جستجو در تالارهای گفتگو

با افزایش تراکم در عرصه‌های محدود و در نواحی پر‌تراکم شهری بر تعداد طبقات زیر‌زمینی و عمق گودبرداری افزوده گشته است. گسترش روز افزون شهرها و نیاز به فضاهای کار و سکونت از یک طرف و افزایش شدید قیمت زمین در شهرها و ضرورت استفاده حداکثری از زمین از سوی دیگر باعث گشته که احداث ساختمان‌های مرتفع اداری، تجاری و مسکونی با طبقات متعدد در زیر‌زمین گسترش چشمگیری یابند. از این رو با افزایش عمق گودبرداری، خطرات ناپایداری و گسیختگی دیواره‌های گودبرداری به شدت افزایش می‌یابد. پياده‌سازي سازه نگهبان براي پايدارسازي گودهاي عميق به چند شيوه امکان پذیر است. روشهاي نیلینگ، انکراژ، دوخت به پشت، ديواره ديافراگمي، شمع، ریزشمع، سپرکوبي و اجراي خرپا ازجمله‌ی اين روش‌ها هستند. هرکدام از اين روش‌ها مزايا و معايبي دارند که با توجه به ارزيابي‌هاي فني، اقتصادي، و امکانات در دسترس، روش يا روش‌هايي انتخاب و پياده سازي مي‌شود. نیلینگ- میخ‌کوبی (Nailing) و استفاده از انکراژ- زمین‌مهارها (Ground anchors) ایمن‌ترین روش‌های حفاظت از گود در مقایسه با سایر روش‌های تثبیت و پایدارسازی ترانشه‌های خاکی می‌باشند. این امر ناشی از خاکبرداری مرحله به مرحله و تثبیت هر مرحله از گود با استفاده از ردیف میخ‌های مربوط به آن مرحله و سپس انجام عملیات خاکبرداری مرحله‌ی بعدی می‌باشد. بنابراین تا تراز ماقبل هر رقوم ارتفاعی از گودبرداری، عمل پایدارسازی گود به طور کامل انجام شده است. عدم پرت فضا و نیز عدم ایجاد مزاحمت در سایر عملیات ساختمانی از مزایای دیگر این روش‌ها در مقایسه با با روش‌هایی نظیر خاک مسلح می‌باشد. نیلینگ و انکراژ و ترکيب آنها باتوجه به کارايي خوب، قابليت اجراي بالا در شرايط مختلف و هزينه اجرايي نسبتاً پايين، نسبت به ساير روش‌هاي سازه نگهبان گودهاي عميق، در سطح دنيا رواج بيشتري دارند. در روش‌هاي نیلینگ و انکراژ، ابتدا چال‌هايي در ديواره گود حفر شده و سپس ميلگردهاي فولادي و يا کابل‌هايي با قطرهاي مختلف درون چال کار گذاشته مي‌شود و تمام چال در روش نیلینگ و قسمتي از آن در روش انکراژ با دوغاب پر مي‌شود. در آخر مي‌توان در روش انکراژ ميلگردها و يا کابل‌ها را درصورت نياز پيش تنيده کرد. از روش‌هاي نیلینگ و انکراژ ميتوان براي پايدارسازي‌هاي موقت و دائم استفاده کرد. پایدارسازی گود به روش نیلینگ و انکراژ و حفاری همراه با کیسینگ‌گذاری، بیمارستان امام خمینی، تهران پایدارسازی گود به روش نیلینگ، اقدسیه، تهران میخ‌کوبی (نیلینگ) براي اولين بار مهندسين استراليايي از روش نیلینگ براي پايدارسازي شيرواني‌هاي سنگي در تونل استفاده کردند. آن‌ها در اوايل دهه‌ي 1960 براي پايدارسازي جداره‌هاي تونل، شبکه‌اي از سوراخ‌ها را در طاق و ديوارهاي سنگي تونل حفاري کرده، در داخل آن ميلگردهاي فولادي قرار داده و قسمت انتهايي آن را با شبکه‌ي مش‌بندي در محيط تونل گيردار کردند. سپس با دوغاب‌ريزي در سوراخ‌هاي حفر شده و بتن‌پاشي به جداره‌ي تونل، موفق به پايداري ايمن جداره‌هاي داخلي تونل شدند. اين روش بعدها توسط مهندسين آلماني و فرانسوي براي پايدارسازي در شيرواني‌هاي خاکي مورد استفاده قرار گرفت. به عبارت ديگر مهندسين آلماني و فرانسوي، روش استراليايي نیلینگ در سنگ را براي شيب‌ها و ديوارهاي خاکي به کار بستند. آن‌ها استفاده از تکنولوژي نیلینگ در تونل را به پايدار نمودن شيب‌ها و ديوارهاي خاکي گودبرداري شده و کوله‌ي پل‌ها تعميم دادند. پس از آن استفاده از نیلینگ به طور گسترده در طرح‌هاي مختلف عمراني نظير تثبيت ترانشه‌هاي خط آهن و بزرگراه‌ها، ساخت سازه‌هاي نگهبان گودبرداري شده در مناطق شهري جهت احداث ساختمان‌هاي