کتاب اصول اصلاح نژاد زنبورعسل

کتاب اصول اصلاح نژاد زنبورعسل نوشته محمدرضا بصیری که زیر نظر موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی تهیه شده است را به صورت PDF از لینک زیر می‌توانید دانلود کنید.

این کتاب ویژه طرح بسیج همگام با کشاورز توسط سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی پژوهشکده خودکفایی و امنیت غذایی به صورت رایگان منتشر شده‌است. معمولاً هدف اصلی اجرای برنامه‌های اصلاح نژاد زنبور عسل، افزایش تولید محصولاتی مانند عسل، گرده، ژله سلطنتی، زهر، موم و بره‌موم است. در ضمن، آرام بودن و تمایل کمتر به بچه دادن، از ویژگی‌های یک کلنی زنبور عسل است. مقدار تولید عسل به جمعیت و فعالیت کلنی بستگی دارد. جمعیت کلنی نیز به ظرفیت تخم‌گذاری ملکه، قابلیت زنده ماندن نوزادان و طول عمل زنبورهای کارگر وابسته است. با اجرای برنامه‌های خاص اصلاح نژادی، تمایل به بچه دادن و رفتار تهاجمی زنبورهای کلنی کاهش و تولید محصولات به مقدار زیادی افزایش می‌یابد.

فهرست مطالب کتاب اصول اصلاح نژاد زنبورعسل :

فصل اول: مبانی ژنتیک زنبورعسل

• اصطلاحات و مفاهیم اولیه ژنتیک
• مشخصات کروموزوم‌ها
• مشخصات ژن‌ها
• ساختمان بیوشیمیایی ژن و کروموزوم
• ژنتیک سلولی زنبورعسل
• تقسیم سلولی میوز
• لقاح یا بارور شدن تخم
• اهمیت تقسیم سلولی و بلوغ سلول‌های جنسی
• آلل‌های جنسی در زنبورهای عسل
• بعضی از اصول اساسی توارث صفات در زنبورعسل
• توارث رنگ چشم در زنبورعسل

فصل دوم: گونه‌ها و نژادهای زنبورعسل

• رده‌بندی زنبور عسل
• زنبورهای عسل بدون نیش
• گونه‌های متفاوت زنبورعسل
• شناسایی و مقایسه نژادهای زنبورعسل
• نژادهای مهم زنبور عسل
• انواع زنبور عسل دو رگ

فصل سوم: روش‌های اندازه‌گیری صفات زنبورعسل

• صفات ظاهری
• تولیدمثل
• مقدار تخم‌گذاری، نوزادان و جمعیت
• تمایل کلنی به بچه دادن
• رفتار دفاعی و روش‌های اندازه‌گیری آن
• عملکرد کوتاه مدت
• فعالیت صحراگردی و جمع‌آوری گرده
• تولید موم و شان‌سازی
• زمستان گذرانی
• صفات ملکه
• مقاومت به بیماری‌ها و آفت‌ها

فصل چهارم: برآورد روابط خویشاوندی در کلنی‌های زنبورعسل

• رابطه خویشاوندی در کلنی‌های زنبورعسل
• تعیین تعداد آمیزش ملکه
• زیرجمعیت‌های یک کلنی
• برآورد میانگین رابطه خویشاوندی بین زنبورهای ماده یک کلنی و بین زنبورهای ماده کلنی‌های گوناگون
• برآورد میانگین رابطه خویشاوندی بین زنبورهای ماده کلنی‌های دختری و مادری
• استفاده از پدر ملکه‌ها و پدر زنبورهای کارگر در آمیزش‌های کنترل شده
• برآورد ضریب هم‌خونی و ضریب خویشاوندی

فصل پنجم: برآورد وراثت‌پذیری صفات زنبورعسل

• ضریب وراثت‌پذیری و عوامل موثر بر آن
• روش‌های برآورد ضریب وراثت‌پذیری
• برآورد ضریب وراثت پذیری در زنبورعسل
• روش رگرسیون نتایج بر والد (میانگین والدین)
• روش برآورد مولفه‌های واریانس
• مدل‌های آماری
• نوع رابطه‌ها در برآورد مولفه‌های واریانس
• روش سوم هندرسون و روش برآورد حداکثر درست‌نمایی محدودشده
• مولفه‌های واریانس صفات زیست رفتاری و واریانس صفات ظاهری
• روش برآورد ضریب وراثت‌پذیری مربوط به ملکه و زنبورهای کارگر
• دقت برآورد ضریب وراثت پذیری
• مولفه‌های واریانس و رگرسیون نتایج بر والد(ین)
• برآورد ضریب وراثت پذیری صفات زیست رفتاری و صفات ظاهری

فصل ششم: برآورد ضریب همبستگی بین صفات زنبورعسل

• همبستگی بین صفات
• برآورد ضریب همبستگی
• همبستگی بین صفات با اثر ملکه و زنبورهای کارگر
• ضریب همبستگی بین برخی صفات زنبورعسل
• همبستگی تولید عسل با میزان نوزاد و جمعیت
• ضریب همبستگی بین برخی صفات ظاهری

فصل هفتم: روش‌های انتخاب برای اصلاح نژاد زنبورعسل

• انتخاب و پاسخ انتخاب
• پیش‌بینی پاسخ انتخاب
• تفاوت انتخاب و شدت انتخاب
• افزایش پاسخ انتخاب
• روش‌های انتخاب
• استفاده از شاخص و پاسخ انتخاب شاخص
• انتخاب صفات همبسته
• روش‌های انتخاب برای چند صفت و پاسخ انتخاب رای چند صفت
• انتخاب برای حالت‌های گوناگون و برای صفات کلنی

فصل هشتم: روش‌های تلاقی در اصلاح نژاد زنبورعسل

• ایستگاه‌های آمیزش زنبورعسل
• فاصله ایستگاه آمیزش تا زنبورستان‌های مجاور
• کنترل آمیزش‌ها در ایستگاه
• آثار هم‌خونی در زنبورعسل
• آثار هم‌خونی بر زنبورهای نر و زنبورهای ماده
• روش‌های تلاقی برای اصلاح نژاد
• آثار ژنتیک تلاقی‌های خویشاوندی و آمیخته کردن
• عوامل موثر بر میزان هتروزیس
• هدف‌ها و مواد استفاده از آمیخته کردن
• انتخاب برای قابلیت ترکیب
• اهمیت نسبی قابلیت ترکیب عمومی و خاص
• جمعیت‌های ترکیبی (سنتیک)
• ترکیب‌های سه و چهار لاینی
• روش‌های تلاقی
• اثر نژادها
• قدرت ترکیب عمومی و ترکیب خاص
• تولید لاین در زنبورعسل

ادامه مطلب