.MohammadReza. 19850 اشتراک گذاری ارسال شده در 10 آذر، ۱۳۹۰ دستگاه سیم برش الماسه شامل سیم الماسه به طول 25 تا 45 متر (حداکثر 150 متر) به وسیله یک اینچ با قرقره راهنما، در یک جهت معین به طور دایم روی سنگ بریده میشود. برای این منظور ابتدا در سنگ دو چال عمود برهم که محدوده بلوک را تشکیل میدهد حفر شده سیم الماس را از آن عبور داده می شود. دستگاه برش در موقع کار بر روی ریل قرار دارد و با استفاده از امکانات الکترونیکی و هیدرولیکی به طور اتوماتیک بر روی ریل جابجا میشود و با انجام عمل برش خود را به عقب میکشد. نیروی کشش سیم که حدود 100 تا 150 کیلوگرم است به صورت ثابت حفظ میشود. دستگاه وینچ معمولاً در فاصله 5 الی 8 متری سینه کار قرار میگیرد. بدین ترتیب حدود 15 متر از سیم الماسه به طور آزاد کار می کند. مکانیزم دستگاه به گونهای است که میتوان با جابجایی و تغییر جهت محور وینچ از حالت افقی به عمودی سنگ را به طور افقی و یا عمودی برید. به منظور خنک کردن سیم الماسه باید پیوسته آب وارد شیار سنگ شود. حداقل آب مورد نیاز 6 تا 8 لیتر در ده دقیقه است که توسط پمپ آب پیش بینی شده در معدن و از مخازن آب تأمین خواهد شد. سیم الماسه حامل سیگمنتهای الماسی به صورت حلقههایی به قطر 10 تا 11 میلی متر است که روی سیم کابل فولادی به قطر 5 میلی متر قرار میگیرد و در فواصل بین سیگمنتها سیم فنرهای فولادی و اتصالات ایمنی قرار دارد. تعداد سیگمنتها در هر متر طول سیم الماسه به حدود 33 عدد است که به فواصل 25 تا 32 میلی متر از یکدیگر قرار میگیرند. در روش برش سنگ با سیم برش الماسه پس از آمادگی ابتدایی طول در صورتی که سه سطح آزاد وجود داشته باشد، جهت استخراج بلوک کافی است یک حفاری عمودی از سطح بالای سینه کار تا کف سینه کار (نقطه b) و با عمق مورد نظر و سپس در حفاری افقی از نقاط a و c تا نقطهb (طول های da و dc قبلاً با توجه به شرایط طول انتخاب شدهاند) صورت پذیرد. سیم الماسه از داخل چالهای عمودی و افقی عبور کرده (ba و b و a)و سپس دور یک چرخ بسته شده که چرخ نیز توسط محرک دیزلی یا الکتریکی به حرکت در میآید. در این وضعیت قسمت فوقانی تحت کشش بوده که باعث برش سنگ شده در حالی که قسمت پایین سیم تحت کشش نمیباشد. برش افقی باید زمانی صورت گیرد که برش عمودی کوه هنوز انجام نگرفته است زیرا در غیر این صورت در انتهای برش افقی امکان دارد بلوک سنگ از کوه جدا شده و سیم برش را که در حالت افقی کار می کند له نماید. حمل و نقل بلوکهای ماده معدنیپس از مرحله برش برای جدا کردن بلوک بریده شده از سینه کار، از جکهای هیدرولیک و بالشتکهای فشرده، استفاده میگردد. جکهای هیدرولیکی توسط یک پمپ هیدرولیکی راهاندازی میشود. این جک قدرت زیادی دارند به طوری که با دو عدد از آنها میتوان بلوکهای سنگ را تا وزن 350 تن حرکت داد. بالشتکهای هوای فشرده از الیاف مصنوعی و لاستیک مقاوم ساخته شده و ابعاد آنها حدود 4 * 60 * 60 سانتیمتر است. ابتدا بالشتکها را وارد شیار حاصل از برش نموده آنگاه شیر هوای فشرده کمپرسور را باز میکنند. هوای فشرده با فشار 7 اتمسفر وارد بالشتک میشود. در نهایت بالشتک با فشاری معادل 500 آتمسفر به سنگ جانبی فشار وارد میکند که در اثر آن بلوک سنگ به حرکت در آمده و از سینه کار دور میشود تا در کامیون بارگیری گردد. در معادن سنگ تزیینی معمولی که در استان آذربایجان غربی رواج بیشتری دارند، دستگاه سیم برش الماسه در یک معدن معمولا با دستگاههای جانبی چون یک دستگاه قواره ساز (مینی برش)، یک دستگاه پمپ آب، یک دستگاه حفاری (راسول) و یک دستگاه ژنراتور وجود دارد. یکی از مواردی که در بکارگیری سیم برش الماسه باید در نظر داشت توجه سیستم درزه ها وشیب آنها و ویژگی های لایه ها می باشد. مراحل مختلف کاری روش استخراج مکانیزه با سیم برش الماسه به شرح زیر است: الف- انتخاب محل: انتخاب محل در این روش بسیار مهم است. یکی از دلایل این اهمیت اینست که قیمت تمام شده سنگ قواره این سیستم درمقایسه با سیستمهای دیگر بالاست. از این رو محل بکارگیری سیستم برش باید از هر نظر دارای سنگ سالم، یکدست و خوشرنگ بوده و نیز باید دقت شود که سنگ محل مورد نظر تحت تاثیر عوامل تکتونیکی خورده نشده باشد. ب- مختصات پله: در این انتخاب باید عواملی چون عدم وجود احتمال پلرگی سیم، کم بودن اتلاف انرژی، راحت بودن استقرار دستگاههای برش و حفاری و بارکننده بستگی دارد. ت- جهت سینه کار: بهترین جهت سینه کار عمود بر محور اصلی شکستگی های موجود است تا بتوان بهترین راندمان ممکن را از سیستم برش گرفت. ث- حفاری: این مرحله مهمترین مرحله در کاربرد سیم برش الماسه است و لذا دقت وافری را طلب می نماید. مهمترین کار در این قسمت تعیین محل حفر، ارتباط چالها با یکدیگر، تعیین محل چال با توجه به درزه ها و شکستگی ها و سطوح موجود در سنگ و نیز با توجه به گونیا بودن سنگ صورت می پذیرد. جهت و میزان حفاری با توجه به سطوح آزاد سنگ (جبهه آزاد) مشخص می گردد. . در نخستین مرحله کار حفر ،چال قائمی به فاصله معین از سطح آزاد سنگ (جبهه آزاد) حفر می گردد. این فاصله به میزان ارتفاع پله وابعاد کوپ بستگی دارد. عمق چال بایستی کمی بیش از ارتفاع پله باشد. سپس در افق کف کارگاه دو چال که کاملا در یک افق قرار دارند و نسبت به هم عمودند، عمود بر چال قائم حفر می شوند که در نتیجه این سه چال بصورت یک کنج قائم همدیگر را قطع می کنند. همانگونه که مشخص است این کار دقت بسیار بالایی را طلب می نماید و کوچکترین لغزش در انتخاب زاویه حفر هر یک از چالها سبب می گردد که آنها در نهایت در یک کنج به هم نرسند و عملیات منتفی گردد. به همین دلیل برای اینکه بتوان در عملیات دقت بیشتری لحاظ نمود از ابزاری همچون دوربین و نیز در حالتی عملی تر از شمشه و تراز و شاقول و نقاط کمکی استفاده می شود. حفر چالها به کمک دستگاهی که راسول نامیده می شود انجام می پذیرد. ج- ارتباط چالها در سینه کار با دو جبهه آزاد: ابتدا چال قائمی به شیوه پیش گفته حفر می شود و سپس به کمک شمشه و ترازو و شاقول دو نقطه در کف کارگاه مشخص می گردد که همان نقاطی است که باید از آنها دو چال افقی عمود بر هم و عمود بر چال قائم حفر گردد. این چالها چال قائم حفر شده را در یک نقطه قطع می نمایند. اما اگر این قطع شدگی به صورت دقیق انجام نگیرد، یعنی محل تقاطع آنها در یک افق کامل قرار نگیرد، سبب می شود که عبور سیم الماسه با مشکل مواجه گردد. هم چنین به دلیل زوایایی که در محل تقاطع چالها بوجود می آید، لازم است که سیم را با دست در داخل چالها حرکت دهیم تا هنگام شروع به کار، دستگاه به راحتی راه اندازی گردد. چ- ارتباط چالها در سینه کار با یک جبهه آزاد: برای ایجاد سطح آزاد لازم برای برش ابتدا سه نقطه در روی خطی که در فاصله حدود سه متر از سطح آزاد قرار دارد انتخاب نموده و از دو نقطه اول و دوم دو چال بطور موازی و عمود بر بلوک انتخاب شده حفر می گردد. واضح است که عمق چال اول باید بیش از ارتفاع جبهه کار باشد. عمق چال دوم تقریبا معادل یا کمی