تیر یا عطارد ، خدای روشنی

[YAGHOT SEFID 29,302]

تیر یا عطارد ، خدای روشنی ... :w139:

 

محتوای مخفی

برای مشاهده محتوای مخفی می بایست در انجمن ثبت نام کنید.

عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید است. این سیاره کوچک خاکی تقریباً هیچ جوی ندارد. به خاطر اندازه کوچک و نزدیک بودن فاصله عطارد به خورشید سخت است که این سیاره را از زمین بدون تلسکوپ ببینیم. عطارد کوچکترین سیاره خاکی است. هر سال در حدود سه بار به عنوان سیاره درخشان شامگاهی در نزدیکی افق غروب خورشید و نیز به عنوان یک سیاره صبحگاهی ظاهر می‌شود. بخاطر سرعت کم آن نسبت به زمین از لحاظ افسانه‌ای ، خدای روشنی نامیده شده است. در مواقعی ، عطارد در درخشندگی شبیه زحل می‌شود، اما معمولا بواسطه درخشندگی همسایه‌اش ، خورشید ، ناپدید می‌گردد.

اندازه

 

قطر عطارد 3032 مایل یا 4879 کیلومتر یعنی حدود دو پنجم قطر زمین است. این سیاره بعد از پلوتون کوچک ترین سیاره منظومه شمسی ست. عطارد فقط اندکی بزرگ تر از ماه زمین است.

هلال عطارد

 

رصد کردن سیاره عطارد دشوار است. نزدیک بودن مدار آن به خورشید سبب می‌شود که هیچگاه ˚27 دورتر از قرص خورشید دیده نشود. در نتیجه ، تنها قبل از طلوع و غروب آفتاب می‌توان آن را نزدیکی افق دید. حرکت مداری عطارد سریع است و به همین سبب ، در هر بار گردش به دور خورشید امکان دید آن به چند روز محدود می‌شود. عطارد نیز مانند ماه ، دوره هلالی دارد. از آنجا که هلالهای عطارد تنها به کمک تلسکوپ قابل روءیت است، اگر می‌خواهید عطارد را با تلسکوپ کاوش کنید، مواظب باشید که به طرف خورشید نشانه نروید.

 

محتوای مخفی

برای مشاهده محتوای مخفی می بایست در انجمن ثبت نام کنید.

 

گودالها

 

سطح سیاره عطارد پوشیده از گودالهای شهابسنگی است که حدود 3.5 میلیارد سال پبش بر اثر بمباران شهابسنگها بوجود آمده‌اند. اندازه گودالهای موجود در عطارد از چند متر تا 1000 کیلومتر (600 مایل) متغیر است. گودالهای بزرگتر ، حوزه نامیده می‌شوند. گودالها دارای مشخصاتی نظیر قله‌ها و حلقه‌های کوهستانی ، دیوارهای تراس دار و رگه‌هایی درخشان از توف (موادی که بر اثر برخورد شهابسنگ به بیرون پرتاب می‌شوند) هستند. مشخصات یک گودال به اندازه ، سرعت و جهت شهابسنگی که آنرا بوجود آورده بستگی دارد.

حوزه کالریس

 

حوزه کالریس به وسعت 1300 کیلومتر (800 مایل) بزرگترین حوزه ناشی از برخورد شهابسنگها به سطح عطارد است. حلقه‌های کوهستانی هم مرکز ناشی از برخورد شهابسنگهای عظیم ، این حوزه را محصور کرده‌اند. کف این حوزه پوشیده از گدازه سفت شده است، همچنین گودالهای کوچک و جوان نیز در کف این حوزه یافت می‌شوند. کالریس واژه‌ای لاتینی و به معنای گرما می‌باشد. این اسم به این دلیل انتخاب شده است که این حوزه هنگام نزدیک شدن عطارد به خورشید یک دور در میان ، رو به خورشید بوده و گرمترین نقطه سیاره می‌گردد.

مدار

 

مدار عطارد بسیار بیضی ست. بنابراین در نزدیک ترین مکان ممکن به خورشید فاصله اش از خورشید به 28 میلیون و 580 هزار مایل ( 46 میلیون کیلومتر) می رسد و وقتی در این مدار بیضی در دورترین مکانش از خورشید قرار می گیرد فاصله اش از خورشید حدود 70 میلیون کیلومتر می شود. فاصله عطارد از زمین، موقعی که از همیشه به زمین نزدیک تر است 48 میلیون مایل یا (77300 میلیون کیلومتر) است. اگر کسی می توانست وقتی عطارد در نزدیک ترین فاصله اش از خورشید قرار دارد، روی سطح سوزان آن بایستد، خورشید را سه برابر بزرگ تر از آنچه که ما در زمین می بینیم می دید.

