سهم توپ وسهم کره

[Lean 56968]

مرحوم حسنین هیکل که رکورد دار مصاحبه با شخصیت های بزرگ جهانی است او در کتاب دیداری دوباره با تاریخ نقل کرده است که در دهه هفتاد میلادی با دفتر راکفلر سرمایه دار بزرگ امریکا تماس گرفتم و تقاضای مصاحبه کردم. مرا شناختند و راکفلر پشت خط امد و گفت : شما احتمالا مرا با برادرم که معاون رییس جمهور ایالات متحده است، اشتباه گرفته اید؛ وگرنه من که چهره سیاسی نیستم که برای شما جالب باشم.

گفتم که اتفاقا با خود شما می خواستم مصاحبه کنم . وقت تعیین شد. از قاهره به نیویورک رفتم و در ابتدا از من پرسید:

برای چه می خواهی با من مصاحبه کنی؟

به او گفتم: شما اخیرا در جایی گفته ای که اگر خروشچف به مسابقه تسلیحاتی ادامه دهد، شوروی به زانو درمی آید .چون شما یک میلیاردری و چهره سیاسی نیستی و روی حساب و کتاب حرف می زنی، آمدم تا روی این موضوع صحبت کنیم .چه اتفاقی قرار است برای مسکو بیفتد؟

راکفلر مقابل تابلویی که در دفترش بود، رفت و گفت:

من خبر محرمانه ای درباره سرنوشت جنگ سرد ندارم و اگر داشتم هم آن را به زبان نمی آوردم .استدلال من بسیار ساده است:

شما داستان سهم توپ وسهم کره را که شنیده ای؟

( درآن سال برنده نوبل اقتصاد بر روی سهم تسلیحات نظامی و سهم رفاهی در اقتصاد کشورها تحقیق کرده بوده و نسبت بودجه نظامی را به اقتصاد، سهم توپ و بودجه رفاهی را به سهم کره تشبیه کرده بود.)

گفتم: بلی ،

راکفلر ادامه می داد: می دانی که سهم توپ در ایالات متحده یک و نیم درصد و در شوروی ۱۲ درصد است.

اگر جنگ سرد و مسابقه تسلیحاتی ادامه یابد و امریکا سهم توپ را دو برابر کند، شوروی نیز نیاز به همین مقدار دارد که عقب نیفتد و سهم توپ در امریکا ۳ درصد و در شوروی ۲۴ درصد خواهد بود که عملا بودجه صنعتی شوروی را خواهد بلیعید؛ ولی در امریکا اتفاق محسوسی نمی افتد .

حال اگر مسابقه تشدید شود و باز هم امریکا بودجه نظامیش را دو برابر کند، باز هم سهم توپ در امریکا شش درصد می شود و در شوروی به ۴۸ درصد می رسد که عملا دولت مسکو برای اداره امور کشور فلج می شود.

و اگر باز امریکا بودجه نظامیش را دوبرابر کند، سهم توپ در امریکا به ۱۲ درصد، یعنی نرخ امروز شوروی می رسد ، اما اقتصاد شوروی متلاشی خواهد شد.

پس در این مسابقه برنده ما هستیم !!

و تنها ۱۵ سال طول کشید تا این پیش بینی راکفلر به حقیقت بپیوندد!!