■ افزایش بودجه عمرانی؛ نتیجه سبک شدن بار یارانه‌ها

[Amir R. Haddadi 9,164]

با افزایش بی‌سابقه بودجه عمرانی کشور در لایحه بودجه سال 90، دولت به وعده خود برای استفاده از بخش قابل توجه منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها در بخش عمران کشور، عمل کرد...

 

 

 

 

شبکه‌ایران- از زمان مطرح شدن طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، یکی از قیاس‌هایی که دولتمردان برای نشان دادن مصرف نادرست منابع کشور به کار می‌بردند، مقایسه بودجه یارانه‌ها با بودجه عمرانی کشور بود.

به اعتقاد دولتمردان بویژه رئیس‌جمهور، صدها پروژه عمرانی در کشور همواره از کمبود بودجه رنج می‌برند، حال آن که هزاران میلیارد تومان از بودجه کشور صرف پرداخت یارانه‌های هنگفتی می‌شد که بیش از 70 درصد آن به جیب ثروتمندان و مرفهان می‌رفت.

این توزیع نامناسب درآمد دولت در حالی چند دهه ادامه پیدا کرده و سال به سال وخیم‌تر هم شده، که استفاده از بخشی از منابع یارانه‌ها می‌توانست هزاران پروژه عمرانی در اقصی نقاط کشور را به پایان برساند و مردم را از موهبت این پروژه‌ها بهره‌مند سازد.

این موضوعی بود که رئیس جمهور در مصاحبه تلویزیونی خود به منظور اعلام اجرای رسمی مرحله اصلی هدفمند کردن یارانه‌ها در 27 آذرماه مجددا و با آمار و ارقام به آن اشاره کرد. دکتر احمدی‌نژاد در آن شنبه تاریخی، آزادسازی منابع در نتیجه هدفمندکردن یارانه‌ها را به عنوان فرصتی بزرگ برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی در کشور دانست و گفت: با استفاده از منابع آزاد شده از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در یک سال می‌توان به ‌اندازه 10 تا 20 سال به ایجاد اشتغال، تحول در سرمایه‌گذاری در بخش انرژی، احداث سدها و نیروگاه‌ها و افزایش صادرات برق، افزایش تولید مسکن و توسعه شبکه‌های حمل و نقلی کمک کرد. رئیس‌جمهور با اشاره به این که حجم یارانه‌های پنهان و آشکار در کشور به 120 هزار میلیارد تومان رسیده، تصریح کرد: اگر یک چهارم از این 120 هزار میلیارد تومان یارانه را صرفه‌جویی کنیم، 30 هزار میلیارد تومان می‌شود که این رقم بیش از یک سال بودجه عمرانی کشور است. وی اضافه کرد: همه بودجه عمرانی سال گذشته ما 20 هزار میلیارد تومان بود یعنی اگر همت کنیم و یک چهارم (120 هزار میلیارد تومان) را صرفه جویی کنیم بودجه عمرانی دو و نیم برابر خواهد شد.

تحقق وعده رئیس‌جمهور

اکنون 2 ماه از اجرای مرحله اصلی هدفمند کردن یارانه‌ها گذشته و دولت نیز بر مبنای این قانون، لایحه بودجه سال 1390 را تدوین کرده است. نگاهی به آمار و ارقام اصلی لایحه بودجه نشان می‌دهد که در اولین گام، وعده اصلی رئیس‌جمهور درباره 5/2 برابر کردن بودجه عمرانی با استفاده از منابع آزادشده از محل هدفمندسازی یارانه‌ها، محقق شده است.

در لایحه بودجه 90، حجم بودجه عمرانی 47 هزار و 500 میلیارد تومان در نظر گرفته شده که چنین رقمی در طول تاریخ بودجه‌نویسی کشور بی‌سابقه است. مطمئنا آنچه که موجب شده دولت بتواند چنین منابعی را برای بودجه عمرانی لحاظ کند، سبک شدن بار یارانه‌هاست. البته ناگفته نماند که پرداخت‌های عمرانی دولت نهم و دهم تاکنون نیز رکورددار بوده است، اما سال 90 سالی دیگر در اجرای طرح‌های عمرانی خواهد بود.

به منظور درک بهتر بودجه عمرانی سال آینده، باید به مقایسه بودجه عمرانی سال 90 با بودجه عمرانی سالیان قبل پرداخت. طبق آمار بانک مرکزی، در مجموع 8 سال دولت اصلاحات، کل بودجه عمرانی پرداختی 31 هزار میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که دولت نهم و دهم در 5 سال فعالیت خود از سال 1384 تا 1388 (بدون محاسبه آمار سال جاری) 83 هزار میلیارد تومان اعتبارات عمرانی پرداخت کرده که رشد چشمگیری را نسبت به عملکرد دولت اصلاحات (حتی با لحاظ تورم‌های سالانه) داشته است. میانگین سالانه بودجه عمرانی دولت اصلاحات 9/3 هزار میلیارد تومان بود که در دولت نهم به 6/16 هزار میلیارد تومان افزایش یافت که رشد بیش از 4 برابری نشان می‌دهد.

 

طبق آمار بانک مرکزی، موفق‌ترین سال دولت در پرداخت بودجه عمرانی، سال 1387 با 22 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم در سال 1388 به کمتر از 20 هزار میلیارد تومان رسیده است. بنابراین اگر در سال آینده دولت بتواند 47 هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی پرداخت کند، ضمن آن که وعده رئیس‌جمهور برای 5/2 برابر کردن بودجه عمرانی تا حد بسیاری محقق خواهد شد، شاهد گسترش اجرا و تکمیل پروژه‌های عمرانی در سطح کشور خواهیم بود. در صورت تحقق بودجه عمرانی سال 90، دولت دهم خواهد توانست در یک سال بیش از 8 سال دولت اصلاحات، پروژه‌های عمرانی در کشور اجرا کند. بودجه عمرانی 47 هزار و 500 میلیارد تومانی سال آینده، نزدیک به 50 درصد نسبت به بودجه مصوب امسال و 115 درصد نسبت به بودجه محقق شده عمرانی سال 88 رشد نشان می‌دهد و بیش از 12 برابر میانگین عملکرد سالانه دولت اصلاحات است.

 

 

بنابراین سال آینده باید در انتظار گسترش اجرای پروژه‌های عمرانی در بخش‌هایی همچون راه‌آهن، مدرسه، بیمارستان، بندر، شهرسازی، راه روستایی، جاده‌ها، بزرگراه‌ها، مسکن، حمل و نقل شهری و کشاورزی بود.

 

 

 

 

 

 

اگر مجلس بگذارد:167:

البته تمام این برنامه‌ها زمانی محقق خواهد شد که مجلس با بودجه پیشنهادی دولت موافقت کند و وقایع بودجه امسال تکرار نشود. به هنگام بررسی لایحه بودجه سال 89، دولت خواستار استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح‌های عمرانی در کشور بود که مجلس با آن مخالفت کرد و بودجه عمرانی درخواستی دولت از محل این صندوق را که 13 هزار میلیارد تومان بود، کلا حذف کرد. نتیجه آن تصمیم، این شد که اکنون 12 میلیارد دلار (تقریبا معادل همان رقمی درخواستی دولت) از منابع کشور در صندوق توسعه ملی بلوکه شده، در حالی که اگر مجلس با خواسته دولت موافقت می‌کرد، اکنون این منابع عظیم صرف اجرای پروژه‌های عمرانی در سراسر کشور شده بود و مردم از موهبت‌های آن بهره‌مند شده بودند. اما گویا بلوکه شدن بودجه بیت‌المال بیشتر خوشایند نمایندگان ملت است تا اجرای پروژه‌های عمرانی و خدمات‌رسانی به ملت. باید در انتظار نشست و دید امسال هم نمایندگان مجلس به هنگام بررسی لایحه بودجه، سدّ راه خدمات‌رسانی دولت می‌شوند یا خیر؟