کتاب نظریه‌ای بر منشور مرمت شهری

کتاب نظریه‌ای بر منشور مرمت شهری نوشته دکتر محمدمنصور فلامکی که به صورت رایگان توسط معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی منتشر شده است را با فرمت PDF از لینک زیر می‌توانید دانلود کنید.

بیش از پنج دهه از تدوین منشور آتن به عنوان نخستین منشور جامعه تخصصی معماری و شهرسازی در زمینه صیانت از بناها و بافت‌های ارزشمند فرهنگی و تاریخی می‌گذرد و در طول مدت مذکور، تعداد زیادی منشور و معاهده‌نامه جهانی دیگر در این زمینه تهیه و تنظیم شده که در بسیاری از موارد ملاک عمل قرار گرفته است. لیکن هیچ‌یک از این اسناد نمی‌تواند دستورالعملی جامع برای نحوه حفاظت، مرمت، احیا، بهسازی، نوسازی و بازسازی این آثار بدست دهد. زیرا ویژگی‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی نقاط و پهنه‌های فرهنگی، تاریخی بسیار متنوع است.

توجه به این حقیقت که شهرهای تاریخی علاوه بر بناهای فاخر و واجد ارزش دارای پهنه‌های ارزشمندی نیز هستند، موجب می‌شود تا نحوه انجام اقدامات متوجه به صیانت توامان شهرها و بناها باشد، بدین معنی که علاوه بر آن که هر بنا به عنوان یک سلول شهری نیازمند توجه ویژه در جهت حفاظت مرمت، احیا، بهسازی، نوسازی و بازسازی است، صیانت از مجموعه بافت نیز مستلزم انجام اقدامات متناسب و مشابه است.

فهرست مطالب کتاب نظریه‌ای بر منشور مرمت شهری :

پیشگفتار

• چگونگی نیازها و بینش‌های مرمت شهری
• شهر به مثابه ظرف ارزش‌ها
• پیشینه‌ها و زمینه‌های تصمیم‌گیری در پهنه شهرهای تاریخی ایران
• بینش‌های نو و راهی برای مرمت شهری در ایران
• دو پدیده واگرا در توسعه شهری ایران و جهان
• نگاهی دوباره به مولفه‌های طرح‌های مرمت شهری
• نیاز به بینش و روشی نو و اندیشه‌ای فراگیر برای شهرهای تاریخی

منشور مرمت شهری ایران – 1385

• درباب جایگاه منشور مرمـت شهری
• در باب معنای منشور مرمـت شهری
• شهر در تعریف
• مرمت در تعریف
• مرمت شهری در تعریف

فصل اول: منشور مرمت شهری – هست بودن و هستی‌های شهر تاریخی

بخش نخست: هست بودن شهرهای تاریخی

• شهرهای چندمرکزی و شهرهای فشرده
• شهرهای خطی و مادرشهرها

بخش دوم: هستی‌های شهرهای تاریخی

• هستی طراحانه
• گونه‌شناسی واحدهای معماری – شهری
• هستی‌های تاریخی و مدنی شهرها
• هستی‌های جغرافیای شهری و محیطی
• بررسی هستی‌های زیست‌شناختی – بوم‌شناختی (بوم‌زیستی) شهر
• هستی‌های مردم‌شناسی فرهنگی شهر و اقتصادی شهرها

فصل دوم: پدیده شناخت آسیب‌پذیری شهرهای تاریخی

بخش نخست: پدیده شناخت آسیب‌پذیری شهرهای تاریخی

• خدمات فنی – رفاهی و سوداگری فضای کالبدی
• بازار و جابجایی مکان‌ها و توان‌ها
• سکونت به مقیاس نسل و دشواری‌های رفتار محیطی
• ناهمگن شدن و گسست‌های بافت شهری

بخش دوم: فرسایش‌پذیری و آسیب‌شناختی شهرهای تاریخی

• فرسایش و فرسایش‌پذیری تاریخی
• آسیب‌شناسی شهری
• ساختار تافته و آسیب‌پذیری شهر تاریخی

بخش سوم: آسیب‌شناسی محیط طبیعی شهر

• هوا در آلودگی‌پذیری‌های آن
• آب و آلودگی‌پذیری‌های آن
• خاک و آلودگی‌پذیری‌های آن
• درخت شهر، از آسیب‌رسانی تا آسیب‌پذیری
• جهان نو و آلودگی‌های محیطی

فصل سوم: منشور مرمت شهری – روش‌های طراحی و مرمت شهری

بخش نخست: اصل‌ها و دیدگاه‌ها

• اصل‌های تدوین طرح مرمت شهری و زمینه‌های تدبیر مدرن برای شهرهای تاریخی
• گستره میان‌دانشی مرمت شهری

بخش دوم: بینش‌ها و روش‌ها

• بازسازی شالوده‌ای شهرها و ادغام دوباره شهرها
• باززنده‌سازی شهری و برنامه‌ریزی برای تدوین و اجرای طرح‌های مرمت شهری

بخش سوم: میدان‌های مداخله در مرمت شهری

• شبکه راه‌یابی و آمدوشدهای شهری
• بهسازی و نسوازی شهری: از معماری‌ها تا ساختار شهر
• کوچ‌های درون‌شهری و میان‌شهری
• تراکم درون بافت‌های شهری تاریخی
• بار مفهومی شکل و حریم‌گذاری در شهرهای تاریخی
• میان شالوده‌های فنی – رفاهی شهرهای تاریخی
• زمینه‌های مشارکت حقوقی – مدنی‌های شهرهای تاریخی
• آرامش محیط شهری و ارزش‌های رفتاری
• فضاهای نیمه سرپوشیده و باز در شهرهای تاریخی
• به‌هنگام‌سازی الگوهای همجواری و همسایگی در شهرهای تاریخی

ادامه مطلب