گفته های بزرگان معماری

[Tamana73 28832]

نادر خلیلی

نادر خلیلی, نامی آشنا است.یعنی آنها که با معماری سر و کاری داشته‌اند او را خوب می شناسند؛ شخصیتی درویش مسلك كه ترجیح می‌دهد به جای وارد شدن در رقابت‌های رایج (بخوانید دنیای بازی‌های كودكانه بازار معماری)، در تلاش منفرد خود برای تجلی بخشیدن به ایده‌هایش به سر ببرد

خلیلی ۲۷ سال است كه با معماری خاك و خشت ایران درگیر بوده، به جرات می‌توان گفت كه در معرفی این نوع از معماری، مهمترین نقش را داشته است.اخیرا بیشتر خبرگزاری‌ها و نشریات مطرح درباره خلیلی و نظرات او حرف می‌زدند؛ او برنده یكی از پرافتخارترین جایزه‌های معماری جهان و پر‌افتخارترین جایزه معماری در جهان اسلام، جایزه معماری آقاخان است

لیلی در بیش از ۲۰ سال حضور مداوم خود در ایالات متحده، در بنیادها و مؤسسات مختلف همواره دغدغه معماری خاك را داشته و در یك كلام عشق خود را به عظمت بازگشت به عناصر دیرآشنای فرهنگ شرقی - ایرانی به اثبات رسانیده است؛ او هم شرق و هم غرب را خوب می‌شناسد

ضور خلیلی در ایران را می‌توان دوران آموختن از آموزه‌های معماری بومی ایران دانست؛ آنچه كه موجبات تعهد همیشگی‌اش به عناصر اربعه (آب، باد، خاك، آتش) به عنوان اصول لایتغیر معماری مخصوص او بوده و به دنیای معماری ارائه شده است. طبع لطیف خلیلی (به شهادت ترجمه و تفسیرهایش از اشعار حضرت مولانا) در تلفیق با نوع نگاه او به معماری، او را مبدع سنتی نو در كرده‌است كه هر چند به ظاهر با تجلیات فن‌آورانه عصر حاضر سنخیت ندارد، ولی در معنا، ترجمان روزآمد جستاری است كه او به عنوان راه حلی فرهنگی‌- ساختاری برای عرصه‌هایی خاص از ساخت‌و‌ساز ارائه می دهد

(۹ بهمن ۱۳۸۲ در روزنامه همشهری به چاپ رسید) بعد از فاجعه بم با ناگفگتگویی با خلیلی انجام شد و مطلب با عنوان ! به چاپ رسید، آنچنان به كار او امید بسته بودم كه گمان داشتیم هرچند بسیاری را در بم از دست دادیم و آثاری درخور از معماری ایران را نیز هم، ولی روند بازسازی آن، حد اقل در قسمتی بار دیگر شور و نشاط ایرانی بودن را در میثاقی نو زنده خواهد كرد

یشنهاد جالب خلیلی در روزنامه ایندیپندنت: نه تنها از جانب مسئولین وقت در یك ساله اخیر جدی گرفته نشد، بلكه پی‌گیری‌های صادقانه و نامه‌های او نیز به سازمان‌های ذی‌ربط بی‌جواب ماند

ویی مسئولین ترجیح دادند شانس حضور از یك ایرانی را كه به صرف خدمت به یك ایرانی دیگر بدون هیچ چشمداشتی حاضر به حضور و همكاری بود از او بگیرند و كلاف سردرگمی را كه هم اكنون هر روز شاهد افزایش گره های آن هستیم به وجود آورند. لابد روش خلیلی برای مردم هند و آفریقا و آمریكای جنوبی و هر جای دیگر این جهان خوب باشد و آنچنان كه یكی از معاونین (از ایشان نام نبرم بهتر است!) محترم مركز تحقیقات ساختمان و مسكن در نامه ای به رد روش می‌پردازد، نیست! نكته در این است كه هیئت داوران یكی از معتبر ترین جوایز معماری جهان و بالاترین جایزه برای فعالیت های معماری موثر در جهان اسلام با نویسنده آن نامه رسمی (دوست معاونمان را می‌گویم) هم عقیده نبوده اند و نادر خلیلی و سیستم او را نه ابتدایی بلكه درخور دریافت جایزه دانستند

به راستی بسیار ساده است! همه چیز تقریباً در محل تأمین می‌شود و نیروی متخصص هم لازم نیست؛ مصالح خاك است و كیسه شن و سیم خاردار. كیسه‌هایی كه طویل‌تر از كیسه‌های معمولی (مثلاً كیسه برنج قبل از بریده شدن) هستند با خاك پر می‌شوند، البته سیم‌های خاردار در بین این نوارهای فتیله‌ای كیسه شن، نقش اتصالات را بر عهده دارند و نیروهای كششی و جانبی را خنثی می‌كنند