بیش از ارتفاع سینه کار می باشد. سپس با استفاده از خواص مثلث، محل و شیب چال مورب را طوری محاسبه می کنیم که محل برخورد چال مورب و چال دوم در کف کارگاه قرار گیرد. حفر چال مورب را ادامه می دهیم تا چال اول را در افق کف کارگاه قطع نماید. پس از اینکه این سه چال در افق کف کارگاه به هم رسیدند دو چال افقی دیگر نیز حفر می شود به طوری که قرینه دو چال افقی پیشین باشند و این چالها را در افق کف کارگاه قطع نماید. بدیهی است بدین ترتیب چال دوم، چال مورب را نیز در افق کف کارگاه قطع خواهد نمود. با توجه به در اختیار بودن این چالهای ارتباط یافته به هم، میتوان چهار سطح بلوک مورد نظر را برش داده و از سینه کار جدا نمود و سطح آزادی برای برشهای بعدی بوجود آورد. ح-ارتباط چالها در برش قوه ای: روش دیگر برای ایجاد سطح آزاد در بلوک از برش گوه ای استفاده می شود. در این روش ابتدا یک چال عمودی با فاصله حدود سه متر از جبهه آزاد سینه کار حفر می شود و در افق کف کارگاه نیز دو چال افقی در راستای چال حفر شده قبلی حفر می شود بطوریکه سه چال یهمدیگر را در یک نقطه قطع نمایند. برش با استفاده از سیم برش الماسه: پس از انجام عملیات حفر چالها، سیم الماسه از چالهایی که بهم ارتباط یافته اند عبور داده می شود. سپس دستگاه برش برای انجام عمل برش در مکان مناسبی مستقر می گردد. نکات زیر باید برای برش در نظر گرفته شوند: الف- تعیین اولویت سطوح برش: برای تعییین اولویت سطوح در برش باید نکات زیر را مدنظر قرار داد: - در صورتی که سنگ سالم و بدون شکستگی باشد بهتر است اول سطوح جانبی و سپس کف بلوک بریده شود. - در صورتی که بلوک دارای شکستگی باشد و این احتمال وجود داشته باشد که بلوک بر روی سیم تکیه نماید، بهتر است نخست برش افقی کف را انجام داد و سپس سطوح جانبی را برش داد. - در برش برای ایجاد سطح آزاد (روش سه چال در یک سطح)، اولین سطحی که مورد برش قرار می گیرد سطح پشتی است. در این حالت برای روان حرکت کردن سیم الماسه بهتر است یک رشته سیم بگسل با قطر و مقاومت بیشتر از چالها، چند بار بوسیله افراد در داخل مسیر حرکت داده شود تا شروع حرکت سیم الماسه روانتر گردد. ب- برش افقی: ریل و پایه های دستگاه برش باید کاملا تراز و حتی الامکان نزدیک به افق کف کارگاه تنظیم گردد، در غیر اینصورت در سطوح بریده شده انحناهایی بوجود آمده و در کف کارگاه نیز دندانه هایی ایجاد خواهد شد. ج- برش عمودی: هنگام تنظیم دستگاه در برشهای عمودی باید در نظر داشت که در یک سطح نبودن پولیهای دستگاه برش با چالهای ارتباطی باعث ایجاد انحنا در سطوح برش و کارگاه خواهد گردید. د- زاویه برش: در صورتیکه زاویه سطح برش بسته باشد، باعث ایجاد اشکال در شروع حرکت سیم الماسه و یا پارگی در سیم می گردد. لذا پیش از شروع برش بایستی چند مرتبه سیم مذبور را بوسیله افراد در همان مسیر حرکت داد تا گردش ابتدایی سیم روانتر گردد. در صورتیکه زاویه سطح برش باز باشد باید به کمک نصب پولیهای کمکی در مسیر سیم الماسه، از فشار به سیم و دستگاه کاست تا سیم دچار پارگی نگردد. برای کاهش دندانه های بوجود آمده در کف کارگاه نیز می توان موارد زیر را در نظر داشت: - حتی المقدور طول چالهای افقی را افزایش داد. - چالهای افقی را کاملا در افق کف کارگاه حفر نمود. - تا جایی که ممکن است دستگاه برش را در کف کارگاه تنظیم نمود. ه- جهت گردش سیم الماسه: در مورد جهت گردش سیم الماسه درنظرداشتن موارد زیر ضروری است: - گردش باید طوری باشد که دهانه های سیگمنت الماسه همیشه با با آب تماس داشته، خنک شود. به عبارت دیگر جریان آب در مسیر سیم حرکت کند. - در صورت امکان در برش های عمودی جهت حرکت سیم از پایین به بالا یا مخاف عقربه های ساعت حرکت کند و اب در پایین چال باشد. در برشهای افقی، حتما جریان آب باید در امتداد شروع برش وموافق جهت گردش سیم قرار گیرد و در هنگام اتصال دو سر سیم الماسه باید به ازای هر متر طول سیم آنرا 3 الی 4 دور پیچ داد تا در زمان برش سیم علاوه بر حرکت دورانی در چال بدور خود نیز چرخش داشته باشد و باعث خورده شدن دهانه های سگمنت در یک سطح نشود 4 لینک به دیدگاه
Alireza Hashemi 33392 اشتراک گذاری ارسال شده در 2 تیر، ۱۳۹۱ توضیح ضروری: این مقاله با نگاه ویژه به نحوه کاربرد سیم برش الماسه در معدن تراورتن صوفی آباد ماکو و با توجه به گزارش بهره برداری آن معدن نوشته مهندس اردوان پویان، تنظیم شده است.هم چنین در مواردی از مقاله مطالعه سنگهای تزیینی با نگاهی به تراورتن ها نوشته مهندس مجید پور مقدم استفاده شده است. دستگاه سیم برش الماسه شامل سیم الماسه به طول 25 تا 45 متر (حداکثر 150 متر) به وسیله یک اینچ با قرقره راهنما، در یک جهت معین به طور دایم روی سنگ بریده میشود. برای این منظور ابتدا در سنگ دو چال عمود برهم که محدوده بلوک را تشکیل میدهد حفر شده سیم الماس را از آن عبور داده می شود. دستگاه برش در موقع کار بر روی ریل قرار دارد و با استفاده از امکانات الکترونیکی و هیدرولیکی به طور اتوماتیک بر روی ریل جابجا میشود و با انجام عمل برش خود را به عقب میکشد. نیروی کشش سیم که حدود 100 تا 150 کیلوگرم است به صورت ثابت حفظ میشود. دستگاه وینچ معمولاً در فاصله 5 الی 8 متری سینه کار قرار میگیرد. بدین ترتیب حدود 15 متر از سیم الماسه به طور آزاد کار می کند. مکانیزم دستگاه به گونهای است که میتوان با جابجایی و تغییر جهت محور وینچ از حالت افقی به عمودی سنگ را به طور افقی و یا عمودی برید. به منظور خنک کردن سیم الماسه باید پیوسته آب وارد شیار سنگ شود. حداقل آب مورد نیاز 6 تا 8 لیتر در ده دقیقه است که توسط پمپ آب پیش بینی شده در معدن و از مخازن آب تأمین خواهد شد. سیم الماسه حامل سیگمنتهای الماسی به صورت حلقههایی به قطر 10 تا 11 میلی متر است که روی سیم کابل فولادی به قطر 5 میلی متر قرار میگیرد و در فواصل بین سیگمنتها سیم فنرهای فولادی و اتصالات ایمنی قرار دارد. تعداد سیگمنتها در هر متر طول سیم الماسه به حدود 33 عدد است که به فواصل 25 تا 32 میلی متر از یکدیگر قرار میگیرند. در روش برش سنگ با سیم برش الماسه پس از آمادگی ابتدایی طول در صورتی که سه سطح آزاد وجود داشته باشد، جهت استخراج بلوک کافی است یک حفاری عمودی از سطح بالای سینه کار تا کف سینه کار (نقطه B) و با عمق مورد نظر و سپس در حفاری افقی از نقاط A و C تا نقطهB (طول های DA و DC قبلاً با توجه به شرایط طول انتخاب شدهاند) صورت پذیرد. سیم الماسه از داخل چالهای عمودی و افقی عبور کرده (BA و B و A)و سپس دور یک چرخ بسته شده که چرخ نیز توسط محرک دیزلی یا الکتریکی به حرکت در میآید. در این وضعیت قسمت فوقانی تحت کشش بوده که باعث برش سنگ شده در حالی که قسمت پایین سیم تحت کشش نمیباشد. برش افقی باید زمانی صورت گیرد که برش عمودی کوه هنوز انجام نگرفته است زیرا در غیر این صورت در انتهای برش افقی امکان دارد بلوک سنگ از کوه جدا شده و سیم برش را که در حالت افقی کار می کند له نماید. حمل و نقل بلوکهای ماده معدنیپس از