جستجو در تالارهای گفتگو

تاریخچه باغبانی در دنیا : بزرگ‌ترین مسئله‌ای كه بشر همیشه در طول تاریخ چند هزارساله‌اش با آن روبرو بوده قحطی و كمبود مواد غذایی است و به این دلیل، در زمان‌های قدیم، پایه و اساس اجتماع‌ها را كشاورزی تشكیل می داده است. البته باید در نظر داشت كه در هیچ مرحله‌ای از تاریخ، از جمع‌آوری مواد گیاهی خوراكی به طور كامل صرف نظر نشده است و هنوز هم در بسیاری از نقاط دنیا، گیاهان خودرو، دست كم در سطح محلی، از نظر مواد غذایی دارای اهمیت هستند. برای مثال می‌توان از جنگل‌های پسته خودرو در اطراف سرخس خراسان، بوته‌زارهای تمشك وحشی در مازنداران، جنگل‌های زردآلوی وحشی در تركیه و بوته‌‌زارهای زغال اخته آبی رنگ(Blueberry) در آمریكا نام برد. مطالعه سنگ‌نوشته‌ها، حجاری‌ها و اسناد تاریخی نشان می‌دهد كه فن باغبانی از آغاز كشاورزی تا كنون دوران‌های مشخصی را به شرح زیر طی نموده است. 1- مصر و بین‌النهرین قدیم : این دوران حدود 35 قرن (از حدود 3500 سال قبل از میلاد تا حدود میلاد مسیح) طول كشید. از ویژگی‌های این دوره ایجاد سیستم‌های آبیاری پیشرفته و نیز شناسایی و استفاده از گیاهان دارویی، ادویه‌ای و عطری زیادی است. مصریان قدیم، بسیاری از گیاهان باغبانی را شناخته و كشت می‌كردند. برای مثال می توان از میوه‌ها: خرما، انگور، زیتون، انار، موز، لیمو و انجیر، و از سبزی‌ها: خیار، عدس، سیر، تره، پیاز، كاهو، نعناع، تربچه، كاسنی و انواع هندوانه و خربزه را نام برد. در همین دوره، ساكنین كلده، بابل و آشور نیز با ایجاد آبراهه‌های بسیار دقیقی، كه كف و دیواره آنها را با آجر مفروش بود، حدود شصت‌و پنج هزار كیلومتر مربع زمین را در بین‌النهرین به زیر كشت برده بودند. مجموعه گیاهی مربوط به هفتصد سال قبل از میلاد كه آشوری ها باقی مانده حاوی بیش از نهصد گیاه مختلف است كه حدود دویست‌و پنجاه عدد از آن‌ها گیاهان باغبانی است. این افراد درختان نخل و انجیر را با موفقیت كشت می‌كردند، و نیز از دیگر شواهد به دست آمده، چنین بر می‌آید كه آن‌ها در باره جنسیت در گیاهان و تأثیر گرده‌افشانی در تشكیل میوه و همچنین از تلقیح مصنوعی خرما و بر دادن انجیر آگاهی داشته‌‌اند. 2- یونان قدیم : برخلاف مصریان و اهالی كلده و آشور، یونانیان چندان علاقه‌ای به جنبه عملی كشاورزی نداشتند، ولی در عوض به جنبه‌های عملی آن، یعنی گیاه‌شناسی و به ویژه طبقه‌بندی گیاهان و تاریخ طبیعی، می‌پرداختند. از تئوفراستوس، كه به نام پدر گیاه‌شناسی نیز معروف است، نوشته‌های زیادی باقی مانده كه حاوی مطالب گوناگون در مورد علوم مختلف گیاهی است. 3- روم قدیم : امپراطوری روم قدیم حدود یك هزار سال (از حدود پانصد سال پیش از میلاد تا حدود پانصد سال پس از میلاد مسیح) بر بخش مهمی از دنیای آن روز حكمفرمایی داشت. رومیان، بر خلاف یونانیان، توجه زیادی به كشاورزی داشتند و این فن، سهم مهمی از اقتصاد آنان را به خود اختصاص داده بود. خدمت مهم رومیان به كشاورزی و به ویژه باغبانی عبارت‌ از دریافت دانسته‌ها و یافته‌های یونانیان و مصریان باستان، و بیشترین استفاده عملی از آن‌ها بود. رومیان از پیوند زدن، تناوب، مصرف كود دامی، بهره‌برداری از انبار سرد و نیز گلخانه‌ اطلاع داشته، بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌ها را كشت می‌كردند. در شهر روم كشت گیاهان زینتی متداول بود، و در آن دوره این رشته از باغبانی پیشرفت زیادی نمود. در این زمان ثروتمندان رومی، در اطراف شهر باغ‌هایی داشتند كه مزین به آب نماها، مجسمه‌های فراوان و خیابان‌بندی‌های منظم بود، كه در آنها درختانی مانند: سیب، گلابی، انجیر، زیتون و انار، و نیز گل‌هایی مانند زنبق، گل سرخ (از آنجا كه گلهای بسیاری از گونه‌های Rose كه در فارسی «گل‌سرخ» نامیده شده، رنگ‌هایی غیر از سرخ دارند، اطلاق«گل سرخ»به این گل با اشكال مواجه است. مثلاً برخی از گونه‌ها یا ارقام را كه رنگ زرد دارند باید «كل سرخ زرد» بنامیم.) بنفشه، میمون، شقایق، جعفری، سوسن و مینا كشت می‌شدند. در این زمان بود كه برای اولین بار پیشه باغبانی پدید آمد، بدین معنا كه عده‌‌ای با نگهداری از باغ دیگران مزد دریافت می‌كردند.