مصاحبه های اخیر او با خبر گزاری ها و روزنامه های معتبر دنیا و بیانیه اش در مورد بم در سایت رسمی موسسه كل‌ارث در دسترس علاقه‌مندان است

پی نوشت :روندی كه در كشور ما وجود دارد این است كه تا وقتی كار اشخاص ابتدا در جامعه جهانی شناخته می‌شود و بعد این كار به كشور وارد می‌شود، در غیر اینصورت تقریبا غیر ممكن است كه با وضعیتی كه در كشور در آن قرار داریم غیر ممكن است كه در داخل مورد توجه قرار بگیرد؛ در حقیقت و متأسفانه خارجی ها هستند كه باید به ایرانی ها بگویند كه كاری خوب است تا ما بپذیریم و از آن استفاده كنیم

به امید اینکه خود ارزش های خود را بشناسیم

[Tamana73 28832]

آلوار آلتو

" يكي از مشكلات مهم معماري شكل دادن به محصولات ساختماني با ابعاد انساني است "

[Tamana73 28832]

فيليپ جانسون :

" معماري ، هنر چگونه صرف كردن فضا ست "

[Tamana73 28832]

پابلو پيكاسو :

" اجبار خود براي بكاربردن وسايل محدودكننده مجموعه اي از موانع است كه رها كننده خلاقيت است ، كه تو را مجبور به پيشترفتي مي كند كه هرگز از قبل نمي تواني تصور كني "

[Tamana73 28832]

فارابی فیلسوف بزرگ ایرانی می گوید :

 

معماری مبتنی بر علم الحیل است و حیل ، مهارت ، هنر و فنی است که با کار استادانه و هنرمندانه در اشکال هندسی نشان داده می شود . هندسه مبنای معماری بود و معمار بسیار ماهر و استاد را مهندس می گفتند

[Tamana73 28832]

لوکوربوزيه :

 

معماري بازي استادانه با حجمها در زير نور است .

[Tamana73 28832]

ماريو بوتا :

 

معماري چيزي جز ساختن زمين نيست.

[Tamana73 28832]

گوته :

 

معماري موسيقي تجسد يافته است.

[Tamana73 28832]

آدولف لوس :

 

معماري چيزي نيست جز يادمانها و مقبره ها و از طريق آنهاست که ما تاريخ و فرهنگمان را به ياد مي آوريم.

[Tamana73 28832]

بالکريشنا دشي ( معمار هندي معاصر) :

 

معماري پديده اي منفرد نيست . هنر نقشي مهم در طبيعت دارد . انديشه ناب بيان شدني نيست اما سکونتگاههاي انسان بيانگر سکونت او در جهان هستند ، پس منشا اثر معماري تنها انديشه ناب نيست و راز معماري کردن نيز تنها کالبد بخشيدن به باورها نيست. برپاکردن ديوار و ساختن طاق براي تعريف مکان براي کار و سکونت و عبادت ، و ديگر امور زندگي ، نيازمند شناخت اصولي است که از راه آنها انديشه ناب کالبد مي يابد و بدين سان بيان مي شود.

[Tamana73 28832]

نادر اردلان :

 

هميشه تلاش و مبارزه اي براي رسيدن از تاريکي و سنگيني به سبکي و نور وجود داشته است و معماري شايد نوعي پاسخ به اين تلاش باشد يعني از ماده اي بي جان چيزي را بسازيم که از آن نداي آسماني برآيد.

[Tamana73 28832]

سيد هادي ميرميران :

 

معماري فقط فضاست . حجم هم فضاست . حجم را اگر از بيرون نگاه کنيم يک نوع فضا مي شود . ما معماري را با حجم مي بينيم و با فضا درک مي کنيم .

[Tamana73 28832]

محمدرضا قانعي :

 

هنرمعماري چيزي است فراتر از عملکرد ، سازه و حتي مصالح ساختماني پديد آورنده فرم و فضا . « معماري » در واقع ، تغيير شکل فضا به شکا هنرمندانه است. وقتي مي گوييم هنرمندانه سه مفهوم « ابداع » « سنخيت » و « کمال » را در نظر داريم.

