معرفی تفصیلی رشته مهندسی سیستم های اقتصادی اجتماعی

[Alireza Hashemi 33,392]

گرایش مهندسی صنایع - سیستمهای اقتصادی و اجتماعی

مقدمه:

پیچیده ترین سیستم ها، سیستمهایی هستند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به انسان یا گروهی از انسانها مرتبط باشند. بدین جهت سیستمهای اجتماعی و اقتصادی که بطور مستقیم با انسان سرو کار دارند، از نظر تحلیل، پیش بینی رفتار و کنترل جزو پیچیده ترین سیستمها دسته بندی می شوند. بطور کلی هدف از بوجود آمدن رشته مهندسی سیستمهای اقتصادی و اجتماعی، تربیت افراد یا افرادی است که بتوانند با ابزار و مدلهای مختلف، سیستمهای پیچیده را شناسایی، تحلیل ، پیش بینی و اصلاح کنند.

بطور کلی، دانشجویان این رشته با ابزارهای مختلفی برای آنالیز سیستمهای مختلف آشنا می شوند. بعنوان مثال می توان از تحقیق در عملیات و برنامه ریزی ریاضی، سیستمهای پیشرفته غیر خطی و خطی و دینامیک، مدلهای رگرسیونی و اقتصاد سنجی، منطق فازی، شبکه های عصبی و ... نام برد. بعلاوه دانشجویان این رشته با مبانی اقتصاد خرد و کلان نیز علاوه بر اقتصاد سنجی آشنا می شوند.

 

سیستم های اقتصادی و اجتماعی در دانشگاه ها

از آنجا که این رشته در ایران، رشته تقریبا نوظهوری است، دانشکده ها و دانشگاههای مختلف به سلیقه خود و بطور متفاوت با این رشته برخورد می کنند. بعنوان مثال دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف و موسسه عالی پژوهش بیشتر گرایشات اقتصادی، دانشکده صنایع دانشگاه شریف بیشتر گرایش تحقیق در عملیات و مدلسازی و دانشگاههای دیگر ایران نیز هرکدام بنابر قدرت هیات علمی خود بیشتر به گرایشات خاصی تکیه می کنند. با این حال جهت گیری کاملا به عهده خود دانشجو است که می تواند با انتخاب دروس اختیاری به سمت خاصی حرکت کند.

فارغ اتحصیلان این رشته می توانند به عنوان مهندس صنایع در واحدهای تولیدی و کیفی و خدماتی (خودرو سازی، شرکتهای نفتی و ...) و یا بعنوان سیستم آنالیست در واحدهای مالی و بانکی و بیمه و وزارتخانه ها و ... فعالیت کنند. از آنجاکه این رشته بسیار گسترده است، هرکس بنابر علاقه خود به سمت خاصی حرکت می کند و بدین جهت شغل آینده فارغ التحصیلان بیشتر به جهت گیری و حرفه خودش باز می گردد.

بعلاوه فارغ التحصیلان این رشته امکان ادامه تحصیل در رشته های مختلف مهندسی صنایع، اقتصاد و مدیریت و حتی در مواردی علوم کامپیوتر و علوم ریاضی را دارند.

 

سیستم های اقتصادی و اجتماعی در کنکور

برای شرکت در آزمون ورودی این رشته، داوطلب باید در امتحان دروس ریاضی 1و2 (ضریب 3)، آمار و احتمال (ضریب 3)، زبان(ضریب 2)،برنامه نویسی کامپیوتر(ضریب 2) و تحقیق در عملیات (ضریب 2) شرکت کند. با توجه به ظرفیت اندک پذیرفته شدگان (حدود 60 الی 100 نفر) و تعداد زیاد شرکت کنندگان (بیش از 5000 الی 6000 داوطلب) شانس با داوطلبانی است که اولا از پایه ریاضیات قوی تری برخورداد باشند و ثانیا تمام دروس یاد شده را با جدیت پیگیری کنند.

