رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

هدف :

صنعت نساجي مسووليت توليد انواع منسوجات اعم از انواع پوشاك، كف‌پوشها مثل فرش و موكت و منسوجات مورد استفاده در صنايع ديگر را بر عهده دارد. اين صنعت شامل بخشهاي مختلفي مي‌شود كه از آن جمله مي‌توان به كارخانه‌هاي ريسندگي (توليد نخهاي مختلف)، بافندگي (توليد انواع پارچه) ، توليد فرش ماشيني و موكت و همچنين كارخانه‌هاي تكميل كننده اين كالاها مثل رنگرزي و چاپ و كارخانه‌هاي توليد الياف مصنوعي مثل نايلون و پلي‌پروپيلن اشاره كرد.

در نتيجه مهندسي نساجي رشته‌اي است كه دانش و توانايي لازم را براي اداره بخشهاي مختلف اين صنعت به دانشجويان مي‌دهد. اين رشته داراي دو گرايش «تكنولوژي نساجي» و «شيمي نساجي و علوم الياف» است كه ما در اينجا به معرفي اجمالي هر يك از اين گرايشها مي‌پردازيم.

لینک به دیدگاه

هدف تربيت افرادي متخصص به منظور بهره‌برداري از صنايع نساجي در تبديل الياف به نخ ، نخ به منسوجات و روشهاي تهيه ساير منسوجات نساجي است كه مصارف فني، صنعتي ، مخابراتي و غيره دارند.

فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در صنايع نساجي در سرپرستي خط توليد، مديريت و نظارت در توليد و اداره كارخانه نقش حساسي ايفا كنند. بعضي تواناييهاي فارغ‌التحصيلان اين رشته به شرح زير است:

1) بهره‌برداري از واحدهاي توليدي صنايع ريسندگي ، بافندگي ، تريكو بافي، موكت ، قالي‌بافي و كارخانجات تبديل الياف و سنتيك.

2) حفاظت از امكانات موجود و بهره‌برداري در شرايط مطلوب فني و اقتصادي و رفع اشكالات و معايب.

3) تطبيق شرايط كيفي و كمي مواد اوليه با محصولات مورد تقاضا و برنامه‌ريزي توليد در صنايع مربوط از نظر كيفي و كمي.

4) برنامه‌ريزي در ايجاد واحدهاي توليدي در رشته‌هاي فوق‌الذكر.

5) توانايي ساخت قطعات و ماشين‌آلات نساجي و مدرنيزه كردن ماشينهاي قديمي نساجي.

از آنجا كه صنعت نساجي يكي از قديمي‌ترين صنايع و دومين صنعت كشور بوده از لحاظ تعداد شاغلان، در سطح زيربناي كارخانه‌ها و تعداد واحدهاي توليدي، بزرگترين صنعت كشور است. داوطلب بايد در دروس فيزيك، رياضي و مكانيك دبيرستان قوي بوده همچنين به علت شرايط كار و محيط كارخانه از نظر جسمي و روحي خوب باشد.

دروس رشته شامل دروس عمومي، پايه، اصلي و تخصصي است. دوره كارآموزي نيز به ميزان 4 واحد وجود دارد. بعضي دروس اين رشته عبارتند از : استاتيك ، فيزيك الياف ، مقاومت مصالح، كنترل كيفيت ، طرح و محاسبه كارخانه، تهويه در نساجي ، ريسندگي و بافندگي و اصول ساختمان مواد پليمري.

مي‌توانند در كارخانجات نساجي و موسسات و ادارات مربوط به صنايع نساجي به كار بپردازند. اين رشته علاوه بر صنايع نساجي و پوشاك مي‌تواند در توليد فرآورده‌هايي براي مصارف صنعتي و نظامي نيز كاربرد داشته باشد.

در گرايش تكنولوژي نساجي، دانشجو با شيوه‌هاي تبديل الياف به نخ، نخ به منسوجات و روشهاي تهيه ساير منسوجات نساجي كه مصارف فني، صنعتي و مخابراتي دارد، آشنا مي‌شود.

مهندس عبدالحسين صادقي عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اميركبير در معرفي اين گرايش مي‌گويد:

«تكنولوژي نساجي بيشتر به عمليات فيزيكي و مكانيكي مي‌پردازد . يعني در اين بخش ، الياف به ياري ماشين‌آلات در كنار يكديگر قرار گرفته و طي يكسري فرآيندها تبديل به نخ مي‌گردد و سپس نخ‌ها به انواع پارچه تبديل مي‌شود.»