مرحله برش برای جدا کردن بلوک بریده شده از سینه کار، از جکهای هیدرولیک و بالشتکهای فشرده، استفاده میگردد. جکهای هیدرولیکی توسط یک پمپ هیدرولیکی راهاندازی میشود. این جک قدرت زیادی دارند به طوری که با دو عدد از آنها میتوان بلوکهای سنگ را تا وزن 350 تن حرکت داد. بالشتکهای هوای فشرده از الیاف مصنوعی و لاستیک مقاوم ساخته شده و ابعاد آنها حدود 4 * 60 * 60 سانتیمتر است. ابتدا بالشتکها را وارد شیار حاصل از برش نموده آنگاه شیر هوای فشرده کمپرسور را باز میکنند. هوای فشرده با فشار 7 اتمسفر وارد بالشتک میشود. در نهایت بالشتک با فشاری معادل 500 آتمسفر به سنگ جانبی فشار وارد میکند که در اثر آن بلوک سنگ به حرکت در آمده و از سینه کار دور میشود تا در کامیون بارگیری گردد. در معادن سنگ تزیینی معمولی که در استان آذربایجان غربی رواج بیشتری دارند، دستگاه سیم برش الماسه در یک معدن معمولا با دستگاههای جانبی چون یک دستگاه قواره ساز (مینی برش)، یک دستگاه پمپ آب، یک دستگاه حفاری (راسول) و یک دستگاه ژنراتور وجود دارد. یکی از مواردی که در بکارگیری سیم برش الماسه باید در نظر داشت توجه سیستم درزه ها وشیب آنها و ویژگی های لایه ها می باشد. مراحل مختلف کاری روش استخراج مکانیزه با سیم برش الماسه به شرح زیر است: الف- انتخاب محل: انتخاب محل در این روش بسیار مهم است. یکی از دلایل این اهمیت اینست که قیمت تمام شده سنگ قواره این سیستم درمقایسه با سیستمهای دیگر بالاست. از این رو محل بکارگیری سیستم برش باید از هر نظر دارای سنگ سالم، یکدست و خوشرنگ بوده و نیز باید دقت شود که سنگ محل مورد نظر تحت تاثیر عوامل تکتونیکی خورده نشده باشد. ب- مختصات پله: در این انتخاب باید عواملی چون عدم وجود احتمال پلرگی سیم، کم بودن اتلاف انرژی، راحت بودن استقرار دستگاههای برش و حفاری و بارکننده بستگی دارد. پ- ابعاد کوپ ت- جهت سینه کار: بهترین جهت سینه کار عمود بر محور اصلی شکستگی های موجود است تا بتوان بهترین راندمان ممکن را از سیستم برش گرفت. ث- حفاری: این مرحله مهمترین مرحله در کاربرد سیم برش الماسه است و لذا دقت وافری را طلب می نماید. مهمترین کار در این قسمت تعیین محل حفر، ارتباط چالها با یکدیگر، تعیین محل چال با توجه به درزه ها و شکستگی ها و سطوح موجود در سنگ و نیز با توجه به گونیا بودن سنگ صورت می پذیرد. جهت و میزان حفاری با توجه به سطوح آزاد سنگ (جبهه آزاد) مشخص می گردد. . در نخستین مرحله کار حفر ،چال قائمی به فاصله معین از سطح آزاد سنگ (جبهه آزاد) حفر می گردد. این فاصله به میزان ارتفاع پله وابعاد کوپ بستگی دارد. عمق چال بایستی کمی بیش از ارتفاع پله باشد. سپس در افق کف کارگاه دو چال که کاملا در یک افق قرار دارند و نسبت به هم عمودند، عمود بر چال قائم حفر می شوند که در نتیجه این سه چال بصورت یک کنج قائم همدیگر را قطع می کنند. همانگونه که مشخص است این کار دقت بسیار بالایی را طلب می نماید و کوچکترین لغزش در انتخاب زاویه حفر هر یک از چالها سبب می گردد که آنها در نهایت در یک کنج به هم نرسند و عملیات منتفی گردد. به همین دلیل برای اینکه بتوان در عملیات دقت بیشتری لحاظ نمود از ابزاری همچون دوربین و نیز در حالتی عملی تر از شمشه و تراز و شاقول و نقاط کمکی استفاده می شود. حفر چالها به کمک دستگاهی که راسول نامیده می شود انجام می پذیرد. ج- ارتباط چالها در سینه کار با دو جبهه آزاد: ابتدا چال قائمی به شیوه پیش گفته حفر می شود و سپس به کمک شمشه و ترازو و شاقول دو نقطه در کف کارگاه مشخص می گردد که همان نقاطی است که باید از آنها دو چال افقی عمود بر هم و عمود بر چال قائم حفر گردد. این چالها چال قائم حفر شده را در یک نقطه قطع می نمایند. اما اگر این قطع شدگی به صورت دقیق انجام نگیرد، یعنی محل تقاطع آنها در یک افق کامل قرار نگیرد، سبب می شود که عبور سیم الماسه با مشکل مواجه گردد. هم چنین به دلیل زوایایی که در محل تقاطع چالها بوجود می آید، لازم است که سیم را با دست در داخل چالها حرکت دهیم تا هنگام شروع به کار، دستگاه به راحتی راه اندازی گردد. چ- ارتباط چالها در سینه کار با یک جبهه آزاد: برای ایجاد سطح آزاد لازم برای برش ابتدا سه نقطه در روی خطی که در فاصله حدود سه متر از سطح آزاد قرار دارد انتخاب نموده و از دو نقطه اول و دوم دو چال بطور موازی و عمود بر بلوک انتخاب شده حفر می گردد. واضح است که عمق چال اول باید بیش از ارتفاع جبهه کار باشد. عمق چال دوم تقریبا معادل یا کمی بیش از ارتفاع سینه کار می باشد. سپس با استفاده از خواص مثلث، محل و شیب چال مورب را طوری محاسبه می کنیم که محل برخورد چال مورب و چال دوم در کف کارگاه قرار گیرد. حفر چال مورب را ادامه می دهیم تا چال اول را در افق کف کارگاه قطع نماید. پس از اینکه این سه چال در افق کف کارگاه به هم رسیدند دو چال افقی دیگر نیز حفر می شود به طوری که قرینه دو چال افقی پیشین باشند و این چالها را در افق کف کارگاه قطع نماید. بدیهی است بدین ترتیب چال دوم، چال مورب را نیز در افق کف کارگاه قطع خواهد نمود. با توجه به در اختیار بودن این چالهای ارتباط یافته به هم، میتوان چهار سطح بلوک مورد نظر را برش داده و از سینه کار جدا نمود و سطح آزادی برای برشهای بعدی بوجود آورد. ح-ارتباط چالها در برش قوه ای: روش دیگر برای ایجاد سطح آزاد در بلوک از برش گوه ای استفاده می شود. در این روش ابتدا یک چال عمودی با فاصله حدود سه متر از جبهه آزاد سینه کار حفر می شود و در افق کف کارگاه نیز دو چال افقی در راستای چال حفر شده قبلی حفر می شود بطوریکه سه چال یهمدیگر را در یک نقطه قطع نمایند. برش با استفاده از سیم برش الماسه: پس از انجام عملیات حفر چالها، سیم الماسه از چالهایی که بهم ارتباط یافته اند عبور داده می شود. سپس دستگاه برش برای انجام عمل برش در مکان مناسبی مستقر می گردد. نکات زیر باید برای برش در نظر گرفته شوند: الف- تعیین اولویت سطوح برش: برای تعییین اولویت سطوح در برش باید نکات زیر را مدنظر قرار داد: - در صورتی که سنگ سالم و بدون شکستگی باشد بهتر است اول سطوح جانبی و سپس کف بلوک بریده شود. - در صورتی که بلوک دارای شکستگی باشد و این احتمال وجود داشته باشد که بلوک بر روی سیم تکیه نماید، بهتر است نخست برش افقی کف را انجام داد و سپس سطوح جانبی را برش داد. - در برش برای ایجاد سطح آزاد (روش سه چال در یک سطح)، اولین سطحی که مورد برش قرار می گیرد سطح پشتی است. در این حالت برای روان حرکت کردن سیم الماسه بهتر است یک رشته سیم بگسل با قطر و مقاومت بیشتر از چالها، چند بار بوسیله افراد در داخل مسیر حرکت داده شود تا شروع حرکت سیم الماسه روانتر گردد. ب- برش افقی: ریل و پایه های دستگاه برش باید کاملا تراز و حتی الامکان نزدیک به افق کف کارگاه تنظیم گردد، در غیر اینصورت در سطوح بریده شده انحناهایی بوجود آمده و در کف کارگاه نیز دندانه هایی ایجاد خواهد شد. ج- برش عمودی: هنگام تنظیم دستگاه در برشهای عمودی باید در نظر داشت که در یک سطح