[Tamana73 28832]

پيتر آيزنمن مي گويد:

 

«کاري که معماران براي مردم انجام مي دهند چيزي است جز فکرکردن به عملکرد صرف که ما مي دانيم بايد انجام دهيم. چيزي بيش از حل مساله سرپناه و ساخت يک مکان .همه ما اين کارها را انجام مي دهيم ولي کار ديگري هم مي کنيم و آنچه که کاري را به يک اثر بزرگ و تاريخي تبديل مي کند همان چيز ديگر است. و اين مشکل ترين مساله دنياست. چون اگر از معماران بپرسيد چه چيزي کار را به يک اثر معماري تبديل مي کند خيلي ها نمي توانند به آن پاسخ دهند. »

[Tamana73 28832]

فيليپ جانسون :

 

« بعضي در جستجوي مفهوم معماري اند. چه مفهومي ؟ معماري تنها ايجاد انواع جديد فضاهاست.»

[Tamana73 28832]

جفري كيپ نس:

" اصل ضد تاريخ :

دوران معماري آن هنگام پايان مي پذيرد كه سبك ، بر اهميت انسان تاكيد ورزد .

دوراني جديد آغاز مي گردد آن دم كه سبك ، تاكيد بر " اهميت انسان " را موجب مي گردد ."

[Tamana73 28832]

پیتر آیزنمن : چارلز جنکز ظرفیت خاصی برای پیشگویی آنچه در معماری اتفاق خواهد افتاد دارد.او با معماری بعد از مدرن به دنبال گذشته بود ولی با کتاب معماری پرش کیهانی خود برای اولین بار رو به آینده دارد.

 

پیتر آیزنمن : حقایق علمی بهانه ای برای معماری هستند نه توجیهی برای آن.

 

آلبرتو پرز گومس :حتی دیدگاه ریاضیدانی چون مندلبروت از معماری همانند دیدگاه پرنس چارلز تقلیدی کهنه است.

 

میس ونده رو : هیچ کس نمیتواند هر صبح دوشنبه یک سبک معماری جدید اختیار کند.

 

میس ونده رو : ترجیح میدهم خوب باشم تا جالب توجه.

 

هوشنگ سیحون : کلام آخر من ایران است.

 

لوکوربوزیه : چشمهایی که نمی بینند زیبایی نوین عصر حاضر را.

 

لوکوربوزیه : من ترسیم­کردن را به حرف­زدن ترجیح می­دهم، زیرا ترسیم­کردن سریع­تر است و مجال کمتری برای دروغ­گفتن باقی می­گذارد.

 

پاول جاناک : رفتار معماران مدرن بر محور مصالح است و می خواهند کار خود را بر اساس ساختار و مصالح قرار دهند برای اینکه نمایش ساختار و مصالح تشکیل دهنده یک یک اصول خلاصه شده است.

 

بهرام شیردل :معماران هم مثل اهل حرفه های دیگر در یک مقطع زمانی پی می برند که شرایط جهان دارد تغییر می کند و کار حرفه ای آنها وقتی ارزش دارد که در این شرایط جدید بتواند نقشی ایفا کند.

 

ژان نوول :معمارانی که حرف بیشتری برای گفتن دارند معمارانی هستند که واقعا میسازند.

 

پاتریک ناتگنز : معماری علاوه بر زیبایی با کارایی نیز سر و کار دارد یعنی علاوه بر بیان شخصی با تامین نیاز دیگران نیز درگیر است.

 

[Tamana73 28832]

بن فارمر : معماری هنری است که نمی تواند از بافت پیرامون طبیعی و مصنوع جدا باشد.اگر قرار است مفاهیم معماری را درک کنیم تبحر فنی نیازیست اساسی. معماری خوب نیزمند کارفرمای خوب است.

 

هنری لنارد/سوزان کروهست لنارد :فضاهای شهری نیازمند بیان هنری اند.خاطره های ما با مکانهای با هویتی که در آن تجربه های ارزشمند رخ میدهد گره خورده است.فضای شهری در واقع قلب شهر و منشاء زندکی روزمره است.

 

جرج آنزورنا : معمار واقعی معماریست برای همه و از جمله فقرا.

 

باری.بی.گرین بی :از نظر تاریخی معماری عینی ترین و ماندگارترین نتیجهء آرزوی انسان برای یافتن معنا در این دنیای خاکی بوده است.

 

جی اپیلتون :رابطه یک بنا با محیط پیرامونش معیار مهمیست که با توجه به آن میتوان شایستگی هنری بنا را ارزیابی کرد.

 

 

 

دیتریچ کاربرچت : وقتی میگوییم شهری زیباست منظور آن زیبایی است که ما از خیابانها و میدانها _یعنی از فضای عمومی_درک میکنیم .بنابراین برای «زیبا» کردن یک شهر باید به اینگونه فضاهای عمومی پرداخت.