دكتر محمد معروفي استاد نساجي دانشگاه صنعتي اميركبير نيز در معرفي اين گرايش مي‌گويد:

«دانشجوي تكنولوژي نساجي نحوه توليد نخ، پارچه، قالي و موكت را مطالعه كرده و آموزش مي‌بيند و تا حدودي با طراحي ماشين‌آلات نساجي و قطعات مختلف آنها آشنا مي‌گردد. »

در جزوه معرفي رشته نساجي نيز كه توسط جمعي از دانشجويان دانشكده نساجي دانشكده صنعتي اميركبير تهيه شده، آمده است كه :

«در گرايش تكنولوژي نساجي دانشجو با شيوه‌هاي ريسندگي نخها، مقدمات بافندگي و بافندگي آشنا مي‌شود و همچنين براي شناخت دستگاههاي نساجي دروسي در ارتباط با علم مكانيك را مي‌گذراند.

در كل ، دروس تخصصي اين رشته عبارتنداز:

استاتيك و ديناميك: بررسي نيروهاي وارد به اجسام ساكن و متحرك.

مقاومت مصالح : عكس‌العمل جامدات در مقابل نيروها و گشتاورهاي وارد بر آنها.

ترموديناميك: شناخت گرما و آثار آن و خواص گازها.

اصول ساختمان مواد پليمري: آشنايي با مواد پليمري.

علوم الياف و فيزيك الياف: آشنايي با ساختمان الياف و فرآيند توليد آنها و خواص فيزيكي و مكانيكي الياف.

ريسندگي 1 و 2 : آشنايي با نحوه تبديل الياف پنبه‌اي به نخ و ماشين‌آلات آنها.

ريسندگي الياف بلند: آشنايي با نحوه تبديل الياف بلند مثل پشم به نخ و ماشين‌آلات آنها.

ريسندگي نخهاي يكسره : معرفي نحوه ريسندگي نخهاي نايلوني و فيلامنتي.

ريسندگي مدرن : آشنايي با روشهاي جديد ريسندگي نخها.

مقدمات بافندگي و بافندگي 1 و 2 : نحوه آماده كردن نخهاي ريسيده شده براي بافندگي و نحوه تبديل آن به پارچه.

تكنيك بافت پارچه : طراحي پارچه روي كاغذ و نحوه دادن فرمان به ماشين بافندگي .

تجزيه فني پارچه : روش به دست آوردن مشخصات پارچه از روي نمونه آن .

بافندگي حلقوي 1 و 2 : آشنايي با روشهاي بافندگي تاري و بافندگي پودي.

رنگرزي، چاپ و تكميل: آموزش رنگرزي و چاپ پارچه‌ها و همچنين نحوه تكميل پارچه‌هاي توليد شده توسط ماشين‌هاي بافندگي .

كنترل كيفيت آماري: كنترل كيفيت توليدات هر قسمت براي هماهنگي با قسمت بعدي يا جلب رضايت مشتري.

طرح و محاسبه كارخانه : چگونگي ايجاد يك كارخانه و ارائه طرح توجيهي براي يك كارخانه.»

لینک به دیدگاه

هدف تربيت متخصص در تهيه الياف، كاربرد مواد شيميايي و تكنولوژي نقشي مربوط به آنها است. فارغ‌التحصيلان صنايع نساجي به عنوان سرپرست خط توليد، مديريت و نظارت در توليد و اداره كارخانه داراي نقشي حساس هستند. دروس اين دوره شامل دروس نظري، عملي ، آزمايشگاهي و كارگاهي است و نيز 4 واحد كارآموزي دارد. نظر به اينكه صنايع نساجي و توليد الياف مصنوعي يكي از فعالترين صنايع كشور است و نيز از لحاظ تعداد شاغلان و ميزان سرمايه‌گذاري حائز اهميت است، ضرورت اين رشته مشخص مي‌شود. كارخانه‌هاي نساجي و توليد الياف و مواد شيميايي محل جذب فارغ‌التحصيلان اين رشته است.

داوطلبان بايد در دروس رياضي، فيزيك و شيمي قوي باشند. بعضي دروس اين رشته عبارتند از : شيمي مواد نساجي ، تكنولوژي ماشين‌آلات نساجي و ساختن رنگ. اين رشته با گرايش ديگر نساجي و رشته مهندسي پليمر ارتباط دارد

در گرايش شيمي نساجي و علوم الياف دانشجو با طرز تهيه الياف و نحوه كاربرد مواد شيميايي در صنايع نساجي آشنا مي‌گردد.

