علل بدرنگی دندان

[afa 18,504]

راه های درمان این بدرنگی ها عبارتند از : مسواک زدن منظم ، جرم گیری و پالیش دندان توسط دندان پزشک و بهداشتکار بطور منظم ، تغییر عادات غذایی و محدود کردن مصرف قهوه و نوشابه های رنگی و عدم استعمال دخانیات.

برداشتن رنگ دانه ها توسط

جرم گیری و پالیش

رنگ گرفتن دندان ها در اثر

استعمال دخانیات

 

2- بدرنگی لبه پرکردگی ها و داخل ترک های دندانی

دندان ها و پرکردگی های کامپازیتی پس از مدتی در اثر خوردن اجسام سخت مانند یخ ، تخمه و ... از داخل ترک برمی دارند. این ترک ها رنگ دانه های محیط دهان را جذب کرده و بدرنگ می شوند. در این موارد مشکل فقط با جرم گیری حل نخواهد شد و بهتر است که نواحی رنگ گرفته با مواد سفید ترمیم شوند.

تعویض پر کردگی های قدیمی

و اصلاح بدرنگی

بدرنگی در اطراف و لبه های

پر کردگی های کامپازیت قدیمی

 

3- بدرنگی های ناشی از آنتی بیتیک تتراسایکلین

در مواردی که پیش از سن هشت سالگی و رویش دندان های دائمی به کودک آنتی بیوتیک تتراسایکلین داده شود یا چنان چه مادران بارداری از این نوع آنتی بیوتیک مصرف کرده باشند ، روی رنگ دندان های دائمی تاثیر گذاشته ، موجب تغییر آنها به زرد ، قهوه ای یا طوسی می شود.

تصحیح بدرنگی توسط لامینیت چینی

بدرنگی ناشی از تتراسایکلین

 

4- بدرنگی های ناشی از پوسیدگی و پر کردگی های سیاه و خراب

راه درمان چنین تغییر رنگ هایی ، حذف پوسیدگی و قرار دادن پرکردگی های سفید است.

حذف پوسیدگی و پر کردن دندان ها با کامپازیت

تیره شدن دندان هادر اثر پوسیدگی

 

5- بدرنگی های ناشی از فلوروزویس ( بالا بودن میزان فلوراید آب آشامیدنی)

این بدرنگی ها که لایه های سطحی مینا را مبتلا می کند، به رنگ های سفید کدر تا قهوه ای مشاهده می شوند. راه درمان این ضایعات ، سایش جزئی مینا و بلچینگ است.

درمان توسط سایش جزئی مینا

(مایکروابروژن)

تغییر رنگ ناشی از فلوروزیس

 

6- بدرنگی های ناشی از صدمه دیدن عصب دندان

در صورتی که به دندان ها ضربه سختی وارد شود ، ممکن است عروق و اعصاب انتهای ریشه قطع شده ، خون رسانی دندان متوقف شود. در این موارد دندان به مرور زمان تغییر رنگ می دهد و تیره می شود. راه درمان چنین دندان هایی ابتدا معالجه عصب ( روت کانال) و سپس بلچینگ است. در مواردی که تاج دندان صدمه دیده و شکسته شده باشد ، می توان آن را با کامپازیت ، لامینیت چینی و در موارد شدیدتر ، با روکش های چینی بازسازی و ترمیم کرد.

همان گونه که توضیح داده شد ، بدرنگی های دندانی علل متفاوتی دارند و درمان آنها نیز باید بر حسب عامل بروز آن انتخاب شود.

1- جرم گیری و پالیش دندان ها:

این ساده ترین شیوه درمان و نخستین گام در کلیه درمان های زیبایی است. بخصوص در مواردی که تغییر رنگ به علت جرم و پلاک و رنگ گرفتگی سطحی دندان ایجاد شده باشد.

2- بلچینگ یا سفید گری:

در این روش از یک ماده آزاد کننده اکسیژن استفاده می شود که می تواند موجب سفید شدن دندان ها گردد.

3- ترمیم های کامپازیت ( پرکردگی های سفید):

کامپازیت ها مواد پر کردنی سفید رنگی هستند که اکثرا توسط نور آبی پلیمریزه یا سخت می شوند ( به اصطلاح لایت کیور یا نور درمانی می شوند). از این مواد می توان برای ترمیم یا حتی پوشش دادن سطح خارجی دندان بدرنگ استفاده کرد.

4- لامینیت کردن:

لامینیت کردن عبارت است از پوشاندن سطح دندان با یک لایه نازک چینی یا کامپازیت. برای مثال، میتوان آن را به ناخن مصنوعی تشبیه کرد. لامینیت های چینی در لابراتوار و توسط تکنسین دندانی ساخته می شوند و سپس دندان پزشک آنها را روی دندان بیمار بطور دائمی نصب می کند.

5- روکش کردن:

در مواردی که تخریب تاج دندان شدید بوده یا تغییر رنگ آن به حدی زیاد باشد که آن را نتوان با روش های فوق الذکر برطرف کرد ، به ناچار باید از این روش درمانی سود جست.

کم صدمه ترین روش درمان بدرنگی های دندانی ، بلچینگ است . بلچینگ را بر حسب نوع کاربرد به سه دسته تقسیم می کنند:

1- بلچینگ در منزل ( Home Bleaching )

روش کار به این صورت است که دندان پزشک از فکین بیمار قالب گیری کرده ، نایت گارد ( قاشقک) می سازد. سپس ، بیمار مواد بلچینگ را داخل نایت گارد ریخته ، بر حسب غلظت ماده بلچینگ ، روزانه بین 1 تا 6 ساعت داخل دهان قرار می دهد. بیمار این کار را در خانه انجام می هد. زمان سفید شدن برای هر فکین بین یک تا دو هفته است. گاهی اوقات ، بخصوص در موارد بدرنگی ناشی از مصرف تتراسایکلین ممکن است این زمان تا به شش ماه افزایش یابد. بعضی مواقع در حین استفاده از مواد بلچینگ ممکن است دندان های بیمار به سرما حساس شود. در این موارد بهتر است زمان استفاده از بلچینگ کاهش داده شده و حتی به این سبب درمان به مدت یک روز متوقف شود. استفاده از دهان شویه ها و خمیر دندان های ضد حاسیت ، به متوقف شدن این عارضه کمک می کند. در صورت بروز حساسیت بهتر است دندان پزشک تان را از وضعیت خود مطلع کنید.

سفید کردن دندانها توسط بلیچینگ

دندان های زرد و بدرنگ

 

2 - بلچینگ دندان غیر زنده ( Non – Vital Bleaching )

در مواردی که دندان به علت وارد آمدن ضربه ، پوسیدگی شدید یا معالجه عصب سیاه می شود ، پس از انجام معالجه عصب صحیح ، ابتدا باید تمام مواد تیره و خون مرده از داخل تاج دندان تمیز شده ، سپس مواد سفید کننده را داخل تاج دندان قرار داد و روی آن راپانسمان کرد. این ماده باید حدود 1 تا 2 هفته داخل تاج دندان باشد تا بتواند بدرنگی را برطرف کند. بدرنگی های سیاه و خاکستری بهتر از بدرنگی های نارنجی به بلچینگ پاسخ می دهند. گاهی اوقات نیاز به چند جلسه درمان خواهد بود. پس از سفید شدن تاج دندان به حد لازم ، مواد سفید کننده از داخل تاج خارج شده و پس از یک هفته پانسمان ، با کامپازیت پر می شود.

درمان بدرنگی توسط بلیچینگ

تیره گی ناشی از صدمه به عصب دندان

 

3 - بلچینگ در مطب ( Office Bleaching )

در مورد بیمارانی که مایل به انجام دادن بلچینگ در منزل نیستند و می خواهند سریع تر به نتیجه برسند ، می توان از روش بلچینگ داخل مطب استفاده کرد. در این روش ، پس از تمیز کردن دندان ها ، سطح آنها با مواد بلچینگ پوشانده شده ، سپس این مواد توسط نور یا حرارت فعال شده و دندان را سفید می کنند. البته در این روش نیز گاهی اوقات نیاز به چند جلسه درمانی می باشد.

این بیمار مایل به سفیدتر شدن

رنگ دندان هایش بود .

این کار توسط بلیچینگ در مطب

انجام پذیرفت .

قرار دادن زل بلیچینگ برروی

دندان های بیمار

 

4- سایش جزئی مینا (Enamel Microabrasion )

در مواردی که تغییر رنگ در لایه های سطحی مینا رخ داده باشد ، ممکن است بلچینگ به تنهایی به نتیجه مطلوب نرسد و به مایکرابرژن نیاز باشد. در این روش ، سطح مینا به مقدار جزئی و نامحسوس ، با خمیر های ساینده برداشته می شود تا بدرنگی ها حذف شوند.

درمان توسط مایکروابروژن

بدرنگی ناشی از فلوروزیس

 

کامپازیت رزین ها همان مواد سفید ترمیمی هستند که برای پر کردن دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد اکثرا توسط نور آبی پلیمریزه و سخت می شوند. کامپازیت ها با چسب های دندان پزشکی که اصطلاحا « باندینگ» نامیده می شوند، به دندان متصل می گردند. از جمله محسنات کامپازیت ها علاوه بر زیبایی آنها ، حفظ نسج سالم دندان به هنگام مراحل پر کردن است. چون بر خلاف آمالگام (Amalgam ) یا مواد سیاه که به هنگام پر کردن است. چون بر خلاف نتیجه منجر به تراشیده شدن قسمتی از نسج دندان میشود، کامپازیت ها به دلیل قابلیت اتصالشان به نسج دندان ، نیازی به این مراحل نداشته و از لحاظ حفظ نسج دندان ارجحیت دارند.

قابل ذکر است که کار با کامپازیت ها نسبت به آمالگام نیاز به دقت و حساسیت بیشتری دارد. لذا بهتر است جهت ترمیم دندان هایتان با کامپازیت ، به دندان پزشکی که در این کار تبحر و تخصص دارند مراجعه کنید.

تصیحیح رنگ بدرنگی توسط قرار دادن

پرکردگی جدید

تغییر رنگ ناشی از ترمیم های

خراب کامپازیت

طول عمر کامپازیت ها در صورتی که هر چند ماه یک بار پالیش شوند و اگر بیمار نکاتی را که دندان پزشک متذکر می شود به خوبی رعایت کند، حدود 3 تا 8 سال است. بهتر است از دندان هایی که با کامپازیت ترمیم شده اند برای شکستن تخمه ، یخ ، استخوان ، مداد ، ناخن و کلا اجسام سخت استفاده نشود ، چون احتمال دارد ترک خود و لب پر شوند. مصرف مواد رنگی مانند قهوه و شکلات ، بخصوص در 24 ساعت اول پس از ترمیم ، باید به حداقل رسانیده شود

 

لامینیت پوسته ای نازک از جنس چینی یا کامپازیت است که سطح بیرون ولبه دندان ها را می پوشاند. این پوسته ها با مواد باندینگ و سیمان های کامپازیتی به دندان متصل می شوند و در صورتی که خوب نگهداری شوند ، طول عمری بین 5 تا 12 سال دارند. رنگ پذیری لامینیت های پرسلن کمتر از کامپازیت ها است و در مورد افراد سیگاری کاربرد بیشتری دارد.

روش کار: به منظور اینکه فضایی برای قرار گرفتن پوسته های چینی باز بشود، ابتدا باید 5/0 تا 1 میلی متر از سطح خارجی و لبه دندان تراشیده شود. پس از این مرحله از دندان ها قالب گیری شده و این قالب به لابراتوار فرستاده می شود تا تکنسین دندان ساز لامینیت ها ا روی گچ دندان فرم بدهد و بسازد. معمولا از جلسه اول کار تا تحویل گرفتن لامینیت ها از لابراتوار بین 7 تا 14 روز طول می کشد. در جلسه دوم ، لامینیت ها توسط دندان پزشک روی دندان ها چسبانده می شوند.

هزینه لامینیت های چینی بیش از ترمیم با کامپازیت است و در صورتی که به علت ضربه یا عدم نگهداری صحیح شکسته شوند ، ترمیم آنها مشکل است و بهتر است تعویض شوند.

این بیمار مایل به داشتن دندان های

سفید تر و بلند تر بود .

تراش مختصر دندان برای لامینیت

چینی

لامینیت های نصب شده

بر روی دندان ها

لازم به ذکر است که نکات زیر باید در مورد لامینیت های چینی مراعات گردد:

1- عدم استفاده از مواد رنگی مانند قهوه و پرهیز از استعمال دخانیات در 24 ساعت ابتدای نصب لامینیت ها.

2- رعایت بهداشت شامل استفاده مرتب و صحیح از مسواک و نخ دندان.

3- - بازبینی و پالیش لامینیت ها در صوت لزوم توسط دندان پزشک به فاصله هر 3 تا 6 ماه یک بار.

4- عدم استفاده از لامینیت ها برای خرد کردن اجسام سخت مانند تخمه ، یخ و استخوان.

مخرب ترین روش درمانی از لحاظ سلامت نسج دندان ، روکش کردن است. در این روش حداقل بین نیم تا دو سوم نسج سالم دندان تراش می خورد تا فضای کافی برای روکش باز شود. روکش ها را بر حسب نوع ماده به کار رفته تقسیم بندی می کنند. متداول ترین نوع روکش ها ، انواع چینی/ فلز است که سطح داخل روکش از جنس فلز است و روی آن را با چینی می پوشانند. استحکام این روکش ها بسیار بالا است و درصورتی که خوب ساخته شوند ، از لحاظ زیبایی هدف بیمار و دندان پزشک را تامین می کنند. جنس فلز زیر این روکش ها متفاوت است و انواعی که حاوی طلا هستند ، از لحاظ جذب لبه های روکش ارجح بوده و البته همانگونه که انتظار می رود ، قیمت کار لابراتواری آنها نیز بالاتر از روکش های با فلز ارزان قیمت است.

نوع دوم روکش ها ، انواع تمام چینی است که فاقد فلز هستند. این روکش ها درخشندگی بالاتری دارند و در دهان طبیعی تر به نظر می رسند. البته این روکش ها به علت آن که بدون فلز می باشند، استحکامی کمتر از روکش های چینی / فلز دارند و بهتر است فقط برای قسمت های بکار روند که در معرض دید قرار دارند.

روکش ها را نیز همانند لامینیت چینی ، تکنسین دندانی در لابراتوار می سازد و به همین سبب ، نیاز به چند جلسه کاری و قالب گیری از دندان ها دارد.

تراش برای روکش

روکش های چینی نصب شده

تراش برای لامینیت

لامینیت چینی نصب شده

طول عمر روکش ها بین 5 تا 15 سال است. ولی باید در نظر داشت این زمان به عوامل زیادی بستگی دارد که عبارتند از :

1- مهارت تکنسین در ساخت روکش.

2- مهارت دندان پزشک در کار خود.

3- رعایت بهداشت از طرف بیمار و مراجعه برای معاینات دوره ای شش ماهه.

4- وضعیت عصب زیرین دندان و ترمیم های قبلی آن.

5- چگونگی پاسخ لثه بیمار به روکش کار گذاشته شده.