رفتن به مطلب

معماری برای کودکان


ارسال های توصیه شده

گپی با حمیدرضا ناصرنصیر، معمار و مدرس دانشگاه درباره طراحی فضاهای مربوط به کودکان

این جمله را بی‌شک بارها شنیده‌ایم که کودکان مانند لوح‌های سفیدی هستند که نقش‌های پذیرفته شده را ماندگار می‌کنند. ولی واقعاً چقدر به این موضوع توجه می‌کنیم؟ شهر و فضاهای شهری از خانه مسکونی تا خیابان‌ها و مراکز آموزشی، مکان‌هایی هستند که هر فردی از ابتدای زندگی با آنها درگیر است و هر کدام از این فضاها خواه‌ناخواه اثرات زیادی روی فرد و زندگی آینده او می‌گذارد.

فضاهای زندگی کودکان جزو مقولاتی هستند که تا امروز در کشور ما آن‌طور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته‌اند. در حالی که کودک در یک محیط آموزشی با درک و دریافت خود از فضا می‌تواند حس احترام به خود، احترام به دیگران و بسیاری از مسائل عمده زندگی را بیاموزد و آن را با خود به خانه و محیط زندگی ببرد.

بنابراین توجه به معماری فضاهای مختص کودکان و اماکن عمومی که کودکان هم از آن سهم عمده‌ای دارند، امری لازم و ضروری است. با مهندس «حمیدرضا ناصرنصیر» معمار و استاد دانشگاه که سال‌هاست در زمینه معماری برای کودکان و آموزش معماری به آنها فعالیت دارد، درباره معماری اماکن مرتبط با کودکان گفت‌وگو کردیم.

  • Like 2
لینک به دیدگاه

  • در معماری شهری فضاهای کودکانه چگونه تعریف می‌شوند؟

در نگاه اول به نظر می‌رسد این اماکن فقط شامل مدارس و مهدهای کودک می‌شود. اما کودکان به خاطر اینکه مثل همه جزو شهروندان این شهر محسوب می‌شوند، تجربه حضور در هر فضاهای شهری را دارند. بعضی از این فضاها ویژه کودکان است مثل مهدها و مدارس، بعضی هم اماکن عمومی هستند که کودک نیز خواه ناخواه با آنها سروکار دارد.

مهم‌ترین فضایی که هر کودکی در وهله اول تجربه می‌کند خانه است. خانه فضایی است که در آن اصلی‌ترین دریافت‌های هر کودکی به شکل طبیعی به دست می‌آید. شهر به عنوان یک فضای عمومی مرحله بعدی تجربه‌پذیری کودکان را شکل می‌دهد. بنابراین باید به خاطر داشته باشیم که نباید از فضاهای عمومی غافل بمانیم چرا که کودک هم مثل هر شهروند دیگری حق دارد در شهری زندگی کند که به علائق او بی‌توجه نباشد. او حق دارد نیازهایش در این شهر برطرف شود، احساس امنیت، شادابی و تعلق‌خاطر داشته باشد و در عین حال زیستن در فضاهای عمومی برایش لذتبخش باشد.

  • معماری اماکن مرتبط با کودکان از الگوی خاصی پیروی می‌کند؟

معماری برای کودکان الزاماتی به همراه دارد. الزاماتی که طبیعتاً با دریافت‌های کودکانه نسبت مستقیمی دارد. الزاماتی که به «ارگونومی» یا ویژگی‌های جسمی کودکان تعبیر می‌شود. مسائلی نظیر مقیاس فیزیکی کودک و اینکه از چه ارتفاعی به دنیا و محیط پیرامونش نگاه می‌کند.

موضوعاتی مانند توانایی و توانایی‌های جسمی کودکان، میزان دقت و تمرکز او و مخاطراتی که او را تهدید می‌کند. بد نیست بدانید که امنیت کودک در محیط‌های مرتبط با کودکان از بالاترین میزان اهمیت برخوردار است. هنگامی که کودکان روی مسئله‌ای متمرکز می‌شوند ممکن است متوجه خطراتی که در اطراف او وجود دارد، نباشد.

بنابراین استفاده از مصالح مناسب و کاستن موانع و خطرات محیطی مثل لبه‌ها، دست‌اندازها،‌ پیشامدگی‌ها و موانعی که در کف، دیواره‌ها یا سقف‌ها ممکن است وجود داشته باشد از مهم‌ترین کارهایی است که باید در معماری فضاهای کودکانه انجام شود. مسئله دیگر مسئله مقیاس و ابعاد فضاهاست.

کودکان ابعاد را به گونه‌ای متفاوت با بزرگسالان می‌بینند. ابعاد باید در همه فضاها به گونه‌ای باشد که کودک در آن احساس بیگانگی نکند در غیر این صورت کودک شدیداً دچار ناامنی روحی می‌شود. این استانداردها حتماً باید در طراحی غذاخوری‌ها و دستشویی‌ها و... لحاظ شوند.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

  • غیر از اینها نکات دیگر هم هستند که لازم‌الاجرا باشند؟

بله، یکی از آنها موضوع گفت‌وگو با فضا و محیط است. شرط لازم این گفت‌وگو این است که ما به فضا به مثابه یک پدیده زبان‌شناسی یا نشانه‌شناسی نگاه کنیم. عناصری که فضا را می‌سازند مانند فرم، حجم، شکل، رنگ،‌ بافت، مصالح و مقیاس هر کدام ویژگی‌های نشانه‌شناسی به شمار می‌آیند که مبنای آنها دریافت‌ها و عادت‌های فرهنگی و فردی ما است.

بنابراین عناصر و اجزای فضا در ادراک و دریافت کودکان بسیار مؤثرند. ازجمله می‌توان به رنگ‌ها اشاره کرد؛ هر رنگی حسی را القا می‌کند. به همین خاطر انتخاب درست رنگ‌ها در ایجاد فضاهای اصولی برای کودکان اهمیت بسزایی دارد.

  • با توجه به اینکه هر شهری باید متناسب با روحیات تمام شهروندان آن شهر طراحی شود، معماری چه تأثیری روی پرورش کودکان دارد؟

معماری ما آینه تفکر و شیوه زندگی ما هستند. اگر فضاهای موجود مغشوشند دلیلش نابسامانی نظام فکری و به تبع آن زندگی ما است. آنچه امروز به غلط آمیزه‌ای از سنت‌ها و مدرنیته گفته می‌شود، تنها ملغمه‌ای از بی‌سامانی و بی‌انسجامی است. این بی‌سلیقگی در حوزه زیبایی‌شناسی و معماری باعث عدم امنیت روانی در شهرنشینان می‌شود که تبعاً این مشکلات در کودکان بازتاب بیشتری دارد.

طراحی نمادی از زندگی جمعی است که برای برقراری روابط درست باید مبتنی بر قراردادهایی باشد. محیط شهری در صورتی می‌تواند مفاهیم صلح و زندگی مشارکت‌جویانه را به شهروندان منتقل کند که خود از این خصلت‌ها برخوردار باشد به این معنی که کودک بداند چرا ساختمان‌ها با انضباط خاصی در کنار هم قرار گرفته‌اند و چرا در ساخت خانه‌ها به حریم همسایه‌ها توجه شده است. در این صورت هر ساختمانی می‌تواند مربی کودکان در احترام به دیگران باشد، به شرطی که از ساز بناهای قدیمی و جدید آهنگی گوش‌نوازی به کودکان برسد.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

  • لازم است که در طراحی فضاهای کودکان تفاوت‌های طبقاتی در نظر گرفته شود. به عنوان مثال مهدکودک‌های شمال تهران با جنوب شهر متفاوت باشند؟

خیر، اتفاقاً برعکس، ما باید برخی از اثرات سو زندگی طبقاتی را در فضاهای عمومی تبدیل کنیم. کودکان باید یاد بگیرند که شادی، برابری و احترام متقابل به همسالان ربطی به طبقه اجتماعی آنها ندارد. آنها باید در محیط‌های اجتماعی و عمومی مشارکت با دیگران را بیاموزند.

 

با طراحی فضاهای مناسب می‌توان بر این امر صحه گذاشت و کودکان را به سمت مشارکت‌های اجتماعی با هر قشر و طبقه‌ای سوق داد. کودکان شهروندان کوچک امروز و سازندگان فردای جامعه ما هستند. باید به آنها آموخت که شادابی سلامت و اعتماد به نفس آنها جامعه‌ای سالم‌تر و بهتر را برای فردا رقم خواهد زد و معماری صحیح می‌تواند این رسیدن به این دورنما را تسهیل کند.

  • در مناطقی مثل شمال تهران که خانواده‌ها هزینه‌های بالایی را برای فرزندانشان متحمل می‌‌شوند فضاهای مرتبط با کودکان به استاندارد‌ها نزدیکند؟

خیر، زیرا تنها سرمایه‌گذاری کافی نیست بلکه دانش تخصصی معماری و دید کارشناسی برای این امر لازم و ضروری است. متأسفانه با وجود معماری پدر و مادردار گذشته ما، اکثریت مردم از معماری دورند و آموزش همگانی در این حوزه وجود ندارد. ممکن است یک خانواده مرفه هزینه بالایی را صرف خرید اسباب‌بازی برای کودکش بکند اما عدم آگاهی نسبت به تأثیرات عمیق فضاها و محیط‌های زیستی کودک باعث می‌شود که توجه چندانی به این موضوع نشود.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

چگونه می توان براساس علوم رفتاری کودک و نظر شخصی او به الگویی از طراحی مهدکودک دست یافت بطوریکه درون و برون بنا بگونه ای درهم آمیخته شوند که :

الف. کودک در آن قادر به ارضای بسیاری از نیازهای خود. کشف نادانستنیها و کنجکاوی جهت آن . ابتکار. خلاقیت. یادگیری تجربی و ... باشد.

ب . کودک در آن مرزی بین درون و بیرون احساس نکند .آزاد و رها در این فضای متصل حرکت کند و احساس رها شدن و بی انتها بودن فضا روحش را پرواز دهد..

تلاش مکن که کودک راپیش ازپیری پیرکنی. او راخرد مکن.این همان چیزیست که اکنون در دنیا شاهدآنیم.کهنسالان برکودکان مسلطند و می خواهند آنان را زودتر اززمانیکه طبیعت مقدرداشته ازدوران کودکی بیرون بکشند. آنان می کشند و خرد می کنند . کودک کودکی را برای همیشه از کف می نهد." اوشو

 

کودکان اعضای کوچک و لطیف جامعه می باشند و قابلیت تاثیرگذاری بر شکل گیری محیطشان را بابیان تمایلات و نیازهای خود دارند.اما در این امر مهم به معماران .معمارانی آشنا به علوم رفتاری کودک. احتیاج دارند.واقعیت مهمی که در جامعه امروز ایران با آن روبرو هستیم و تهدیدی جدی برای آیندگان بشمار می روداهمیت ندادن و یا بعبارتی دیگر ناچیز شمردن کودکان و جهان کوچک آنها .بخصوص رابطه نزدیکشان با طبیعت و فضای سبز می باشد.

اکثر خانواده ها قبل از ورود فرزندان خود به دبستان و جهت ارتقاء سطح ارتباطات جمعی آنها را به مراکز پیش دبستانی و مهدکودکها می فرستند که این امری مثبت تلقی می شود. اما آنچه نگران کننده می باشد جدی نگرفتن رابطه انسان و محیط طبیعی و در ضمن تفکیک ناعادلانه آندوست... امروزه مکانهایی که به این قصد بنا شده اند انگشت شمارند.اکثر این مکانها ساختمانهایی هستند که تغییر کاربری یافته اند.

با این تفاسیر وجودچنین مکانهایی در امکانات موردنیازکودکان. فضاهای متنوعی که نیازمندند.نورگیری. تهویه.محوطه باز وبخصوص فضای سبز اثرات سوئی دارد.طبیعت یک کامل کننده ومتمم ضروری برای محیط ساخته شده دست بشر محسوب می شود .آمیختگی یا ترکیب با بافت زیست محیطی امری غیر قابل اجتناب بوده است .بخصوص در صورتیکه این مکان متعلق به کودک باشد.

 

 

  • Like 1
لینک به دیدگاه

ضروریست در طراحی فضای یک مهدکودک به تاثیرطبیعت برکودکان و انواع فضاسازی و خلق دنیاهای گوناگون برای کودکان با استفاده از این موهبت الهی نگاهی داشته باشیم.چرا که هنر ما انسانها زاده طبیعت است .همانطور که رامبراند نیز اشاره می کند "نقاشی نوه طبیعت است. نقاشی ارتباط با خداوند است." بنابراین طبیعت خود خداست و اگر انسان از کودکی با طبیعت همراه باشد و بدان خو بگیرد بیش از پیش به خدای خویش نزدیک خواهد شد .

پس از بحث پیرامون کودک و طبیعت باید به بررسی فضا از دیدگاه کودک پرداخت. چراکه به گفته پیکاسو هرانسانی در هنگام کودکی هنرمند است.مشکل این است که چه کنیم تا در بزرگسالی هنرمند باقی بماند." بررسی فضاها از دیدگاه کودکان و بازگویی علایق. جذابیت و زشتی های فضا ازدید آنها .به طراح کمک خواهد کرد که محیطی صمیمانه جهت جذب کودک به این مراکز بوجود آورد

دروهله اول .هدف ایجادحس تعلق نسبت به محیط مهدکودک است.تاکید بر شوق انگیز بودن محیط و ایجاد شرایط لازم برای پیوند عاطفی میان کودکان درمهدکودک .گسترش روابط اجتماعی آنها و ایجاد محیطی بانشاط. مستلزم توجه به نقطه نظرات کودکان و همچنین ضوابط و استانداردهای کمی وکیفی مربوط به فضا می باشد. ازاین رو کودکان قبل ازیادگیری به محیط علاقه مندمی شوند و احساس می کنند ازاینکه در چنین جایی هستند.خوشحالند.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

کودک و معماری

هر کودکی، بر روی کره زمین، زمانی آرزوی دنیایی پاک تر را در دل پرورانده است. دنیایی مبرا از این هزاران ازار های زندگی، و در عوض مزین به باغ جادویی پر از عجایب، مخفیانه امن مکانی برای تفرج و تماشای بی پایان انسان ها و محیط پیرامون شان در تاثیر پذیری متقابلند. کودکان به سبب محدودیت های جسمی و روانی خود در قیاس با بزرگسالان، تاثیر پذیری بیشتر و عمیق تری داشته و در عوض، تاثیر گذاری کمتری بر محیط دارند و به این ترتیب بیش از بزرگسالان اجباراً تابع شرایط محیطی اند .

 

کودکان حساس ترین و تاثیر پذیرترین گروه سنی جامعه را تشکیل می دهند و در حساس ترین و مهمترین سال های زندگی شان یعنی زمانی که پایه های رشد شخصیتی- ذهنی- جسمی و اجتماعی آنها شکل می گیرد تا زمانی که وارد شهر می شوند نیازمند این هستند تا زندگی اجتماعی را در مقیاس خود تجربه کنند و این امر مستلزم فراهم بودن فضایی کودکانه و صمیمانه است. فضایی به دور از هیاهوی دنیای بزرگتر، دنیای پر از شادی

 

با رنگ های زیبا که در آن کودک فرصت بیان افکار تازه و پرورش و رشد استعداد هایش را داشته باشد، فضایی که زمینه ای مناسب برای خلاقیت کودکان فراهم آورد .

  • Like 1
لینک به دیدگاه

کودک%20و%20معماری%20(2).jpg

دریافت‌ حسی‌ کودک‌ از فضا

کودک‌ باید در برخورد با احجام‌ و بناها و همین‌ طور در ارتباط و زندگی‌ درون‌ آنها احساس‌ راحتی‌، عدم‌ ترس‌ و آرامش‌ کند. تاریکی‌ بیش‌ از هر چیز دیگری‌ به‌ اضافه‌ فرمهای‌ نامتناسب‌ او را می‌ترساند .

 

فضاهایی‌ با رنگهای‌ شاد و روشن‌ و گاهی‌ رنگهایی‌ با فرمهای‌ نامشخص‌ (مثل‌ حالتی‌ که‌ در نقاشی‌ با آبرنگ‌ پدیدمی‌آید ) موضوعات‌ رویائی‌ و خیال‌انگیز را القا می‌کند و در کودک‌ احساسی‌ چون‌ عاطفی‌، رفیق‌، مهربان‌، رویائی و پروازدهنده‌ بودن‌ را القا می‌کند. همچنان‌ که‌ فضاها برای‌ کودکانی‌ با سن‌ بالاتر طراحی‌ گردد از رنگهایی‌ ملایم‌ با مرزهای‌مشخص‌، جزئیات‌ بیشتر در بنا و انحناهای‌ نرم‌ در طراحی‌ فضا می‌توان‌ استفاده‌ کرد . ادراک‌ فضا کار بسیار دشواری‌ است‌. کودک‌ باید در عین‌ حال‌ هم‌ خود را از دنیای‌ اطرافش‌ تمیز دهد و هم‌ این دنیا را تجزیه‌ و تحلیل‌ کند. این‌ عمل‌ را بوسیله‌ شناختن‌ اشیاء اطرافش‌ انجام‌ می‌دهد .

  • Like 1
لینک به دیدگاه

کودکان‌ و معماری‌

لازم‌ است‌ که‌ دنیای‌ صنعتی‌ و پرسروصدای‌ ما با ایده‌آل‌های‌ انسان‌ متمدن‌ و عناصر تشکیل‌ دهنده‌ فضای‌ زندگی‌ او آشتی‌ کند. تلاش‌ برای‌ انسانی‌ کردن‌ فضا باید برای‌ همه‌ در اولویت‌ قرار گیرد. اما بیش‌ از همه برای‌ معماران‌، یعنی‌ کسانیکه‌ در یک ‌تمدن‌ کم‌ و بیش‌ شهرنشین‌، مسوول‌ نظام‌ بخشیدن‌ به‌ فضا هستند اهمیت‌ دارد . بدین‌ ترتیب‌ شهرسازان‌، برنامه‌ ریزان‌، پیمانکاران‌، متخصصین‌ فضای‌ سبز و هنرمندان‌ همگام‌ با معماران‌، کم‌ و بیش‌ درتجربه‌ هماهنگی‌ بین‌ انسان‌ و محیط اطرافش‌ مسئولند .

محیطی که برای کودکان طراحی می کنیم، می بایست شامل فضاهای زیر باشد :

۱ ) فضاهای طبیعی (Nature space) مانند درخت و آب و موجودات زنده که اساسی ترین و مهمترین

فضا را برای کودکان تشکیل می دهد .

۲ ) فضاهای باز (Open space) فضاهای گسترده ای که بچه ها بتوانند به اندازه دلخواه در آن بدوند و

انرژی های درونیشان را تخلیه کنند .

۳ ) فضاهای راه ها (Rood space) راه ها و جاده ها قبل از حضور ماشین، زمین اصلی بازی بچه ها بوده

است . راه هایی هستند که بچه ها در آن همدیگر را ملاقات می‌کنند و شبکه ای است که فضاهای متنوع را به هم وصل می کند .

۴ ) فضاهایی برای ماجرا جویی اینها فضاهایی هستند پر از پیچیدگی، که قوه تجسم و تخیلی کودکان بواسطه بودن در این فضاها تقویت می شود

۵ ) فضاهای مخفی (Hide out space) استقلال کودکان از طریق این فضاهای مخفی رشد می یابد .

۶ ) ساختار های بازی (Play structure space) فضاهایی هستند که با ساختار بازی در یانشان در مکان

هایی که بازی اهمیت می یابد. این قبیل فضاها به عنوان زمین های بازی شناخته شده است .

معمار یک‌ مربی‌ است‌ و بعد از پدر و مادر، اولین‌ مربی‌ کودک‌ است‌؛ تعلیم‌ و تربیت‌ او از طریق‌ اشکال‌ ساخته‌ شده‌بدست‌ او، که‌ محیط اطراف‌ کودک‌ را تشکیل‌ می‌دهند، منتقل‌ می‌شوند. به‌ همین‌ دلیل‌ ارتباط میان‌ کودک‌، معماری‌ و فضا در بطن‌ مساله‌ انسانی‌ کردن‌ تمدن‌ قرار دارد .

کودک امروز، به‌ دلیل‌ رهایی‌ از سنت‌های‌ پیشین‌، راحت‌تر از انسان‌ بالغ‌ می‌تواند خود را با تازه‌ها یا حتی‌ جسارت های ‌معماری‌ و شهرسازی‌ معاصر تطبیق‌ دهد. او به‌ راحتی‌ می‌تواند طرفدار و نیز الهام‌ دهنده‌ اشکال‌ تازه‌ باشد. بنابراین‌ باید در درجه‌ اول‌ برای‌ کودک‌ و شاید تا حدودی‌ «بوسیله‌ کودک‌» به‌ تدریج‌ تعادل‌ بین‌ فضاهای‌ زندگی‌ هر فرد و فرم های ‌معمارانه‌ سازنده‌ فضا را برقرار کرد .

  • Like 1
لینک به دیدگاه

کودکان‌ و معماری‌

لازم‌ است‌ که‌ دنیای‌ صنعتی‌ و پرسروصدای‌ ما با ایده‌آل‌های‌ انسان‌ متمدن‌ و عناصر تشکیل‌ دهنده‌ فضای‌ زندگی‌ او آشتی‌ کند. تلاش‌ برای‌ انسانی‌ کردن‌ فضا باید برای‌ همه‌ در اولویت‌ قرار گیرد. اما بیش‌ از همه برای‌ معماران‌، یعنی‌ کسانیکه‌ در یک ‌تمدن‌ کم‌ و بیش‌ شهرنشین‌، مسوول‌ نظام‌ بخشیدن‌ به‌ فضا هستند اهمیت‌ دارد . بدین‌ ترتیب‌ شهرسازان‌، برنامه‌ ریزان‌، پیمانکاران‌، متخصصین‌ فضای‌ سبز و هنرمندان‌ همگام‌ با معماران‌، کم‌ و بیش‌ درتجربه‌ هماهنگی‌ بین‌ انسان‌ و محیط اطرافش‌ مسئولند .

محیطی که برای کودکان طراحی می کنیم، می بایست شامل فضاهای زیر باشد :

۱ ) فضاهای طبیعی (Nature space) مانند درخت و آب و موجودات زنده که اساسی ترین و مهمترین

فضا را برای کودکان تشکیل می دهد .

۲ ) فضاهای باز (Open space) فضاهای گسترده ای که بچه ها بتوانند به اندازه دلخواه در آن بدوند و

انرژی های درونیشان را تخلیه کنند .

۳ ) فضاهای راه ها (Rood space) راه ها و جاده ها قبل از حضور ماشین، زمین اصلی بازی بچه ها بوده

است . راه هایی هستند که بچه ها در آن همدیگر را ملاقات می‌کنند و شبکه ای است که فضاهای متنوع را به هم وصل می کند .

۴ ) فضاهایی برای ماجرا جویی اینها فضاهایی هستند پر از پیچیدگی، که قوه تجسم و تخیلی کودکان بواسطه بودن در این فضاها تقویت می شود

۵ ) فضاهای مخفی (Hide out space) استقلال کودکان از طریق این فضاهای مخفی رشد می یابد .

۶ ) ساختار های بازی (Play structure space) فضاهایی هستند که با ساختار بازی در یانشان در مکان

هایی که بازی اهمیت می یابد. این قبیل فضاها به عنوان زمین های بازی شناخته شده است .

معمار یک‌ مربی‌ است‌ و بعد از پدر و مادر، اولین‌ مربی‌ کودک‌ است‌؛ تعلیم‌ و تربیت‌ او از طریق‌ اشکال‌ ساخته‌ شده‌بدست‌ او، که‌ محیط اطراف‌ کودک‌ را تشکیل‌ می‌دهند، منتقل‌ می‌شوند. به‌ همین‌ دلیل‌ ارتباط میان‌ کودک‌، معماری‌ و فضا در بطن‌ مساله‌ انسانی‌ کردن‌ تمدن‌ قرار دارد .

کودک امروز، به‌ دلیل‌ رهایی‌ از سنت‌های‌ پیشین‌، راحت‌تر از انسان‌ بالغ‌ می‌تواند خود را با تازه‌ها یا حتی‌ جسارت های ‌معماری‌ و شهرسازی‌ معاصر تطبیق‌ دهد. او به‌ راحتی‌ می‌تواند طرفدار و نیز الهام‌ دهنده‌ اشکال‌ تازه‌ باشد. بنابراین‌ باید در درجه‌ اول‌ برای‌ کودک‌ و شاید تا حدودی‌ «بوسیله‌ کودک‌» به‌ تدریج‌ تعادل‌ بین‌ فضاهای‌ زندگی‌ هر فرد و فرم های ‌معمارانه‌ سازنده‌ فضا را برقرار کرد .

فرد می‌تواند به‌ راحتی‌ در این‌ فضا که‌ به‌ نسبت‌ اعمال‌ او کوچک‌ و بزرگ‌ می‌شود خود را بیابد پس‌ فضا یک‌ محیط عادی‌ نیست‌ بلکه‌ یک‌ واقعیت‌ روانشناختی‌ زنده‌ و پویا است‌، این‌ فضا نباید خود را بر ما تحمیل‌ کند بلکه‌ باید متناسب‌ با شخصیت‌ ما شکل‌ گیرد .

 

اما در این‌ رابطه‌، دوران‌ صنعتی‌ ما نیز ابعاد مساله‌ را پیچیده‌تر کرده‌ است‌. از ابتدای‌ این‌ قرن‌ عوامل‌ تشکیل‌ دهنده‌ فضا دچار تغییر و تحولات‌ عمیق‌ شده‌اند. پدران‌ ما در فضایی‌ با مقیاس‌ انسانی‌ زندگی‌ می‌کرده‌اند، حال‌ آنکه‌ فضای‌ امروز ابعاد متفاوتی‌ دارد و بطور قابل‌ ملاحظه‌ای‌ تغییر کرده‌ است‌. ظهور شهرهای ‌بزرگ‌ باساختمانهای‌ عظیم‌، تراکم‌ قابل‌ ملاحظه‌ انسان‌ها، افزایش‌ تعداد اتومبیل‌ها، استفاده‌ همگانی‌ از وسایل‌ارتباط‌ جمعی‌، همه‌ و همه‌ محیط جدیدی‌ را برای‌ انسان‌ معاصر بوجود می‌آورند که‌ نه‌ تنها هنوز بطور کامل‌ به‌ آن ‌خونگرفته‌ است‌ بلکه‌ به‌ دلیل‌ تحولات‌ مستمر تکنولوژیکی‌ و نتیجتاً تغییر دایمی‌ فضاها، فرصت‌ لازم‌ برای‌ خوگرفتن‌ به‌آن‌ را نیز نمی‌یابد .

  • Like 2
لینک به دیدگاه

کودکان و رنگ ها

رنگ ها در شخصیت انسان ها، بخصوص کودکان تاثیر بسزایی داشته، باعث ایجاد تجربه های هیجانی از قبیل شادی، خنده، غم، اندوه، آرامش، تحریک پذیری، سکون و هیجان می شود. در کودکان این خصیصه شدت می یابد، آنان به سبب روح پاک و بی آلایش و شاد و پر طراوت خویش رنگ های زنده و مرکب که در ترکیبی مناسب با هم قرار گرفته باشند را ترجیح می دهند این موضوعی است که رد طراحی و تزئین و رنگ آمیزی فضاهای داخلی و ترکیبات مناسب رنگی فضاهای طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد با رنگ‌های مختلف می توان اندازه و وزن یک شی معین را کوچک یا بزرگ، سبک یا سنگین جلوه داد. اصولاً رنگ های گرم و روشن باعث توسعه اشیاء شده به آنها وسعت می دهند و بالعکس رنگ‌های سرد و تیره باعث می شوند اشیاء کوچکتر از اندازه خود به نظر آیند .

 

کودکان و روانشناسی رنگ ها

 

رنگ ها سه دسته اند :

 

۱ ) اصلی که شامل سه رنگ قرمز آبی و زرد می شوند .

 

۲ ) فرعی که از ترکیب سه رنگ اصلی به دست می آیند مثل سبز نارنجی بنفش

۳ ) رنگ های میانه که از ترکیب رنگ اصلی به علاوه رنگ فرعی بدست می آید که ۶ عدد هستند زرد مایل به

سبز و غیره آبی مایل به سبز و ...

 

از رنگ به ۲ طریق استفاده می کنند .

 

۱ ) نمونه سازی طبیعی و عینی- مثلاً دریا به رنگ آبی و چمن به رنگ سبز رسم می شود .

 

۲ ) استفاده از رنگ هایی که به طور ناخودآگاه به ذهن می رسند و قانون خاصی ندارند .

  • Like 1
لینک به دیدگاه

در مبحث هنر، رنگ به خودی خود وسیله پر قدرتی برای بیان و نشان دادن حالت های عمیق درونی است.

 

نقاشی کودکان نمونه روشنی از ارائه رنگ های متنوع در سطح وسیع می باشد. فقدان رنگ در تمام یا قسمتی از موضوع نقاشی کودکان نشانگر خلاء عاطفی و یا گاهی دلیل بر گرایش های ضد اجتماعی اوست کودکان سازگار در نقاشی های خود از ۵ رنگ استفاده می کنند در حالی که کودکان گوشه گیر و یا‌آنها که ارتباط با دنیای خارج را دوست ندارند بیشتر از یک یا دو رنگ بکار نمی برند .

 

رنگ های گرم تحریک کننده، سبب فعالیت، جنب و جوش، الهام دهنده روشنی، شادی زندگی و مولد حرکتند، در حالی که رنگ های سرد بر عکس موجد حالت های انفعالی، سکون، بی حرکتی و تلقین کننده غم و اندوه هستند. تماشای رنگ های گرم میزان ضربان قلب را تشدید می کند و برای فضای پر هیجان کاربرد دارند در میان رنگ های گرم، رنگ سرخ بقدری نافذ و سریع الحرکت است که از هر رنگ دیگر زودتر به چشم می خورد .

 

  • Like 1
لینک به دیدگاه

دریافت‌ رنگ‌ها

کودکان‌ توجه‌ بیشتری‌ به‌ رنگ های‌ اشباع‌ شده‌ اولیه‌ دارند. چنین‌ به‌ نظر می‌رسد که‌ عکس‌ العمل‌های‌ اولیه‌ کودکان ‌نسبت‌ به‌ رنگ ها در اثر خصوصیات‌ عاطفی‌ بروز می‌کند ولی‌ با گذشت‌ زمان،‌ کودک‌ یاد می‌گیرد که‌ آنها را مشاهده‌ نماید و دقیقاً آنها را درک‌ کند. با این‌ وجود باید اذعان‌ کرد که‌ در یک‌ آزمایش‌ نوزادان‌ ۱۵ روزه‌، آنها توانستند نورهای‌ رنگی‌منعکس‌ شده‌ برروی‌ دیوار را از همدیگر تمیز دهند. رنگ‌ قرمز اولین‌ رنگی‌ است‌ که‌ کودکان‌ بطور صحیح‌ از آن‌ نام‌ می‌برند و بعضی‌ اوقات‌ رنگ‌ آبی‌ را کودکان‌ بعنوان‌ رنگ ‌ضد قرمز می‌ دانند. در بعضی‌ مواقع‌ کودکان‌ رنگها را با اشیایی‌ که‌ بدان‌ رنگها هستند بخاطر می‌آورند و مثلا می‌گویند زرد مانند زرده‌ تخم‌مرغ‌ .

 

موضوع‌ فوق‌ نشان‌ می‌دهد که‌ کودک‌ به‌ کندی‌ قادر خواهد بود که‌ رنگها را از اشیاء انتزاع‌ نموده‌ و آنها را بعنوان ‌خصوصیات‌ مستقلی‌ بخاطر آورد .

 

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تاثیر شرایط محیطی :

۱ ) نور و روشنایی: نور یکی از اصول معماری در تامین آسایش بصری فضا می باشد که تاثیرات روانی آن در انسان ها متفاوت است. تحقیقات ثابت کرده است که نور طبیعی و شفاف بر روی حواس کودکان تاثیر مبتنی وارد از دید کودکان این فضاها دوستانه و با نشاط هستند. نور کافی و نورپردازی مناسب در فضاها موجب می شود که میل و رغبت کودکان افزایش یابد .

۲ ) دقت عمل و تمرکز حواس افزایش یابد و سلامتی چشم و قدرت بینایی محفوظ مانده و از خستگی اعصاب جلوگیری می کند .

۳ ) باعث ایجاد تنوع و تاکید فضایی می شود .

از آنجا که کودکان در پذیرش تنش و خستگی تحمل کمتری دارند، از نور پردازی های ادارای تضاد شدید، چه بصورت مصنوعی و چه به صورت طبیعی که باعث ایجاد خستگی و تنش می شود، باید پرهیز کرد .

در نتیجه نور ملایم و یکنواخت در مورد فضاهای کودکان مطلوب به نظر می رسد . البته به جز در مواردی که با تنوع در نور پردازی سعی در تاکید فضایی داریم .

سر و صدا: کودکان صداها را دوست دارند و به طور کلی صداهای ملایم زمینه، به تخیل کودکان کمک می کند و آنها را به زندگی بیرون مرتبط میسازد سر و صدای ناشی از ترافیک کاربری های تجاری و کارگاه های صنعتی از اصوات نامطلوب فضاهای کودکان هستند . این فضاها نباید از لحاظ آگوستیکی مرده باشند .

تهویه برای کار کردن با حداقل خستگی و تامین سلامت کودکان، تهویه خوب در فضاهای آموزشی، مخصوصاً در کلاس درس ضروری است .

۱ ) تعیین صحیح محل وقوع بازشوها نسبت به جهت وزش باد .

۲ ) استفاده از مصالح مناسب در جداره ها .

۳ ) استفاده از گیاهان و درختان جهت تهویه طبیعی محیط پیرامون .

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...