زهکشی عمقی ( آبهای زیر زمینی )

[setiya 12,665]

بر اساس مطالعات انجام شده در جهت شناخت منبع در تغذیه سفره آب زیرزمینی و نیز چگونگی هدایت آب به محدوده استخراجی توده و با توجه به اثر نرم کنندگی آب نفوذ پذیر در ترک های کششی موجود در توده سنگ ، کاهش مقاومت برشی توده سنگ آبدار در امتداد ناپیوستگی ها و نیز فشارهای هیدرولیکی حاصل از انفجار در افق های اشباع از آب ، شناخت بهتر و عمیق تر فشار آب زیرزمینی آن بر روی پایه های استخراجی معدن ضروری است تا بتوان با مدل سازی آبخانه موجود در معدن ، وضعیت شبکه جریان در افق مختلف را با درصد اطمینان قابل قبولی پیش بینی نمود .

جهت طراحی بهینه سیستم زهکشی عمیق و آبکشی استخراجی از معدن ، تهیه نمودن طرح شبکه جریان در داخل توده سنگ ، منطقی ترین راه حل بوده است که لازمه آن اندازه گیری نفوذپذیری و فشار آب در توده سنگ است و مدلسازی بخش هایست که هنوز در معرض استخراج قرار نگرفته است . بدین ترتیب و با ارائه مدل یاد شده و با تعمیم اطلاعات بدست آمده به کل توده معدنی می توان مختصات هیدرودینامیکی تخمینی هر نقطه دلخواه را بدست آورد .

[setiya 12,665]

مقدماتي درباره زهکشي :

 

 

 

اغلب چينين تصور مي شود که در کشوري مانند ايران با سرزميني پهناور ، خاک را نمي توان به عنوان عامل محدود کننده در توليدات کشاورزي به حساب آورد . بر اساس همين تصور مسآله احياي اراضي و زهکشي آنطور که بايد مورد توجه قرار نگرفته است . البته درست است که اکثر خاکهاي ايران بطور طبيعي داراي وضعيت مناسبي از نضر زهکشي عمقي ميباشند ،لکن موارد بسياري نيز مشاهده ميشود که در آنها اراضي بطور موقت يا داِئم زه دار بوده و امکان کشت و کار در آنها هيچ يا به طور کلي کم است . اين گونه اراضي فقط در صورتي قابل استفاده خواهند بود که عمليات زهکشي در آنها به اجرا در آيد. همچنين بهره برداري مجدد از خاکهاي که مورد استفاده ممتد و آبياري مداوم قرار داشته و بخصوص مناطقي که خاک شور و سديمي دارند مستلزم اعمال روشهاي مناسب زهکشي و اصلاح اراضي خواهد بود .

 

 

 

 

 

 

 

اهميت مسآله در شرايط آبياري با آب شور و يادر اراضي ساحلي که تحت تآثير جزر و مد دريا قرار دارند بعد وسيعتري پيدا ميکند . انجام هرگونه عمليات زهکشي چه در طرحهاي آبياري و زهکشي و چه به منظور رفع مشکلات موضعي و موقت ناشي از وجود آب اضافي ، منوط به آشنايي کامل با اصول علم زهکشي است.

 

 

 

 

 

زهکشي به معني خارج شدن طبيعي يا مصنوعي آب مازاد از يک منطقه بوده و از مباحث بنيادي هيدرولوژي مهندسي است . با توجه به ديدگاههاي گوناگون مي توان زهکشي را به صور مختلف تقسيم بندي نمود . به عنوان مثال :

 

 

 

 

 

- زهکش حوزه سطحي يا زيرزميني

 

 

 

 

 

- زهکش اراضي شهري يا غير شهري(زراعي)

 

 

 

 

 

زهکشي با علوم هيدرولوژي ،هيدروليک،هيدروئولوژي ،مهندسي رودخانه و سازه هيدروليکي آميختگي جدايي ناپذيري دارد .

 

 

 

 

 

تعاريف:

 

 

 

 

 

زهکشي: خارج نمودن آب و املاح اضافي از پروفيل خاک که در اينجا منظور از پروفيل خاک ، محدوده توسعه ريشه گياه مي باشد.

