آندومتريوز

[Mahnaz.D 61,915]

بنابر آمارهاي ارائه شده حدود 5/1 ميليون زوج جوان در كشورمان از مشكل ناباروري رنج مي ‌برند كه اين مشكل علل متفاوتي دارد و يكي از آن ها بيماري‌ است به نام آندومتريوز كه گاهي عامل اين نازايي‌ ها است.

آندومتريوز بيماري است كه طي آن بافت‌ هاي داخل رحم كه آندومتر خوانده مي ‌شود به اشتباه در جايي خارج از رحم قرار مي‌ گيرد.

آندومتر، لايه ي دروني از سه لايه ي تشكيل‌ دهنده رحم است كه در تمام بافت ‌هاي بدن به جز طحال ممكن است به وجود آيد، ولي شايع ‌ترين محل بروز آن ناحيه لگن است كه حدود 40 درصد موارد، تخمدان‌ ها را درگير مي‌ كند.

دكتر نيلا طبسي، جراح و متخصص زنان، زايمان و نازاييدر اين باره مي ‌گويد: اين سلول ‌ها در قسمت‌ هاي مختلفي از بدن از جمله داخل حفره ي شكمي يا روي تخمدان قرار مي‌ گيرند و بافت هاي نا به ‌جايي را توليد مي ‌كند.

اين بيماري مي ‌تواند از بعد از دوران بلوغ تا قبل از يائسگي براي خانم‌ ها پيش بيايد و سن خاصي را در ‌بر‌نمي ‌گيرد.

اين پزشك متخصص زنان و زايمان مي ‌افزايد: اين بيماري دليل خاصي ندارد و اتفاقي طبيعي است كه به صورت تصادفي براي خانم‌ ها پيش خواهد آمد. يكي از علل بروز اين بيماري نيز مي‌ تواند خود سيكل عادت ماهانه باشد. به اين صورت كه خون به صورت برگشت پذير از داخل لوله‌ ها وارد حفره شكمي شده و سلول ‌هايي از آندومتر كه هنوز زنده هستند، در آن جا نشسته و كاشته مي‌ شود. همين كاشته شدن سلول‌ ها باعث بروز بيماري مي ‌شود.

علائم بيماري

وي به علائم اين بيماري اشاره كرده و مي‌ افزايد: از‌ جمله علائم اين بيماري دردهاي غيرطبيعي، توده‌ هاي لگني و كيست ‌هاي تخمداني است كه نشانه‌ اي از وجود آندومتريوز است.

به گفته ي دكتر طبسي، ممكن است افراد به دليل وجود توده ‌هاي لگني يا كيست‌ هاي تخمدان به پزشك مراجعه كنند، اما علامت واضح وجود اين بيماري، درد شديد هنگام عادت ماهانه است به طوري كه هر ماه از ماه قبل درد بيشتري احساس مي‌ شود. آن ها ممكن است با اين علائم به پزشك مراجعه كنند و در اين موارد پزشك بيشتر به آندومتريوز شك خواهد كرد.

دكتر طبسي در خصوص شيوه‌ هاي درمان آندومتريوز مي ‌گويد: تنها راه تشخيص بيماري، داشتن نمونه ي بافت ‌شناسي است، يعني آزمايشگاه بايد بافت آندومتريوز را تشخيص داده و تاييد كند. امروزه بيشتر از شيوه لاپاراسكوپي براي اين منظور استفاده مي ‌شود و بعد از تشخيص، ادامه ي درمان، روش ‌هاي مختلفي دارد كه بنابر نظر پزشك از آن ها استفاده مي ‌شود.

در بعضي موارد بنا‌ به نظر پزشك متخصص با داروهاي خاص حتي سيكل عادت ماهانه بيمار را نيز به كلي قطع مي ‌كند تا بيماري بهبود يابد؛ اما در شرايطي كه بيمار دختري است كه تنها با مشكل دردهاي دوران قاعدگي مراجعه مي ‌كند يا خانمي كه نزديك سنين يائسگي است احتياج به كار خاصي جز درمان طبي نيست؛ اما اگر در اثر اين بيماري كيست توليد شده باشد، حتما كيست را بايد برداشت، زيرا كيست مي ‌تواند خود عوارض و مشكلاتي ايجاد كند.

آندومتريوز و نازايي

دكتر طبسي در مورد نازايي ناشي از اين بيماري مي ‌گويد: اگر خانمي در سنين باروري با اين مشكل رو به‌ رو شود، احتمال نازايي نيز ممكن است وجود داشته باشد. پس كسي كه سابقه آندومتريوز دارد، كيستي داشته يا به هر صورتي با اين بيماري رو به ‌رو بوده، با درمان‌ هاي پزشكي تحت نظر قرار مي ‌گيرد و به او پيشنهاد مي ‌شود كه زودتر بچه ‌دار شود، چرا كه آندومتريوز تا حدي باعث كاهش باروري يا ناباروري بانوان مي‌ شود. در اين موارد براي از بين بردن بافت هاي آندومتريوز درمان طبي شديد مانند جراحي انجام مي ‌گيرد و سپس براي باروري با شيوه‌ هاي درماني مختلف به وي كمك مي ‌شود.

از نظر دكتر طبسي، بيماري آندومتريوز ترسناك نيست و مشكل خاصي ندارد و تنها به پيگيري نياز دارد.

او تاكيد مي ‌كند: اين بيماري تنها موجب ناراحتي و اذيت فرد مي‌ شود، ولي به سمت سرطان يا مشكلات بزرگ ‌تر پيش نخواهد رفت، بنابراين جايي براي نگراني وجود ندارد و با وجود بيماري مي‌ توان به زندگي عادي ادامه داد. تنها بايد پس از تشخيص و درمان، زير نظر پزشك بود.

وي درباره ي نقش تغذيه ي مناسب در بهبود اين بيماري مي‌ گويد: داشتن برنامه ‌اي مرتب در مورد خواب و تغذيه كافي و تجربه كردن زندگي بدون استرس باعث مي ‌شود كه خانم ‌ها عادت ماهانه ي راحت‌ تري را تجربه كنند. افرادي كه آندومتريوز دارند نيز بايد اين موارد را در نظر داشته باشند. مصرف مواد محرك مانند كافئين(قهوه غليظ، چاي زياد و شكلات ‌هاي تلخ) نيز بهتر است كاهش يابد.

اين متخصص زنان و زايمان ياد آور مي‌ شود: آندومتريوز درجات مختلفي دارد، خفيف، متوسط و شديد.

در مواردي كه اين بيماري شديد است به دليل وجود چسبندگي‌ هاي لگني ممكن است بارداري سخت شود.

در درجات متوسط ممكن است بيمار بتواند باردار شود و در موارد خفيف نيز آن ها تفاوتي با افراد عادي ندارند.

مهم است كه بيماران بدانند با تشخيص آندومتريوز اين گونه نيست كه امكان بارداري به كلي از بين برود.