انرژی‌های تجدید‌پذیر در كانادا

انرژی تجديد پذير

تغيير آب و هوا و گرمايش جهاني و همچنين دلهره‌هايي كه در دل دولتمردان غربي از بالا رفتن قيمت نفت ايجاد شد، آنها را بر آن داشت تا به انرژي‌هاي جايگزين بيانديشند. انرژي‌هايي با نام انرژي‌هاي تجديدپذير. انرژي‌هاي تجديدپذير از منابع طبيعي مانند نور خورشيد، باد و گرماي دروني زمين به دست مي‌آيند كه معمولا هم دوباره بازسازي مي‌شوند. بيشترين ميزان انرژي‌هاي تجديدشونده با كمك روش‌هاي سنتي مثل سوزاندن چوب به دست مي‌آيد. نيروي هيدروژني دومين نوع انرژي‌هاي تجديدشونده است كه در جهان مصرف مي‌شود.

بعضي‌ها اين ايراد را به تكنولوژي توليد انرژي‌هاي تجديدشونده وارد مي‌دانند كه هنوز چندان قابل اعتماد نيست، با اين حال استفاده از اين نوع انرژي هر روز در جهان در حال گسترش است. در سال 2006 ميلادی در حدود دو هزار مگاوات برق از طريق سلول‌هاي خورشيدي توليد شد و هم‌اكنون آلماني‌ها مصرف‌كنندگان پر و پا قرص سلول‌هاي خورشيدي هستند. اصلي‌ترين منابع توليد انرژي‌هاي تجديدشونده به طور مستقيم يا غير مستقيم از خورشيد نيرو مي‌گيرند. اين گوي بزرگ آتشين آسمان ساليان سال است كه هيدورژن‌هايش را براي زندگي بشر مي‌سوزاند.

اگر تا امروز اين سوزاندن انرژي تنها به كار رشد گياهان و جانوران و انسان و … مي آمد، چند سالي است كه به شكل‌هاي مستقيم‌تري به كار توليد انرژي مي‌آيد. انرژي باد و آب ساده‌ترين نوع انرژي‌هاي تجديدشونده هستند كه ساليان درازي است بشر از آنها استفاده مي‌كند.

انرژی‌های تجدید‌پذیر در كانادا

كانادا علاقه‌ای روزافزون به انرژی‌های تجدید‌پذیر نشان می‌دهد و به هر شكل ظرفیت عظیم برق آبی آن سبب شده كه كانادا در بالاترین مراتب استفاده‌كنندگان از انرژی‌های تجدید‌پذیر قرار گیرد. «بیل ایگرتسون» از «اتحادیه انرژی‌های نوی كانادا» وضعیت و برنامه‌های توسعه انرژی تجدید‌پذیر در این كشور را بررسی می‌كند.       

كانادا علاقه‌ای روزافزون به انرژی‌های تجدید‌پذیر نشان می‌دهد و به هر شكل ظرفیت عظیم برق آبی آن سبب شده كه كانادا در بالاترین مراتب استفاده‌كنندگان از انرژی‌های تجدید‌پذیر قرار گیرد. «بیل ایگرتسون» از «اتحادیه انرژی‌های نوی كانادا» وضعیت و برنامه‌های توسعه انرژی تجدید‌پذیر در این كشور را بررسی می‌كند.

كانادا همواره یكی از تولید‌كنندگان پیشتاز انرژی جهان بوده و رشد اقتصادی آن مرهون صادرات عظیم نفت، گاز طبیعی و ذغال‌سنگ و تا حدی زیادی متكی به سدهای بسیار، تاسیسات عمده بیوماس (زیست‌توده) و ظرفیت بالایی ازانرژی هسته‌ای است. در نتیجه كمبود عرضه هیچ‌گاه دغدغه‌ای ملی نبوده است. پس از گذشت بیش از سی سال از شوك‌های نفتی اوپك، مساله مدیریت انرژی، كه از دیرباز در قلمرو اختیارات ایالتی و باعث كشاكش با دولت فدرال بوده،‌دوباره مطرح شده است.

 به لحاظ سیاسی، گرایشی به سوی انرژی‌های تجدید‌پذیر، مبتنی بر دگرگونی آب و هوا و نیاز به كاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG) است و به هر صورت مخالفان اشاره می‌كنند كه همسایه جنوبی كانادا (ایالات متحده آمریكا) و شریك عمده تجاری این كشور از امضاء كردن پروتكل كیوتو خودداری می‌كند.