دكتر معروفي در معرفي گرايش فوق مي‌گويد:

«دانشجوي گرايش شيمي نساجي در زمينه توليد الياف، خواص الياف، مواد رنگزا، خصوصيات مواد رنگزا، مواد تكميلي و نحوه تكميل مواد نساجي مطالعه مي‌كند.»

مهندس صادقي نيز در معرفي گرايش شيمي نساجي مي‌گويد:

«گرايش شيمي نساجي به عمليات شيميايي صنعت نساجي مي‌پردازد. فعاليتهايي مثل توليد الياف، رنگرزي و يا عمليات تكميلي كه روي انواع منسوجات از جمله نخ، پارچه و ... انجام مي‌شود تا كالاي نهايي آماده شده و مورد مصرف قرار گيرد.»

جزوه معرفي رشته نساجي دانشگاه صنعتي اميركبير نيز در معرفي اين گرايش نوشته است كه :

«در اين گرايش اصول و كاربرد ماده‌هاي شيميايي در صنايع نساجي بررسي مي‌شود و درسهاي اصلي آن با شيمي شروع شده و همگام با مطالعه اين علم، دانشجويان دروس مربوط به فرآيندهاي شكل‌گيري منسوجات را نيز مطالعه مي‌كنند.

دروس تخصصي اين رشته نيز عبارتند از:

استاتيك و مقاومت مصالح : بررسي نيروها و گشتاورهاي وارد بر اجسام ساكن و عكس‌العمل آنها در مقابل اين نيروها.

شيمي آلي 1 و 2 : آشنايي با سنتز مواد آلي و ايزومري.

شيمي تجزيه : بررسي محلولها، حلالها ، روشهاي تعيين ph و ...

ترموديناميك كاربردي: بررسي خواص گرما روي گازها و اصول ترموديناميكي.

شيمي فيزيك : بررسي سرعت واكنش‌ها، تعادلها و قوانين ترموديناميكي.

مكانيك سيالات : بررسي سيالات در شرايط مختلف .

اصول شيمي پليمر: شناخت پليمرها و خواص و فرمولهاي آنها.

اصول فيزيك رنگ : بررسي رنگها و خصوصيات آن.

تكسچرايزينگ: روشهاي تثبيت الياف مصنوعي ، روشهاي ايجاد موج روي الياف مصنوعي و ... .

اصول شيمي رنگ و مواد واسطه : مطالعه سنتز و توليد رنگ.

تكنولوژي نساجي 1 : آشنايي با ريسندگي الياف بلند مثل پشم.

تكنولوژي نساجي 2 : آشنايي با مقدمات بافندگي و بافندگي .

تكميل 1 و 2 : بررسي روشهاي تكميل روي كالاهاي نساجي از قبيل سفيدگري و ضد بيد و ضد آب كردن منسوجات .»

لینک به دیدگاه

«صنعت نساجي بعد از نفت، بزرگترين صنعت كشور است. به همين دليل هميشه نيازمند مهندس متخصص و كارآمدي است كه بتواند مسووليت بخش‌هاي فني و مديريتي آن را بر عهده بگيرد.»

«در ضمن بايد توجه داشت كه برخلاف اكثر رشته‌هاي مهندسي ، رشته مهندسي نساجي تنها در دو يا سه دانشگاه دولتي ارائه مي‌شود و به همين دليل بازار كار اين رشته بخصوص در شهرستانها نسبتا خوب است چرا كه بيشتر كارخانه‌هاي نساجي در شهرستانها مستقر هستند.»

در جزوه معرفي رشته نساجي دانشگاه صنعتي اميركبير نيز در همين زمينه آمده است:

«يك مهندس نساجي مي‌تواند در كارخانجات نساجي به عنوان مديرعامل، رئيس كارخانه، مديرتوليد (مسوول سالن‌هاي مختلف ريسندگي، بافندگي، رنگرزي، چاپ و تكميل زير نظر اين مدير كار مي‌كنند)، مدير بازرگاني (مسوول بازاريابي، مسوول فروش و مسوول تداركات در اين بخش فعاليت دارند)، مدير مهندسي صنعتي (مسوولان آزمايشگاههاي مختلف و كارشناسان كنترل كيفيت بخشهاي مختلف در اين حيطه كاري فعاليت مي‌كنند) و مشاور كارخانه (مشاور در امور مختلف مانند خريد خط توليد، طراحي خط توليد، توليد جنس جديد، رفع اشكالات پيش‌آمده در خط توليد، خريد ماشين‌آلات و بررسي افزايش انعطاف‌پذيري آنها) فعاليت بكند و يا با بخش نساجي موسسه استاندارد، اداره نساجي و پوشاك وزارت صنايع ، بخش نساجي وزارت كار (براي بررسي مسائل كارگري، كم‌كردن ضايعات و افزايش توليد و بهره‌وري)، بخش نساجي وزارت دادگستري (براي تعيين قيمت كارخانجات ورشكسته و برآورد كردن قيمت كالاهاي نساجي)، سازمان پژوهشهاي علمي و صنعتي و مراكز تحقيقاتي مانند مركز تحقيقات جهاد سازندگي همكاري بكند.»

