دستگاه های حفاری اکتشافی

[Alireza Hashemi 33,392]

دستگاه های حفاری اکتشافی

---

دستگاههاي حفاري بسته به اهداف مورد نظر در كار متنوع هستند و بهطور كلي با توجه به تنوع در روشهاي حفر چاههاي حفاري حدود 9 مدل از اين دستگاهها توسط شركتهاي سازنده توليد ميشوند كه از آنها در حفاريهاي چاه آب، نفت، مطالعات ژئوتكنيكي، حفر چاههاي انفجاري و مطالعات اكتشافي معادن استفاده ميكنند. اكثر اين دستگاهها در حين حفاري سنگهاي مسير را خرد كرده و خرده سنگها از دهانه چاه خارج ميشوند (Percussion Drills) و در برخي از مدلها نيز سنگهاي مسير چاه سالم و با خردشدگي كم از چاه خارج ميشوند (Core Drills). در چند دهه گذشته حفاريهاي اكتشافي با دستگاههاي مغزهگيري (Core Drill Rigs) انجام ميگرفته و عدم بهكارگيري دستگاههاي نوع Percussion به دو دليل اختلاط خرده سنگهاي خروجي با سنگ ديواره چاه و عدم امكان بررسيهاي سنگشناسي و ديگر مطالعات بر روي خرده سنگهاي خروجي بوده است. در اينجا به آخرين روشهاي مورد استفاده در حفاري اكتشافي اشاره ميشود

 

دستگاههاي حفاري اكتشافي

 

 

دستگاههاي حفاري بسته به اهداف مورد نظر در كار متنوع هستند و به طور كلي با توجه به تنوع در روشهاي حفر چاههاي حفاري حدود 9 مدل از اين دستگاهها توسط شركتهاي سازنده توليد ميشوند كه از آنها در حفاريهاي چاه آب، نفت، مطالعات ژئوتكنيكي، حفر چاههاي انفجاري و مطالعات اكتشافي معادن استفاده ميكنند. اكثر اين دستگاهها در حين حفاري سنگهاي مسير را خرد كرده و خرده سنگها از دهانه چاه خارج ميشوند (Percussion Drills) و در برخي از مدلها نيز سنگهاي مسير چاه سالم و با خردشدگي كم از چاه خارج ميشوند (Core Drills). در چند دهه گذشته حفاريهاي اكتشافي با دستگاههاي مغزهگيري (Core Drill Rigs) انجام ميگرفته و عدم بهكارگيري دستگاههاي نوع Percussion به دو دليل اختلاط خرده سنگهاي خروجي با سنگ ديواره چاه و عدم امكان بررسيهاي سنگشناسي و ديگر مطالعات بر روي خرده سنگهاي خروجي بوده است. در اينجا به آخرين روشهاي مورد استفاده در حفاري اكتشافي اشاره ميشود:

1- حفاري اكتشافي به روشRC:

 

اين روش در سالهاي اخير بهتدريج جاي خود را در حفاريهاي اكتشافي ذخاير معدني باز كرده است. در اين روش براي عدم اختلاط خرده سنگهاي خروجي با ريزشهاي ديواره چاه، خرده سنگها با فشار هوا و يا آب از فضاي بين دو لوله به بيرون رانده شده و تماس با ديواره چاه نخواهند داشت، در مدل ديگري از اين دستگاهها هواي فشرده و يا آب از فضاي بين دو لوله وارد چاه شده و خرده سنگها از فضاي لوله مركزي به بيرون از چاه هدايت ميشوند و بنابراين هيچ نوع آلودگي با سنگهاي ديواره چاه ايجاد نميشود. هماينك بيش از نيمي از حفـــاريهاي اكتشافي در دنيــــا تـــوسط دستگاههاي، (Reverse Circulation Drilling) RC انجام مييابد، سرعت زياد و هزينه كمتر از جمله مزيتهاي عمده اين نوع دستگاهها نسبت به دستگاههاي مغزهگيري است و در هر پروژه اكتشافي جهت شناخت اوليه و سريع از ذخيره معدني ميتوان حفاري را با اين روش آغاز كرد. درحال حاضر در پروژههاي اكتشافي بهمنظور ايجاد سرعت و كم كردن هزينههاي حفاري بيش از نيمي از چاهها را با دستگاههاي RC و بخش ديگر را با دستگاههاي مغزه گيري حفر ميكنند.

 

البته اين روش معايبي نيز دارد مثلا در صورت افت و كم بودن فشار هوا ممكن است كانيهاي سنگين نظير طلا به ته چاه سقوط كنند و يا اينكه در صورتي كه كانيسازي در درزههاي ريز باشد احتمال خروج كانهها از خرده سنگها و سقوط آنها در چاه وجود دارد در حال حاضر حفاري RC تا عمق 500 متر نيز امكانپذير است.