آرد استخوان براي تغذيه دام و طيور و آبزيان

آرد استخوان براي تغذيه دام و طيور و آبزيان

ويژگيهاي آرد استخوان براي تغذيه دام و طيور آبزيان

آرد استخوان يكي از منابع تامين كلسيم و فسفر در تغذيه دام و طيور و آبزيان است . نظر به اينكه آرد استخوان در داخل كشور توليد ميشود لذا با توجه به اهميت تغذيه اي و بهداشتي كه دارد تجديد نظر در استاندارد آن ضروري مي نمود.
اگر آرد استخوان بروش پخت تهيه شود اصطلاحأ آن را آرد استخوان  و اگر دركوره و بروش سوزاندن تهيه گردد آن را خاكستر استخوان 2 مي نامند.

1- هدف

هدف از تدوين اين استاندارد تعيين ويژگيهاي فيزيكي ، شيميايي و ميكروبي ، بسته‏بندي ، نشانه ‏گذاري و روشهاي آزمون آرد و خاكستر استخوان كه به طور صنعتي توليد مي‏شود است .

2 – دامنه كاربرد

اين استاندارد مربوط به آرد خاكستر استخوان است و بعنوان مكمل كلسيم و فسفر در تغذيه دام و طيور و آبزيان مصرف شده كاربرد دارد.
يادآوري چون احتمال انتقال بيماري جنون گاوي از طريق مصرف آرد استخوان (پخته ) در نشخواركنندگان مي‏رود بنابراين توصيه مي‏گردد در اين گروه از دام‏ها انحصارا از آرد استخوان سوخته (خاكستر) استفاده شود.

3- تعريف

آرد استخوان از قطعات كامل يا خرد شده استخوان هاي دام هاي كشتاري بدست مي‏ آيد به گونه‏اي كه ابتدا استخوان‏ها را شست و شو داده و سپس با پختن در تانك هاي مخصوص و با حرارت 130درجه سانتيگراد به مدت سه ساعت و تحت فشار حدود 4/5آتمسفر چربي و ژلاتين و ساير مواد اضافي را از ان جدا مي‏سازند.
آنگاه پس از خشك كردن استخوان را آسياب نموده بصورت آرد در مي‏آورند.
استخوان سوخته (خاكستر) از قطعات كامل يا خرد شده استخوان دام‏هاي كشتاري بدست مي‏آيد به گونه‏اي كه پس از جدا كردن چربي ، ژلاتين و ساير مواد اضافي بروش فوق استخوانها را در كوره هاي با حرارت 550تا 600درجه سانتيگراد در مجاورت هوا تا سفيد شدن كامل مي‏سوزانند. سپس آنها را آسياب كرده بصورت خاكستر در مي‏آورند.
يادآوري واحدهاي توليدي اين محصول بايد داراي پروانه‏هاي مجاز تاسيس و بهره برداري ،ساخت از كليه مراجع قانوني و ذيصلاح كشور باشد.

4- ويژگيها

4-1- ويژگيهاي فيزيكي خاكستر و آرد استخوان
4-1-1- رنگ : كرم متمايل به سفيد
4-1-2- بو: داراي بوي مخصوص بخود و عاري از هرگونه بوي ديگر
4-1-3- اندازه : ذرات آرد استخوان بايد عمدتا يكنواخت بوده و اندازه 90درصد ذرات آن از 2ميليمتر تجاوز نكند.
4-2- ويژگيهاي شيميايي آرد و خاكستر استخوان بايد طبق جدول زير باشد:

مجموع فسفر قابل حل در آب و اسيد سيتريك 2 درصد حداقل بايد 85 درصد فسفر كل باشد

4-3- ويژگيهاي ميكروبي
4-3-1- ويژگيهاي ميكروبي بايد برابر استاندارد ملي ايران به شماره 3205باشد.
5- ناپذيرفتني ‏ها
5-1- وجود اجرام بيماري‏ زا بخصوص با سيلوس آنتراسيس و گونه ‏هاي مختلف كلستريديم بهر شكل و بهر ميزان
5-2- قارچ و كپك زدگي بهر ميزان
5-3- تند شدگي ناشي از اكسيداسيون اسيدهاي چرب طبق استاندارد مربوطه
5-4- وجود هر گونه بوي نامطبوع و غير طبيعي
5-5- وجود هر گونه اجسام خارجي بهر مقدار
5-6- وجود آفلاتوكسين بيش از .30 PPM
6- نمونه برداري
نمونه ‏برداري مطابق استاندارد شماره 331ايران انجام مي‏گيرد.

7 – بسته بندي و نشانه گذاري

7-1- بسته ‏بندي
براي بست بندي آرد و يا خاكستر استخوان بايد از كيسه ‏هاي پلي اتيلن و يا كاغذ چندلا، سالم و نو استفاده كرد. وزن كيسه ‏ها بايد يكنواخت بوده و از 50كيلوگرم تجاوز نكند. سر كيسه ‏ها بايد بوسيله ماشين دوخت دوخته شود. استفاده دوباره از كيسه ‏ها ممنوع است .
7-2- نشانه گذاري :
روي هر كيسه بايد آگاهي‏هاي زير نوشته يا برچسب شود.
7-2-1- نام و نوع هر كالا
7-2-2- نام و نشاني توليد كننده يا علامت تجارتي آن
7-2-3- وزن خالص به كيلوگرم
7-2-4- تاريخ توليد و تاريخ انقضاي مصرف
7-2-5- ذكر شرايط نگهداري (دما،نور و رطوبت )