لینک به دیدگاه

مهندس نساجي يعني كسي كه با برنامه‌ريزي و فكر و منطق خود، مشكلات ايجاد شده در كارخانه‌هاي نساجي را حل كرده و پيشنهادات جديدي براي بهبود توليد و افزايش سودمندي كار ارائه دهد. وظيفه‌اي كه تنها به ياري توان علمي بالا و عادت به تفكر و تجزيه و تحليل دقيق مسائل امكان‌پذير است.

دكتر معروفي ضمن تاكيد بر اين امر مي‌گويد: «دانشجوي نساجي براي رسيدن به كارايي فوق بايد پايه‌رياضي خوبي داشته باشد تا بتواند مشكلات موجود را تجزيه و تحليل كرده و محاسبات لازم را انجام دهد. همچنين لازم است كه به به كارهاي مديريتي علاقه‌مند باشد چون بيشتر فارغ‌التحصيلان اين رشته مسووليت بخشي از كارخانه‌هاي نساجي مثل سالن توليد و يا بخش كنترل كيفيت را بر عهده دارند.»

وي همچنين در مورد ويژگي‌هاي لازم براي هر يك از گرايشهاي فوق مي‌گويد:

«در گرايش تكنولوژي نساجي بحث شناخت قطعات ماشين و روش ساخت آنها مطرح است. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد در دروس فيزيك و مكانيك قوي باشد. دانشجوي گرايش شيمي نساجي نيز بايد در درس شيمي قوي باشد چون زمينه فعاليت او به علم شيمي باز مي‌گردد و در دانشگاه نيز دروسي مثل شيمي تجزيه، شيمي آلي و شيمي پليمر را مي‌گذراند.»

مهندس صادقي نيز در اين زمينه مي‌گويد:

«با توجه به اين كه صنعت نساجي پراشتغال‌ترين رشته صنعتي است و بيش از يك چهارم نيروي صنعتي كشور را در خود جاي داده است، فارغ‌التحصيل اين رشته بايد توانايي كار با نيروي انساني زياد را داشته باشد و در ضمن به كار با ماشين‌آلات صنعتي نيز علاقه‌مند باشد.»

مهندسي صادقي در ادامه مي‌گويد:

«يك نكته مهم كه همه علاقه‌مندان به رشته نساجي بايد به آن توجه داشته باشند، اين است كه همه فارغ‌التحصيلان رشته نساجي، مهندس نساجي موفقي نمي‌شوند. چون مهندس موفق كسي است كه در دوره دانشجويي علاوه بر درس خواندن و امتحان دادن، با مسائل صنعت نيز آشنا شود. يعني واحدهاي كارآموزي را جدي گرفته و اگر به مناسبت‌هاي مختلف از كارخانه‌اي بازديد مي‌كند، فقط ظاهر كارخانه را نبيند بلكه به دنبال مشكلات موجود در كارخانه بوده و سعي كند تا به ياري مطالبي كه تا كنون فرا گرفته است، راهي براي حل مشكلات موجود بيابد. چنين دانشجويي مطمئنا پس از پايان تحصيلات مهندس موفقي خواهد بود و فرصت‌هاي شغلي خوبي نيز پيدا خواهد كرد.»

لینک به دیدگاه

البته فارغ‌التحصيلان اين رشته با مشكلاتي نيز روبرو هستند. زيرا صنعت نساجي نيز مثل بسياري از صنايع كشور به دليل بحران‌هاي مالي و همچنين ضعف مديريت با ركود نسبي روبرو است.

از سوي ديگر بايد توجه داشت كه صنعت نساجي به دليل تنوع خود بازار جذب وسيعي دارد. يعني اين صنعت از يك سو شامل صنايع توليد و آماده‌سازي الياف طبيعي و مصنوعي مي‌شود و از سوي ديگر شامل سيستم‌هاي مختلف توليد نخ، پارچه و منسوجاتي مانند كف‌پوشها، فرش‌هاي ماشيني و انواع موكت مي‌گردد و بالاخره بايد به كارخانه‌هاي تكميلي منسوجات مثل رنگرزي و چاپ اشاره كرد كه فارغ‌التحصيلان اين رشته را جذب خود مي‌كند.»