نبودن پولیهای دستگاه برش با چالهای ارتباطی باعث ایجاد انحنا در سطوح برش و کارگاه خواهد گردید. د- زاویه برش: در صورتیکه زاویه سطح برش بسته باشد، باعث ایجاد اشکال در شروع حرکت سیم الماسه و یا پارگی در سیم می گردد. لذا پیش از شروع برش بایستی چند مرتبه سیم مذبور را بوسیله افراد در همان مسیر حرکت داد تا گردش ابتدایی سیم روانتر گردد. در صورتیکه زاویه سطح برش باز باشد باید به کمک نصب پولیهای کمکی در مسیر سیم الماسه، از فشار به سیم و دستگاه کاست تا سیم دچار پارگی نگردد. برای کاهش دندانه های بوجود آمده در کف کارگاه نیز می توان موارد زیر را در نظر داشت: - حتی المقدور طول چالهای افقی را افزایش داد. - چالهای افقی را کاملا در افق کف کارگاه حفر نمود. - تا جایی که ممکن است دستگاه برش را در کف کارگاه تنظیم نمود. ه- جهت گردش سیم الماسه: در مورد جهت گردش سیم الماسه درنظرداشتن موارد زیر ضروری است: - گردش باید طوری باشد که دهانه های سیگمنت الماسه همیشه با با آب تماس داشته، خنک شود. به عبارت دیگر جریان آب در مسیر سیم حرکت کند. - در صورت امکان در برش های عمودی جهت حرکت سیم از پایین به بالا یا مخاف عقربه های ساعت حرکت کند و اب در پایین چال باشد. در برشهای افقی، حتما جریان آب باید در امتداد شروع برش وموافق جهت گردش سیم قرار گیرد و در هنگام اتصال دو سر سیم الماسه باید به ازای هر متر طول سیم آنرا 3 الی 4 دور پیچ داد تا در زمان برش سیم علاوه بر حرکت دورانی در چال بدور خود نیز چرخش داشته باشد و باعث خورده شدن دهانه های سگمنت در یک سطح نشود 4 لینک به دیدگاه
Alireza Hashemi 33392 اشتراک گذاری ارسال شده در 2 تیر، ۱۳۹۱ دستور العملهاي ضروري براي استفاده بهينه از سيم برش الماسه در اينجا چند دستور العمل کاربردي براي استفاده بهينه از سيم برش آورده شده است . با بکار بردن اين نکات شما مي توانيد کارآيي سيم برش را تا چند برابر بالا برده و همچنين تا حد قابل توجهي در مصرف سيم برش صرفه جويي نموده ، استهلاک تجهيزات و هزينه استخراج را پايين بياوريد. هميشه مشخصات برشي که با طول مشخصي از سيم زده مي شود را يادداشت نماييد: نوع برش ( افقي، عمودي، قواره کردن ، ...)، طول سيم برش، وضعيت دانه هاي الماسه، متراژ بريده شده توسط سيم و سرعت برش بايد مورد توجه قرار گيرد. ماشين برش بايد مجهز به دستگاه کنترل کشش ( اينورتور) باشد تا سرعت دستگاه را تنظيم نمايد، زيرا: اولا: بسته به نوع سنگ سرعت خطي برش متفاوت است. ثانيا: در ابتداي برش که سيم شروع به چرخش مي کند دستگاه بايد به آرامي حرکت نمايد و سپس با سرعت بهينه عمليات برش را انجام دهد. ثالثا : هنگامي که سيم در حال برش قسمت هاي سخت تر سنگ مي باشد ، سرعت پيشروي دستگاه را کند نمايد. در غير اين صورت ماشين با سرعت بيشتري نسبت به سيم حرکت مي کند که سبب پاره شدن سيم مي گردد. ريلهاي ماشين برش بايدکاملا در روي سطح تراز باشد. همراستايي دقيق ماشين با مسير برش، يکنواختي برش را تضمين مي کند. جهت کشش سيم بايستي با پولي دستگاه موازي بوده و در مسير ورود سيم به داخل سوراخ ايجاد شده در سينه کار باشد. در صورت عدم امکان از پولي راهنما جهت هدايت سيم استفاده نماييد. طبق شکل اولين ريل دستگاه بايد با سينه کار حداقل 4 متر فاصله داشته باشد. قبل از هر گونه اقدام به برش بايد کليه گوشه هاي تيز و ناصاف که باسيم در تماس مي باشند را از بين برد. قبل از شروع بکار دستگاه سيم را چند مرتبه با دست بکشيد تا اطمينان يابيد که در مسير خود به طور آزادانه مي گردد. حتي تا هنگامي که گوشه هاي گرد شده داراي شعاع انحناء کوچکي هستند نيز نبايد فشار وارد بر سيم را زياد افزايش داد تا زماني که زاويه هاي نرم تري در روي سطح برش بوجود آيد. در چنين موقعيتي مي توان سرعت برش را بطور منظم تا رسيدن به سرعت بهينه برش افزايش داد. هرگز سيم برش را براي قواره کردن بلوکهاي با عرض کم و طول زياد استفاده نکنيد. در شکل زير طرز استفاده صحيح و اشتباه آمده است. بهتر است در مسير هايي که سيم برش با زمين، ماشين برش و يا چيز ديگري برخورد مي کند از پولي راهنما جهت برخورد نکردن آن با موانع و کارکرد مفيد سيم استفاده شود. اگر لازم شد برش متوقف شود بگذاريد سيم چند دقيقه بدون کشش کار کند تا هرگونه خطر گير کردن سيم منتفي شود. اگر سيم دچار تشديد ( ناپايداري شديد) شد ، حرکت پيشروي سيم را متوقف کنيد ، سيم به روال عادي خود باز مي گردد. وقتي ابعاد برش بسيار بزرگ باشد، راه انداختن سيم با استفاده از قرقره اي که روي سنگ محکم شده است ، به مدت يک ساعت ( تا زماني که گوشه ها گرد شوند ) آسانتر مي شود ، اين کار اصطکاک سيم روي سنگ را کم مي کند. در معادن گرانيت تشخيص راه اصلي ماده بسيار مهم است . براي پيدا کردن راه اصلي سنگ گرانيت شما مي توانيد چند برش در جهت هاي متفاوت بزنيد و زماني که براي هر برش صرف مي کنيد را يادداشت نماييد. راه اصلي در جهت برشي است که درکوتاهترين زمان به پايان مي رسد. هميشه برش هاي بزرگ را بايد در جهت راه اصلي ماده که زمان کمتري صرف مي شود بزنيد. بدين صورت در هزينه و زمان صرفه جويي قابل توجهي خواهيد نمود. آبدهي سيم برش يک ملاک ضروري براي برش خوب است. آب براي سرد کردن و بردن خاکه جسم در حال برش به کار مي رود. بسته به نوع سنگ جريان آب برای هرشلنگ بايد بين 3 تا 12 ليتر در دقيقه تغيير کند. اگر آب کمتر از حد لازم باشد باعث سوختن سيم مي گردد و بکار بردن بيش از حد آب سبب مي شود که سيم روي سنگ بلغزد و برش به خوبي انجام نشود. مقدار مطلوب آبدهي زماني است که صداي برش را مي شنويد و مي بينيد که آب همواره با پودر بريده شده سنگ بيرون مي آيد و هيچ دودي از سيم مشا هده نمي شود. تعداد نقاط آبدهي بستگي به جهت برش دارد . توصيه مي کنيم براي آبرساني به داخل شکاف از لوله مسي به قطر 10 ميلي متر که سر آن تخت شده است استفاده گردد. هنگام عبور سيم از قسمتهايي که داراي خاک رس است آبدهي بايد افزايش يابد . مواد موجود در خاک رس سبب تسريع در روند ساييدگي دانه هاي الماسه مي گردد. اگر دستگاه طوري کار کند که رشته سيم بالايي تحت کشش باشد آبدهي سيم برش راحت تر خواهد بود. هميشه تا جايي که امکان دارد از متراژ سيم بيشتري جهت برش استفاده کنيد . اين عمل طول عمر و سرعت برش سيم را افزايش مي دهد و صرفه- جويي قابل توجهي در هزينه توليد در پي دارد. بکار بردن متراژ سيم کمتر از 25 متر برای بلوکهای معمولی سبب مي شود فشار وارد آمده بر دانه هاي الماسه زياد شده و در مورد سيم هاي تزريق لاستيک و پلاستیک گردش سيم حول محور خود به خوبي انجام نشود که سبب از بين رفتن شکل طبيعي دانه هاي الماسه و يکطرف خورده شدن آنها مي گردد. همچنين دانه هاي الماسه رها شده و در نهايت سيم پاره مي گردد. استاندارد استفاده از سيم برش الماسه براي برش به مقداري است که تقريبا 40 درصد از طول سيم درگير برش بوده و بقيه آزاد باشد تا عمل خنک شدن سيم و گردش آن حول محور سيم به خوبي انجام پذيرد. بطور مثال براي طول 40 متر سيم برش