جستجو در تالارهای گفتگو

((پل )) يك واژه فارسي است و بيش از هزار سال پيش فردوسي آن را درست به مفهوم امروزي درشاهنامه به كاربرده است .((يكي رود بد پهن درشوشتر / كه ماهي نكردي برو بر گذر / پزانوس گفتا اگر هندسي (يعني اگر ادعاي مهندسي داري ) /پلي ساز اين را چنان چون رسي / كه ما باز گرديم و اين پل به جاي / بماند به دانايي رهنماي)) پل يك ساختار مهندسي است كه دونقطۀ بريده شده در طبيعت رابه هم متصل مي كند و امكان عبور از يك سو به سوي ديگر رافراهم مي كند اين دونقطه مي تواند در طرفين يك رودخانه يا آبراه يا دو سوي يك درۀ تنگ باشد كه عبور از آن بدون وجود پل مقدور نيست . امروز درشهرهاي بزرگ مانند تهران بزرگراه ها جاي ابراه ها را گرفته اند وبايد با احتياط از آنها عبور كرد نمونۀ پل آبراهي يا رودخانه اي را دراصفهان و اهواز مي بينيم و نمونه دره اي آن را درتنگ ملاوي با ورسك درراه فيروزكوه البته پل ورسك يك سازه صنعتي است كه به طرز ماهرانه اي توسط آلمانها دردوران پهلوي اول ساخته شده و به دليل زيبايي و جذابيتش تصوير آن مدتها زينت بخش اسكناس هاي ايران بود . زيباترين پلها درمقياس بين المللي را درايران اجداد ما بادست خالي از چند هزارسال پيش به اين سو ساخته اند و زشت ترين آنها را شهرداري تهران به صورت پلهاي عابر پياده و سواره آن هم در پايان قرن بيستم و صبحگاه هزارۀ سوم ساخته است . اگر ترديد داريد اول سري به اصفهان و پلهاي سي وسه پل و خواجو بزنيد و سپس به تهران برگرديد و از ميدانهاي مخبرالدوله و انقلاب و سازه هاي نتراشيده و نخراشيدۀ بزرگراه ها بازديد كنيد نمونه هاي نخستين حاصل تعامل انديشه و ذوق و هنر و همكاري انسان و طبيعت است كه امروز به آن ((معماري پايدار)) مي گويند . ونمونه دوم حاصل تصميمات كارشناسي نشدۀ عده اي ناهنرمند ، جامعه نشناس و بي خبر از نيازهاي انساني و محصول كارگاه هاي آهنكاري و بتن سازي است . ساختار پل گونه هاي بي شماري دارد كه شناخته شده ترين آنها عبارت اند از پلهاي تيري ، پلهاي طره اي (پيشاويز= يك طرف كنسل ) . كابلي و پلهاي خرپايي كه چند نمونه از آنها به ساده ترين شكل دراينجا نشان داده شده اند . پل مي تواند ثابت و هميشگي يا متحرك و موقتي باشد قديمي ترين پلهاي موقتي را درجنگهاي ايران و يونان سراغ داريم كه ازمهاركردن كشتيها و قرار دان آنها كناريكديگر و گذاشتن الوار روي لبه آنها راه براي عبور سربازان و ادوات جنگي به وجود مي آمد و پس از رفع نياز برچيده مي شد تازه ترين نمونه اين پلها به صورت صنعتي درزمان جنگ تحميلي درفاووباتلاقهاي شلمچه ساخته و به كار گرفته شد . اقتصاد پل فهم اقتصادي درساختن يا نساختن پل مقدم بردانش مهندسي و ذوق معماري است .بادي دانست كه آيا ساختن پل درمقايسه با امكانات ديگري كه اتصال ميان دونقطه را فراهم مي كند به لحاظ اقتصادي به صرفه است يا نه آيامثلاًَ دريك موضع آبراهي ساختن پل بهتر است يا عبور انسان و كالا توسط قايق يا كشتي هزينۀ مستقيم و غيرمستقيم ساختن يك پل ونگهداري آن چقدراست و آيا انجام اين هزينه از عهدۀشخص يا نهاد سازنده و استفاده كننده برمي آيد ؟ نوع و هدف استفاده ازپل رابطه مستقيمي براقتصاد آن دارد . به عبارت ديگر (( كارايي سازه )) و (( اقتصاد بودن )) يا كارايي اقتصادي در پل سازي دو ضابطه عمده وتعيين كننده بوده و هستند پل ممكن است براي گذر عابر پياده ساخته شود . دراين صورت بخشي از هزينه هاي اقتصادي آن با معيارهاي اجتماعي ، راحتي و ايمني مستهلك مي شود . ممكن است پل براي عبور لولۀنفت و گاز يا ترن يا خطوط ديگر انرژي يا آب يا تركيبي از آنها ساخته شود كه توجيه اقتصادي آنها با استفاده ازروشهاي اقتصاد سنجي و مطالعات توجيهي ميسر است . مهندسي پل درهر پل چهار نيروي عمده درتعامل باهم فعال اند كه عبارت اند ازنيروي كششي ، نيروي فشاري ، نيروي خمشي ونيروي برشي ، تعيين ابعاد اين نيروها و ترجمه آنها به ابعاد قطعات و اتصالات پل ، درارتباط با ظرفيت و عملكرد پل كارمهندسان است . اگر محاسبات مهندسي به صورت دقيق انجام شود موجب صرفه جويي بسيار خواهد شد .طرح ابعاد و اجزاي بيش از حد لازم هم وزن پل را افزايش مي دهد وهم هزينه آن را بالا مي برد عكس اين موضوع نيز باعث آسيب ديدن پل با فشار يا كشش زيادتر مي شود .