جستجو در تالارهای گفتگو

• آشنایی با سیستم های آبیاری تحت فشار 1. آبیاری بارانی 2. سیستم آبیاری خطی یا لینیر (Linear) 3. سیستم آبیاری دوار مرکزی یا سنترپیوت 4. سیستم آبیاری قرقره ای یاگان • آبیاآشنایی با سیستم های آبیاری تحت فشار 1. آبیاری بارانی 1. آبیاری بارانی کلاسیک: شامل: 1- سیستم کاملا متحرک 2- سیستم نیمه متحرک 3- سیستم ثابت با آب پاش متحرک 4- سیستم کاملا ثابت. • سیستم کاملا متحرک: در این روش کلیه سیستم قابل انتقال و جابجایی است و بیشتر جهت استفاده از آبیاری تکمیلی استفاده می شود. • سیستم کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک: در این روش کلیه لوله ها و بال ها ثابت است و فقط آبپاش ها که روی رایزرها نصب می شوند متحرک است. در این روش کلیه لوله ها را می توان در زیر خاک نصب کرد. مزایای این روش سهولت کار با آن و سادگی سیستم است. • سیستم کاملا ثابت: در این روش کل سیستم کاملا ثابت است و بیشتر برای خزانه کاری و محصولات خاصی استفاده می شود. لازم به یادآوری است که هنگاه عملیات کاشت و برداشت و در پایان فصل آبیاری کلیه لوله های روی سطح زمین را باید جمع آوری نمود. مزایای آبیاری بارانی کلاسیک: 1. صرفه جویی در مصرف آب و توزیع یکنواخت آب در مزرعه. 2. امکان آبیاری در اراضی شیبدار و ناهموار. 3. توزیع یکنواخت سم و کود در مزرعه. 4. تمیز شدن برگ گیاهان و جلوگیری از سرمازدگی. 5. کاهش علف های هرز در مزرعه. 6. کاهش هزینه های تولید. 2. آبیاری بارانی مکانیزه: • سیستم آبفشان غلطان یا ویلمو. • سیستم آبیاری خطی یا لینیر (Linear). • سیستم آبیاری دوار مرکزی یا سنترپیوت. • سیستم آبیاری قرقره ای یا گان. 3. سیستم آبفشان غلطان یا ویلمو: این روش آبیاری برای سطوح بزرگ و هموار و همچنین برای گیاهان زراعی پا کوتاه که حداکثر ارتفاعشان یک متر بیشتر نباشد، استفاده می شود. این دستگاه شامل قسمت های زیر است: • لوله های اصلی: لوله های اصلی در این سیستم از جنس آلومنیوم است که طول هر شاخه آن 12 متر است. طول دستگاه یا بال می تواند تا 372 متر باشد. لوله های اصلی به وسیله لوله خرطومی به شیر هیدرانت یا شیرهای آبده وصل می شوند. • آبپاش ها: آبپاش ها روی بال ها قرار دارند که زیر هر آبپاش یک سوپاپ تخلیه آب است، که بعد از اتمام کار سیستم، آب دستگاه تخلیه می شود. فاصله آب پاش ها از هم 12 متر است، که بعد از اتمام کار سیستم، آب دستگاه تخلیه می شود. فاصله آبپاش ها از هم 12 متر است. • چرخ ها: محیط چرخ ها 6/4-5 یا 6 متر می تواند باشد که معمولا محیط چرخ ها را کمتر از 60 متر انتخاب می کنند. فاصله چرخ ها از هم دیگر 12 متر است. • موتور و شاسی: که در وسط قرار دارد. نکات قابل توجه در استفاده از این سیستم: 1. دستگاه را باید با ترمز مخصوص یا کیسه شن در مزرعه ثابت نگه داشت. 2. در مواقع جابجایی سیستم باید شیر فلکه را بست و لوله رابط خرطومی را از دستگاه جدا کرد و ترمز را آزاد کرد. 3. آب لوله ها یا بال ها باید تخلیه گردد. 4. مانعی در مسیر حرکت نباشد. 5. کنترل و سرویس موتور دستگاه انجام شود. 2. سیستم آبیاری خطی یا لینیر (Linear): در این روش آبگیری از کانال وسط مزرعه یا از طریق لوله های زیرزمینی و شیر هیدرانت های کنار مزرعه انجام می شود. در سیستم خطی، دستگاه به صورت مستقیم حرکت می کند تا به انتهای مزرعه برسد سپس باید در همین مسیر برگردد حال برای اینکه در مواقع برگشتن قسمت انتهای مزرعه گل آلود است بهتر است، دستگاه نصف مزرعه را آبیاری کند سپس تا انتهای مزرعه بدون انجام آبیاری حرکت کند و در زمان برگشت انتهای مزرعه را آبیاری