بايد حدودا 15 متر آن درگير برش بوده و 25 متر باقيمانده آزاد باشد. براي سيم هاي مونتاژ شده به روش تزريق لاستيک، قبل از وصل کردن دو سر سيم بايستي به ازاي هر متر سيم آنرا در جهت مخالف عقربه هاي ساعت از 1 تا 3 دور بر حسب شرايط سيم مغزي و تعداد دانه هاي الماسه در هر متر تاباند. اين پيش تابيدگي ها باعث مي شود که دانه هاي الماسه در جريان برش حول محور خود بچرخند و پيرامون آنها بطور يکنواخت ساييده شده و از يک طرف خورده شدن دانه هاي الماسه جلوگيري گردد. نکته : چرخش سيم حول محور خود بايد در فواصل زماني معين کنترل گردد. هنگامي که بخاطر شرايط سينه کار مجبور بوديد متراژ کمتر از 15 متر سيم برش را بکار ببريد در صورت امکان از سيم برش نو استفاده نکنيد زيرا بعلت گردش نکردن سيم حول محور خود دانه هاي الماسه يک طرف خورده خواهند شد و شکل طبيعي آنها از بين خواهد رفت. روند ساييده شدن دانه هاي الماسه بايد بطور منظم چک شود تا از يک طرف خورده شدن و مخروطي و بيضوي شدن دانه ها و از بين رفتن شکل طبيعي آنها جلو گيري گردد. اگر دانه هاي الماسه مخروطي شکل شده باشد بدون شک سرعت برش پايين بوده و بايد سرعت فولی چرخاننده سیم را افزايش دهيم. براي سيم هاي تزريق لاستيک روشي که براي جلوگيري از يکطرف خورده شدن دانه هاي الماسه مي توان به کار برد اين است که در ابتدا دو سر سيم را به روش معمولي بهم وصل کنيد و بمدت حدودا” 1.5 ساعت عمل برش را انجام دهيد و هر از چند گاهي روند خورده شدن دانه ها را چک نماييد. اگر احساس کرديد که دانه هايکطرف خورده مي شوند بعد از اين مدت دو سر سيم را از هم باز نموده و اين بار سيم را در جهت عقربه هاي ساعت بدور محور خود بتابانيد. اگر به علت استفاده نادرست د انه هاي الماسه يکطرف خورده شده بودند بعد از اين مدت دو سر سيم را از هم باز نموده و اين بار سيم را در جهت عقربه هاي ساعت بدور محور خود بتابانيد. البته در اين حالت براي وصل کردن دو سر سيم نمي توانيد از اتصال پيچي استفاده کنيد . بنابر اين بايستي دو سر سيم را با استفاده از بوش پرس ( يا در صورت موجود نبودن با مادگي اتصال پيچي بجاي پرس ) بهم وصل نماييد و مانند قبل براي مدت زمان مشابه برش را انجام دهيد و متناوبا” اين عمل را تکرار نماييد . بدين ترتيب دانه هاي الماسه يکطرف خورده نخواهند شد. جلو گيري از پاره شدن سيم بسيار اهميت دارد بنابراين اتصالات سيم بايد بطور منظم بازديد و در صورت معيوب بودن تعويض شوند ، اين توصيه در معادني که احتمال جابجايي طبيعي بلوکها وجود دارد و ريسک گير کردن سيم برش بيشتر است اهميت بسزايي دارد. اتصالات استفاده شده در طول سيم بايد هنگامي که خوردگي قابل ملاحظه اي در دانه هاي مجاور آنها مشاهده مي شود و همچنين هنگامي که لازم است پيش تابيدگي ها به سيم داده شود تعويض شوند. حتما” در پايان برش بلوک، دو متر مانده به آخر کار سيم نو را خارج کرده و از سيمهاي کهنه و فرسوده جهت اتمام برش استفاده کنيد . همچنين هنگامي که قطر منحني برش حدودا به 40 تا 50 سانتي متر رسيد بايستي کشش سيم را به حداقل رساند. هنگامي که قطر دانه هاي الماسه کمتر از 7.9 ميليمتر شد آنها را براي برشهاي بزرگ بکار نبريد زيرا اين حالت سيم بسيار کند مي برد. اين سيمها بهتر است براي برش هاي کوچک در انتهاي برش بلوک ها و يا قواره کردن آنها بکار روند. هرگز سيم هاي نو وکهنه و همچنين سيمهاي با مارکهاي متفاوت را با هم بکار نبريد اين عمل باعث ابجاد لرزش در سيم گرديده و روند ساييده شدن دانه ها را تسريع و در نهايت سبب پاره شدن سيم برش مي گردد. تميز کردن اطراف مسير برش (20 سانتيمتر در دو طرف سيم ) از ورود خرده سنگ به داخل شکاف جلوگيري مي کند و در نتيجه مانع گير کردن سيم مي گردد. در موقع تيز کردن سيم نو بايد بين 2 تا 3 متر بر ثانيه سرعت خطي سيم کاهش يابد (در صورت مجهز بودن دستگاه به اینورتور فولی)که اين مقدار به نوع سنگ بستگي دارد. هر نوع سنگ داراي سرعت برش بهينه مي باشد . براي بدست آوردن آن بايد با سرعت خطي پايين شروع نماييد (20 تا 22 متر بر ثانيه) سپس به تدريج سرعت برش را افزايش دهيد و هر از چند گاه سگمنتها را چک نماييد. اگر ديديد که دانه هاي الماسه صيقل داده شده اند ( سيم، برش ندارد) سرعت خطي سيم را کاهش دهيد و در صورتي که دانه هاي الماسه به شکل مخروطي در آمده باشند بايد سرعت برش را کاهش داد. بعد از اتمام برش سيم را در آب بشوييد و براي سيم هاي روکشدار محافظ ديکري به کار نبريد ، ولي در مورد سيمهاي بدون روکش ( مونتاژ با فنر، بوش و پرس ) بايد پس از خشک شدن آنها را در داخل نفت يا گازوئيل نگهداري نماييد. از ايستادن پشت سيمي که در حال برش است به شدت پرهيز کنيد. 3 لینک به دیدگاه
Alireza Hashemi 33392 اشتراک گذاری ارسال شده در 2 تیر، ۱۳۹۱ [h=2] برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام [/h] تحليل ريسك ايمني در استخراج سنگ تزئيني به روش سيم برش الماسه میثم مختاری –محمد کاظمیان فر –محمد حسین خسروی چكيده: با توجه به حجم وسيع کاربرد سيم برش الماسه و از طرفی آمار حوادث و مشکلات در معادن سنگ تزئينی، مطالعه و تحقيق پيرامون افزايش ايمنی و راندمان سيم برش الماسه ضروری است.پارامترهای موثردر استخراج با سيم برش الماسه به دو دسته پارامترهای غيرقابل کنترل که مربوط به خصوصيات سنگ می شود و پارامترهای نسبتا قابل کنترل تقسيم می گردد که در ارتباط با خصوصيات ماشين برش و خصوصيات عمليات است.کار تحليل ريسک ايمنی در معادن سنگ تزئينی به وسيله ی تشخيص پرخطرترين کارها و کاستن از ميزان ريسک آنها تا حد قابل قبول انجام شد. بدين صورت که ابتدا جدولی از عنوان و شرح حوادث در معادن بازديد شده تهيه شد و برای هر حادثه، ميزان احتمال و خسارتي تعيين شد که نتيجه ی پرسش از پرسنل معادن سنگ تزيينی بازديد شده است. سپس با ارائه راهکارهايي باعث کاستن از ميزان احتمال و خسارت شده و درنتيجه کاهش ميزان ريسک را درپي داشت و بدين ترتيب، پيشرفت های تدريجی در ايمنی معدن، امکان پذير شد. كلمات كليدي: تحليل ريسك ايمني، سنگ تزئيني، سيم برش الماسه 1- مقدمه از نظر علمي، سنگ عبارتست از انبوهي از كانيهاي با تركيب شيميايي معين و تاحدي ثابت كه تشكيل يك مجموعه را مي دهند . [ 1 ] سنگهاي ساختماني به كليه سنگهايي كه در بناي ساختمان بكار مي رود و سنگهايي كه بصورت پلاك يا قواره استخراج مي شوند اطلاق ميگردد. همچنين همه سنگهايي كه براي كارهاي عادي بنايي بكار ميرود و سنگهاي تزئيني و نما و غيره را شامل ميشود. سنگهاي ساختماني از تمامي سنگهاي موجود رسوبي، آذرين و دگرگوني تهيه ميشوند. سنگ تزئيني در ايران اصولاً به دو گروه اصلي گرانيتي و آهكي تقسيم مي شوند. گروه آهكي شامل معادن تراورتن، مرمر و مرمريت مي باشند. سنگ چيني وكريستال نيز جزو گروه مرمريت ها محسوب مي شوند . [ 2 ] بدليل مزايايي كه سنگهاي ساختماني طبيعي در مقابل مصالح مصنوعي مشابه، از قبيل موزائيك ها، سراميك ها و غيره دارا مي باشند، مصرف آنها در دنيا رشد روزافزوني پيدا كرده