معرفی شهر برخوار

[Mohammad Aref 120452]

شهرستان برخوار با وسعت 77/1952 كيلومتر مربع كه از اين مقدار حدود 1863 كيلومتر مربع آن دشت و بقيه بصورت ارتفاعات است؛ در شمال اصفهان واقع شده است. اين دشت از غرب به ارتفاعات مورچه خورت و از شمال به ارتفاعات شمالي بخش برخوار و از جنوب به اصفهان و از شرق به سگزي و كوهپايه محدود مي شود.ارتفاع آن از سطح دريا 1590 تا 1600 متر و داراي شيب ملايمي حدود 5/0 -5/1 در هزار از غرب به طرف جنوب شرقي مي باشد.

 

تاریخچه شهر

شهرستان برخوار یکی از شهرستان های تازه تاسیس استان اصفهان است. این شهرستان درسال ۱۳۸۶ از شهرستان برخوار و میمه سابق ، که اکنون شهرستان شاهین شهر و میمه نامیده می شود ، جدا شد. مرکز این شهرستان ، شهر دولت آباد می باشد.

[Mohammad Aref 120452]

میزان جمعیت

برابر با آخرین سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت این شهرستان ۹۵،۴۲۹ نفر است که ۳۳،۹۶۱ نفر از آنها در شهر دولت آباد، مرکز شهرستان زندگی می کنند.

 

زبان و گویش (زبان گزی)

گز شهری است در بخش مرکزی شهرستان برخوار استان اصفهان ایران. مردم گز زبانی به نام گزی دارند که این زبان در حال حاضر رو به نابودی است. زبان گزی تا ۵۰ الی ۶۰سال پیش در میان مردم گز رواج داشته‌است. این زبان کاملاً ایرانی بوده و اصالت خود حفظ کرده. برخی می‌گویند نزدیکی بسیاری به زبان پهلوی دارد. اما امروزه فقط افراد خاصی زبان گزی را بلد هستند.

 

 

آب و هوا

اين منطقه با توجه به فاصله اي كه از رودخانه زاينده رود دارد؛ داراي آب و هوائي خشك تر از اصفهان بوده و ميزان بارندگي آن حدود 50 الي 200 ميليمتر طي ده سال متغيير بوده است. ميزان تبخيير ساليانه نيز حدود 2000 ميليمتر گزارش شده و مقدار آب نفوذي كمتر خواهد بود. جهت باد بويژه بادهاي غالب از سمت شمال بطرف جنوب و جزء بادهاي خشك مي باشد.

 

اين بادها پس از برخورد با اراضي بدون پوشش گياهي يا با پوشش كافي با خود گرد و غبار و گاهي ذرات ماسه همراه آورده و در فرسايش زمينهاي كشاورزي بي تاثير نخواهد بود.

 

يكي از اهداف عمده ايجاد گردشگاه منطقه اي حبيب آباد با وسعت 243 هكتار د رشمال غرب آن شهر جلوگيري از حركت شنهاي روان بوده است.

 

محصولات کشاورزی

محصولات را ميتوان به دو دسته محصولات زميني يا زراعت و محصولات دائمي مثمر تقسيم بندي نمود. زراعت شامل : گندم، جو، محصولات جاليزي و علوفه اي، دانه هاي روغني، چغندر قند، سيب زميني، پنبه، ذرت دانه اي مي باشد. محصولات دائمي دائمي مثمر شامل: سيب، انگور، پسته، انار، ميوه جات هسته دار است.

[Mohammad Aref 120452]

ازدواج در برخوار

زماني که خانواده اي تصميم مي گيرند پسرش را زن بدهد ابتدا از خانواده پسر دو ،سه نفر زن به منزل خانواده ي عروس مي روند و در صورتيکه عروس مورد پسند واقع شد پس از هماهنگي با خانواده عروس با داماد به منزل عروس رفته و داماد در اطاقي با عروس به گفتگو مي پردازد و در صورتيکه به تفاهم رسيدند براي جلسه تعيين مهريه هماهنگ مي نمايند .در جلسه تعيين مهريه ،مهريه اي مناسب در نظر مي گيرند و پس از آن عقد نموده و پس از مدتي مراسم عروسي برگزار مي نمايند .

