روکش استخرها

**Mina Yousefi** · 3 فروردین، ۱۳۹۴

بنا بر تحقیقات صورت گرفته نزدیک به شصت تا هفتاد درصد از تلفات حرارتی از استخرها از سطح آب صورت می گیرد. بنابراین استفاده از تمهیداتی برای محدود کردن این تلفات گرمایی می تواند تا حد زیادی تلفات گرمایی استخر و هزینه های آن را کاهش دهد. به کارگیری روکش ها زمانی که از استخر استفاده نمی شود، یکی از متداول ترین و بهترین گزینه ها برای کاهش تلفات گرمایی استخر به شمار می رود. ضمن آن که استفاده از روکش، کاسه استخر را به یک منبع ذخیره انرژی گرمایی تبدیل می کند. بنابراین در صورت استفاده از روکش با اندازه مناسب، تلفان انرژی به واسطه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

آب و تلفات تشعشعی و هدایتی به میزان زیادی کاهش می یابد. تلفات گرمایی تشعشعی یکی دیگر از تلفات عمده انرژی به واسطه تبخیر آب و تلفات تشعشعی و هدایتی به میزان زیادی کاهش می یابد. تلفات گرمایی تشعشعی یکی دیگر از تلفات عمده انرژی گرمایی در استخرها به شمار می رود. در استخرهای سرباز، صاف بودن آسمان در طول روز و شب منجر به افزایش تلفات تشعشعی استخر می شود. در مناطق مرطوب، بخش عمده ای از انرژی تشعشعی به واسطه بخار آب موجود در هوا جذب شده و مجددا به استخر باز می گردد. تقریبا یک سوم از انرژی گرمایی خورشید از طریق انتقال حرارت تشعشعی مجددا به محیط اطراف استخر باز می گردد که سهم سطح آب استخر در این بازگشت انرژی بسیار زیاد است.

قابلیت تشعشع آب برابر با 0.98 است. به همین دلیل است که تلفات گرمایی در هر متر مربع از استخر در هر ساعت تقریبا 1130kj است. تلفات گرمایی یاد شده از آن جهت برای انسان محسوس نیست که دمای بدن تقریبا 37 درجه سانتی گراد است در حالی که انتقال حرارت تشعشعی از آب استخر در دمای تقریبی 27C رخ می دهد.

بنابراین با استفاده از روکش استخر، تلفات گرمایی یاد شده به حداقل می رسد که نتیجه آن کاهش پنجاه تا هفتاد درصدی در تلفات انرژی است. مزیت استفاده از روکش های استخر را می توان در صرفه جویی در مصرف انرژی، افزایش ضریب ایمنی در مواقعی که استخر مورد استفاده قرار نمی گیرد، کاهش تبخیر آب، کاهش مصرف مواد ضد عفونی کننده به واسطه جلوگیری از تبخیر آن ها و جلوگیری از ورود آلاینده های خارجی به استخر خلاصه می شود. البته علاوه بر کاربردهای یاد شده، در استخرهای سرباز برای تعطیل کردن استخر درفصل زمستان نیز از روکش استفاده می شود. البته ساختار و جنس این نوع روکش ها و نیز کاربرد آن ها کمی متفاوت است.

اما این روکش ها در انواع مختلفی موجود هستند. برخی از روکش ها صرفا به منظور آماده سازی استخر برای فصل زمستان مورد استفاده قرار می گیرند، در حالی که برخی دیگر در هنگام بهره برداری برای مواقعی که استخر استفاده نمی شود در نظر گرفته می شوند. بسیاری از روکش های دسته دوم به عنوان جزئی از سازه استخر در هنگام طراحی در نظر گرفته می شوند و در مواقع بسته بودن اثری از آن ها دیده نمی شود. مساله دیگر آن است که روکش استخر باید متناسب با شکل هندسی آن باشد. در حال حاضر تولیدکنندگان مختلف اقدام به تولید روکش های با جنس های مختلف، شکل های هندسی مختلف متناسب با ساختار استخر کرده اند. از دیدگاهی دیگر این روکش ها در دو نوع دستی، نیمه خودکار و تمام خودکار طراحی می شوند که در انواع خودکار باز و بسته شدن روکش با استفاده از یک مکانیزم موتوری انجام می گیرد. البته انواع خودکار به دلیل ضرورت به کارگیری موتورهای ضد آب هزینه بالاتری به همراه دارد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

روکش های شفاف یا نیمه شفاف معمولا بهتر از روکش های تیره یا مات عمل می کنند. چرا که روکش های شفاف با عبور نور خورشید در طول روز امکان استفاده از آن را فراهم می آورد.

با استفاده از روکش بر روی استخر می توان دمای آب را به اندازه 9-18 C افزایش داد.

