معرفی پايان عصر شاتل‌هاي فضايي

[YAGHOT SEFID 29,302]

پايان عصر شاتل‌هاي فضايي ...

 

جام جم آنلاين: سرانجام پايان عصر شاتل‌هاي فضايي فرا رسيد، چراكه پرواز شاتل فضايي اينديور مطابق برنامه آخرين گام در تاريخ پرفراز و نشيب شاتل‌هاي فضايي خواهد بود.

 

 

پروژه شاتل‌هاي فضايي مهم‌ترين پروژه سازمان فضايي ناسا پس از پايان رقابت‌هاي فضايي و فتح ماه در بخش پرواز‌هاي سرنشين‌دار بود. در حالي كه پس از فتح ماه و اثبات امكان سفر به ماه، برنامه‌ريزان ناسا به دنبال گام بعدي بودند.

گروهي معتقد به ادامه روند پرشتاب اكتشافات سرنشين‌دار بودند و سفر به مريخ را مهم‌ترين گام بعدي مي‌دانستند و اين در حالي بود كه بسياري ديگر ضمن تاكيد بر بالا بودن هزينه سفرهاي سرنشين‌دار تاكيد داشتند كه بيشترين سرمايه‌گذاري بايد روي اكتشافات رباتيك صورت پذيرد تا بتوانيم درك بهتري نسبت به آنچه در جهان مي‌گذرد پيدا كنيم.

در اين ميان كاهش بودجه ناسا كه در دوران آپولو‌ها رشد بي‌نظيري را شاهد بود، باعث شد تا پروازهاي سرنشين‌دار به طور كنترل شده‌تري دنبال شود و عمدتا به تحقيق و بررسي شرايط اقامت در فا بريو بدنو انجام آزمايش‌هايي در مدار زمين محدود شود. همين مساله بود كه ايده شاتل‌هاي فضايي را مطرح كرد و درنهايت به ايده ايستگاه‌هاي فضايي منتهي شد.

شاتل‌هاي فضايي كه از فناوري 30 سال قبل استفاده مي‌كنند، نوعي اتوبوس هوايي با قابليت پرواز به مدارزمين هستند. ويژگي بزرگ اين سامانه‌هاي حمل و نقل مداري در اين نكته نهفته بود كه امكان حمل و نقل حجم بالايي از تجهيزات و تعداد بيشتري از فضانوردان نسبت به پرتابه‌هاي قبلي را به مدار زمين داشت و به همين دليل مي‌توانست نه تنها به عنوان ابزار انتقال بار به مدار باشد كه آزمايشگاه موقتي براي ماموريت‌هاي كوتاه و بلند فضايي نيز به شمار مي‌رفت.

خدمه شاتل‌ها مي‌توانستند در مدتي كه در مدار زمين حضور دارند آزمايش‌هاي مختلف زيستي و علمي را انجام دهند و در عين حال بسياري از ماهواره‌ها و ابزارهاي ديگر را به مدار ببرند. شايد يكي از معروف‌ترين وسايلي كه شاتل‌هاي فضايي با خود به مدار زمين بردند، تلسكوپ فضايي هابل باشد؛ ابزاري كه به طور عمده ديد بشر را نسبت به عالم تغيير داد و البته اين كار را به لطف تعميرهايي كه خدمه شاتل‌هاي فضايي انجام دادند، صورت داد.

البته سفر شاتل‌هاي فضايي چندان سفر‌هاي بي‌خطري هم نبوده است. دوباره شاتل‌هاي فضايي دچار حادثه شدند و در مجموع جان 14 فضانورد ناسا را گرفتند. يك‌بار شاتل چلنجر هنگام پرتاب به مدار زمين دچار حادثه شد و در مقابل چشم مردمي كه شاهد پرتابش بودند منفجر شد و يك‌بار نيز شاتل فضايي كلمبيا پس از انجام موفق ماموريت و هنگام بازگشت به زمين، منفجر شد.