کند و قسمت ابتدای مزرعه که قبلا آبیاری شده بوده بدون آبیاری حرکت کند. 3. سیستم آبیاری دوار مرکزی یا سنترپیوت: این سیستم در حال حاضر یکی از مکانیزه ترین سیستم های آبیاری تحت فشار است که برای آبیاری در سطوح بزرگ و یکپارچه و برای اراضی نسبتا سبک استفاده می گردد و مزرعه را به صورت دایره ای آبیاری می کند. مساحت تحت پوشش این سیستم بین 25 تا 60 هکتار است. قسمت های مختلف دستگاه سنترپیوت عبارتند از: 1- برج ثابت مرکزی: این برج در محل برداشت آب مستقر است و تابلوی کنترل کامپیوتری در این سکو نصب است و سیستم به دور این برج می چرخد. 2- بال ها یا Spam: طول بال ها حدود 5/52 متر است و تعداد آن ها بستگی به وسعت مزرعه دارد. در انتهای بال ها شیر تخلیه آب وجود دارد که وقتی دستگاه خاموش می شود فشار آب داخل لوله ها کاهش می یابد و شیر خودکار انتهای لوله باز شده و آب درون بال ها را تخلیه می کند و برعکس موقعی که دستگاه را روشن می کنیم و فشار آب در داخل بال ها زیاد می شود شیرها به طور اتوماتیک و خودکار بسته شده و در نتیجه آب از آب پاش ها خارج می شود. 3- آب پاش ها: که به فاصله 3 متر از یکدیگر روی بال ها نصب گردیده است و در این سیستم می توان از دو نوع آبفشان استفاده کرد: الف) آبفشان با فشار کم که آب را به صورت اسپری روی محصول می پاشد که بیشتر در اراضی شنی به کار می رود. ب) آبفشان ضربه ای که به فشار بیشتری نیاز دارد و برای خاک های نسبتا سنگین تر استفاده می شود. ضمنا آب پاش های دورتر از برج مرکزی دارای آبدهی بیشتری نسبت به آب پاش های نزدیک برج هستند. زیرا آب پاش های دورتر مساحت بیشتری را تحت پوشش قرار می دهند. 4- برج متحرک: برج های متحرک که دارای دو چرخ هستند و با سرعتی حدود 2 متر در دقیقه حرکت می کنند. 5- بال اضافی: این بال برای آبیاری گوشه های مزرعه استفاده می شود و در مواقع ضروری بر روی دستگاه نصب می گردد. 4. سیستم آبیاری قرقره ای یاگان: این سیستم بیشتر برای تکمیلی و در اراضی دیم استفاده می شود و تشکیل گردیده از قرقره، شاسی، لوله پلی اتیلن، آبفشان گان و غیره. نکات ضروری در مورد استفاده از سیستم یا گان: 1. استفاده از این سیستم در موقع سبز کردن محصول باعث کوبیدگی خاک و عدم سبز شدن محصول می شود و می بایستی در ابتدای کاشت از سیستم مه پاش استفاده کرد. عرض پاشش آب در گان 60 تا 70 متر است. 2. استفاده از این روش در ارضی رسی و سنگین و یا برای کشت گیاهانی که دارای بذر زیر هستند باید با دقت کافی انجام گیرد تا بتوان از این سیستم استفاده نمود. 3. در مناطق گرم اگر مدت طولانی آب در لوله باشد و سپس دستگاه را روشن نمود ممکن است آب داغی که روی محصول ریخته می شود موجب بروز خساراتی در روی محصول می گردد، بنابراین باید بعد از انجام آبیاری آب داخل لوله را تخلیه نمود. در این روش لوله پلی اتیلن روی قرقره ای پیچیده شده است که به تراکتور در مزرعه جابجا می شود و انتهای لوله پلی اتیلن آبفشان یا گان قرار دارد. • آبیاری قطره ای در این روش بیشترین راندمان آبیاری وجود دارد و در اکثر باغات مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات آبیاری قطره ای عبارتند از: 1- سیستم کنترل مرکزی 2- لوله های اصلی و فرعی 3- قطره چکان ها سیستم کنترل مرکزیک شامل: 1- پمپ تامین کننده فشار آب 2- سیکلون: اولین مخزنی که بعد از پمپ قرار دارد سیکلون است و آب از پهلو وارد دستگاه شده و پس از چرخش و دوران شن های موجود در آب به مخزن پایین سیکلون سقوط می کند و آب از مجرای خروجی بالای سیکلون خارج می شود. 80 درصد رسوبات در سیکلون ته نشین می گردد. 3- ***** شن: ***** شن بعد از سیلکون قار دارد.