مقاله ارزیابی استراتژی های نوسازی در بافت های فرسوده شهری

[Mohammad Aref 120,438]

نوسازی بافت های فرسوده شهری با توجه به اهمیت آن در ارتقا کیفیت زندگی ساکنان شهر از یکسو و بازتولید ارزش های اقتصادی برای پیشبرد اهداف توسعه ای جامعه از سویی دیگر توجه مدیران و پژوهشگران عرصه شهری را به خود جلب کرده است. این امر نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز به عنوان یکی از اهداف حوزه مدیریت شهری قرار گرفته است. در این میان طیف گسترده ای از اندیشه های راهبردی و اجرایی جهت تحقق فرآیند نوسازی مورد تجربه قرار گرفته است که شاکله اصی رویکردهای نوین بر ایجاد و تقویت بسترهای توسعه ای در مقیاس محلی و بر پایه مشارکت های درون زای مردمی استوار است. در ایران نیز طی دهه گذشته تجارب متفاوتی مدنظر قرار گرفته است که در مواردی با تخریب و بازسازی کامل و در دیگر موارد بر بهسازی و ساماندهی فضاهای فرسوده استوار بوده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که برنامه های نوسازی به اتخاذ رویکردی چندجانبه احتیاج دارند. رویکردهای کالبدمحور که در پی اجرای استانداردهای شهری در محلات، محرک اولیه نوسازی هستند ولی به الزامات اجتماعی - اقتصادی توجهی ندارند نمی توانند در دستیابی به اهداف توسعه ای خود به صورت پایدار و همه جانبه موفق باشند. اهمیت توجه به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین محله و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی محله، توجه به فرآیندهای اجرایی و پیوند طرح با واقعیت و زمینه های اجرایی و در نهایت تحریک مردم ساکن و گروه های ذینفع و ذی نفوذ برای ارتقاء شرایط محیطی مواردی هستند که در برنامه اقدام، با توجه به مطالعات انجام شده در محله خانی آباد و برگزاری نشست های گروهی، به آن اشاره گردیده است. انجام پاره ای از اقدامات کالبدی در تقویت شاخص های هویتی، بهبود مرکزیت های مکانی و اجتماعی، بهبود شبکه های دسترسی و الگوهای تجمیع و یکپارچه سازی قطعات از جمله اقدامات منتج از فرآیند مطالعاتی انجام شده به شمار می رود.

 

کلمات کلیدی: بافت فرسوده، نوسازی شهری، برنامه ریزی وطراحی مشارکتی، پتانسیل های اجتماعی و اقتصادی

 

نویسنده: مهندسان مشاور دیارگاه شهر

 

دانلود مقاله