با همه اينها شاتل‌هاي فضايي مهم‌ترين وسيله حمل‌و نقل فضايي در 3 دهه گذشته بوده‌اند، اما مشكلات ايمني باعث شد 3 شاتل باقيمانده(اينديور، آتلانتيس و ديسكاوري) در مسير بازنشستگي قرار گيرند. پس از حادثه كلمبيا غير از يك مورد كه شاتل به ملاقات تلسكوپ فضايي هابل رفت تا آن را تعمير كند مقصد دائمي شاتل‌هاي فضايي، ايستگاه بين‌المللي فضايي بوده است تا بتواند آن را هر چه زودتر تكميل كند.

شاتل فضايي اينديور نيز طبق برنامه قرار است آخرين پرواز شاتل را در حالي انجام دهد كه هنوز جانشيني براي آنها معرفي نشده است و اگر در شرايط اضطراري اين پرواز‌ها تمديد نشوند عمليات رفت و برگشت به ايستگاه بر عهده سفينه‌هاي قديمي سايوز روسي گذاشته خواهد شد.

شاتل فضايي اينديور قرار بود براي آخرين بار بامداد روز شنبه اين هفته زمين را به مقصد مدار زمين ترك كند اما در آخرين دقايق به دليل مشكلي كه در يكي از سيستم‌هاي فرعي مشاهده شد اين پرواز كنسل و به دوشنبه موكول شد تا در صورت عدم بروز مشكل خاصي، اين پرواز در بامداد دوشنبه صورت پذيرد. (جزئيات اين رويداد را مي‌توانيد در بخش دانش سايت جام‌جم دنبال كنيد). كه اين پرواز نيز حداقل تا دوشنبه آينده به تعويق افتاد.

فرماندهي آخرين پرواز اينديور را مارك كلي بر عهده خواهد داشت. او كه براي چهارمين بار راهي مدار زمين خواهد شد بتازگي بحراني شديد را از سر گذرانده است؛ بحراني كه چيزي نمانده بود او را از فرماندهي شاتل كنار بگذارد.

نكته: در حالی‌که پروژه شاتل‌هاي فضايي مهم‌ترين پروژه سازمان فضايي ناسا بوده است، فرود شاتل فضايي اينديور پايان فصل مهمي از اكتشافات فضايي و آغاز عصر جديدي را رقم زد

چند ماه پيش همسر او گابريل گيفورد كه نماينده دموكرات كنگره از توسكان آريزونا است مورد ترور قرار گرفت. وضعيت جسمي او به شدت وخيم بود و اميد كمي به ادامه حيات او مي‌رفت اما با تلاش پزشكان او توانست شرايط بحراني را پشت سر بگذارد.

او براي نخستين‌بار جمعه اين هفته از بيمارستان خارج و در حالي كه تحت‌نظر پزشكان بود به فلوريدا پرواز كرد تا شاهد پرواز همسرش باشد. در حالي كه پيش از اين گفته مي‌شد به دليل تاثيري كه اين حادثه بر روحيه «كلي» ممكن است بگذارد، شايد او از فرماندهي بركنار و نفر جانشين او فرماندهي را بر عهده بگيرد.

ديگر خدمه آخرين پرواز انديور عبارتند از جورج جانسون در سمت خلبان شاتل كه دومين پروازش به مدار را تجربه خواهد كرد. مايكل فينكل (سومين پرواز به مدار)، رابرت ويترو از آژانس فضايي اروپا و مهندس پرواز (سومين پرواز به مدار)، اندرو فوستل و گرگوري شميتوف كه هر دو دومين پروازشان به مدار را تجربه خواهند كرد.

اين ماموريت همانند ماموريت‌هاي اخير شاتل‌هاي فضايي به مقصد ايستگاه بين‌المللي فضايي انجام خواهد پذيرفت تا بخش ديگري از وسايل و تجهيزاتي كه بايد در اين ايستگاه تعبيه شود به آن منتقل شود و به همين دليل اين ماموريت نيز با چندين راهپيمايي فضايي همراه خواهد بود.

مدت اين ماموريت 15 روز پيش‌بيني شده است اما ممكن است در صوت بدي آب و هوا در سايت فرود اندكي به طول اين پرواز اضافه شود.