آشنایی با سیستم های آبیاری تحت فشار 1. آبیاری بارانی 1. آبیاری بارانی کلاسیک: شامل: 1- سیستم کاملا متحرک 2- سیستم نیمه متحرک 3- سیستم ثابت با آب پاش متحرک 4- سیستم کاملا ثابت. • سیستم کاملا متحرک: در این روش کلیه سیستم قابل انتقال و جابجایی است و بیشتر جهت استفاده از آبیاری تکمیلی استفاده می شود. • سیستم کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک: در این روش کلیه لوله ها و بال ها ثابت است و فقط آبپاش ها که روی رایزرها نصب می شوند متحرک است. در این روش کلیه لوله ها را می توان در زیر خاک نصب کرد. مزایای این روش سهولت کار با آن و سادگی سیستم است. • سیستم کاملا ثابت: در این روش کل سیستم کاملا ثابت است و بیشتر برای خزانه کاری و محصولات خاصی استفاده می شود. لازم به یادآوری است که هنگاه عملیات کاشت و برداشت و در پایان فصل آبیاری کلیه لوله های روی سطح زمین را باید جمع آوری نمود. مزایای آبیاری بارانی کلاسیک: 1. صرفه جویی در مصرف آب و توزیع یکنواخت آب در مزرعه. 2. امکان آبیاری در اراضی شیبدار و ناهموار. 3. توزیع یکنواخت سم و کود در مزرعه. 4. تمیز شدن برگ گیاهان و جلوگیری از سرمازدگی. 5. کاهش علف های هرز در مزرعه. 6. کاهش هزینه های تولید. 2. آبیاری بارانی مکانیزه: • سیستم آبفشان غلطان یا ویلمو. • سیستم آبیاری خطی یا لینیر (Linear). • سیستم آبیاری دوار مرکزی یا سنترپیوت. • سیستم آبیاری قرقره ای یا گان.

آبیاری تحت فشار روش جدیدی از آبیاری است که در آن آب با فشار وارد لوله های اصلی و فرعی شده و از سوراخهایی که به آنها قطره چکان ، آب پاش ، آب فشان و یا نازل می گویند ، به صورت قطره یا ذرات ریز خارج می شود وبدین طریق از تلفات آب در عمل انتقال به درون مزرعه جلوگیری و آب به اندازه ای که لازم است به مزرعه و محصول داده می شود . آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و قطره ای تقسیم می گردد که راندمان آبیاری در روش بارانی از 32% به 70% و در روش قطره ای به 90% افزایش می یابد . آبیاری بارانی سیستم آبیاری بارانی روشی است که در آن آب تحت تاثیر فشار ایجاد شده بوسیله موتور پمپ ، وارد لوله های مسیر شده و از طریق آب پاش ها به اطراف پخش می شود که به طور کلی به دو دسته سیستمهای لوله ای یا کلاسیک از قبیل سیستم کلاسیک ثابت و متحرک و سیستمهای مکانیکی نظیر سیستم دوار مرکزی تقسیم می شود . آبیاری قطره ای آبیاری قطره ای یکی از روشهای پیشرفته و تکامل یافته آبیاری تحت فشار می باشد که درآن ، آب به صورت قطره قطره توسط قطره چکان به میزان لازم در اختیار درختان و انواع محصولات وجینی قرار می گیرد و فقط منطقه ی اطراف ریشه را خیس می کند ، در واقع در این روش با مصرف حداقل آب ، نیاز آبی گیاه تامین می گردد . آبیاری قطره ای سوپر دریپ این نوع سیستم برای زراعت گیاهان زراعی ردیفی مثل سیب زمینی ـ ذرت ـ پنبه و چغندر قند مورد استفاده قرار می گیرد و لوله ها به صورت نوارهایی در روی سطح خاک قرار گرفته و در هر 10 ـ 20 ـ 30 سانتی متری دارای قطره چکان می باشند . ویژگیها و مزایا ی آبیاری تحت فشار 1. صرفه جویی در مصرف آب 2. عدم نیاز به تسطیح اراضی 3. توزیع یکنواخت آب در مزرعه 4. افزایش کمی و کیفی محصول 5. سهولت در انجام عملیات زراعی 6. قابل استفاده برای تمام گیاهان 7. کنترل فرسایش خاک و رواناب سطحی 8. جلوگیری از سله بستن و حفظ پوکی خاک 9. عدم نیاز به ایجاد نهرهای خاکی درون مزرعه و نهرهای زهکشی 10. امکان انجام آبیاری همراه با کود پاشی و سمپاشی و پخش یکنواخت آنها 11. عدم نیاز به نیروی کارگر زیاد به دلیل ثابت بودن اجزای سیستم 12. وارد نشدن بذر علفهای هرز به مزرعه به دلیل انتقال آب از طریق لوله ها 13. عدم امکان رویش بذر علفهای هرز به دلیل مرطوب شدن فقط بخشی از سطح خاک اطراف ریشه آبیاری قطره ای ) منبع

آبیاری از نظر علمی تعابیر مختلفی دارد اما به معنای واقعی کلمه ، پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول می‌باشد. هر چند فقط 15 درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و 85 درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل می‌شود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است. منابع آب آبیاری نزولات آسمانی شامل برف و باران. آبهای سطحی شامل رودخانه‌ها - سدها - مخازن آب - دریا - برکه‌های آب شیرین - یخچالها و … آبهای زیرزمینی شامل چاه - قنات - چشمه. منافع آبیاری افزایش کمی و کیفی محصول سود حاصل از افزایش کمی و کیفی محصول درآمد حاصل از فروش آب برای دولت افزایش فرصت شغلی اثرات سو آبیاری فرسایش شور و قلیایی شدن خاک غرقابی شدن یا باتلاقی شدن زمینهای کشاورزی تخریب زمینهای کشاورزی اتلاف سود و اتلاف بیهوده آبی که با قیمت گزاف تامین گردیده و برای نگهداری و توزیع آن سرمایه گذاری زیادی صورت گرفته است. انواع روشهای آبیاری آبیاری سطحی آب از نهر آبیاری یا لوله دریچه‌دار در سطح خاک جریان یافته و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار می‌گیرد. آبیاری سطحی به سه روش آبیاری کرتی - آبیاری نواری و آبیاری شیاری انجام می‌شود. آبیاری تحت فشار بطور کلی سیستم‌های آبیاری تحت فشار به روشهایی گفته می‌شود که آب را توسط لوله و تحت فشاری بیش از فشار اتمسفر در سطح مزرعه توزیع می‌کنند. آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و آبیاری موضعی انجام می‌شود. روش آبیاری موضعی به دو دسته آبیاری قطره‌ای و خطی انجام می‌گیرد. آبیاری زیرزمینی در این روش ، آبیاری ، رطوبت لازم برای محیط ریشه گیاه توسط کنترل سطح ایستابی است. برای این منظور لازم است که یک لایه غیر قابل نفوذ در عمق مناسب از سطح خاک وجود داشته باشد تا بتوان سطح ایستایی را کنترل نمود. از مهمترین مشخصه‌های این روش مرطوب نشدن سطح خاک می‌باشد بطوریکه معمولا برای تامین آب در محیط ریشه سطح ایستابی به حدی بالا آورده می‌شود که رطوبت بتواند با استفاده از خاصیت موئینگی به محیط ریشه برسد. معیارهای انتخاب روشهای مناسب آبیاری در یک پروژه آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب نقش بسیار با اهمیتی در موفقیت آن پروژه ایفا می‌کند. اساسی‌ترین عوامل موثر در انتخاب روشهای آبیاری به شرح زیرند: بافت خاک - آماده کردن زمین - اندازه مزارع - شوری خاک - زهکشی - آب قابل دسترس - کیفیت آب - گیاهان الگوی کشت - انرژی قابل دسترس - تناوب زراعی و عملیات زراعی - کیفیت و میزان محصولات - وضعیت آب و هوایی - هزینه آب - مسائل فرهنگی و اجتماعی. هدف آبیاری تامین آب کافی برای ادامه زندگی گیاه. حفاظت و بیمه گیاهان در مقابل تنش‌های ناشی از کم آبی یا بی آبی‌های کوتاه مدت. خنک کردن خاک و اتمسفر یا هوای اطراف گیاه. شستن املاح مضر در خاک. نرم کردن ناحیه قابل شخم خاک. ارتباط با سایر علوم هیدرولوژی یا آب شناسی: بارش‌هایی که در منطقه صورت می‌گیرد و به صورت روان آب درمی‌آید را مورد مطالعه قرار می‌دهد. گیاه شناسی: نیاز گیاه موجود در برنامه آبیاری و الگوی کشت را مورد مطالعه قرار می‌دهد. خاک شناسی: به مطالعه خاک از لحاظ فیزیکی و نیز از لحاظ محیطی برای کشت و پرورش گیاه می‌پردازد.

