جستجو در تالارهای گفتگو

ايران سرزميني است پهناور، با آب و هواي گوناگون و طبيعتي پربار،‌كه هنوز گوشه و كناره‌هاي آن ناشناخته باقي مانده است. جنوب شرقي‌ترين ناحيه ايران، حد فاصل بين ايرانشهر و چابهار، در اين منطقه درجه حرارت در فصل تابستان به 45 درجه سانتيگراد مي‌رسد. باهوكلات، منطقه‌اي كه طبيعت بكر و زيباي آن تقريبا ناشناخته باقي مانده است، اغلب بارندگي‌ها به صورت مقطعي و سيل آساست. به همين سبب در سراسر رودخانه‌ها باهوكلات، بركه‌هايي ايجاد مي‌شود كه بستر مناسبي، پر از زيست‌گونه‌هاي مختلف جانوري، از جمله پستانداران، دوزيستان و خزندگان مي‌باشد. به سراغ يكي از جذابترين و مخوفترين جانوران اين منطقه مي‌رويم. كروكديل پوزه كوتاه باتلاق‌هاي با نام انگليسي مگر (Mager) و نام علمي كروكديليوس پاستريس كه در اصطلاح بوميان منطقه گاندو ناميده مي‌شود. گاندو كوروكديلي است كه با جثه‌اي متوسط و بزرگ، با پوزه پهن و كوتاه اين جانور داراي قدرت سازش پذيري بسيار بالا بوده و دامنه وسيعي از بركه‌هاي آب شيرين رودخانه‌هاي سرباز، باجو و باهوكلات، از جمله زيستگاه‌هاي اين جانور به شمار مي‌رود. حداكثر طول آن به 4 متر مي‌رسد كه نيمي از طول متعلق به دم اين جانور مي‌باشد. دم در قاعده بسيار تنومند و سترگ‌ و درانتها فشرده و باريك است و اين شكل خاص آنها را به شناگراني ماهر و كارآمد تبديل كرده است. مجموع دندان‌ها به 66 تا 68 عدد بالغ مي‌گردد، كه دو دندان تك پائين بزرگتر بوده و هنگام بسته شدن دهان از سوراخ‌هاي تك بالا بيرون مي‌آيد. ساختمان دندان‌ها به شكلي است كه در زير هر دندان يك دندان كوچك ديگر قرار دارد و در صورت شكستن دندان بالايي جايگزين آن مي‌شود. شكل ظاهري آرواره‌ها به نحوي است كه جانور قادر به جويدن غذا نمي‌باشد و شكارهاي كوچك را بلعيده و شكارهاي بزرگ را تكه تكه مي‌كند پاهاي جلويي معمولا ضعيف و پاهاي عقبي قدرتمند و در اصل براي حركت بر روي خشكي به كار گرفته مي‌شود. پاها هنگام شنا در امتداد بدن جمع مي‌شود و دخالت چنداني در شنا ندارد. چشم در اين گونه عمودي و بيضوي شكل مي‌باشد كه نوعي تطابق براي فعاليت‌هاي شبانه جانور به حساب مي‌آيد. هنگام شنا پلك سوم كه همانند پرده‌اي شفاف كه مانع از ديد جانور نمي‌شود سطح چشم را در داخل آب مي‌پوشاند و از آن حفاظت مي‌كند. موقعيت و نحوه قرار گرفتن چشم‌ها و همچنين سوراخ‌هاي بيني و گوش‌ها روي سر طوري است كه حتي وقتي تمام بدن زير آب قرار مي‌گيرد كوروكديل مي‌تواند هر سه اعضاي بويايي، شنوايي و بينايي را خارج از آب نگهدارد. بدون اينكه ساير بخشهاي بدن قابل رويت باشد. نوع تغذيه گاندو، بستگي به منابع غذايي قابل دسترس دارد. غذا و شكار مورد نظر، همراه با رشد كوروكديل تغيير مي‌كند. انواع بزرگتر از تنوع غذايي بيشتري برخوردار هستند. با خنك‌تر شدن و تاريك شدن هوا اين جانور از آب بيرون آمده و مشغول گشت و گذار در منطقه براي يافتن غذا مي‌شود. راه‌پيمايي در بستر بركه يا رودخانه از رفتارهاي روزمره اين جانور درنده مي‌باشد كه به نظر مي‌رسد اين امر فعاليتي در جهت يافتن غذا باشد. در منطقه باهوكلات شكار سگ‌هاي ولگرد و احشام اهالي و روستاييان اطراف بركه توسط گاندو بسيار معمول بوده و اين امر مهمترين موردي است كه اهالي محل نسبت به آن معترض مي‌باشند. در منطقه حفاظت شده گاندو به ندرت حمله‌اي از سوي گاندو به روستاييان ديده شده است كه قابل اغماض مي‌باشد. در كل وجود گاندو در بركه‌ها تهديدي براي اهالي و بوميان ساكن منطقه نمي‌باشد. بوميان منطقه به لحاظ اعتقادات خاصي كه دارند از آسيب رساندن به كروكديل‌ها خودداري مي‌كنند. ولي در عين حال از بركه‌ها جهت آبياري باغ و زمين‌هاي كشاورزي استفاده مي‌كنند،‌كه اين امر موجب پايين آمدن آب بركه‌ها و خشك شدن آنها و در نهايت، تخريب زيستگا‌هاي گاندو مي‌شود به ناچار اين جانور، مجبور به ترك محل زيست خود و مهاجرت به منطقه‌اي ديگر مي‌شود. اين جانور با استفاده از حس بويايي قوي خود مي‌تواند مسير بركه بعدي خود را از فاصله‌اي چند كيلومتري تشخيص دهد. در اين ميان برخي از آنان به ناچار به چاله آبهايي پناه مي‌برند كه بيرون آمدن از آن غير ممكن است. حالت شناگري در روي آب حالتي است كه معمولا به چشم مي‌خورد و جانور در حالي كه كل سطح بالاي بدن آن تا انتهاي دم در بيرون از آب است اقدام به شنا در روي آب در طول و عرض بركه يا رودخانه مي‌كند. در ساعات نامناسب روز، خواه گرماي زياد و يا باد وقت خنكي هوا گاندو معمولا در داخل آب بوده و بدين ترتيب از شرايط غيردلخواه رهايي مي‌يابد. در همه گونه‌ها، لقاح داخلي بوده و تخم‌گذار هستند و حس توليدمثل از اواخر اسفندماه شروع شده و تا اواخر تيرماه ادامه مي‌يابد. گاندو همانند بسياري از خويشاوندان خود بسيار كند به نظر مي‌رسد ولي هنگام شنا و شكار بسيار سريع و چالاك عمل مي‌كن. كروكديل‌ها همگي گوشتخوار بوده و هر نوع جانداري را كه قادر باشد مي‌خورند. آنها همچنين به پرندگان و پستانداران كه وارد زيستگاه‌ آنها مي‌شوند، عكس‌العمل نشان مي‌دهند. گاندو در آخرين طبقه‌بندي صورت گرفته جز گونه‌هاي آسيب‌پذير لحاظ گرديده است. عوامل تهديد‌كننده جهاني اين گونه، شكار بيش از حد و غيرقانوني و تخريب زيستگاه‌ها مي‌باشد. در اين ميان تخريب زيستگاه به دليل خشكسالي مهمترين و تاثيرگذارترين عامل خطر انقراض محسوب مي‌شود. اين امر باعث سخت‌تر شدن شرايط زندگي كوروكديل‌ها و از بين رفتن منابع غذايي و پناهگاه‌ها شده است. اگر اين بي‌توجهي همچنان ادامه يابد، ديري نمي‌پايد كه در آينده‌اي نه چندان دور از گاندو جز نام آن باقي نماند.