همانطور که می توان مشاهد کرد، قبولی در این رشته خیلی به رشته کارشناسی شخص مورد نظر بستگی نداشته و بیشتر از آن به نحوه مطالعه و علاقه داوطلبین بستگی دارد. لذا این امکان برای همه داوطلبان وجود دارد که صرفنظر از رشته تحصیلی خود در این رشته کاملا موفق باشند.

 

سیستم های اقتصادی و اجتماعی و گستره ی موضوعی آن

رشته مهندسي سيستم هاي اقتصادي-اجتماعي به تعليم و تحقيق در زمينه برنامه ريزي و طرح سيستمهاي مختلف مورد نياز جامعه مي پردازد. اين سيستمها عموماً در ابعاد مختلف منطقه، يا کشور مطرح مي شوند. سيستمهاي حمل و نقل، آبرساني و فاضلاب، ارتباطات، انتقال و توزيع کالاها، تامين و توزيع انرژي، خدمات آموزشي يا بهداشتي از اينگونه اند. در کليه اين سيستم ها هر يک از ابعاد اقتصادي، اجتماعي و تکنولوژيک سيستم از اهميت ويژه اي برخودار است. مهندسي سيستم هاي اقتصادي-اجتماعي به مطالعه، مدل سازي و تجزيه و تحليل علمي اين گونه سيستم ها مي پردازد و با در نظر گرفتن ابعاد مختلف آنها و همچنين با توجه به نيازها، اولويتها و امکانات جامعه بهترين سيستم را طرح مي نمايد.

 

نقش و توانايي فارغ التحصیلان سیستم های اقتصادی و اجتماعی

فارغ ‌ التحصيلان اين دوره قادر به انجام فعاليت ‌ هاي زير خواهند بود:

• انجام امور برنامه ‌ ريزي در دو اتر مختلف برنامه ريزي سازمان برنامه و بودجه استان ‌ها.

4-2- انجام امور برنامه ‌ ريزي در وزارتخانه ‌ ها و ادارات كل استان ‌ ها (با توجه به گرايش انتخابي)

• تدريس در موسسات آموزش عالي براي تربيت متخصصان برنامه ‌ ريزي درسطوح كارداني و كارشناسي (با توجه به ضوابط استخدامي اعضاي هيات علمي دانشگاه ‌ ها و گذراندن دروس مربوط به تعليم و تربيت)

 

چرا سیستم های اقتصادی و اجتماعی؟

با توجه به موارد زير ضرورت و اهميت تشكيل اين دوره به منظور تربيت كارشناسان ارشد متخصص در مهندسي سسيستم ‌ هاي اقتصادي-اجتماعي روشن مي ‌ شود:

• سيستم هاي بزرگ عموماً بدليل پيچيده بودن و داشتن ابعاد مختلف و تاثير عوامل متعدد در عملكرد آنها، بايد با استفاده از روش هاي علمي دقيق برنامه ‌ ريزي شوند تا از كارائي لازم برخوردار و در رفع نيازهاي جامعه توانا باشند.

• تهيه و اجراي نظام جامع برنامه ‌ ريزي، بدون وجود متخصص در اين زمينه عملي نيست.

• برنامه ‌ ريزي در هر بخش ابعاد مختلفي دارد و نمي توان برنامه ريزي در يك بخش را مستقل از بخش هاي ديگر انجام داد. برنامه ‌ريزي سيستم ‌هاي اقتصادي-اجتماعي با توجه به تعريف آن مي تواند قسمتي از اين مسئله را حل كند

 

واحدهاي درسي

تعداد کل واحدهاي درسي اين دوره ۳۲ واحد درسي به شرح زير مي باشد:

دروس اجباري: ۱۲ واحد

دروس اختياري: ۱۲ واحد

پايان نامه و روش تحقيق: ۸ واحد

جمع دروس بدون احتساب پیش نیازی: ۳۲ واحد