طول روز و طول سال در عطارد

 

زمین هر 365 روز یک بار به دور خورشید می گردد. در حالی که عطارد هر 88 روز یک بار به دور خورشید می گردد. سرعت گردش عطارد در فضا 30 مایل در ثانیه (48 کیلومتر در ثانیه) است که از این نظر هیچ سیاره ای سرعتش به پای آن نمی رسد.

دما

 

مقادیر دما در عطارد بسیار متفاوت است. نزدیکی زیاد عطارد به خورشید باعث می شود دما در سطح آن به 450 درجه سلسیوس یا 840 درجه فارنهایت نیز برسد. از نظر دما فقط ناهید از عطارد داغ تر است. اما به خاطر این که عطارد مقدار کافی گاز در جوش ندارد و تقریباً هیچ جوی ندارد که گرما را نگه دارد, دمای آن در شب می تواند به 170- درجه سلسیوس یا 275- درجه فارنهایت سقوط کند. به این ترتیب دما در عطارد بسیار متغیر است

گرانش سیاره

 

جاذبه سطحی عطارد به قدری ضعیف است که قادر به نگهداری ذرات اطراف خود نیست. در نتیجه عطارد تقریبا فاقد جو است. چگالی فضایی اطراف عطارد حدود 1000 میلیارد برابر کمتر از چگالی جو زمین است.

تحول سطح

 

چون ماه و عطارد هر دو فاقد جوهای قابل توجهی هستند، آب و هوا ، سطوحشان را فرسوده نمی‌کند. هر دو جهانهای کوچکی با ناحیه داخلی سردتر از ناحیه داخلی زمین هستند. اکنون نه آتشفشانهای فعال زیادی دارند و نه دستخوش تحول سطحی دائمی ‌می‌شوند که زمین از انتقال یافتن صفحات پوسته‌ای تجربه کرده است. فقدان جو و کوتاه بودن زمان تحول پوسته‌‌ای هر دو به جرمهای کوچک ماه و عطارد مربوط می‌شود و جو آنها برای مدت طولانی حفظ نمی‌شود.

همچنین جرمهای کوچک دلالت بر این دارند که حرارت داخلی‌شان از تلاشی مواد رادیواکتیو نسبت به مقدار مشابه برای زمین کمتر است و جریان گرمایی‌شان به طرف بیرون چنان سریع می‌باشد که هر دو جسم به سرعت سرد خواهند شد. داخل زمین داغ است و شارش گرمایی به طرف بیرون آن ، جریانهایی در گوشته پلاستیکی ایجاد می‌کند و اینها تحول پوسته زمین را نیرو می‌بخشند. ماه و عطارد هر دو فاقد این ترکیب درونی داغ و گوشته پلاستیکی هستند.

جرم وتراکم

 

جرم عطارد 3/3 ضربدر 10 به توان 23 کیلوگرم است. این میزان یک بیستم جرم زمین است.

تراکم یا چگالی (نسبت جرم به حجم) عطارد کمتر از زمین است. یعنی سنگینی یک تکه از عطارد کمتر از سنگینی حجم همان تکه از زمین است. عطارد کوچک تر از زمین است و بنابراین جرم خیلی کمتری هم نسبت به زمین دارد. تراکم کمتر عطارد نیروی جاذبه آن را نسبت به زمین کمتر کرده است. به طوری که این جاذبه فقط 38/0 جاذبه زمین است. به این ترتیب وزن یک شیء 100 پوندی روی زمین بر روی عطارد فقط 38 پوند می شود. برای این که بفهمید وزنتان در عطارد چقدر است آن را در عدد 38/0 ضرب کنید.

سطح و جو

 

سطح عطارد خیلی شبیه به سطح ماه است. سطح عطارد شش درصد نوری را که از خورشید به آن می رسد, بازتاب می دهد. یعنی همان میزانی را که ماه بازتاب می دهد. عطارد مثل ماه با یک لایه باریک از مواد معدنی به نام سیلیکات ها که به شکل ذرات ریزند پوشیده شده. عطارد همچنین دشت های صاف و پهنی دارد. صخره های بسیار شیب دار و چاله های عمیق زیادی نیز دارد. همان طور که ماه هم چنین است. این چاله ها موقعی شکل گرفته اند که شهاب سنگ ها یا ستاره های دنباله دار کوچک به سیاره برخورد کرده اند. جو عطارد آن قدر ضخیم نیست که سرعت شهاب سنگ ها را کم کند و یا آنها را با اصطکاک بسوزاند. کالوریس بیسین Caloris Basin بزرگ ترین چاله عطارد حدود 800 مایل یا 1300 کیلومتر قطر دارد.

بخش های داخلی عطارد مثل زمین است!!!

 

عطارد خشک، بسیار گرم و تقریباً بدون هواست. قدرت پرتو خورشید بر عطارد نزدیک به هفت برابر میزان پرتو آن بر روی زمین است

 

محتوای مخفی

برای مشاهده محتوای مخفی می بایست در انجمن ثبت نام کنید.

 

اسکن از عطارد که به وسیله رادارها از روی زمین انجا م شده نشان می دهد که چاله ها در قطب های عطارد حاوی یخ آب هستند. کف چاله ها به طور دایمی در مقابل نور خورشید محافظت می شوند. بنابراین دما در آنها هیچ وقت به آن حد نمی رسد که یخ ها را آب کند.

عطارد به وسیله مقدار بسیار کمی هلیوم، هیدروژن، اکسیژن و سدیوم احاطه شده. این گازها به قدری باریکند که بزرگ ترین فشار جوی آنها (نیرویی که از وزن گازها ناشی می شود) حدود 000000000002/0 (دو ضربدر10 به توان 10-) کیلوگرم برهر سانتی متر مربع است. در حالی که فشار جو زمین حدود 03/1 کیلوگرم بر هر سانتی متر مربع است. گیاهان و جانوران به خاطر نبود اکسیژن و گرمای شدید نمی توانند روی عطارد زندگی کنند. دانشمندان می گویند این سیاره فاقد هر شکلی از زندگی ست.

چرخش به دور محور خود

 

هنگامی که عطارد به دور خورشید می گردد، به دور محور خودش- یک خط فرضی که از مرکزش می گذرد- هم می چرخد. سیاره حدود هر 59 روز زمینی یک بار به دور خودش می چرخد. این چرخش از چرخش همه سیارات دیگر به جز ناهید آهسته تر است. در نتیجه آهستگی چرخش سیاره به دور محورش و سریع بودن حرکتش به دور خورشید باعث شده که یک روز یا فاصله طلوع خورشید تا طلوع بعدی خورشید 176 روز زمینی به طول انجامد.

تا میانه دهه 1960 ستاره شناسان باور داشتند که عطارد هر 88 روز زمینی یک بار به دور خودش می چرخد. یعنی همان مقدار زمانی که طول می کشد تا عطارد دور خورشید بگردد. اگر این چنین بود یک طرف سیاره همیشه رو به خورشید بود و طرف دیگر همیشه در تاریکی قرار داشت. در سال 1965 مطالعاتی که از طریق رادار انجام شد، نشان داد که سیاره هر 59 روز یک بار دور خودش می چرخد.

 

 

محتوای مخفی

برای مشاهده محتوای مخفی می بایست در انجمن ثبت نام کنید.

 

ماه

 

عطارد ماه ندارد.

 

پرواز به سوی عطارد

 

فضاپیمای مرینرده (Mariner10) اولین و تنها فضاپیمایی ست که به عطارد رسیده. این فضاپیما درسال 1973 و 1974 از عطارد بازدید کرد. کمتر از نیمی از سطح عطارد به وسیله این فضاپیما نقشه برداری شد. در سال 2004 ایالات متحده سفینه مسنجر (Messenger)را به سوی عطارد فرستاد. این سفینه قرار است در سال های 2008، 2009 و 2011 در اطراف عطارد پرواز کند، ازسطح آن نقشه برداری کند و ترکیباتش، ساختمان داخلیش و حوزه مغناطیسیش را مطالعه کند.

میدان مغناطیسی

 

درسال 1974 میلادی (1353 شمسی) سفینه فضایی مارنیر 10 از کنار عطارد گذشت. مارینر 10 یک میدان مغناطیسی ضعیف سیاره‌ای را با شدتی در حدود 220nT ، 1nT=10-9T آشکار کرد. اگر چه این مقدار کوچک است. ولی برای قطع مغناطوسپهر در بادهای خورشیدی کافی است. در اینجا میدان مغناطیسی ، ذرات باردار (اکثرا پروتونها) را از باد خورشیدی اطراف سیاره منحرف می‌کند.

به نظر می‌رسد که میدان عطارد یک دوقطبی باشد که کم و بیش با محور چرخش سیاره ، در یک امتداد قرار گرفته است. دراین صورت ، بطور کلی میدان مغناطیسی عطارد شبیه میدان مغناطیسی زمین ولی ضعیفتر از آن است. حضور یک میدان مغناطیسی و همچنین چگالی زیاد سیاره دلالت بر آن دارد که عطارد مانند زمین دارای یک هسته فلزی است که عمدتا از آهن و نیکل تشکیل شده است. به نظر می‌رسد که این سیاره همانند یک آهنربای دائمی ‌است. میدان مغناطیسی زمین صدبار شدیدتر از میدان مغناطیسی عطارد است.

 

 

فاصله متوسط از خورشید57.93 کیلومتر

قطر استوا4879 کیلومتر

مدت حرکت وضعی58.65 روز زمینی

مدت حرکت انتقالی87.97 روز زمینی

سرعت مداری47.89 کیلومتر در ثانیه

دمای سطحی180- تا 430 درجه سانتیگراد

جرم (زمین=1)0.06

چگالی متوسط (آب=1)5.43

جاذبه (زمین=1)0.38

تعداد قمر0