معرفی طرح ها و برنامه های شهرسازی

[Neutron 60,966]

نام کتاب : طرح ها و برنامه های شهرسازی

 

نویسنده:دکتر مصطفی بهزادفر

تاریخ انتشار:

1388

 

 

انتشارات:

موسسه نشر شهر

چکیده:

نزدیک به نیم قرن است که طرح های جامع و تفصیلی چونان ابزارها و اسناد هدایت توسعه فضایی شهرهای ایرانی هستند اما همچنان ناشناخته به نظر می رسند. در واقع جامعه علمی و عملی کشورمان به درک موجز و درستی از طرح های جامع و تفصیلی نیاز دارد. این کتاب می تواند خلاء موجود در جامعه علمی و عملی شهرسازی را پر کند. به طور کلی محتوای کتاب حاضر در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول تحت عنوان مفاهیم و تعاریف پایه شکل گرفته است. در این فصل ابتدا به تعریف برخی از مفاهیم همچون طرح، برنامه، جامع و تفصیلی شهر پرداخته شده و سپس طرح های جامع، تفصیلی، اجرایی، موضوعی و موضعی تعریف شده اند. در ادامه، طرح های تفصیلی و جامع از زاویه شرایط ایران تشریح گردیده اند. توجه به محتوای این طرح ها از کلیات موضوعات بحث در این قسمت است. مولفه های اصلی طرح جامع را عناوینی چون کاربری زمین و منطقه بندی تشکیل می دهند. توضیح برخی از واژه ها و هدفمندی های آن ها در طرح جامع و تفصیلی، تکمیل کننده بحث مورد نظر است. در فصل دوم، سابقه و مشخصات طرح های جامع و تفصیلی شهر تهران شرح داده شده است. در ابتدا به اقدامات شهرسازی قبل از اولین طرح جامع اشاره شده و سپس ویژگی های طرح های جامع اول، مصوب 1347 ه.ش؛ و سوم، مصوب1370 ه.ش؛ بازگو گردیده است. مقایسه بین محتوا و اقدامات این طرح ها و اتفاقاتی که بین طرح های مذکور رخ داده، در بین مطالب بازگویی ویژگی های یادشده آمده است. طرح تفصیلی تهیه شده در تهران و جریان تهیه طرح های تفصیلی تا نیمه اول دهه 1380 ه.ش. موضوعات بعدی شرح داده شده در فصل دوم را تشکیل می دهند. در فصل سوم، جایگاه فضاهای گذران اوقات فراغت در طرح های جامع تهران شرح داده شده است. موضوع فصل سوم ناظر به این نیاز بوده است که به صورت سلسله مراتبی یکی از عناصر بخشی متن طرح های جامع توضیح داده شود؛ زیرا اگر قرار بود همه انواع کاربری ها کلیه مولفه های دخیل در ساختار طرح های شهرسازی، جامع و تفصیلی، شامل شبکه راه ها، کاربری های مسکونی، آموزشی، فراغت، سبز و باز، اداری و دولتی و نظیر آن توضیح داده شود، با هدف این نوشتار که با موجز بودن تأکید دارد، سازگار نمی بود. نکته درخور توجه در سامانه توسعه شهری تهران این بوده است که به رغم شدت نیاز به فضاهای باز و سبز و ورزشی به عنوان محوری ترین عامل سلامت، پایداری، شهروندمداری، پاسخ دهندگی، انسان مداری و کلاً کیفیت مداری محیطی شهر تهران، بیشترین بی مهری به آن روا شده است. برای تشریح بهتر این بی مهری، با شاخص مصوبات کمیسیون ماده 5 شهرداری تهران به ارزیابی مواجهه با الزامات و اعوجاجات کاربری های فضای سبز و باز و تفریحی و ورزشی پرداخته شده است. آن گونه که در جمع بندی و موخره نشان داده شده، حضور طرح های جامع و تفصیلی در بین اسناد و ابزارهای اساسی ساماندهی فضایی شهرهای ایرانی و به ویژه تهران، با استمرار برخی کج فهمی ها و بی مهری ها و شائبه مداری های تکنیکی و تاکتیکی همراه بوده است. به طور کلی رویکرد جامع به مثابه نگاهی که فراگیر بودن راهکاری را در یکی از موضوعات شهرسازی توضیح می دهد، با عملکرد جامع که می خواهد همه مسائل را در حول یک موضوع حل کند، اشتباه درک گردیده است. طرح جامع شهری نوعی برنامه، نقشه، سند و راهکار فراگیر است که سامانه فضایی شهر را به طور یکپارچه و در مقیاس قابل فهم هوایت و کنترل می کند. طرح های تفصیلی نیز بر حسب مقیاس، اندازه، نیاز و تیپ هر شهر به ترسیم و تفصیل برنامه ای شهر در جزئیات می پردازد. بنابراین به طور خلاصه می توان گفت که نوشتار اخیر مفاهیم، روندها و الزامات طرح های جامع و تفصیلی در ایران با تأکید بر وضعیت تهران را بیان می کند. به طور کلی می توان گفت که این نوشتار به تبیین سه موضوع پرداخته است. ابتدا به بازشناسی مفاهیم و معادل های علمی و عملی طرح های جامع و تفصیلی و اسناد و رویه ای مرتبط با آن ها در نگاره های علمی و عملی پرداخته شده، سپس سابقه ای از طرح های جامع و تفصیلی و طرح های موضعی و موضوعی شهر تهران ارائه شده است. در پایان نیز با بررسی موردی اسناد و مدارک مصوبات کمیسیون ماده 5، به تأثیر تخریبی و نسبتاً یک جانبه و ناکارایی طرح های مذکور بر فضاهای سبز، باز و ورزشی (اوقات فراغت جمعی) پرداخته شده است.

[blue dream 724]

کتاب خیلی جذابیه..من این کتاب و خیلی دوست دارم گرچه کمی سخته .....

 

بخصوص عاشق قسمت دومش هستم که درمورد سابقه طرح های تفضیلی و جامع در تهران صحبت می کنه ....

 

به همه پیشنهاد می کنم حتما بخونینش چون خیلی خوب طرح های جامع و تفضیلی رو توضیح میده و یک منبع مهم برای کنکوره

[ایور 13]

شما این کتابو به صورت پی دی اف ندارید بذاریددددد مرسیییییییی:icon_gol: