شهر کتاب هایان‌وای، بریتانیا

[Mohammad Aref 120454]

تا سال 1961 شهر «هایان‌وای» به‌طور کامل توسط محدوده‌های مصوب در استان «ولز» مشخص نشده بود و به شدت وابسته به بازارهای رو به نزول کشاورزی و صنایع غذایی برای گرداندن اقتصاد شهر بود. در این شرایط «ریچارد بوث» وارث یک ساختمان بزرگ نیمه خراب بود که کار خرید و فروش کتب دست دوم را در آن شروع کرد و این فعالیت به سرعت رونق گرفت، به‌طوری‌که تمام ساختمان به آن تخصیص یافت و هنگامی که ساختمان‌های اطراف نیز جهت گسترش فعالیت به این فضای خرید و فروش کتاب افزوده شدند، رونق این فعالیت صد چندان شد.

 

 

این ایده که شهر پر از کتابفروشی باشد می‌توانست شهر را به یک جاذبه بین‌المللی تبدیل کند که در نوع خود یک کار بدیع محسوب می‌شد. به همین خاطر کتابفروشی و مجموعه اطراف آن به سرعت به بزرگ‌ترین مرکز خرید و فروش کتاب‌های دست دوم در سرتاسر جهان تبدیل شد و ایده خلّاق ایجاد این مجموعه تنها به یک شهروند خلّاق تعلق داشت. در اوایل سال 1970 در این شهر یک کنفرانس بین‌المللی با موضوع کتاب برگزار شد، در آن زمان در شهر 42 کتابفروشی بین‌المللی وجود داشت. این کتابفروشی‌ها تخصص‌های گوناگون را همچون سینما، هنر، تاریخ، علوم نظامی، شعر و ادبیات، کودکان، حقایق آمریکا، فلسفه و اقتصاد پوشش می‌دهند. عموم مردم و بازدیدکنندگانی که برای خرید کتاب و دیدار از جاذبه های تجاری- گردشگری به این شهر سفر می‌کنند، رونق‌بخش فعالیت‌های کوچک و بزرگ اقتصادی در شهر هستند.

 

سرمایه‌گذاری شخصی «ریچارد بوث» در شهر «هایان وای» با استخدام 26 کارشناس و حدود 220 کارمند در قسمت‌های مختلف، اقتصاد پویا و پایداری را برای شهر به ارمغان آورده است که هیچ فعالیتی از قبیل کشاورزی ارگانیک، صنایع کارخانه‌ای و یا سوپر‌مارکت‌های زنجیره‌ای نمی‌توانست برای شهر ایجاد کند. «هایان‌وای» در حال حاضر 15 مسافرخانه بزرگ، 4 هتل پنج ستاره و تعداد بسیار زیادی میهمان‌خانه را در خود جای داده‌است.

 

علاوه بر این در حومه شهر نیز تعداد بسیار زیادی اماکن اقامتی و تفریحی مختلف وجود دارد. طی سالیان اخیر یک افزایش قابل ملاحظه در تعداد کافه‌ها و رستوران‌ها دیده می‌شود، به‌طوری‌که در 4 سال گذشته به‌طور متوسط سالانه 12 مورد به تعداد آنها افزوده شده و 10 مغازه عتیقه‌فروشی نیز طی همین سال‌ها افتتاح شده است. هر ساله بیش از صد هزار بازدید‌کننده در دوره جشنواره ادبیات و کتاب در ماه می از این شهر بازدید می‌کنند. مدیریت شهری «هایان‌وای» با اجرای برنامه‌های متنوع جانبی از این پدیده کمال استفاده را می برد و تجربه تلخ رکود اقتصادی شهر که مربوط به قبل از به‌راه‌افتادن جشنواره‌های کتاب می‌باشد را جبران می‌کند.

 

«ریچارد بوث» با ایده خلّاق خود کمک کرد که یک شهر ناشناخته و متروک به شهری جهانی تبدیل شود و مرکز خرید و فروش جهانی کتاب را در آنجا پایه‌گذاری نمود، او با این کار معنای باززنده‌سازی خلّاق را احیا نمود. پس از اجرای موفقیت‌آمیز این طرح در شهر «هایان وای»، «مونتولیو» در جنوب فرانسه، «برد وورت» در هلند، «ردو» در بلژیک، «بشول» در بریتانی، «پیرداکلاگ» در سوییس، «استیل واتر» در آمریکا، «جیولند» در نروژ، «کمپانگ بوکو» در مالزی و «میاگاوا» در ژاپن نیز به جرگه شهر‌های کتاب پیوستند.

 

منبع: پژوهشکده شهرسازی و معماری سپیدار