اثر حمل و نقل هوایی بر محیط زیست شهری

بازدید: 2197 بازدید
اثرات زیست محیطی حمل و نقل هوایی

مسافرت با هواپیما بدلیل امنیت در جوامع پیشرفته و آسایش و همچنین صرفه جویی در وقت بهترین گزینه در سفرهای طولانی می باشد. پس با توجه به این تفاسیر باید فرودگاه ها را آن گونه ای طراحی کرد که هیچ خطری برای محیط زیست انسانی و جانوری نداشته باشد.

قوانین، مقررات و استانداردهای محیط زیستی

مسافرت با هواپیما بدلیل امنیت در جوامع پیشرفته و آسایش و همچنین صرفه جویی در وقت بهترین گزینه در سفرهای طولانی می باشد. پس با توجه به این تفاسیر باید فرودگاه ها را آن گونه ای طراحی کرد که هیچ خطری برای محیط زیست انسانی و جانوری نداشته باشد. از جمله عواملی که در طراحی فرودگاه ها باید مورد توجه قرار گیرد، مکان احداث فرودگاه می باشد که حتی الامکان به دلیل آلودگی زیاد صوتی باید دور از محیط زیست انسانی و با فاصله نسبت به محل زندگی جانوران و حیوانات باشد. زیرا احداث فرودگاه ها در مکان هایی که در معرض مهاجرت پرندگان قرار دارند، باعث برخورد این پرندگان با هواپیما می شود و بعضا خسارات جبران ناپذیری را به انسان وارد میکند و دیگر نکته این است که فرودگاه ها بدلیل مکان های وسیع خود و بودن علفزارها در حاشیه آن، جایگاه مناسبی برای پرندگان است که برای فراری دادن آنها، معمولا حدود ۱ دقیقه قبل از پرواز هواپیما، صدای پرندگان ترسانده شده را که قبلا ضبط نموده اند، بوسیله بلند گوهای اطراف باند پخش می کنند که این روش متداول ترین روش در فراری دادن پرندگان از فرودگاه ها است.

آلودگی هوا

آلودگی هوای ناشی از هواپیما کمتر مورد توجه قرار گرفته و بزرگترین دلیل آن اینست که هواپیما در هنگاه سفر در جای خاصی متمرکز نیست و این تا زمانی که ترافیک آلودگی هوای ناشی از پرواز هواپیما در محدوده شهری ایجاد نشود، خطرات کمتری برای محیط زیست دارد. البته نباید براحتی از کنار این مساله عبور کنیم بلکه متخصصین و طراحان یک هواپیما باید سعی خود را برای جایگزینی سوختی جدید که از آلودگی کمتری نسبت به سوخت های فعلی، برخوردارا باشد را انجام داده و کم کم موتورهای جدید با سوخت جدید وارد فضای آسمان کشورمان شود.

آلودگی صوتی

هر فرودگاه شعاع تأثیر دارد که هر چه به فرودگاه نزدیکتر می شویم اثر سوء آن بیشتر می شود. بنابراین آلودگی صوتی فرودگاه بر سلامت انسان ها بسیار تاثیر گذار است. آلودگی صوتی اثر بسیار شدیدی برای سلامت انسان ها می گذارد. اول از ضعف شنوایی شروع می شود. بعد جلوی فراگیری و آموزش را می گیرد. بعد از آن حتی ناشنوایی دائمی و ضعف عصبی را ایجاد می کند. البته اثر آلودگی صوتی هواپیما به نوع سن و جنسیت های مختلف نیز فرق می کند مثلاً خانم ها و افراد میانسال حساس تر هستند و افراد زیر ۵۱ سال و افراد مسن اثر سوء کمتری دارند.

از جمله عواملی که در طراحی فرودگاه ها باید مورد توجه قرار گیرد ، مکان احداث فرودگاه می باشد. حتی الامکان به دلیل آلودگی زیاد صوتی، باید دور از جوامع انسانی و با فاصله نسبت به محل زندگی جانوران وحیوانات باشد زیرا احداث فرودگاه ها در مکانهایی که در معرض مهاجرت پرندگان قرار دارند، باعث برخورد این پرندگان با هواپیما می شود و بعضا موجب از کار افتادن موتور هواپیما و سقوط آن می گردد.