بیشترین پشتیبانی دولت فدرال در زمینه این انرژی‌ها به باد مربوط می‌شود و دولت ۲۶۰ میلیون دلار را به طرح تولید برق از باد اختصاص داده و قرار است تا قبل از پایان دهه اول قرن بیست و یكم ۱۰۰۰۰ مگاوات ظرفیت بادی جدید نصب شود. قیمت در نظر گرفته شده یك سنت (cent) برای هر كیلووات ساعت است كه از ماه مارس ۲۰۰۶ به ۸/۰ سنت برای هر كیلووات ساعت كاهش خواهد یافت. این طرح برای پوشش نیمی از ارزش انرژی بادی در نظر گرفته شده اما هیچ استانی برای تكمیل بقیه بودجه پا پیش نگذاشته است. انتظار می‌رود در «طرح تولید برق از باد (به اختصار WPPI)) تا سال ۲۰۱۰، ۵/۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شود و میزان انتشار GHG به ۳MT كاهش یابد. حامیان برای تولید دست كم ۹۰۰۰ مگاوات در طرح WPPI پیشنهاد سرمایه‌گذاری كرده‌اند اما هیچ طرحی هنوز به پیش نرفته است.

ظرفیت نصب شده برق بادی در كانادا ۳۲۷ مگاوات و میزان تولید آن ۸۵۰ میلیون كیلووات ساعت در سال است كه برای یكصد هزار خانوار كافی است و در مقایسه با تولید برق از ذغال‌سنگ باعث كاهش MT۵۰۸ گاز CO۲ می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه كانادا می‌تواند ۲۰ درصد منابع تولید برق خود را از طریق توربین‌های بادی تولید كند. گرچه این كشور خواهان رساندن ظرفیت نصب شده به ۱۰۰۰۰ مگاوات در سال ۲۰۱۰ است اما ظرفیت ساخت توربین بادی در كانادا وجود ندارد.

از سال ۱۹۹۵ دولت فدرال این سیاست را پی‌می‌گیرد كه ۲۰ درصد از مصرف داخلی انرژی از منابع برق سبز از طریق نیروگاه‌های بادی و آبی كوچك تامین كند. درحال حاضر دولت فدرال ۴۷۰۰۰ وات ساعت برق تولیدی ازاین منابع را خریداری می‌كند و اینك می‌خواهد ۴۰۰۰۰۰ میلیون وات ساعت در سال معامله كرده و میزان كاهش سال نه انتشار CO۲ را به ۲۵۰۰۰۰ تن در سال برساند.

طرح پیاده‌سازی انرژی‌های تجدید‌پذیر در سال ۱۹۹۸ با بودجه‌ای شش ساله به میزان ۲۴ میلیون دلار برای سیستم‌های حرارتی خورشیدی، بیوماس و زمین‌گرمایی تصویب اما نحوه تامین مالی آن باعث انتقاد عمومی شد. پس از بررسی مجدد این برنامه تا ماه مارس ۲۰۰۷ تمدید و كلاً ۲۵ میلیون دلار به عنوان یك چهارم هزینه (تا حداكثر ۸۰۰۰۰ دلار) برای این طرح‌ها تصویب شد (این نسبت در مناطق دوردست به ۴۰ درصد نیز می‌رسد.)

طبق قانون فدرال بیشتر وزارتخانه‌ها باید استراتژی توسعه پایدار خود را به پارلمان ارایه دهند. یكی از آخرین تعهدهای «منابع ملی كانادا» نصب ۲۵۰۰۰ سیستم انرژی زمینی در تاسیسات تجاری تا سال ۲۰۰۸ و ۱۰۰۰ سیستم حرارتی خورشیدی و بیوماس است. تعداد ۲۵۰۰۰ پنج برابر سستم‌های موجود تجاری بوده و مكمل تعهد دولت فدرال در پشتیبانی از آن دسته شركت‌های برق استانی است كه تكنولوژی انرژی زمینی راترویج می‌كنند.