بلندمرتبه که شامل چندين طبقه در داخل زمين هستند و تثبيت شيب‌هاي زمين در برابر لغزش‌هاي احتمالي به کار بسته شد. اساس استفاده از روش نیلینگ بر مبنای مسلح کردن و مقاوم نمودن خاک با استفاده از دوختن توده‌‌ی خاک توسط مهارهای کششی فولادی Nail با فواصل نزدیک به یکدیگر می‌باشد. بکارگیری این روش دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد. - افزایش مقاومت برشی توده‌ی خاک - محدود نمودن و تحت کنترل درآوردن تغییر مکان‌های خاک در اثر افزایش مقاومت برشی در سطح لغزش به دلیل افزایش نیروی قائم - کاهش نیروی لغزش در سطح گسیختگی و لغزش شایان ذکر است که کلیه سطوح ترانشه‌های حفاری شده که توسط نیلینگ بایستی مسلح شوند، ابتدا با استفاده از شبکه‌ی مش و شاتکریت حفاظت شده و سپس سیستم نیلینگ روی آن‌ها اجرا می‌شود. رویه‌ی شاتکریت‌شده روی ترانشه‌های حفاری‌شده، نقش سازه‌ای نداشته بلکه بیشتر جهت اطمینان برای پایداری موقت خاک بین مهارها استفاده می‌گردد. اجزای نیلینگ کاربرد نیلینگ در پروژه‌های عمرانی - پایداری ترانشه‌ها در احداث بزرگراه‌ها و راه آهن‌ها - پایداری جداره‌ی تونل‌ها و سازه‌های زیرزمینی - پایدارسازی و حفاظت گود در سازه‌های مناطق شهری (ساختمان‌های مجاور گود) و ایستگاه‌های زیرزمینی مترو - پایدارسازی کوله‌های مجاور پل‌ها در زمین‌های سست و ریزشی مراحل اجرای نیلینگ مراحل مختلف اجرای عملیات نیلینگ پس از تجهیز کارگاه و تهیه‌ی سیمان شامل قسمت‌های زیر می‌باشد. این مراحل در شکل زیر نشان داده شده‌‌اند. مراحل اجرای نیلینگ 1- خاکبرداری: با عمق 1 الی 2 متر با توجه به توانایی خاک در پایدار ماندن بدون مهار برای مدت زمان 24 تا 48 ساعت. پهنای خاکبرداری باید به حدی باشد که براحتی بتوان تجهیزات لازم جهت حفاری را نصب نمود. 2- حفاری سوراخ‌ها جهت قرارگیری میخ : سوراخ‌ها باید به طول، قطر، جهت و فواصل معینی بر اساس مراحل تعیین شده ایجاد گردند. 3 - نصب میخ‌ها و اجرای دوغاب ریزی: میخ‌ها در سوراخ‌های حفر‌شده جای می‌گیرند. میخ‌ها به طور رایج‌ تو‌پر می‌باشند، اگرچه میخ‌های توخالی فولادی نیز اجرا می‌گردند. برای آنکه میخ‌ها به خوبی توسط دوغاب‌ احاطه شوند قطعاتی جهت نگهداری فواصل بین میخ‌ها و دیواره داخلی سوراخ‌ها بر روی میخ‌ها تعبیه می‌گردد. لوله‌های تزریق (Tremie) نیز در همین زمان به داخل سوراخ‌ها هدایت می‌شوند. سپس سوراخ‌ها توسط لوله‌های تزریق با ملات پر می‌گردد. دوغاب‌ریزی توسط فشار جاذبه و یا با فشار اندکی اجرا می‌گردد. خاکبرداری در بخش‌های میانی در مجاورت مکان‌هایی که میخ‌گذاری‌شده اجرا می‌گردند. نوارهای زهکشی لوله شده در پاشنه خاکبرداری اولیه برای نصب در مرحله بعد باقی می‌ماند. 4- اجرای پوسته موقت (Shotcrete facing): پوسته موقت برای ایجاد تکیه‌گاه و مهار سطح خاکبرداری قبل از مراحل بعدی حفاری اجرا می‌گردد. رایج‌ترین دیواره موقتی که اجرا می‌شود شامل یک لایه مسلح‌کننده سبک به همراه لایه شاتکریت می‌باشد. 5- احداث تراز‌های بعدی خاکبرداری: گام‌های اول تا چهارم برای پایداری خاکریز اجرا می‌شود. در هر مرحله از خاکبرداری نـوارهای عمودی زهکشی تا پایین خاکریز ادامه پیدا می‌کنند. پانل جدیدی از WWM متعاقباً برای یک لایه هم‌پوشانی کامل اجرا می‌گردد. در انتهای خاکبرداری نوارهای زهکشی در پاشنه خاکریز جمع می‌شوند و پاشنه زهکش دیواره را تشکیل می‌دهند. 6- احداث پوسته دائمی و نهایی (در صورت نیاز): پس از آنکه خاکبـرداری به تراز مورد نظر رسید و میــخ‌ها نصب گشتند و آزمایش‌های بارگذاری صورت پذیرفت، پوستـه و نمای نهایـی احداث می‌گردد. گام‌های مختلف دیگری نیز ممکن است با توجه به نوع و شرایط پروژه ضروری باشند.