع و احوال زوجه به او داده می‌شود. (ماده 1091 ق.م)

 

مهر السنه: مقدار آن 5/262 مثقال پول نقره مسكوك است.

 

مهر المتعه: مهری است كه در نكاح مفوضه البضع شوهر به زن مطلقه خود برای تعیین این مهر برخلاف مهرالمثل مهر و از حیث غنا و فقر ملاحظه می‌شود.

 

* مفوضه البضع: زوجه را در عقد نكاحی كه دائم بوده و مهر ذكر نشده باشد یا شرط عدم مهر شده باشد.

 

* مفوضه المهر: زوجه را در نكاح دائم (كه تعیین مقدار مهر را به اختیار شوهر یا زوجه یا ثالث گذاشته باشند.)

 

چند نكته:

 

- ممكن است مهر حال یا مدت دار باشد، اگر حال باشد زوجه می‌تواند بلافاصله بعد از عقد آن را مطالبه كند و تا وصول آن از تمكین نیز امتناع نماید.

 

- به مجرد عقد، زن مالك مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی كه بخواهد در آن بنماید.

 

مهریه ریالی

 

به طوری كه قبلاً نیز بیان شده مادة 1082 قانون مدنی مقرر داشته ( به مجرد عقد زن مالك مهر می باشد و می تواند هر نوع تصرفی كه بخواهد در آن بنماید)

 

در سال 76 تبصرهای به ماده مذكور الحاق شد كه به موجب آن (چنانچه مهریه وجه رایج باشد) متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد كه توسط بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران تعیین میگردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر این كه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی كرده باشند.

 

براساس تبصره فوق بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران طبق آئین نامه الحاق یك تبصره به ماده 1082 قانون مدنی مكلف است همه ساله شاخص سال قبل را تا پایان سه ماهه اول هر سال به قوه قضائیه ابلاغ نماید تا قوه قضائیه نیز شاخص مذكور را به واحدهای تابعه جهت اجرا ابلاغ نماید ( واحدهای تابعه : دادگاههای صالحه – سازمان ثبت اسناد و املاك كشور)

 

هرگاه مهریه وجه رایج باشد هریك از زوجین میتواند در خواست نماید تا میزان مهریه بر اساس شاخص بانك مركزی محاسبه و پرداخت گردد نحوه محاسبه مهریه وجه رایج عبارت از متوسط شاخص بها در سال قبل تقسیم بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد ضربدر مهریه مندرج در عقد نامه .

 

محاسبه مهریه به شرح فوق در صورتی كه زوجه برای وصول مهریه خود از طریق دفتر ازدواج و اداره ثبت اسناد محل اقدام نماید مرجع صالح برای محاسبه مهریه وجه رایج اداره ثبت اسناد می باشد و چنانچه از طریق دادگاه صالحه برای وصول اقدام گردد مرجع صالح برای محاسبه مهریه وجه رایج دادگاه صلاحیت دار خواهد بود.

[S a d e n a 11,333]

مهریه باید مالیت داشته باشد.(مفهوم مخالف ماده 1078 قانون مدنی و ماده 1100 همان قانون) متاسفانه قضات دادگاه ها در برخی موارد به این موضوع توجه نمی کنند. بال مگس، دست و پا و مواردی از این قبیل مالیت ندارد و در نتیجه مهر باطل است و باید مطابق ماده 1100 قانون مدنی حکم به پرداخت مهرالمثل صادر نمود.

یکی دیگر از پتانسیل هایی که در قانون مدنی وجود دارد و متاسفانه مورد غفلت واقع شده است، مواد 1083 و 277 قانون مدنی است. اگر قضات دادگاه های خانواده به رسالت خود عمل نمایند به آسانی می توانند مطابق ماده 277 قانون مدنی برای پرداخت مهریه های سنگین و نامعقول، با درنظر گرفتن وضعیت زوج، بدون نیاز به طی تشریفات اعسار( و حتی بدون نیاز به رای وحدت رویه اخیرالصدور که اعسار به عنوان دفاع در قالب دعوی تقابل را مسموع می شمرد) برای پرداخت مهریه قرار اقساط منطقی صادر نماید و بدین ترتیب جلوی اعمال ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و به زندان رفتن زوج را حتی برای چند هفته بگیرد.

نیز دفاتر ازدواج می توانند با ارشاد زوجین در حیت انعقاد عقد، طبق ماده 1083 قانون مدنی، برای پرداخت مهریه مهلت عادله(مانند شرط استطاعه) قرار دهند.

اگر از پتانسیل های قانونی به درستی استفاده شود، می توان بسیاری از مشکلات را مرتفع نمود. اینجاست که وظایف وکلا و حقوقدانان برای ارشاد و یادآوری این موارد به قضات آشکارتر می شود.