است. درگذشته به دليل نبود امكانات، استخراج سنگ تزئيني خيلي وقتگيرو خسته كننده بود و كارايي خيلي پاييني داشت. بتدريج بكار گيري مواد ناريه مانند باروت، ديناميت و آنفو در استخراج سنگ تزئيني متداول شد. استفاده از مواد ناريه به فرايند استخراج سنگ سرعت بخشيد اما مشكلاتي نيز در پي آورد. از مهمترين معايب آن مي توان صدمه خوردن سنگ و اتلاف بخش قابل توجهي از آن، خطرات كار جديد تشويق كرد. با پيشرفت علم و تكنولوژي، روش هاي متنوعي براي استخراج سنگ تزئيني ابداع شد. از بين انواع روش هاي استخراج، روش برش با سيم برش الماسه مطلوب تر از بقيه شناخته شده و در اكثر معادن سنگ تزئيني جا باز كرده است. 2- لزوم رسيدگي بيشتر به معادن سنگ تزئيني ايران به لحاظ كيفيت و ميزان ذخاير سنگهاي تزئيني و نما، جزء 10 كشور دارنده معادن مرغوب سنگ در جهان است. در اين خصوص ميزان ذخاير شناخته شده در حدود 7/3 ميليارد تن است كه 3/3 ميليارد تن آن به عنوان ذخيره قطعي و بقيه به عنوان ذخيره احتمالي تلقي مي گردد[ 3]. توليد سالانه سنگ تزئيني در ايران طي سال هاي اخير رو به افزوني گذاشته و به ميزان 7 ميليون تن بلوك استخراجي رسيده كه صد البته رقم چشمگيري است. اين ميزان توليد به تنهايي كافي است تا ايران را به لحاظ توليد كمي ماده ي خام، همراه با دو كشور ديگر يعني چين وايتاليا در شمار سه توليد كننده بزرگ سنگ در جهان قرار دهد و اين كشور را در مقامي حتي برتر از كشورهايي نظيراسپانيا، هند يا برزيل بنشاند. طبق اطلاعات واصله از داده هاي آماري سالهاي 80 و81، كل صادرات سنگ از ايران در حدود 200 هزار تن در سال است كه كمتر از 3% كل توليد سنگهاي تزئيني را شامل ميشود. يكي از مهمترين عوامل تعيين كننده در بازدهي اقتصادي سنگهاي تزئيني، روشها و تكنولوژي استخراج است.كشورهايي كه در بازارهاي جهاني از سهم عمده اي بهره مند هستند، در استخراج از تكنولوژي بالايي برخوردار ميباشند. در ايران تا قبل از سال 1366 اغلب پيمانكاران توجه خاصي به نحوه استخراج نداشته و توجه خود را تنها به كم كردن هزينه و افزايش توليد معطوف مي داشته اند و از آنجا كه معادن سنگ تزئيني سود دهي خوبي داشته اند، سرمايه گذاران زيادي به اين بخش از معادن جلب گرديدند، بدون اينكه تجربه خاصي داشته باشند. درسال 1366 شوراي هماهنگي سنگهاي تزئيني تغيير روش استخراج در معادن سنگ تزئيني را از انفجاري به روشهاي جديد در برنامه كارخود قرار داد و در دومين سمپوزيوم معدنكاري در كرمان، بهره برداري از معادن جديد را منوط به استفاده از روشهاي استخراج بدون مواد ناريه كرد . [ 4 ] امروزه كارشناسان اقتصادي بر اين اعتقاد هستند كه براي تحكيم پايه هاي مطمئن در كشور، كاهش اتكا به درآمد ارزي حاصل از صادرات نفت و رشد صادرات غير نفتي، از كارهاي حياتي و ضروري در اين برهه زمان از تاريخ كشور است . [ 5 ] رشد روز افزون مصرف و نياز كشور به پشتوانه هاي ارزي بغير از نفت ايجاب مي كند كه بر ميزان استخراج سنگهاي ساختماني افزوده شود و البته اين استخراج بايد به گونه اي صورت پذيرد كه كمترين لطمه و خسارت به سنگ وارد آمده،توليد با حداقل هزينه و بيشترين بازده همراه باشد . [ 6 ] روش استخراج با توجه به خصوصيات فيزيكي، مكانيكي و بافت شناسي سنگ، ساختـــار زمين شناسي سنگ، قابليت استخراج بلوك، مقدارتوليد و غيره تعيين ميشود. درحال حاضر استخراج 80 درصد معادن سنگ تزئيني مرمريت ايران با سيم برش الماسه صورت مي گيرد . [ 7 ] با توجه به حجم وسيع كاربرد سيم برش الماسه و از طرفي آمار حوادث و مشكلات در معادن سنگ تزئيني، مطالعه و تحقيق پيرامون افزايش ايمني و راندمان سيم برش الماسه ضروري است. 3- بررسي موضوعي استخراج به روش سيم برش الماسه در اين روش ابتدا در امتداد اضلاع مكعب مستطيلي كه بلوك مورد نظر را تشكيل مي دهد، چالهاي عمودي و افقي با قطر 3 الي 8 اينچ، متناسب با سطحي كه قرار است بريده شود، عبود داده ميشود [ 8 ] .سپس دو سر سيم در داخل دستگاه برش به يكديگر متصل شده و با چرخش سيم، فرايند برش صورت ميگيرد. در عمليات برش، براي جلوگيري از اثر نيروي جاذبه، ابتدا زير بري صورت ميگيرد و سپس برش عمودي انجام مي شود. اولين گام براي برش عمودي، حفر دوگمانه است كه همديگر را با زاويه 90 درجه قطع كنند. سپس سيم الماسه از اين گمانه ها رد شده ودور پولي بسته مي شود به طوري كه يك حلقه بسته تشكيل مي دهد. ماشين برش سيم الماسه روي يك ريل نصب ميشود به طوريكه با پيشرفت عمل برش، ماشين عقب رفته و كشش لازم براي سيم ايجاد ميشود. آب در جهت چرخش سيم جريان دارد و وظيفه خنك كردن سيم وهمچنين خروج مرده هاي سنگ از شكاف را بر عهده دارد. به طور ساده سيم الماسه يك كابل فولادي است كه سگمنت هاي كوچك حاوي مواد ساينده از جنس الماسي صنعتي روي آن نصب شده اند و در بين سگمنت ها فنر و برش قرار گرفته است. قطر كابل فولادي معمولاً 5 ميلي متر است و سگمنت نيز داراي قطر خارجي 10 ميلي متر و طول 6 ميلي متر هستند در حاليكه فاصله بين سگمنت ها 20 ميلي متر است. استفاده از تكنولوژي سيم برش الماسه به دليل مزيت هاي آن نسبت به ديگر روشها در سرتاسر جهان توسعه يافته است . [ 9 ] 4- پارامتر هاي مؤثر در كارايي استخراج با روش سيم برش الماسه: نكته مهم دراستفاده بهينه از سيم الماسه، توليد بلوكهايي با حداقل هزينه توسط تعديل پارامترهاي مؤثر در برش مؤثر است. چندين پارامتر در عمليات برش با سيم الماسه تأثيرگذار هستند كه به طور كلي به دو دسته پارامتر هاي غير قابل كنترل و پارامترهاي نسبتاً قابل كنترل تقسيم بندي ميشوند. پارامترهاي غير قابل كنترل از جمله خصوصيات فيزيكي مكانيكي و بافتي سنگ، قبل از عمليات برش بايد تعيين شود. بعد از تعيين پارامترهاي غير قابل كنترل، يك فرآيند برش خوب با تعديل پارامترهاي به طور جزئي قابل كنترل، قابل دسترسي خواهد بود.این پارامترها به طور مختصر در جدول (1 ) آورده شده اند . جدول1- پارامترهاي مؤثر دركارايي برش با سيم برش الماسه [TABLE=align: right] [TR] [TD] پارامترهاي غيرقابل كنترل [/TD] [TD=colspan: 2] پارامترهاي نسبتاً قابل كنترل [/TD] [/TR] [TR] [TD] خصوصيات سنگ [/TD] [TD] خصوصيات ماشين برش [/TD] [TD] خصوصيات عمليات [/TD] [/TR] [TR] [TD] سختيمفاومتمحتوي آبدرجه دگر سانيوضعيت ناپيوستگي هاتركيب كاني شناسي و بافت سنگ [/TD] [TD] قدرت ماشينسرعت سيمساختار سگمنت هاي الماسهابعاد بلوكهندسيه سيم در حين برشارتعاش ماشينمصرف آب [/TD] [TD] پرسنل فنيتكنيك هاي استفاده شده [/TD] [/TR] [/TABLE] با افزايش سايش سگمنت ها، نرخ برش وكارايي سيم كاهش مي يابد و هزينه عمليات افزايش خواهد يافت. مهمترين موضوع در كار با سيم برش الماسه، تعيين شرايط عمليات به طوري است كه سايش به حداقل و كارايي به حداكثر برسد . [ 11 ] 5- روش تحليل ريسك در ارزيابي ايمني ريسك بعنوان بزرگي يا اندازه خطر يا حادثه، تعريف ميشود. اگربتوانيم ريسك را كم كنيم، در آن صورت خواهيم توانست خطر را ارزيابي كرده و خطرهاي موجود را بر حسب اهميت و اندازه