 

استیون گروک :آثار «آلتو» دل مشغولی او را به مکان و راهها نشان میدهد.یعنی عینیت بخشیدن به تجربه ای از حرکت در مکانی از پیش ساخته.

 

چارلز جنکز :معماری ارگانیک این معماری بر پایه اندیشه نزدیکی بین معماری و محیط زیست شکل گرفته است. این معماری نوعی فناوری الهام گرفته از طبیعت است که الگوهای طبیعی عیناً در آن تکرار می‎شود.

 

فرانک لوید رایت : معمار بایستی یک پیامبر باشد ... یک پیامبر به مفهوم واقعی کلمه ... اگر او قادر نباشد حداقل ده سال جلوتر را ببیند، نمی­توان او را یک معمار نامید.

 

لویی کان : پروژه؛ یعنی شالوده دادن به یک فرم، درون یک نظم.

 

فرانک گری : هندسه شالوده و مبنای ادراک معماری است. من از طریق هندسه به اثر خود دست می­یابم. در شناخت جهان معماری، زبان هندسه مانند زبان سازه اهمیت دارد. هر دوی آنها در کنار خواص مصالح و عالم طبیعت، برای من سرچشمه­های زاینده و مهم الهام هستند.

 

تادائو آندو : خلاقیت حقیقی کل زندگی را شامل می­گردد و به وسیله ابزارهایی از شهود بیان می­شود که فراسوی منطق و آن چیزی است که زبان­های دیگر قادر به ابراز آن هستند.

[Tamana73 28832]

ماريو بوتا :

مصالح دنیای خاص خود را دارند. با چگونگی قرار دادن آنها در كنار یكدیگر و نیز علائمی كه از طریق بافت و رنگ آنها بدست می‎آید، زبانی حاصل می‎شود كه می‎تواند مكمل اندیشه و راهگشای معماری باشد.

 

رابرت ونتوري :

پیچیدگی به تنهایی كاربرد ندارد؛ در كنار آن باید نوعی تنوع بنام تضاد قرار گیرد تا اثری درخشان خلق شود. البته پیچیدگی و تضاد به معنای اغتشاش و هرج‎ و مرج نیست، بلكه این دو عوامل تشكیل‎دهنده غنای فضایی اثر هستند.

 

رنزو پيانو :

مایه تأسف است كه آدم به عنوان معمار ابزار و امكانات جدیدی در دسترس داشته باشد، اما نخواهد از آنها استفاده كند.

 

مايكل گريوز :

ترسیم دست‌آزاد یك امر مقدماتی از یك فرایند فكری معمارانه و تا اندازه‌ای یك شگرد یادآورنده می‌باشد. ترسیم دست‌آزاد، به عنوان یكی‌ از بخش‌های بنیادی درك معماری، دارای سرشتی فرضی یا ذهنی است و لذا در دل فرایند خلاقه حضور دارد.

 

ريچارد مه‌ير :

اثر معماری مثل فرزند يك معمار است كه معمار تمام آموخته‌ها و تجربه‌های خود را در اختیار آن قرار می‌دهد. وقتی كه اثر معماری ساخته شد، دیگر زندگی خاص خودش را دارد و معمار هم آرزو می‌كند كه زندگی خوبی داشته باشد.

 

دانيل ليبسكيند :

اصلاح و بهبود معماری خیابان یك‌طرفه نیست؛ ساختن بهتر آن مستلزم اصلاح و بهبود معنوی خود معمار هم است.

 

پل آندرو :

اخلاق معماری حکم می‌کند که معمار در خدمت بنایی باشد که می‌سازد.

 

استیون هال :

معماری بادوام‌‌ترین و نامیراترین بیان از فرهنگ است و همانند دقیقه، ساعت، سال و هزاره، شاخصی برای زمان می‌باشد.

 

سید هادی میرمیران :

معماری رد زمان است برفضا.

[Tamana73 28832]

رابرت ونتوري:خانه ماشين نيست خانه خانه است.

 

رابرت ونتوري:هر فضا بايد نماد و تداعي كننده جايي باشد(كتاب:از لاس وگاس ياد بگيريم)

فرنس چالز:تعادل زيست محيط را بهم ميزنيم با استفاده مفرط از تكنولوزي

فرنس چالز:هر جايي اتفاق سياسي انقلابي بوجودمي ايد تا معماريش بوجود نيامده متفكرين زياد متوجه ظهور نظام ديگري نميشوند