معرفی مشاهده مستقیم تیتانیوم رادیواکتیو در ابرنواختر برای نخستین بار

[YAGHOT SEFID 29,302]

[h=1] مشاهده مستقیم تیتانیوم رادیواکتیو در ابرنواختر برای نخستین بار

[/h]» سرویس: علمي و فناوري - علمي

 

کد خبر: 91080302320

چهارشنبه ۳ آبان ۱۳۹۱ - ۱۵:۵۳

 

رصدخانه فضایی اینتگرال سازمان فضایی اروپا توانسته است اولین رصد مستقیم را از تیتانیوم رادیواکتیو مرتبط با بقایای ابرنواختر 1987A ارائه دهد که احتمالا باعث درخشش آن در اطراف ستاره منفجر شده در 20 سال گذشته بوده است.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، ستاره‌ها مانند کوره‌های هسته‌ای هستند که بطور مداوم هیدروژن را در هسته خود با هلیوم ترکیب می‌کنند. با پایان یافتن سوخت هیدروژنی در یک ستاره هشت برابر خورشید، این جسم از هم می‌پاشد که دماهایی با قابلیت ایجاد عناصر سنگین‌تر مانند تیتانیوم، آهن، کبالت و نیکل را برای همجوشی ایجاد خواهد کرد.

پس از این همپاشی، ستاره دوباره به جای اول خود بازگشته و در نتیجه یک انفجار ابرنواختر تماشایی بوجود می‌آید که در اثر آن این عناصر تشکیل‌دهنده در فضا منتشر می‌شوند.

ابرنواخترها به دلیل میزان زیاد انرژی آزاد شده در زمان انفجار می‌توانند برای مدت کوتاهی از درخششی برابر با یک کهکشان کامل برخوردار باشند.

پس از پایان یافتن درخشش اولیه، روشنایی کلی باقیمانده ستاره با آزادسازی انرژی از فروپاشی طبیعی عناصر رادیواکتیوی تولید شده در انفجار تامین می‌شود. هر عنصر در زمان تجزیه از تایش انرژی در یک طول موج خاص برخوردار بوده که اطلاعات خوبی را در مورد ترکیبات شیمیایی پرتاب شده از ابرنواختر فراهم می‌کند.

ابرنواختر 1987A واقع در ابر ماژلانی بزرگ هنگامی که در سال 1987 برای اولین بار نور آن به زمین رسید، به اندازه کافی برای مشاهده با چشم غیرمسلح نیز درخشان بود.

در زمان اوج انفجار دانشمندان توانسته بودند نشانه‌هایی از عناصری مانند اکسیژن تا کلسیم را مشاهده کنند که نشانگر لایه‌های خارجی پرتابه بود.

پس از آن ستاره‌شناسان توانستند نشانه های از مواد ساخته شده در لایه‌های درونی را در فروپاشی رادیواکتیوی نیکل 56 تا کبالت 56 و فروپاشی متعاقب آن تا آهن 56 را شناسایی کنند.

اکنون محققان با استفاده از بیش از 1000 ساعت رصد با ماهواره اینتگرال توانسته‌اند برای اولین بار پرتوهای ایکس پر انرژی را از عنصر رادیواکتیو تیتانیوم 44 در این ابرنواختر شناسایی کنند.

 

این محققان از تحلیلهای خود در مورد این داده‌ها برآورد کرده‌اند که حجم کلی تیتانیوم 44 تولید شده پس از فروپاشی هسته ستاره اولیه SN 1987A باید 0.03 جرم خورشید بوده باشد.

این میزان به مرز بالایی از پیش‌بینی‌های نظری نزدیک بوده و تقریبا دو برابر میزان دیده شده در باقیمانده ابرنواختر Cas A، تنها ابرنواختر مشاهده شده با تیتانیوم 44 است.