آبیاری از نظر علمی تعابیر مختلفی دارد اما به معنای واقعی کلمه ، پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول می‌باشد. هر چند فقط 15 درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و 85 درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل می‌شود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است. منابع آب آبیاری نزولات آسمانی شامل برف و باران. آبهای سطحی شامل رودخانه‌ها - سدها - مخازن آب - دریا - برکه‌های آب شیرین - یخچالها و … آبهای زیرزمینی شامل چاه - قنات - چشمه. منافع آبیاری افزایش کمی و کیفی محصول سود حاصل از افزایش کمی و کیفی محصول درآمد حاصل از فروش آب برای دولت افزایش فرصت شغلی اثرات سو آبیاری فرسایش شور و قلیایی شدن خاک غرقابی شدن یا باتلاقی شدن زمینهای کشاورزی تخریب زمینهای کشاورزی اتلاف سود و اتلاف بیهوده آبی که با قیمت گزاف تامین گردیده و برای نگهداری و توزیع آن سرمایه گذاری زیادی صورت گرفته است. انواع روشهای آبیاری آبیاری سطحی آب از نهر آبیاری یا لوله دریچه‌دار در سطح خاک جریان یافته و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار می‌گیرد. آبیاری سطحی به سه روش آبیاری کرتی - آبیاری نواری و آبیاری شیاری انجام می‌شود. آبیاری تحت فشار بطور کلی سیستم‌های آبیاری تحت فشار به روشهایی گفته می‌شود که آب را توسط لوله و تحت فشاری بیش از فشار اتمسفر در سطح مزرعه توزیع می‌کنند. آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و آبیاری موضعی انجام می‌شود. روش آبیاری موضعی به دو دسته آبیاری قطره‌ای و خطی انجام می‌گیرد. آبیاری زیرزمینی در این روش ، آبیاری ، رطوبت لازم برای محیط ریشه گیاه توسط کنترل سطح ایستابی است. برای این منظور لازم است که یک لایه غیر قابل نفوذ در عمق مناسب از سطح خاک وجود داشته باشد تا بتوان سطح ایستایی را کنترل نمود. از مهمترین مشخصه‌های این روش مرطوب نشدن سطح خاک می‌باشد بطوریکه معمولا برای تامین آب در محیط ریشه سطح ایستابی به حدی بالا آورده می‌شود که رطوبت بتواند با استفاده از خاصیت موئینگی به محیط ریشه برسد. معیارهای انتخاب روشهای مناسب آبیاری در یک پروژه آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب نقش بسیار با اهمیتی در موفقیت آن پروژه ایفا می‌کند. اساسی‌ترین عوامل موثر در انتخاب روشهای آبیاری به شرح زیرند: بافت خاک - آماده کردن زمین - اندازه مزارع - شوری خاک - زهکشی - آب قابل دسترس - کیفیت آب - گیاهان الگوی کشت - انرژی قابل دسترس - تناوب زراعی و عملیات زراعی - کیفیت و میزان محصولات - وضعیت آب و هوایی - هزینه آب - مسائل فرهنگی و اجتماعی. هدف آبیاری تامین آب کافی برای ادامه زندگی گیاه. حفاظت و بیمه گیاهان در مقابل تنش‌های ناشی از کم آبی یا بی آبی‌های کوتاه مدت. خنک کردن خاک و اتمسفر یا هوای اطراف گیاه. شستن املاح مضر در خاک. نرم کردن ناحیه قابل شخم خاک. ارتباط با سایر علوم هیدرولوژی یا آب شناسی: بارش‌هایی که در منطقه صورت می‌گیرد و به صورت روان آب درمی‌آید را مورد مطالعه قرار می‌دهد. گیاه شناسی: نیاز گیاه موجود در برنامه آبیاری و الگوی کشت را مورد مطالعه قرار می‌دهد. خاک شناسی: به مطالعه خاک از لحاظ فیزیکی و نیز از لحاظ محیطی برای کشت و پرورش گیاه می‌پردازد.