آنها درجه بندي كنيم. با انجام اين كار، خواهيم توانست كه خطرات جزئي را تشخيص دهيم، آنها را قبول كنيم و در نهايت ريسك هاي مختلف را بر حسب اندازه آنها درجه بندي كنيم. براي محاسبه ميزان ريسك يك حادثه، ارزيابي شانس (يا احتمال) بروز حادثه و نتايج آن در صورت بروز چنين حادثه اي، لازم است. نتايج حاصل از بروز يك حادثه، ميزان خسارتي است كه در نتيجه بروز آن وارد ميشود. بنابراين تركيب احتمال و نتيجه حادثه،نشان دهنده ميزان ريسك است. براي بدست آوردن نتايج يك حادثه، شخص مسئول ابتدا بايد بتواند بروز آن حادثه را تصور كند و سپس صدمات يا نتايج ناشي از بروز آن را تخمين بزند. براي ارزيابي ميزان ريسك، محاسبه احتمالات با روشهاي آماري ضروري نيست. در اكثر حالات قادر به محاسبه احتمال آماري نيستيم چون تعداد بيش از حدي متغير وجود دارد. در اكثر كاربردهاي معدني، آنچه كه مهم است وضعيت احتمال نسبي است زيرا كه در بيشتر موارد، مقايسه ريسك هاي مختلف مورد سئوال است نه محاسبه كمي آنها. حذف كامل ريسك در معدن ممكن نيست لذا بايد آن را كنترل كرد. اين كار بوسيله تشخيص پرخطرترين كارها و كاستن از ميزان ريسك آنها تا حد قابل قبول انجام ميشود با اين ترتيب، پيشرفت هاي تدريجي در ايمني معدن، امكان پذير مي شود . [ 12 ] 6- بهره گيري از تحليل ريسك در ايمني معادن سنگ تزئيني 6-1- توصيف معدن معادن سنگ تزئيني بازديد شده اكثراً سنگ نرم از نوع مرمريت، تراورتن و چيني بوده و استخراج در اين معادن به كمك سيم برش الماسه و جابجائي بلوك سنگها و حمل آنها به كمك بولدوزر و لودر و تريلي و بازكردن سينه كار جديد بصورت آتشباري كنترل شده انجام ميشود.براي بارگيري كوپ سنگهاي استخراج شده، سكوهايي ساخته ميشود كه به آن سدّه بارگيري ميگويند، و بارگيري بصورت هل دادن بلوك سنگ بر روي تريلي به كمك بولدوزر انجام ميشود.در مواقعي كه عمق معدن افزايش پيدا كرده، بارگيري از طريق ساخت سده، اقتصادي و مناسب نبوده و از جرثقيل معدني استفاده ميشود. در جدول شماره (2)، عنوان و شرح حوادث رخ داده در معادن سنگ تزئينی بازديد شده آورده شده است. سپس در دو جدول جداگانه، ميزان ريسک و راهکار تعديل ريسک بيان شده است. جدول 2- ثبت لیست حوادث [TABLE=align: right] [TR] [TD] رديف [/TD] [TD] كد [/TD] [TD] عنوان حادثه [/TD] [TD] شرح [/TD] [/TR] [TR] [TD] 1 [/TD] [TD] A [/TD] [TD] پاره شدن سيم برش الماسه [/TD] [TD] پارگی سیم برش بر اثر : 1- رعایت نکردن ارتفاع برش مناسب 2- فرسودگیسیم برش الماسه 3- عدم کفایت و آگاهی اپراتور در فرایند برش [/TD] [/TR] [TR] [TD] 2 [/TD] [TD] B [/TD] [TD] صدمه ديدن افراد و تأسيسات هنگام بازكردن سينه كار جديد بوسيله آتشباري [/TD] [TD] در باز کردن سینه جدید از آتشباری استفاده می شود ̨اگر طراحی انفجار یا ایمنی انفجار به درستی رعایت نشود بر اثر پرتاب سنگ و یا انفجار هوا به افراد و تاسیسات آسیب وارد می شود. [/TD] [/TR] [TR] [TD] 3 [/TD] [TD] C [/TD] [TD] ريزش قطعه سنگها درامتداد ناپيوستگي هاي طبيعي وآسيب ديدن افراد و ماشين آلات [/TD] [TD] بعضی ناپیوستگی های موجود در سنگ دارای شیب موافق با سینه کار هستند در صورتیکه بدلیل باز شدن سطح آزاد جدید و یا افزایش بار روی آنها شرایط لغزش ایجاد شود با سقوط قطعه سنگ ها مواجه خواهیم شد . [/TD] [/TR] [TR] [TD] 4 [/TD] [TD] D [/TD] [TD] آسيب ديدن و واژگوني ماشين آلات حمل (تريلي) بهنگام بارگيري از سده [/TD] [TD] در اکثر معادن تزیینی برای بارگیری از بولدوزر استفاده می شود برای این بلوک سنگ را از روی سده توسط بولدوزر به روی تریلی هل می دهند که بر اثر برخورد بلوک سنگ با تریلی به آن آسیب وارد می شود . [/TD] [/TR] [TR] [TD] 5 [/TD] [TD] E [/TD] [TD] رها شدن غير منتظره كوپ سنگ در جهت لايه بندي [/TD] [TD] در هنگام باز کردن معدن به روش سیم برش ̨از شیب و امتداد لایه بندی جهت کمک به عملیات استفاده می شود که در مواقعی موجب سرخوردن و رها شدن کوپ سنگ می گردد . [/TD] [/TR] [TR] [TD] 6 [/TD] [TD] F [/TD] [TD] برق گرفتگي ناشي از كابلهاي فرسوده [/TD] [TD] از آنجایی که یکی از مهمترین پارامترهای مورد نیاز در استخراج به روش سیم برش الماسه می باشد در بیشتر موارد در کف کارگاه استخراج تجمعی از آب داریم که در صورت زخمی و فرسوده بودن کابل های برق احتمال برق گرفتگی افراد و یا ایجاد حریق وجود دارد . [/TD] [/TR] [/TABLE] 6-2- روش محاسبه ريسك ميزان ريسك به طور معمول از رابطه زيرمحاسبه ميشود n Tx=∑WiPi i=1 ميزان ريسک، Wi ضريب وزني مربوط به هر پيشامد خاص يا ميزان خسارت (0-100)،Pi احتمال وقوع هر پيشامد ( 0-1 ) البته شرط زير بايد برقرار باشد : n ∑Wi = 100 i=1 6-3- محدوديت هاي تحقيق به دليل نبودن اطلاعات آماري دقيق، احتمال ها و تعيين ميزان خسارت صرفاً نتيجه پرسش از پرسنل معادن سنگ تزئيني بازديد شده است. جدول3- ثبت ريسك [TABLE=align: center] [TR] [TD] رديف [/TD] [TD] كد [/TD] [TD] عنوان حادثه [/TD] [TD] Pi [/TD] [TD] Wi [/TD] [TD] Tx [/TD] [/TR] [TR] [TD] 1 [/TD] [TD] A [/TD] [TD] پاره شدن سيم برش الماسه [/TD] [TD] 0.4 [/TD] [TD] 30 [/TD] [TD] 12 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 2 [/TD] [TD] B [/TD] [TD] صدمه ديدن افراد و تأسيسات هنگام بازكردن سينه كار جديد بوسيله آتشباري [/TD] [TD] 0.3 [/TD] [TD] 25 [/TD] [TD] 7.5 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 3 [/TD] [TD] C [/TD] [TD] ريزش قطعه سنگها درامتداد ناپيوستگي هاي طبيعي وآسيب ديدن افراد و ماشين آلات [/TD] [TD] 0.2 [/TD] [TD] 20 [/TD] [TD] 4 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 4 [/TD] [TD] D [/TD] [TD] آسيب ديدن و واژگوني ماشين آلات حمل (تريلي) بهنگام بارگيري از سده [/TD] [TD] 0.3 [/TD] [TD] 15 [/TD] [TD] 4.5 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 5 [/TD] [TD] E [/TD] [TD] رها شدن غير منتظره كوپ سنگ در جهت لايه بندي [/TD] [TD] 0.05 [/TD] [TD] 50 [/TD] [TD] 2.5 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 6 [/TD] [TD] F [/TD] [TD] برق گرفتگي ناشي از كابلهاي فرسوده [/TD] [TD] 0.1 [/TD] [TD] 35 [/TD] [TD] 3.5 [/TD] [/TR] [/TABLE] جدول 4- تعدیل ریسک [TABLE=align: right] [TR] [TD] ردیف [/TD] [TD] کد [/TD] [TD] عنوان حادثه [/TD] [TD=colspan: 2] قبل از تعدیل [/TD] [TD] راهکار تعدیل ریسک [/TD] [TD] بعد از تعدیل [/TD] [/TR] [TR] [TD] 1 [/TD] [TD] A [/TD] [TD] پاره شدن سیم برش الماسه [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 4/0 [/TD] [TD] با آموزش اپراتور در استفاده صحیح از سیم برش الماسه در انتخاب ارتفاع مناسب جهت برش می توان از احتمال پاره شدن ناگهانی سیم برش کاست. با چک کردن به موقع سیم برش̨جهت مطلع شدن از میزان فرسودگی سیم برش و با تعمیرات و نگهداری به موقع از احتمال پاره شدگی سیم کاست. با توجه به مطالعاتی