آموزش نامگذاری ترکیبات آلی

[mim-shimi 25,686]

نام گذاری ترکیبات ساده آلی بسیار راحته ، تنها کاری که باید بکنید اینه که بر اساس قواعد آیوپاک عمل کنید به ترتیب زیر ::

 

1_ مشخص کردن زنجیره ی اصلی ::

*.....طولانی ترین زنجیر کربنی را به عنوان زنجیره ی اصلی انتخاب می کنیم .

*.... اگر در ترکیب موجود 2 تا زنجیره با کربن های مساوی یافتیم ،آنگاه آنی زنجیره ی اصلی است که تعداد گروه های آلکیل (تعداد استخلاف) بیشتری داشته باشد .

 

2_ زنجیره ی اصلی را شماره گذاری می کنیم ::

*....زنجیره ی اصلی دو سر دارد ، از سری شروع به شماره گذاری می کنیم که کمترین عدد ممکن به یک استخلاف برسد .

*....اگر از هر دو طرف یک شماره به استخلاف رسید از طرفی شروع به شماره گذاری می کنیم که تعداد استخلاف بیشتری در کربن مورد نظر دارد .

*... اگر تعداد استخلاف ها در نزدیک ترین کربن هر دو طرف یکی بود ، از هر دو طرف شماره گذاری کرده ، سپس شماره های کربن های دارای استخلاف را جمع می کنیم ، طرفی که کمتر شد را به عنوان زنجیره ی اصلی شروع به نام گذاری می کنیم .

 

3_ اگر گروه های آلکیل خودشان استخلاف داشته باشند ، برای آنها هم به طور جداگانه نام گذاری می کنیم سپس در نام زنجیره ی اصلی قرار می دهیم .

 

4_ نام گروه های آلکیل را بر اساس حروف الفبای انگلیسی(به ترتیب) می نویسیم .

 

 

ذکر چند نکته ::

** اسامی استخلاف های پیچیده را در ابتدا می نویسیم .

** در نام گذاری استخلاف ها ، تقدم بر استخلاف های پیچیده است .

** قابل توجه است که استخلاف ها را بر اساس حروف الفبا به ترتیب می نویسیم .

** اگر در نام گذاری با چند استخلاف یکسان روبرو شدیم ، ابتدا شماره استخلاف ها را ذکر کرده سپس اسمش را به دنبال شماره ها می نویسم .

 

 

 

منبع :

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

[mim-shimi 25,686]

ذکر چند مثال آموزشی::

 

 

..........................

 

 

 

؟ در دو شکل بالا دو ترکیب را از دو جهت شماره گذاری کرده ایم ،به نظر شما کدام یک صحیح است ؟

 

* هر دو زنجیره ی اصلی دارای 5 کربن است .

* در شکل سمت چپ ،کربن شماره ی 3 به اولین استخلاف رسیده در حالی که در شکل سمت راست ،کربن شماره ی 2 به اولین استخلاف رسیده است .

* در شکل سمت چپ در زنجیره ی اصلی فقط یک استخلاف وجود دارد در حالی که در شکل سمت راست دو استخلاف .

با توجه به آن چه که گفته شد شکل سمت راست صحیح تر است ، اما سوالی که مطرح می شود این است که چرا شماره گذاری در شکل سمت راست از راست به چپ نبوده ؟؟ جواب این سوال با توجه به مطالب ذکر شده در پست شماره ی 2 کاملا مشخص است :: این که در شماره گذاری از راست به چپ اولین استخلاف به سومین کربن می رسید ، در حالی که در شماره گذاری از چپ به راست اولین استخلاف به دومین کربن رسیده است ،

و می دانیم که زنجیره ی اصلی را باید طوری انتخاب کنیم که کمترین شماره به اولین استخلاف تعلق یابد .

***خب اما اسم این ترکیب :: 3_اتیل_2_متیل پنتان

 

 

 

 

..........................

 

 

خب فکر می کنم با توجه به توضیحاتی که در شکل قبلی ذکر شد خیلی راحت بتونید تشخیص بدین که کدوم یکی از این دو شکل صحیح هست ، شکل سمت راستی درسته .

 

* موضوع جالب توجهی که در این مثال دیده می شه اینه که چرا شماره گذاری از کربن های 1 شروع نشده ؟! در جواب این سوال ، هیچ فرقی نمی کرد اگه از کربن های شماره ی 1 شروع می کردیم شماره گذاری رو

***خب اما اسم این ترکیب :: 3_اتیل_2و2_دی متیل پنتان

 

 

 

 

 

 

تو این شکل ترکیبی که گذاشتیم،یک نکته جالبی داره :: ترکیب از هر دو طرف شماره گذاری شده ، اما از هر دو طرف اولین استخلاف به کربن شماره ی 2 یا 2 رسیده باید چی کار کنیم ؟؟

 

* ترکیب را از هر دو طرف شماره گذاری کرده سپس شماره ی کربن های دارای استخلاف را جمع می کنیم ، آنی که کوچکتر بود را انتخاب می کنیم ::

 

2+4+5+6= 17

2+3+4+6 = 15 -----> شماره کمتر شد پس این ردیف شماره گذاری را انتخاب می کنیم .

 

***خب اما اسم این ترکیب :: 2و3و4و6 تترا متیل هپتان

 

[mim-shimi 25,686]

در نام گذاری ترکیبات آلی گروه هایی که دارای استخلاف های بزرگی هستند را با اسامی زیر نام گذاری می کنیم :: 2= بیس ، 3 = تریس، 4 = تترا کیس ، 5= پنتا کیس ، 6 = هگزا کیس ، 7 = هپتا کیس ، 8 = اکتا کیس ، 9 = ننا کیس ، 10 = دکا کیس .

 

 

 

 

 

ترکیب فوق رو نام گذاری کنید سپس به جوابش که پایین گذاشتم رجوع کنید !

 

 

 

 

 

***خب اما اسم این ترکیب :: 4 و 7 بیس (1 متیل اتیل ) آن دکان .