ایزوله کردن موتور هواپیما و یا جایگزینی موتورهای فعلی با موتورهای جدیدتر که صدای کمتری را تولید می کنند نیز می تواند راه حل دیگری باشد. البته نباید از طراحی شکل ظاهری هواپیما بدون توجه گذر کنیم. همان طور که می دانیم شکسته شدن دیوار صوتی بر اساس انباشته شدن صدای هواپیما در حجم اطراف آن است که موجب ایجاد صدایی صدها برابر بیشتر از صدای اولیه موتور هواپیما قبل از پرواز می شود که امروزه برای مقابله با این پدیده در هواپیماهای جنگی از یک آنتن بزرگ استفاده می کنند.

افزایش کاربری زمین های اطراف فرودگاه برای افزایش مصونیت های زیست محیطی که به خصوص برای کاربران مسکونی بسیار ضروری است، از اهمیت بیشتری برخوردار است. عوامک تکنیکی که اساس همه روش ها را به منظور ارزیابی کلی مشکل قرارگیری در معرض صدا تشکیل می دهد تنها قوانینی نیستند که برای هدف کنترل زمین مورد استفاده در نزدیکی فرودگاه ها در نظر گرفته می شوند. بلکه روش های بسیاری برای گسترش مقررات و ایجاد تغییرات یا تعدیل زمین های مورد مصرف موجود به منظور دستیابی به مطابقت و سازگاری بین فرودگاه ها و محیط اطرافش وجود دارد.

اثرات و پیامدهای زیست محیطی طرح احداث فرودگاه بین المللی در چهار بخش خلاصه می شود.

الف- اثرات زیست محیطی بر محیط فیزیکی

  1. اثرات بر خاک: مورفولوژی و کیفیتی
  2. اثرات بر آب: کمیت و کیفیت آب
  3. اثرات بر اقلیم، هوا و صوت: تغییرات هوا و بارش ها، کیفیت هوا
  4. اثرات ثانویه بین خاک، آب و هوا

 ب- اثرات زیست محیطی بر محیط های طبیعی

  1. اثرات بر گونه های گیاهی
  2. اثرات بر گونه های جانوری
  3. اثرات بر زیستگاه ها، چشم اندازها و مسیر مهاجرت پرندگان

ج- اثرات زیست محیطی بر محیط های اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی

  1. اثرات بر سلامت و محیط بهداشتی مردم
  2. اثرات بر محیط اجتماعی: اشتغال، مسکن، آموزش
  3. اثرات بر محیط فرهنگی: اعتقادات فرهنگی و مذهبی مردم، میراث فرهنگی

د- اثرات زیست محیطی بر سایر طرح های توسعه

  1. اثر بر سایر طرح های توسعه کشاورزی، صنعتی و خدماتی منطقه
  2. اثر بر طرح آمایش منطقه
  3. اثر بر کاربری اراضی منطقه

به طور کلی  اثرات حمل و نقل بر محیط زیست عبارتند از :

– اثر بر منابع طبیعی

– اثر بر کیفیت هوای شهری

– سایر آثار وارده بر محیط زیست شهری مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی و آلودگی آبهای زیرزمینی و …

– تولید مواد زاید ناشی از دفع خودروهای اقساطی که مشکل تولید انبوهی از مواد زاید جامد را در پی دارد .

-آثار آن بر محیط زیست جهانی

منابع:

مقاله امید یوسفی و فرزانه حبیبی کارشناسان ارشد رشته شهرسازی ارائه شده در اولین کنفرانس منطقه ای مهندسی عمران و محیط زیست

اجزاء شکوهی،محمد، غفاری،الهام، اثرات آلودگی صوتی فرودگاه مشهد بر مناطق مسکونی پیرامون، اولین کنفرانس ملی خدمات شهری و محیط زیست، ۱۳۹۲

مطلب، ریحانه، اسکندری، محمود، اثر حمل و نقل بر محیط زیست شهری، مطالعه موردی : فرودگاه ها،دومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، ۱۳۹۴

منبع: نواندیشان

ادامه مطلب