 

عزاداری سالار شهیدان در برخوار

در مراسم سوگواري ائمه اطهار در ايام محرم و صفر مي باشد که شبها پس از برگزاري مراسم مداحي در مساجد ،دسته هاي هيات سينه زني و زنجير زني از مساجد به مسجدي که ميزبان ناميده مي شود مي روند و حين اينکه در خيابان عزاداري مي کنند در مساجد ميزبان هم عزاداري مي کنند که در اين ايام بالاخص دهه اول محرم مساجد هر شب ميزباني يک شب هياتها را بر عهده دارند .

 

نوع ديگري از مراسم عزاداري برگزاري مجالس شبيه خواني يا تعزيه مي باشد که از افراد حرفه اي دعوت به عمل آورده و در سه مکان دولت آباد (حسينيه حضرت قمر بني هاشم (ع) ،حسينيه لودريچه و حسينيه دوازده امام ) به برگزاري مجالس مي پردازند که مهمترين روز برگزاري آن روز 28 صفر مي باشد که مي توان گفت عاشقان از سطح استان اصفهان و برخي از شهرهاي خارج از استان براي شرکت در اين مراسم حضور پيدا مي کنند .

 

شايان ذکر است دولت آباد در برگزاري مراسم تعزيه خواني داراي رتبه هاي کشوري است .

 

مراسم غبار روبی مساجد برخوار

قبل از فرارسيدن ماه مبارک رمضان ،اهالي اطراف مساجد با همراهي و کمک يکديگر نسبت به غبار روبي مساجد محل خود اقدام مي کنند و نداي رسيدن ماه مبارک رمضان را به ساکنين محل اعلام مي نمايند.

[Mohammad Aref 120452]

مراسم سوگواری برخوار

در صورتيکه فردي جان به جان آفرين تسليم نمايد پس از اينکه افراد خانواده ،طايفه ،محل ،آشنايان و دوستان و ...مطلع شدند تشييع جنازه نموده و از هر مکاني که در وصيت متوفي آمده به خاک مي سپارند که 1 الي 3 روز مراسم فاتحه ،يک روز مراسم چهلم ،يک روز مراسم سال و يک روز مراسم عيد برگزار مي نمايند که شام سوم ،شام هفته ،شام چهلم و شام سال را تحت عنوان خيرات و آمرزش از آشنايان به صورت پذيرايي با غذا ميزباني مي نمايند و در آن مجلس هم از تعدادي افراد و قاري قرآن دعوت مي نمايند که سي جزء قرآن را براي شادي روح متوفي قرات نمايند .

 

البته الان بعضي از خانواده هاي متوفي هزينه ميزباني را به صورت کمک به موسسه هاي خيريه انجام مي دهند که بعضي از آن خانواده ها نظرشان اين است که از لحاظ رواني براي بازماندگان بهتر مي باشد ،به اين دليل که بعضي از بستگان را نتوانند در خدمتشان باشند و بعد شرمنده آنها شوند يا اينکه نتوانند به نحو احسن ميزباني خود را ارائه دهند .

 

وليمه منزل و فرزند در برخوار

در صورتيکه فردي منزلي را خريداري کند يا بسازد و يا اينکه داراي فرزندي شود وليمه اي را تحت عنوان منزل يا فرزند به بستگان درجه اول و دوم خود مي دهند.

 

قربانی کردن در برخوار

خون ريختن برای وسيله نقليه: در صورتي که فردی وسيله نقليه يا موتور سيکلتي را خريداری کند به واسطه ي اينکه از تصادفات و بلاها دور باشد با توجه به وسع مالي خود گوسفند يا مرغ را جلوی وسيله نقليه قربانی کرده و خون آن را به قسمتهای مختلف وسيله نقليه آغشته مي نمايند .

 

خون ريختن برای آمدن مسافر: در صورتي که فرد يا خانواده ای برای اولين بار به مسافرت زيارتی برود پس از آمدن جلوی فرد يا خانواده مذکور با توجه به وسع مالي مرغ يا گوسفندی را سر راه ورود به منزل وی قرباني مي نمايند .

 

آویزان کردن اسپند در برخوار

برخواریها براي اينکه از چشم زخم ها دور باشند در منزل يا وسيله نقليه خود يک دسته اسپند آويزان مي نمايند.

[Mohammad Aref 120452]

روستای كلهرود

 

نقل شده است اهالي اين روستا از طايفه بني اسد ميباشند كه در واقعه كربلا حضرت زين العابدين (ع) جهت جمع آوري اجساد همكاري داشته اند و سپس به امر آن حضرت راهي ايران مي شوند و در حوالي كلهرود فعلي ساكن ميشوند. اين منطقه خوش آب و هوا مي باشد و رودخانه اي از وسط آن عبور ميكند و چون آن طايفه در يك طرف رودخانه ساكن مي شوند، درطرف ديگر افراد ديگري از سه و ساير نقاط سكونت مي گزينند كه به كلهرود مشهور مي شود.

 

تا قبل از سال 75 از توابع نطنز بوده و از سال73 به بخش برخوار الحاق مي شود.

 

كلهرود از 4 محله تشكيل شده كه امروزه تقريبا بهم وصل شده اند. كلهرود داراي دو حمام است كه توسط ذغال سنگ و نفت گرم مي شود. در كلهرود غاري وجود دارد كه در ايام تعطيلات بسياري از گردشگران از اين غار ديدن مي كنند.

[Mohammad Aref 120452]

مسجد امام حسن(ع)

يك مسجد و مناره سلجوقي در روستای سین از توابع برخوار مي باشد كه در مقايسه با مسجد گز بيشترين اختصاصات دوره سلجوقي راحفظ كرده است كوچه و مدخل مسجد سين كه مناره مرتفع آن نيز در گوشه شمال غربي مسجد واقع مي شود شباهت زيادي به كوچه و مدخل مسجد گز دارد خطوط گچبري اطراف محراب اين مسجد داراي زمينه آبي بعد از جمله : بسم ا... شامل ايه الكرسي مي باشد.

 

مناره مسجد امام حسن(ع)

به سال526 هجري قبل از ساختمان گنبد مسجد به اتمام رسيده كتيبه روي منارهداراي قديمي ترين تاريخ است كه تا كنون برروي يك بناي مزين به كاشي در ايران ديده شده است. كتيبه فوقاني مناره سين كه با پشت بام مسجد همسطح است به خط كوفي برجسته برزمينه آجري توام با تزيينات ساده گچي در چهار سطر كتيبه اي موجود است.

 

كتيبه تاريخي مسجد امام حسن (ع)

در قسمت فوقاني محراب گچبري مسجد امام حسن (ع) برخوار و درزير، مقرنسهاي آجري بر يك لوح سنگي به طول 80 و عرض40 سانتي متر كتيبه اي موجود است به خط ثلث برجسته بر روي سنگي كه باني ساختمان حبه نموده. اتمام اين را ساختمان توسط" ابو غالب يحيي بن زكريا " در سال 529 هجري تعيين مي كنند.

[Mohammad Aref 120452]

آثار تاريخي روستای سه

يكي از مهم ترين آثارتاريخي اين روستا كاروانسراي سه است كه در كنار يكي از شاخه هاي جاده كاشان قرار دارد و در سال 1223 مطابق با1808 ميلادي دوران سلطنت فتحعلي شاه قاجار بنا شده است و در كتيبه سنگي سردر آن نام ابوالقاسم اصفهاني به چشم مي خورد. امامزاده جليله - امامزاده يوسف- دو باب حمام قديمي با معماري قديم و ستون هاي سنگي يكپارچه سه متري - مسجد جامع كه مقبره سه امامزاده- شاهزاده سعيد- شاهزاده اسد الله- و شاهزاده سليمان در آن مي باشد و عمارت فرنگي كه در قديم تلگراف خانه بوده و هفت آسياب اشاره نمود كه در حال حاضر مخروبه گرديده است. در اين روستا دو قلعه قديمي وجود دارد كه اكنون باروهاي مخروبه آنهاباقي مانده است – يك قلعه مرتفع هم در جنوب روستا موجود است كه داراي زاغه ها و اتاقهاي متعدد مي باشد.

 

كاروانسرای چاله سياه

اين بناي تاريخي در سال 1098 هجري به دستور شيخ عليخان زنگنه وزير شاه سليمان بنا شده و امروز به نام كاروانسراي چاله سياه شهرت دارد. اين بنادر مساحتي حدود 5525متر مربع ساخته شده است كه درتاريخ19/6/1365در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

 

مسجد جامع شهرخورزوق

مسجد جامع خورزوق حدود 700 (هفتصد سال) قدمت دارد و در مركز شهر خورزوق واقع شده است. ساختمان سلطان حضرت خورزوق كه حدود200 سالقبل احداث گرديده و بر روي فراري قرار دارد كه يكي از اوليا در آن دفن گرديده است. مسجد جامع آقا و مسجد سبزعلي از مساجد قديمي شهر خورزوق مي باشد.