جستجو در تالارهای گفتگو

فهرست فضا به مثابه کلید فهم معماری خواندن معماری و طراحی به زبان مدرن نظریه تصویر فضایی فضای معماری و ادراک محیط معماری معاصر ایران و فضا گرایی یکی از موضوعات در چند دهه گذشته ((مقوله فضا )) میباشد. واژه فضا در بین دانشجویان معماری کاربردی روزمره دارد و فضا و معانی مختلف آن علاوه بر معماری در رشته های جامعه شناسی و جغرافیا و فرهنگ ... از جهات گوناگون مورد تحقیق قرار میگیرد. در بخش پیشین درباره تاریخ معماری و نوع نگرش خاص که به آن نام تکامل گرایی دادیم بحث کردیم و اینگونه بوده که در تاریخ معماری به دنبال بازشناسی گونه بودند و برای این کار روند گونه شناسی را مطرح نمودند.فضا نیز به هین نحو مورد مطالعه قرار میگیرد. محقق بزرگی چون گیدئین به کنکاش در این موضوع در تاریخ معماری غرب پرداخته است و با معیار قرار دادن برخی نکات معماری از دوره رنسانس تا مدرن را تحلیل و نقد نموده است.در اینجا تاریخ میدان کار محقق بوده . در این نوشته به چند مورد اصلی درباره فضا اشاره میشود : 1- نخست به نظریه فضا به مثابه همه معماری میپردازیم ( این بحث در دهه 1940 میلادی آغاز گردید و بانگاه خاص خود تاریخ معماری را می بیند و ابزار خواندن خاص خود را ارائه می نماید. 2- به مفهوم تصویر فضایی پرداخته و خواهیم دید (چگونه بوسیله یک مطالعه تاریخی این مفهوم بدست می آید. 3- نگاه معماری مدرن به فضا را خواهیم دید 4- فضای معماری در ایران خواهیم پرداخت فضای معماری برای فضا تعاریف گوناگونی ارائه شده .سابقه حضور واژه فضای معماری در حالت کلی آن به زمان جنگ جهانی اول در اروپا میرسد. در آن زمان واژه حجم و توده کاربرد رایج داشته . حجم : کاربرد رایج تری داشته و دارای تعریف هندسی بوده که از حرکت یک سطح در طول یک محور بدست می اید .شکل بنا از بیرون در حالت سه بعدی و مجموعه ای از احجام می توانسته تعریف کننده شکللی بنا از بیرون باشد. توده:کاربردهای گوناگونی داشته در اینجا بنا به مانند یک جسم دیده میشده که دارای کیفیت های گوناگونی بوده است. توده در واقه جنس حجم و تاثیرات بصری آن را مشخص میکند. چنانچه دیده میشود معماران برای تعریف جسم خود یعنی بنا از عناصر بصری بهره میگیرند. کوارونی فضای بیرونی را معادل حجم میداند.حجم با سطوح, لبه ها و ترکیب دیگر احجام تعریف میشود و این عناصر هستند که آنرا به یک شی معماری مبدل میسازد. بنا بر این تعریف کورانی از فضا میتوان مثلثی را ترسیم نمود که در هر کدام از رئوس آن انسان فضا و مقیاس قرار میگیرند : بنابر نظر او انسان اگر در داخل یک فضا به مقیاس اتاق قرار گیرد به آن فضای معماری میتوان گفت و اگر در یک میدان شهری قرار بگیرد به آن فضای شهری گفته می شود.بنا بر این رابطه سه تایی بالا در تعریف فضا و مقیاس آن نقش اساسی دارد و عامل دیگر آن که در درک فضا تاثیر گذار است زمان میباشد که به نمودار چهار تایی زیر شکل میگیرد انسان و زمان باعث ایجاد تجربیات گونا گون و حس های متفاوت در یک فضا میشود.کوارانی مثالی از یک اتاق ساده را زده که با تغییر دکوراسیون فضا حس فضایی متفاوتی را بیان میدارد.تغیرات میتواند اینگونه صورت بگیرد 1- تغییر در شکل , اندازه و موقعیت اشیاء 2- تغییر در جا, شکل و اندازه (اجزای سطوح عمودی ) مانند در و پنجره 3- تغییر در سطح عمودی و افقی 4- تغییر در حجم کلی 5- تغییر در زوایا و تغییرات دیگر بنا بر این مثال فضا و تعریف آن به مجموعه روابطی که بین مصرف کننده آن و اجزای تشکیل دهنده فضا و تغییرات آن وجود دارد بستگی می یابد. نتیجه : - فضای معماری مشخصه های بصری خاص خود را دارد - فضای معماری با مصرف کننده آن تعریف می شود - فضای معماری حس های گوناگونی را در زمانهای مختلف به مخاطب انتقال می دهد - فضای معماری به دو فضای درونی و بیرونی قابل تقسیم است فضا به مسابه کلید فهم معماری برونو زوی: « اکنون باید دید ضعف مشخص تاریخ معماری که در جریان بحث های تاریخ هنر مطرح شده است چیست؟ بنا به مثابه مجسمه یا نقاشی داوری می شود. یعنی به صورت خارجی و سطحی، مانند پدیده های صرفاً شکل پذیر ( پلاستیک ) مورد قضاوت قرار می گیرد... . نارضایتی از تاریخ، ناشی از عدم شناخت بیشتر مردم از فضا و همچنین نتیجه ناموفق بودن تاریخ نویسان و ناقدان معماری در به کاربردن و اشاعه روش معقول برای مطالعه ی فضاهای بناست... فضا عامل اساسی در معماری است. تملک فضا به معنی توان دیدن بنا و یافتن کلید فهم و شناخت آن است ».