بر روی سنگ استخراجی و همچنین مدل و نوع دستگاه سیم برش وانجام محاسبات مهندسی طول و ارتفاع ایده آل را پیدا کرد. [/TD] [TD] 3/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 30 [/TD] [TD] 25 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 12 [/TD] [TD] 5/7 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 2 [/TD] [TD] B [/TD] [TD] صدمه دیدن افرادو تاسیسات هنگام باز کردن سینه کار جدید به وسیله آتشباری [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 3/0 [/TD] [TD] با استفاده از الگوی مناسب موجود آتشباری فاصله ایمنی مناسب را بدست آورده و در هنگام انفجار تا آن فاصله را خالی از افراد و تاسیسات می کنیم. [/TD] [TD] 1/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 25 [/TD] [TD] 15 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 5/7 [/TD] [TD] 5/1 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 3 [/TD] [TD] C [/TD] [TD] ریزش قطعه سنگها در امتداد ناپیوستگی های طبیعی و آسیب دیدن افراد و ماشین آلات [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 2/0 [/TD] [TD] با جمع آوری اطلاعات زمین شناسی و تکتو نیک منطقه قبل از انجام عملیات استخراج و انجام آزمایشات مکانیک سنکی می توان پیش بینی احتمال باز شدن لایه سنگی می توان پیش بینی احتمال باز شدن لایه سنگ را تا حدی کم کرد . [/TD] [TD] 2/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 20 [/TD] [TD] 10 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 4 [/TD] [TD] 2 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 4 [/TD] [TD] D [/TD] [TD] آسیب دیدن و واژگونی ماشین آلات حمل (تریلی) به هنگام بارگیری از سده [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 3/0 [/TD] [TD] به دلیل تراز نبودن شده با ماشین حمل کننده و اختلاف ارتفاع و فاصله مخصوصا در معادنی که عمق زیاد دارند باعث آسیب به ماشین آلات می گردد که با به کارگیری جرثقیل معدنی این مشکل حل می گردد . [/TD] [TD] 2/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 15 [/TD] [TD] 12 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 5/4 [/TD] [TD] 4/2 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 5 [/TD] [TD] E [/TD] [TD] رها شدن غیر منتظره کوپ سنگ در جهت لایه بندی [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 05/0 [/TD] [TD] در هنگام باز کردن معدن به دلیل اقتصادی بودن از شیب و امتداد لایه طبیعی جهت کمک به استخراج استفاده می کنند که این کار در حالت علمی اشتباه است و باید با مطالعات زمین شناسی و تکتونیزه بودن زمین از آن به طریقه دیگر بهره جست . [/TD] [TD] 02/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 50 [/TD] [TD] 50 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 5/2 [/TD] [TD] 1 [/TD] [/TR] [TR] [TD] 6 [/TD] [TD] F [/TD] [TD] برق گرفتگی ناشی از کابل های فرسوده [/TD] [TD] احتمال [/TD] [TD] 1/0 [/TD] [TD] بازرسی کابل های برق و تعویض به موقع کابل های فرسوده [/TD] [TD] 05/0 [/TD] [/TR] [TR] [TD] خسارت [/TD] [TD] 35 [/TD] [TD] 35 [/TD] [/TR] [TR] [TD] ریسک [/TD] [TD] 5/3 [/TD] [TD] 75/1 [/TD] [/TR] [/TABLE] 7- نتيجه گيري با توجه به کيفيت و ميزان ذخائر سنگهای تزئينی و نما و همچنين توليد سالانه سنگهای تزئينی در ايران، لزوم رسيدگی بيشتر به معادن سنگ تزئينی از اهميت زيادی برخوردار است. يکی از مهمترين عوامل تعين کننده در بازدهی اقتصادی سنگهای تزئينی، روشها و تکنولوژی استخراج است. روش استخراج با توجه به خصوصيات فيزيکی، مکانيکی و بافت شناسی سنگ، ساختار زمين شناسي سنگ، قابليت استخراج بلوک، مقدار توليد و غيره تعيين می شود. پارامترهای موثر در استخراج با سيم برش الماسه به دو دسته پارامترهای غيرقابل کنترل که مربوط به خصوصيات سنگ می شود و پارامترهای نسبتا قابل کنترل تقسيم می گردد که در ارتباط با خصوصيات ماشين برش و خصوصيات عمليات است. در بهره گيری از تحليل ريسک در ايمنی معادن سنگ تزئينی، پس از تعيين ميزان احتمال و خسارت و درنتيجه به دست آوردن ميزان ريسک، مناطق و عمليات پرخطر شناسايي شد. از طريق اجرا و برخورد منطقی و نظامدار برای تشخيص شرايط خطرناک، پيش بينی نتايج حوادث تا حدود معقول دقت، امکان پذير است و اين حدود به عنوان يک راهنما برای مديريت و کنترل ايمنی در معادن کافی است. از طرفی ميزان ريسک به نوعی حوادث را الويت بندی می کند بنابراين محاسبه ميزان ريسک بسيار حائذ اهميت می باشد. همانطور که ملاحظه شد پس از ارائه راهکارهای تعديل ريسک، از ميزان ريسک حوادث کاسته شد و بدين ترتيب، پيشرفتهای تدريجی در ايمنی معدن امکان پذير شد. 8- تقدير و تشكر نويسندگان مراتب تشكرو قدرداني خود را از مسئولين و كارشناسان محترم مجتمع معادن دهبيد، ني ريز، لايبيد، محلات، قدمگاه(چيني سيرجان) و شركت سنگ تريمو و كليه عزيزاني كه به نحوي در روند تحقيق و تهيه مقاله ياري نمودند اعلام مي دارند منابع و ماخذ: 1- حجازي، مجتبي، 1374، "شناخت سنگ تزئيني"،چاپ اول، نشر آينه كتاب، 534 ص 2-توكلي راد، اكبر و ابراهيمي، خسرو، 1381،"مطالعات مقدماتي ايجاد شهرك فرآوري سنگهاي تزئيني در استان خراسان"،طرح تحقيقات صنعتي، آموزشي و اطلاع رساني، وزارت صنايع و معادن. 3- فهيمي فر، جمشيد، 1376،" بازار جهاني سنگهاي تزئيني و سهم صادرات ايران"، مؤسسه مطالعات و پژوهش هاي بازرگاني. 4- فهيمی فر، جمشيد، 1381، "بررسي توان رقابتي واحدهاي فرآوري سنگهاي ساختماني و تزئيني در بازارهاي جهاني"، گزارش مرحله دوم و سوم، طرح تحقيقات صنعتي، آموزشي و اطلاع رساني، وزارت صنايع و معادن، ص. 5- گشتاسبي، كامران و فضليان، عباس، 1383، "تعيين خواص فيزيكي و مكانيكي سنگهاي تزئيني نرم و رقابت پذير در ايران"، دانشگاه تربيت مدرس، دانشكده فني، گروه مهندسي معدن. 6- صفائي، سعيد، 1367، "بررسي امكان استفاده بهتر از مواد منفجره در معادن سنگ تزئيني"، مجموعه مقالات اولين سمينار سنگهاي ساختماني، تهران،ص. 7- كاتالوگ شركت الماس برش آريا، 1384 . 8- تبيان، احمد و همكاران، 1370،"سنگهاي تزئيني و نما"، چاپ اول، وزارت معادن و فلزات، معاونت اكتشافي و معدني،ص. 9- Filgueira, M., Pinatti, D.G., 2005,” In situ diamond wires: Diameter determination of the external cutting rope” Int. J. Rock Mech, Min. sci, 23:85-20 pp. 10-www.trentec.com 11- ozcelik, Y., Pola, E., Bayram, F., Ay, A.M., 2004, “investigation of the effects of tentural properties of marble cutting with Diamond wire”, Int. J. Rock Mech, Min. sci, 41:1-7 pp. 12- مدنی، حسن و همکاران، 1373، "بازرسی در معادن"، چاپ اول، موسسه آموزشي پژوهشی وزارت معادن و فلزات، 74ص سنگ - مجله روشان روز 3 لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده