مصاحبه با کونوسوکی ماتسوشیتا

[spow 44197]

 

کونوسوکی ماتسوشیتا در سال 1894 میلادی در نزدیکی شهر اوزاکای ژاپن به دنیا آمد

او توانست شکل مدیریت و اقتصاد را در ژاپن تغییر دهد؛ تغییری که باعث شد اقتصاد ژاپن با همه جهان فرق داشته باشد.

در این روش مدیریتی با محور قراردادن نیروی انسانی و اعتقاد و ایمان به رضایت او به جای درآمد زیاد اولیه، مدیر می‌تواند به سرمایه زیاد و رضایت مشتری دست پیدا کند که هدف هر مدیر موفقی است.

کونوسوکی ماتسوشیتا در سال 1894 میلادی در نزدیکی شهر اوزاکای

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

به دنیا آمد. پدرش کشاورز و مادرش خانه‌دار بود. او به‌رغم داشتن مشکلات خانوادگی بی‌شمار و بیماری طاقت‌فرسا در سال 1989در 94 سالگی درگذشت.

9 ساله بود که به‌ناچار زادگاه خود را ترک کرد و در کارگاه ساخت بخاری‌های زغالی و سپس مغازه دوچرخه‌فروشی به شاگردی پرداخت. در سال 1910 به عنوان سیم‌کش به استخدام شرکت برق شهر اوزاکا در آمد. اما تمایل ذاتی او به داشتن هیجان در کار، او را وا داشت تا پس از 7 سال کار، آنجا را رها كرده و با کمک همسر و برادر همسرش، يك کارگاه کوچک تولید لوازم برقی با 100 ین سرمایه تاسیس کند.

او در 20 سالگی ازدواج کرد و آن زمان تنها 4 کلاس درس خوانده بود. او ابتدا به تولید و عرضه ابداعات خود - یعنی سرپیچ لامپ دو شاخه تبديل و چراغ قوه دوچرخه با مارک ناسیونال- پرداخت. ثبت این نام تجاری در سال 1925 صورت گرفت.

یک سال پس از جنگ جهانی دوم در پاسخ به نقش تخریبی جنگ، مؤسسه PHP را با ریاست خود بنیان گذاشت. در سال1980 نیز با انگیزه تربیت رهبران برای حل مشکلات مردم ژاپن دانشکده حکومت و مدیریت ماتسوشیتا را تاسیس کرد.

در سال 1932 در سالگرد تاسیس شرکت، ضمن برشمردن ماموریت شرکت، یک برنامه بلندمدت 250 ساله - که شامل 10 برنامه 25ساله برای 10 نسل کاری بود - را اعلام داشت و ماموریت حقیقی شرکت ماتسوشیتا الکتریک را تولید بی‌انتهای کالا به فراوانی آب آشامیدنی و در اختیارگذاشتن آن برای مردم و به ارزانی آب آشامیدنی دانست. او معتقد بود از این طریق، فقر برچیده می‌شود.

در سال 1961 در 65سالگی از سمت ریاست شرکت کنار رفت و دامادش جای او را گرفت و او به عنوان رئیس هیأت‌مدیره به کار ادامه داد.

در سال‌های دهه60ميلادي - وقتی که سود سرشاری وارد شرکت وی می‌شد- او درخواست مهمی از کارمندان و مدیران‌اش کرد که مربوط به کیفیت کالاها می‌شد؛ او گفت: اگر ما نتوانیم محصول خوب تولید کنیم، مرتکب جرم عليه اجتماع شده‌ایم. ما منابع اولیه و مواد خام را از جامعه می‌گیریم و از نیروی انسانی بهره می‌بریم اما محصول خوب تولید نمی‌کنیم. این منابع بسیار نفیس و گرانبها هستند که مي‌توان در جاهای دیگر استفاده بهتري از آنها كرد. اگر بسیاری از مردم ژاپن (مثل ما) این کار را بکنند و منابع را به بهترین تبدیل نکنند، کشور به سرعت فقیر می‌شود.

ماتسوشيتا در سال 1973 بازنشستگی خود را از فعالیت‌های شرکت اعلام کرد و فعالیتش را در مؤسسه PHP- که با هدف آرامش و بهروزی جامعه بشریت برای دستیابی به رفاه مادی و سعادت معنوی تاسیس کرده بود- ادامه داد و وقتي در سال 1989 از دنیا رفت، به او لقب کارآفرین قرن داده بودند.

حالا شاگردان و جانشین‌های کونوسوکی ماتسوشیتا به گوشه و کنار دنیا سفر می‌کنند و پیام او را می‌برند؛ توجه به تمام ويژگي‌هاي یک انسان در زمان کار. پروفسور اگوجی هم که بعد از فوت ماتسوشیتا، مدیر شرکت PHP - که او تاسیس کرده بود- شد، این پیام را به ایران آورد.

پروفسور اگوچی (katsuhiko eguchi) در جلسه‌ای که در مؤسسه همشهری برگزار شد، گفت: نوع مدیریتی که ماتسوشیتا در این مؤسسه بر آن تاکید داشته، مدیریتی است که برای بالابردن پول و سرمایه نیست و بر اساس پول‌محوری کار نمی‌کند بلکه اصول تجارت بر مبنای کار انسانی و اصولی را به کار می‌بندد؛ کاری که فرد به آن عقیده داشته باشد و هدف خاصی را دنبال کند.

[spow 44197]

 

کونوسوکی ماتسوشیتا در سال 1894 میلادی در نزدیکی شهر اوزاکای ژاپن به دنیا آمد پدرش کشاورز و مادرش خانه دار بود. او علیرغم داشتن مشکلات بی شمار و بیماری طاقت فرسا در سال 1989در 94 سالگی در گذشت.نه ساله بود به ناچار زادگاه خود را تک کرد و در کارگاه ساخت بخاری های زغالی و سپس مغازه ی دوچرخه فروشی به شاگردی پرداخت. در سال 1910 به عنوان سیم کش به استخدام شرکت برق شهر اوزاکا در آمد .اما تمایل ذاتی او به داشتن هیجان در کار او را وا داشت تا پس از هفت سال کار آنجا را رها سازد و با کمک همسر و برادر همسرش ؛کارگاه کوچک تولید لوازم برقی را با صد ین سرمایه تاسیس کند .او در ابتدا به تولید و عرضه ی ابداعات خود یعنی سرپیچ لامپ دو شاخه ی تبدلی و چراغ قوه ی دوچرخه با مارک ناسیونال پرداخت. ثبت این نام تجاری در سال 1925 صورت گرفت.یکسال پس از جنگ جهانی دوم در پاسخ به نقش تخریبی جنگ موسسه ی PHP را با ریاست خود بنیان گذاشت .درسال 1980 نیز با انگیزه ی تربیت رهبران برای حل مشکلات مردم ژاپن دانشکده ی حکومت و مدیریت ماتسوشیتا را تاسیس کرد.درسال 1932 در سالگرد تاسیس شرکت ضمن برشمردن ماموریت شرکت یک برنامه ی بلند مدت 250 ساله ها که شامل ده برنامه ی 25 ساله که برای ده نسل کاری بود اعلام داشت و مامو.ریت حقیقی شرکت ماتسو شیتا الکتریک را تولید بی انتهای کالا به فراوانی آب آشامیدنی و در اختیار گذاشتن آن برای مردم و به ارزانی آب آشامیدنی دانست.او معتقد بود از این طریق فقر بر چیده میشود. در سال 1961 در 65 سالگی از سمت ریاست شرکت کنار رفت و دامادش جای او را گرفت و او به عنوان رئیس هیئت مدیره به کار ادامه داد.

در سال 1973 بازنشستگی خود را از فعالیتهای شرکت اعلام کرد و فعالیتش را در موسسه ی PHP که با هدف آرامش و بهروزی جامعه ی بشریت برای دستیابی به رفاه مادی و سعادت معنوی تاسیس کرده بود ادامه داد و در سال 1989 از دنیا رفت.

ماتسوشیتا با آنکه خود از تحصیلات رسمی کمی برخوردا بود اما با اتکا به فطرت پاک و قوه ی ادراک(گوهر انسانیت) خود را صیقل داد و به موقعیت انسانی مناسبی رسید.

ابتدا در مورد موقعیت خانوادگی خود توضیح دهید

من آخرین و هشتمین فرزند یک خانواده ی روستایی در سال 1894 نزدیک شهر واکایاما متولد شدم.سه برادرم در اثر بیماری فوت کردند وقتی نه ساله شدم پدرم در جستجوی کار به اوزاکا رفت و پس از مدتی مرا نزد خود خواندمن مدت سه ماه به عنوان کارگر در کارگاه تولید بخاری های ذغالی و سپس شش ماه در دوچرخه سازی مشغول کار بودم که پس از مدتی پدرم از دنیا رفت و مادرم نیز زمانی که 18 ساله بودم ما را تنها گذاشت.

از چه سن و سالی کارکردن را شروع کردید؟

من از نه سالگی شاگردی را شروع کردم ولی در 15 سالگی برای کار در شرکت برق آن را رها کردم.پس از آن هفت سال به عنوان سیم کش به سختی کار کردم و سپس کارگاه کوچک خود را به راه انداختم. چرا پس از هفت سال کار در شرکت برق اوزاکا آن را رها کردید؟

به سه دلیل: -ناخشنودی از زندگی کارمندی

_اندرزی که پدرم به من داده بود مبنی بر اینکه به کار شخصی دست بزن

_یک اختراع(طراحی سرپیچ لامپ)

من می‌خواستم در باره ی کارم هیجان داشته باشم و هر چه را که داشتم در این راه صرف کردم

شرکت خود را با چه سرمایه ای به راه انداختین؟

تجارت را با سرمایه ای حدود صد ین(یک دلار) شروع کردم.بخشی از این مبلغ را شرکت برق اوزاکا به عنوان پایان کار به من پرداخت کرده بود. شناخت استعدادها و توانائی ها در موفقیت آدمی چه تاثیر دارد؟

اگر می‌خواهید فرد موفقی باشید نخست باید توانائی های ذاتی خود را بشناسید، در غیر اینصورت نمیدانید چگونه کاملا از آنها بهره گیرید. برای شناسانی توانایی ها باید در زندگی روزمره به استعداد های خود توجه کنید گاهی یک صدای درونی به شما می گوید چه جهتی را باید برگزینید. با شکست در کسب و کار یا زندگی چگونه باید برخورد کرد؟

ما از راه شکست خوردن به هوشمندی دست می یابیم .شکست یک ذخیره ی ارزشمند از آزموده ها فراهم می آورد. از راه شکست میتوانیم به رشد و پیشرفت دست یابیم.باید هر شکست به عنوان درسی برای آینده به کار آید وقتی فکر میکنیم وجه بد حادثه تنها بدبختی است نمی‌توانید از تجربه ی شکست یک ابزار مثبت بسازید که شما را در آینده کمک کند. اما اگر خود را مسئول شکست هایتان بدانید در اعمالتان دقت می‌کنید و نسبت به تکرار مجدد آن پرهیز می‌کنید.

آقای اگوچی که سال‌ها دستیار ویژه "ماتسوشیتا" بوده که لقب بزرگترین" کار آفرین قرن" را به خود اختصاص داده‌است؛ در طول 3 ساعت از رازهای مدیریت ژاپنی به روش ماتسوشیتا سخن گفت.

مدیریت به روش ماتسوشیتا چگونه است؟

وی در ابتدا با اشاره به این که بسیار خوشحال است که برای اولین بار در کشوری قدم گذاشته که تاریخچه هزار ساله دارد عنوان کرد که بسیاری از شرکت های بزرگ ژاپنی روش ماتسوشیتا را برای مدیریت خود برگزیده اند.

او اضافه کرد که نوع مدیریتی که رئیس سابق او و بنیانگذار این مؤسسه بر آن تاکید داشده است نوع مدیریتی است که برای بالا بردن پول و سرمایه نیست و پول محوری کار نمی کند بلکه اصول تجارت بر مبنای کار انسانی و اصولی را به کار می‌بندد. کاری که فرد به آن عقیده داشته باشد و هدف خاصی را دنبال کند.

از نظر اگوچی، مدیریت صحیح زمانی به تحقق می‌پیوندد که مبنای کار راضی و خوشحال نگه داشتن مردم جامعه و مشتریان باشد نه پول محوری و کسب در آمد بیشتر. به این روش به خاطر راضی بودن مشتری از کالای ارائه شده و راضی بودن کارمندی که در محل در حال کار است کم کم سرمایه نیز ناخود اگاه به شرکت روانه می‌شود.

اگوچی مدیریت به روش ماتسوشیتا را "معجزه" خواند زیرا با این روش یعنی محور قرار دادن نیروی انسانی و اعتقاد و ایمان به رضایت او به جای در آمد زیاد اولیه مدیر می تواند به سرمایه زیاد و رضایت مشتری دست پیدا کند که هدف هر مدیر موفقی است.

وی اشاره کرد که اگر در سازمانی رضایت مشتری وجود نداشته باشد و مدیر تنها در ابتدا به جمع آوری سریع سرمایه فکر کند مدیریت هرگز پیشرقت نمی کند و ارتقا نمی یابد.

وی مثال احتمال ورشکستگی 30 شرکت بزرگ ژاپنی را که به روش پول محوری کار می کردند را برای حضار مطرح کرد و اضافه کرد عدم توجه به رضایت مشتری به چنین عواقبی می رسد.

اصول مدیریت" ماتسوشیتا" به گفته اگوچی؛ علاوه بر رضایت نیروی انسانی، تولید کلاهایی با کیفیت خوب و ارزان است که در تعداد زیاد تولید شوند. این وظیفه شرکتی است که به این روش مدیریتی مشغول به کار است و مطمئناً برای رسیدن به آن تفکر زیادی لازم است.

اولویت دوم در این روش پس از رضایت منابع انسانی این است که مدیر همیشه باید ایده های خاص داشته باشد و با اعتقاد به آنها کار خود را پیش بگیرد و انسان یعنی اشرف مخلوقات را احترام بگذارد و برای رضایت و آرامش او دست به کار شود.

همان کاری که شرکت بزرگ "سونی" برای رسیدن به اهدافش در پیش گرفته و بسیار موفق هم بوده است.

آقای اگوچی با اشاره به کار سختی که هر مدیریتی در پیش روی خود دارد اضافه کرد که مدیران پس از تعامل با نیروهای انسانی باید تصمیمات زیادی اتخاذ کند. این تصمیمات باید به بهترین شکل گرفته شوند و برای این کار ماتسوشیتا روش خاصی را در نظر می گرفته است.

این مدیر بزرگ که نیمی از عمرش را به خدمت به همشهریانش سپری کرده بود در مواجهه با تصمیم گیری های مهم ابتدا خودش هر آنچه که وقت لازم داشت را صرف می کرد تا به نتیجه گیری دست برسد.

سپس با افراد مشورت می‌کرد تا به بهترین راه حل دست پیدا کند. او حتی ممکن بود از تمامی 150 نفر مشاورانی که در محل کارش حضور داشتند در مورد یک مسئله سوال کندتا بتواند به پاسخ صحیح تر دست پیدا کند و در مواقع لزوم راه حل خود را با راه حلهای بهتری که پیشنهاد شده بود تغییر می‌داد.

این نزدیکی مدیر به بیش از 10 هزار کارمندش بود که سبب می شد او بتواند با همه آنها رابطه خوبی داشه باشد و با احترام به انان برای خود و کارش نیز احترام بخرد و مشاوره با کارمندانش را بهترین روش در حل مسائلش می‌دانست.

به همین علت هم بود که افرادی که با ماستوشیتا کار می کردند همگی هنگام صحبت‌های وی چنان تحت تاثیر قرار می‌گرفتند که کارخانه را از آن خود می دانستند و برای بهبودش از هیچ کاری دریغ نمی‌کردند.

اگوچی که تا سن 94 سالگی ماتشوشیتا که زمان مرگ وی بود با او کار می کرد به علل پیشرفت ژاپن در 60 سال اخیر هم اشاره کرد. او ادعا کرد که ژاپن در ابتدا تمامی سرمایه خود را در بین ممردم تقسیم کرد این بود که اختلاف طبقاتی در بین آنها بسیار کم شده و سطح و توان خرید مردم تقریبا مشابه شد.

بعد از چنگ جهانی دوم و شکست ژاپن نیز، صنعت و تکنولوژی از کشورهای دیگر وارد این کشور شد. اما "روح ژاپنی " بین مردم باقی ماند. روح ژاپنی همان چیزی است که ژاپنی‌ها از آن به عنوان روحیه قوی کار؛ کمک و همکاری نام می برند.

حضور تکنولوژی های پیشرفته در این کشور و روحیه خاص مردم سبب شد تا آنها تفکری را که از صدها سال قبل داشتند که "شغل انسان اصاس ترین کارش است" را با خود نگه دارند و با تلاش زیاد به نقطه کنونی برسند.

اگوچی در انتها جدیت، صداقت، مشاوره با کارمندان و فکر کردن به تمامی وجوه کار و ساختن دنیایی بهتر را نهایی ترین اهداف روش مدیریتی ماتسوشیتا نام برد و عنوان کرد که اکثر شرکت‌هایی که مدیریت آمریکایی را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند شکست سنگینی متحمل شده‌اند زیرا سیستم آمریکایی سیستم نتیجه‌گرایی‌است که سبب می‌شود هر مدیری فقط به دوره چند ساله خود و محبوبت و افزایش سرمایه‌اش فکر کند و برای آن برنامه‌ریزی کند که سبب می‌شود در دوره‌های بعد، مدیران بعدی متضرر شوند و کار از هم بپاشد.

همان طور که سیستم مدیریتی قدیم ژاپن که بر اساس ارتقای شغلی بر اساس سن، استخدام مادام‌العمر و تشکیل اتحادیه کارگزی در داخل مراکز کار بود پس از به‌وجود آمدن مشکلات فراوان مالی برای دولت در سال 1980 در نهایت تغییر کرد.

در پایان جلسه و پس از پاسخگویی پروفسور اگوچی به سؤالات حاضران، دکتر حسين انتظامی مدیر مسئول روزنامه همشهری ضمن تشکر از وی، ابراز امیدواری کرد حضور آقای اگوچی بتواند تأثیرات مثبت خود را روی مدیریت این مؤسسه فرهنگی بگذارد و پس از انتقال این مفاهیم به جامعه صنعتی در تولیدات و مدیریت آنها نیز مؤثر باشد.