 

 

 

 

 

زه آب:زه آب يا آب مازاد بخشي از منابع آب سطحي و زير زميني حوزه است که سبب زهدار شدن اراضي مي شود و بايد از طريق زهکشي تخليه گردد.

 

 

 

 

 

آب سطحي :تمامي آبهاي ساکن و جاري در سطح الارض که به بطن خاک نفوذ نمي نمايند.

 

 

 

 

 

آب خاک:آبي که از طريق نفوذ سطحي به بطن خاک وارد شده و به صورت رطوبت در آن نگهداري مي شود.

 

 

 

 

 

اب زير زميني :بخش اشباع شده خاک را که از لحاظ هيدروليکي شرايط متفاوتي نسبت به محيط غير اشباع دارد ،آب زير زميني مي نامند.

 

 

 

 

 

سطح ايستابي:حد فوقاني آب زير زميني و فصل مشترک بين محيط اشباع و غير اشباع ، به عبارت ديگر مکان هندسي تمامي نقاطي که داراي فشار نسبي صفر مي باشند .

 

 

 

 

 

زهکش سطحي : تخليه آب مازاد از سطح خاک .

 

 

 

 

 

زهکش زير سطحي : تخليه آب مازاد از بطن خاک.

 

 

 

 

 

زهکش قائم: تخليه سريع از اعماق زياد بوسيله پمپاژ از چاه زهکش .

 

 

 

 

 

نهر زهکش:مجراي روباز حفر شده در خاک که ضمن جمع آوري زه آبهاي سطحي و زير سطحي انتقال آب را نيز بر عهده دارد .

 

 

 

 

 

لوله زهکش: لوله سفالي ، بتوني و پلاستيکي منقطع يا يکپارچه ، سوراخدار يا فاقد سوراخ که در زير سطح زمين کار گذاشته مي شود و وظيفه جمع آوري زه آبها را از بطن خاک به عهده دارد .

 

 

 

 

 

خروجي زهکش: نقطه پاياني سيستم زهکشي که در آنجا زه اب جمع آوري شده به خارج از منطقه مورد زهکشي تخليه مي شود.

 

 

 

 

 

حوضچه تبخير:حوضچه اي با کف نفوذ ناپذير که در آن زه ابهاي جمع آوري شده ذخيره و به مرور تبخير مي گردد . از اين حوضچه ها براي جلو گيري از بروز مسائل زيست محيطي به واسطه زه آبهاي بدون کيفيت ،استفاده مي شود .

 

 

 

 

 

معادلات طراحي : روابط رياضي بيان کننده ارتباط فيزيکي ميان عوامل موثر برايجاد زه آب و تخليه آن . اين روابط ممکن است بصورت تجربي يا مبتني بر فيزيک پديده مورد نظر باشند.

 

 

 

 

 

معيارهاي طراحي :کليه عواملي که توسط معادلات جهت بيان پديده مورد نظر به يکديگر مربوط مي شوند . اين عوامل مشخصات هندسي و هيدروليکي سيستم زهکشي را مشخص مي نمايند مثل عمق لوله هاي زهکشي ، قطر آنها و...

 

 

 

 

 

ضريب زهکشي :فلاکس تخليه زه آب توسط سيستم در واحد سطح ،جهت کنترل سطح ايستابي در عمق مورد نظر . با توجه به تعريف ضريب زهکشي ، هر يک از اجزاي سيستم زهکشي ،ضريب زهکشي خاص خود را دارد . به عنوان مثال:

 

 

 

 

 

- ضريب زهکشي زهکشهاي سطحي

 

 

 

 

 

- ضريب زهکشي زهکشهاي زيرزميني

 

 

 

 

 

- ضريب زهکشي ايستگاه پمپاژ

 

 

 

 

 

- ضريب زهکشي جهت حفاظت حوزه آبخيز

[kelleabi 14]

مقاله ای در مورد آبکشی در معادن برام بفرستید. با تشکر