درشماری از استان‌ها حمایت از انرژی‌های تجدید‌پذیر قوی است. حكومت قبلی «اونتاریو» طرحی را ارایه داد كه بر مبنای آن در شمار پیشتازان كاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان درآید اما هرگز آن را به پارلمان تسلیم نكرد. دولت جدیدبرای نصب ۳۰۰ مگاوات برق سبز آگهی مناقصه منتشر كرد كه با پیشنهادهای بسیاری مواجه شد. این دولت مشخص كرده كه سهم انرژی‌های تجدید‌پذیر تا سال ۲۰۰۷ باید به ۵ درصد و تا سال ۲۰۱۰ به ۱۰ درصد برق تولیدی برسد و برای تشویق ۸ درصد از مالیات فروش شركت‌های انرژی سبز خواهد كاست.

در ایالت «كبك» در خواست برای پیشنهاد نصب ۱۰۰۰ مگاوات برق بادی بر اثر استقبال ۳۲ موسسه به ۲۱۰۰ مگاوات تبدیل شد. اینطرح‌ها از دسامبر ۲۰۰۶ شروع شده تا ۲۰۱۱ ادامه خواهد داشت. سه سازنده توربین یعنی «گیمسا»، «جی‌ئی‌ویند» و «وستاس» در شمار پیشنهاد‌دهندگان هستند زیرا یك پیش شرط آن بود كه مناقطه دهندگان باید تاسیساتی را در «كبك شرقی» ایجاد كنند تا ۶۰ درصد هزینه پروژه در محل انجام شود. میانگین قیمت برق بادی در سال ۲۰۰۷ شامل هزینه انتقال و تعدیل برق ده سنت تعیین شده است.

هنگامی كه در استان «ساسكاچوان» شركت برق برای ۱۵ مگاوات برق سبز مناقصه منتشر كرد، سازندگان ۱۷۰ مگاوات پیشنهاد كردند كه ۵۹ مگاوات برق بادی و سه مگاوات خورشیدی بود. دولت «آلبرتا» قراردادی را امضا كرده كه به موجب آن از سال ۲۰۰۵ نود درصد برق مورد نیاز خود را از تولید‌كنندگان برق سبز خریداری می‌كند و دولت «مانیتوبا» وعده داده كه تأسیسات زمینی انرژی را در منطقه‌ای نزدیك «وینی‌پیگ» در ۱۳۰۰۰ خانوار نصب كند.

در ساحل شرقی شركت برق‌ «نووااسكاتیا» ۱۰۰ گیگاوات برق بادی در هر سال از تولید‌كنندگان طی ۱۵ سال خریداری خواهد كرد و جزیره «پرنس ادوارد» هدف خود را خرید ۱۵ درصد برق مورد نیاز از منابع تجدید‌پذیر تا سال ۲۰۱۰ اعلام كرد. این میزان در حال حاضر ۷ درصد است كه از منابع بیوماس و باد تامین می‌شود. افزایش این میزان تا صددرصد در سال ۲۰۱۵ بخشی از استراتژی انرژی تجدید‌پذیر این ایالت است. در ساحل غربی، شركت «بریتیش كلمبیا هیدرو» هدف خود را خرید ۵۰ درصد توان از منابع تمیز (تولید انرژی) اعلام كرده است.

بزرگ‌ترین كاستی به كمبود داده‌ها در سراسر كشور برمی‌گردد این امر هم در مورد وضعیت موجود و هم در مورد پیش‌بینی كوتاه‌مدت و دراز‌مدت وجود دارد. تنها پیش‌بینی رسمی از NRC در ژوئن ۲۰۰۲ منتشر شد كه این بخشی از موضع‌گیری قاره‌ای همراه با مكزیك و ایالات متحده بود كه نشان می‌داد تولید ناخالص از محل انرژی‌های تجدید‌پذیر غیرآبی از شش تریلیون وات ساعت در سال ۱۹۹۹ به دوتریلیون وات ساعت در سال ۲۰۱۰ افت می‌كند.

تردیدی نیست كه كانادا گستره‌ای از انرژی‌های تجدیدپذیر را در دسترس دارد و به نظر می‌رسد برای تولید برق سبز، باد بهترین گزینه بوده اتانول برای سوخت سبز و انرژی زمین برای گرمایش سبز نیز چنین ویژگی دارد. به رغم فراوانی منابع سوخت‌های فسیلی، تعهد كانادا به پروتكل كیوتو سبب خواهد شد كه این كشور به رغم آگاهی از برآورده نشدن كاهش GHG به سوی فناوری‌هایی با آلایندگی اندك رو آورد.