ارتباط اعتیاد به شبکه های اجتماعی با بیماری های روانی در کاربران

[Mohammad Aref 120450]

براساس بررسی‌های جدید، جوانانی که زمان زیادی از روز را صرف استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌کنند، در معرض ابتلا به اضطراب، افسردگی و بی‌خوابی قرار دارند.

 

 

بیستم ماه می (۳۰ اردبیهشت) پایان هفته‌ی آگاهی از سلامت روان بود؛ کارزاری که توسط یک مرکز خیریه‌ی بریتانیایی به نام سلامت روان اجرا می‌شود. براساس تشخیص‌های پزشکی، نزدیک به یک‌چهارم از بزرگسالان بریتانیایی مبتلا به یکی از اختلالات روانی هستند. این مسئله به‌طور تقریبی سالانه ۴/۵ درصد از مجموع تولید ناخالص داخلی برای اقتصاد هزینه دربردارد. عوامل بسیاری مسبب چنین بیماری‌هایی محسوب می‌شوند؛ اما نتایج پژوهش‌های رو‌به‌رشد نشان می‌دهد که این بیماری‌های روانی در افراد جوان با استفاده‌ی شدید از شبکه‌های اجتماعی مرتبط است.

 

 

براساس مطالعه‌ای از سوی یک مرکز خیریه‌ی بریتانیایی به نام انجمن سلطنتی برای سلامت عمومی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، افراد رده‌ی سنی ۱۴ تا ۲۴ سال معتقدند که فیسبوک، اینستاگرام، اسنپ‌چت و توییتر تاثیرات زیان‌آوری بر سلامتی آن‌ها دارند. به‌طور متوسط، آن‌ها گزارش دادند که این شبکه‌های اجتماعی فضای گسترده‌ای برای ابراز وجود و اجتماع‌سازی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند. اما آن‌ها همچنین گفتند که این پلتفرم‌ها اضطراب و افسردگی را تشدید و آن‌ها را از خواب محروم کرده، در معرض رفتارهای قلدرمآبانه قرار داده و نگرانی درباره‌ی تصویر بدنی و ترس از دست رفتن (فومو) را به آن‌ها القا کرده است. مطالعات آکادمیک نشان داده است که این مشکلات به‌شدت در میان کاربران معمولی شایع است.

 

شان پارکر، نخستین مدیر کل فیسبوک، اعتراف کرده است که این شبکه‌ی اجتماعی با سوءاستفاده از آسیب‌پذیری روانی انسان فعالیت می‌کند. در همین راستا، ۵ مختصص مغز و اعصاب در سال ۲۰۱۴ با انجام آزمایشی به این نتیجه رسیدند که فیسبوک همان قسمت از مغز را که با قمار و سوء مصرف مواد مخدر تحریک می‌شود، برانگیخته می‌کند. با این حال، اثبات این موضوع که وسواس نسبت به لایک‌ها و کامنت‌ها موجب بیماری روانی می‌شود، بدون استفاده از راه‌های دیگر دشوار است. قابل قبول‌ترین تلاشی که در این باره صورت گرفته، مطالعه‌ای است که با بررسی گروهی ۵٬۲۰۸ نفره از آمریکاییان بین سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ انجام شد و نتایج آن نشان داد که افزایش فعالیت در فیسبوک با کاهش سلامت روان مرتبط است.

 

یک راه‌حل ساده برای این مشکل کاهش زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی است. حتی وسواسی‌ترین کاربران نیز باید قادر به انجام این کار باشند. مطالعه‌ی عصب‌پژوهانه‌ی یادشده درمورد فیسبوک نشان داد که توانایی شناختی افراد در جلوگیری از رفتارهای تکانشی در مقایسه با اعتیاد به مواد مخدر یا قمار کمتر آسیب دیده است. همچنین براساس داده‌های به‌دست آمده از مومنت، یک اپلیکیشن ردیاب فعالیت‌ها، مصرف‌کنندگانی که به‌میزان کم از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، می‌توانند احساس رضایت داشته باشند. این برنامه هر هفته از یک میلیون کاربر خود می‌پرسد که باوجود مقدار زمانی که صرف پلتفرم‌های مختلف می‌کنند، احساس خوشحالی دارند یا ناراحتی. بر همین اساس، نزدیک به ۶۳ درصد از کاربران اینستاگرام گزارش می‌دهند که احساس ناخشنودی می‌کنند. این میزان در مقایسه با دیگر شبکه‌های اجتماعی، درصد بالاتری محسوب می‌شود. این کاربران تقریبا به‌طور متوسط روزانه یک ساعت از زمان خود را در این اپلیکیشن سپری می‌کنند؛ در حالی که میزان مصرف ۳۷ درصدی که احساس رضایت داشتند، به‌طور متوسط تنها نزدیک به نیم ساعت به طول می‌انجامد.

 

 

بیشترین نرخ رضایت با ۹۱ درصد متعلق به فیس‌تایم، یک اپلیکیشن تماس ویدئویی متعلق به اپل و ۸۴ درصد متعلق به تماس‌های تلفنی است. به‌نظر می‌رسد گفتگوهای واقعی در مقایسه با استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نقش بسیار پررنگ‌تری در خوشحال کردن افراد داشته باشد.

 

منبع: زومیت

[آذر شفق 36]

بیکاری و فضای مجازی، دو عامل موثر بر اختلالات روانی

احمد حاجبی، مدیرکل دفتر سلامت، روان، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در میان افراد جامعه افسردگی است. طبق آمار حدود ۱۲.۷ درصد ایرانی ها از  اختلال روحی و روانی رنج می برند.

او افزود: در زمینه افسردگی مقایسه‌ای بین کشور‌های مختلف انجام نشده است، زیرا برای انجام این کار باید در بین دو کشور روش و شیوه‌های یکسان به کار گرفته و مطالعه ای در زمان معینی انجام شود تا نتایج کاملاً درستی از این مقایسه به دست آید.

حاجبی بیان کرد: در زمینه اختلالات روحی و روانی و حتی افسردگی مقایسه دو کشور با یکدیگر اصلا منطقی نیست و علت اصلی آن اتخاذ شیوه‌های پژوهشی مختلف در کشور‌های گوناگون است.

بیکاری و فضای مجازی، دو عامل موثر بر اختلالات روانی

مدیرکل دفتر سلامت، روان، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت بیان کرد: وزارت بهداشت اطلاعاتی در زمینه میزان شیوع افسردگی به تفکیک استان‌ها ندارد، اما معتقدم که مشکلات خانوادگی، مسائل اجتماعی و حتی فشار اقتصادی تأثیر زیادی بر  اختلالات روحی و روانی دارد.

او ادامه داد: متاسفانه فضای مجازی ارتباطات خانوادگی را تحت تأثیر خود قرار داده است، به طوری که در مهمانی‌های خانوادگی بیشتر افراد وقت خود را در فضای مجازی سپری می‌کنند.

حاجبی در پایان گفت: بیکاری به عنوان یک ریز فاکتور و عامل خطر، تاثیر زیادی در بروز اختلالات روحی و روانی در جامعه دارد و هنگامی که عوامل خطر را بررسی می‌کنیم، می بینیم که شانس ابتلا به مشکلات روحی و روان در میان افراد فاقد شغل و بیکار بیشتر از سایرین است.

[آذر شفق 36]

بر اساس مطالعات بین افسردگی کاربران جوان اینترنت با مدت زمان روزانه معمول کاربری، ارتباط معناداری وجود دارد.

روانپزشک بیمارستان اعصاب و روان استاد محرری گفت: استفاده از فضای مجازی، علاوه بر جنبه‌های مثبت مانند جنبه‌های آموزش، جنبه‌های منفی نیز دارد.

لیلا رازقیان جهرمی افزود: استفاده بیش از اندازه اینترنت، سبب ایجاد انزوای اجتماعی، تنهایی، دوری از خانواده و در خطر افتادن سلامت روانی می‌شود.

او گفت: افرادی که اعتیادگونه از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، احساسات منفی بیشتری از جمله افسردگی را تجربه می‌کنند.

روانپزشک بیمارستان اعصاب و روان استاد محرری افزود: شبکه‌های مجازی، گزینه‌ای در دسترس برای ایجاد روابط بیشتر هستند، اما هویت‌ها در فضای مجازی غیرواقعی هستند و روابط واقعی را در فضای مجازی تحت شعاع قرار می‌دهند و احساسات نادرست از ارتباط را، در افراد ایجاد می‌کنند.

رازقیان جهرمی با بیان اینکه در مطالعات نشان داده شده که نوجوانان معتاد به اینترنت، دو و نیم برابر دیگران مبتلا به افسردگی می‌شوند و این افراد در معرض نوسانات خُلقی، ضعف در تمرکز، افزایش در بیقراری در رفتارهای پرخاشگرانه احتمالی می‌شوند، به طوری که نمی‌توانند با دیگران به خوبی ارتباط برقرار کنند.

او گفت:کاربران نوجوان، هنگام حضور در شبکه‌های مجازی به صورت ناخودآگاه، خود را با دیگران به غلط مقایسه می‌کنند و همین اتفاقات ساده، سبب می‌شود که فرد دچار افسردگی به شبکه‌های اجتماعی شود.

رازقیان جهرمی بیان کرد: همچنین استفاده بیش از اندازه از شبکه‌های مجازی، ممکن است ضعف اعتماد به نفس، افکار منفی و اضطراب اجتماعی را در نوجوان تشدید کند.

روانپزشک بیمارستان اعصاب و روان استاد محرری تاکید کرد: با توجه به مطالب ذکر شده نیاز است، امروز دقت بیشتری به میزان استفاده از فضای مجازی را داشته باشند، چرا که این موضوع، زنگ خطری است که در طی چند سال گذشته به صدا درآمده و هیچکس بیشتر از خود فرد نمی‌تواند برای نجات خود از خطرات اجتماعی ناشی از استفاده بیش از اندازه از شبکه‌های مجازی به خود کمک کند.