رفتن به مطلب

شناساگرهاي شيميايي


ارسال های توصیه شده

[table]

[tr]

[td]شناساگرها ماده اي رنگي است که معمولا از مواد گياهي گرفته مي‌شوند و مي‌توانند به شکل اسيدي يا بازي باشند. شناساگرها براي شناسايي اسيدها و بازها به ما کمک مي‌کنند.

براي تعيين نقطه پايان در حين تيتر کردن از ترکيبات شيميايي مشخص استفاده مي‌شود که در نزديکي نقطه تعادل در اثر تغيير غلظت مواد تيترشونده شروع به تغيير رنگ مي‌کنند. اين ترکيبات ، مواد رنگي شناساگر مي‌باشند. به عبارتي ديگر ، شناساگرها ماده اي رنگي هستند که رنگ آنها در محيط اسيدي و قليايي با هم تفاوت دارد.

 

◄ کاربرد شناساگرها:

يکي از ساده ترين راه تخمين کمي ph ، استفاده از يک شناساگر است. با افزودن مقدار کمي از يک شناساگر به يک محلول ، تشخيص اسيدي يا بازي بودن آن ممکن مي‌شود. در صورت مشخص بودن ph، تغيير شناساگر از يک شکل به شکل ديگر ، با توجه به رنگ مشاهده شده ، مي‌توان تعيين کرد که ph محلول کم‌تر يا بيشتر از اين مقدار است. شيميدان‌ها از اين گونه مواد براي شناسايي اسيدها و بازها کمک مي‌گيرند.

شناساگرهاي زيادي وجود دارد که معروفترين آنها ليتموس (تورنسل) است که در محيط اسيدي ، قرمز ، در محيط بازي ، آبي و در حدود خنثي بنفش رنگ است. تغيير رنگ آن در نزديکي ph برابر 7 رخ مي‌دهد. در هر حال تغيير رنگ ناگهاني نيست. فنل فتالئين ، معرف ديگري است که بيشتر براي بازها قابل استفاده است. اين ماده جامدي سفيد رنگ است که در آزمايشگاه محلول الکلي آن را بکار مي‌برند. اين محلول در محيط اسيدي رنگ و در محيط قليايي رقيق ارغواني است.

مي‌توان از آب کلم سرخ يا انواع گلهاي سرخ مثل شقايق و رز سرخ نيز به‌عنوان يک شناساگر اسيد و باز استفاده کرد. از آميختن شناساگرهاي مختلف با يکديگر نوار کاغذي بدست مي‌ايد که با يک مقياس رنگ مقايسه‌اي همراه است و براي اندازه گيري‌هاي تقريبي ph بطور گسترده کاربرد دارد.

 

◄ انواع شناساگرها:

دو نوع شناساگر داخلي و خارجي را معرفي مي‌کنيم:

 

1. شناساگر داخلي: اگر به محلول تيتر شونده ، چند قطره از يک شناساگر افزوده شود و پس از پايان عمل تغيير رنگ در محلول ايجاد شود، چنين شناساگري را شناساگر داخلي يا دروني نامند.

 

2. شناساگر خارجي: در برخي حالات قبل از آن که نقطه پايان به ظهور برسد، بين شناساگر و محلول تيتر شونده يک واکنش صورت مي‌گيرد و در اين حالت نقطه پايان بسيار سريع پديدار مي‌شود، مثل تيتر کردن فسفات با استات اورانيل در حضور شناساگر فروسيانور پتاسيم ، فروسيانور پتاسيم با يونهاي اورانيل قبل از رسيدن به نقطه پايان واکنش مي‌دهد.

 

براي بدست آوردن نتيجه صحيح و خوب بايد به دفعات لازم چند قطره از محلول بالاي رسوب ( يا محلولي که پس از صاف کردن رسوب بدست مي‌ايد ) را در فاصله زمانهاي مساوي ، روي يک قطعه کاغذ صافي با شناساگر سيانور پتاسيم آزمايش کرد. چنين شناساگري ، شناساگر خارجي ناميده مي‌شود.

فاصله تغيير ph و تغيير رنگ برخي از شناساگرهاي مهم اسيد و باز که متداولند و جدول زير آمده است:

 

[table]

[tr]

[td]ام متداول

[/td]

[td]فاصله تغيير رنگ ph

[/td]

[td]رنگ اسيد

[/td]

[td]رنگ باز

[/td]

[td]نوع شناساگر

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]ليتموس (تورنسل)

[/td]

[td]8- 5/5

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]آبي

[/td]

[td]

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]آبي متيل

[/td]

[td]3/2- 2/1

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]بنفش متيل

[/td]

[td]2- 0

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]بنفش

[/td]

[td]

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]آبي تيمول

[/td]

[td]6/9-8

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]آبي

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]زرد متيل

[/td]

[td]4-9/2

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]بازي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]نارنجي متيل

[/td]

[td]4/4-1/3

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]بازي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]سبزبرموکرزول

[/td]

[td]4/5- 8 /3

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]آبي

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]قرمز متيل

[/td]

[td]3/6-2/4

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]بازي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]قرمز کلروفنول

[/td]

[td]4/6-8/4

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]آبي برموتيمول

[/td]

[td]6/7-0/ 6

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]آبي

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]قرمزفنول

[/td]

[td]8-4/6

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]قرمز خنثي

[/td]

[td]8-8/6

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]زرد- نارنجي

[/td]

[td]بازي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]ارغواني کرزول

[/td]

[td]9-4/7

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]ارغواني

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]فنل فتالئين

[/td]

[td]6/9-8

[/td]

[td]بي‌رنگ

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]تيمول فتالئين

[/td]

[td]5/10-3/9

[/td]

[td]بي‌رنگ

[/td]

[td]آبي

[/td]

[td]اسيدي

[/td]

[/tr]

[tr]

[td]زرد آليزارين

[/td]

[td]12-1/10

[/td]

[td]زرد

[/td]

[td]قرمز

[/td]

[td]بازي

[/td]

[/tr]

[/table]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[/td]

[/tr]

[/table]

لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...