البته مقدار دقیق آن به مدت زمان استفاده از روکش، وضعیت تابش خورشید در این مدت و نوع روکش بستگی دارد. هر چند که استفاده از روکش و باز و بسته کردن آن مستلزم صرف وقت و انرژی است. اما روکش ها ساده ترین و ارزان ترین روش برای صرفه جویی در مصرف انرژی استخر ها به شمار می روند. این روکش ها از جنس های مختلفی مانند پلی پروپیلن، وینیل یا سایر مواد مقاوم در برابر اشعه فرابنفش ساخته می شوند. به طور کلی روکش های استخر که به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی مورد استفاده قرار می گیرند در سه گروه تقسیم بندی می شوند.

1: روکش های شفاف هوایی یا روکش های حبابی: روکش های حبابی در واقع همان روکش های معروفی هستند که برای بسته بندی تجهیزات مختلف نیز مورد استفاده قرار می گیرند. هوای به دام افتاده در این روکش ها همانند یک عایق حرارتی عمل نموده و از اتلاف حرارت جلوگیری به عمل می آورد. این نوع روکش ها مقاومت خوبی برای جلوگیری از ورود باران و برف به استخر دارند. در مقابل بخار آب نفوذ ناپذیر هستند. از مواد شفاف و نیمه شفاف ساخته می شوند. برای حفظ این روکش ها بر روی استخر در مقابل بادهای معمولی، نیازی به استفاده از بست، طناب و موانع سنگین نیست.

مزیت این نوع عایق ها ارزان قیمت بودن آن هاست. این روکش ها همچنین در شب به عنوان یک عایق عمل کرده و تلفات حرارتی استخر را کاهش می دهد. البته عیب این نوع روکش ها سبک بودن و استحکام کم آن هاست که ممکن است در اثر وزش باد یا افتادن اشیا بر روی آن ها از روی استخر کنار روند. این روکش ها صرفا برای جلوگیری از اتلاف حرارتی مناسب اند که البته این ویژگی بسیار ارزشمندی به شمار می رود.

2. روکش های اسفنجی: روکش های اسفنجی نیز درست مانند روکش های حبابی، صفحات نازک از اسفنج فشرده هستند که سطح استخر یا جکوزی را می پوشانند. این روکش ها از مواد عایق و غیر جاذب ساخته شده و مقاومت بالایی در برابر نفوذ بخار آب دارند. قابلیت انتقال نور خورشید در این روکش ها چندان خوب نیست. البته این روکش ها برای جلوگیری از ورود برف و باران به استخر مناسب هستند.

به منظور افزایش دوام روکش جنس آن ها معمولا از مواد مقاوم در برابر اشعه فرابنفش انتخاب می شود. برای نگه داشتن آن ها در شرایط آب و هوایی معمولی و بادهای ملایم نیازی به استفاده از بست، طناب و موانع سنگین نیست.

3. روکش های از جنس خاص: این روکش ها معمولا برای آماده سازی استخر در فصل زمستان و حفظ ایمنی مورد استفاده قرار می گیرند. این روکش ها با جلوگیری از ورود خار و خاشاک و سایر آلاینده های خارجی به تمیز ماندن استخر کمک می کنند. در فصل زمستان نیز این روکش ها برای جلوگیری از کثیف شدن داخل استخر و محافظ از پوسته در برابر شرایط سخت آب و هوایی مناسب هستند.

برای آنکه روکش استخر حداکثر کارایی ممکن را داشته باشد، لازم است از اتلاف گرما، اتلاف آب و اتلاف مواد شیمیایی موجود در آب جلوگیری به عمل آورد. اکثر روکش ها با جلوگیری از ورود آلاینده های خارجی به داخل آب موجب تمیز نگه داشتن آب نیز می شود. تفاوت کارایی روکش ها اساسا به واسطه عوامل زیر است.

قابل انتقال نور خورشید
مقاومت در برابر انتقال حرارت برای جلوگیری از اتلاف حرارت در هنگام شب
قابلیت دوام

البته توجه داشته باشید که انتخاب روکش استخر آن چنان هم که به نظر می رسد پیچیده نیست. بلکه حتی سفره های پلاستیکی بزرگ که تمام سطح استخر را نیز پوشش دهند به دلیل مقاومت بسیار خوب در برابر نفوذ بخار آب به این منظور قابل استفاده هستند. اما چنین روکش هایی که به صورت دست ساز یا سلیقه ای مورد استفاده قرار می گیرند معمولا در برابر نور خورشید خیلی زود قابلیت خود را از دست می دهند. بنابراین استفاده از روکش های استاندارد استخر صرفا به منظور افزایش هر چه بیشتر کارایی و دستیابی به قابلیت دوام بیشتر است. روکش های استاندارد استخر از جنس مناسب با مقاومت بالا در برابر اشعه فرابنفش ساخته می شوند.