لینک به دیدگاه

«در حال حاضر كارخانه‌هاي توليد منسوجات دچار ركود شده‌اند. در نتيجه تمايلي به جذب نيروي كار متخصص ندارند. اما همين ركود مي‌تواند آينده روشني را براي فارغ‌التحصيلان اين رشته نويد بدهد چون اگر اين ركود ادامه داشته باشد، صنايع داخلي توان رقابت خود را با منسوجات خارجي از دست مي‌دهند و در نهايت متوجه مي‌شوند كه براي ادامه حيات نياز به نيروي متخصص و كارآمدي دارندكه بتواند كيفيت كالا را بالا برده و قيمت تمام شده كالا راكاهش دهد و اين به معناي زياد شدن بازار كار براي مهندسين نساجي است . البته در حال حاضر نيز تعدادي از كارخانه‌ها بويژه كارخانه‌هاي خصوصي از مهندسين نساجي بخوبي بهره‌گرفته و از ماشين‌آلات پيشرفته‌اي نيز برخوردارند و در نتيجه وضعيت خوبي داشته و حتي كالاهايشان به خارج از كشور صادر مي‌شود.

لینک به دیدگاه
  • 2 هفته بعد...

اشنایی با رشته مهندسی نساجی

 

 

مهندسی نساجی

 

 

دیباچه:

 

 

بشر در ابتدا برای تهیه لباس و پوشاک و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجی را به وجود آورد. سپس زیرانداز و روانداز خود را به یاری این صنعت تهیه کرد و امروزه نه تنها انواع پوشاک و فرش و موکت را به یاری صنعت نساجی تهیه می‌کند بلکه برای ساخت ترمز ماشین،‌ شریانهای مصنوعی، جاده‌ها، هواپیما‌ها و سایت‌های فضایی به منسوجات نیاز است.برای مثال بیش از 50% قلب مصنوعی از الیاف نساجی درست شده است. همچنین بیش از 75% استحکام تایرها از منسوجات است و در جاده‌سازی نیز قبل از این که آسفالت ریخته شود،‌ منسوجات ویژه‌ای را روی سطح جاده می‌خوابانند که عمر جاده‌ها را افزایش می‌دهد. به همین دلیل امروزه نمی‌توان همچون گذشته صنعت نساجی را به روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل دیگر انتقال داد. چرا که نساجی در حال حاضر صنعتی بسیار گسترده و پیچیده است که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد، تخصصی که در رشته مهندسی نساجی می‌توان به آن دست یافت. این‌ صنعت‌ شامل‌ بخش‌های‌ مختلفی‌ می‌شود که‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ کارخانه‌های‌ ریسندگی‌ (تولید نخ‌های‌ مختلف‌)، بافندگی‌ (تولید انواع‌ پارچه‌)، تولید فرش‌ ماشینی‌ و موکت‌ و همچنین‌ کارخانه‌های‌ تکمیل‌کننده‌ این‌ کالاها مثل‌ رنگرزی‌، چاپ‌ و کارخانه‌های‌ تولید الیاف‌ مصنوعی‌ مثل‌ نایلون‌ و پلی‌پروپیلن‌ اشاره‌ کرد. مهندسی‌ نساجی‌ رشته‌ای‌ است‌ که‌ دانش‌ و توانایی‌ لازم‌ را برای‌ اداره‌ بخش‌های‌ مختلف‌ این‌ صنعت‌ به‌ دانشجویان‌ می‌دهد. این‌ رشته‌ دارای‌ سه گرایش‌ "تکنولوژی‌ نساجی‌" و "شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌" و "پوشاک" است‌.

 

 

گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی:

 

 

‌دانشجوی‌ تکنولوژی‌ نساجی‌ نحوه‌ تولید نخ‌، پارچه‌، قالی‌ و موکت‌ را مطالعه‌ کرده‌ و آموزش‌ می‌بیند و تا حدودی‌ با طراحی‌ ماشین‌آلات‌ نساجی‌ و قطعات‌ مختلف‌ آنها آشنا می‌گردد. همچنین با شیوه‌های‌ ریسندگی‌ نخ‌ها، مقدمات‌ بافندگی‌ و بافندگی‌ آشنا می‌شود و برای‌ شناخت‌ دستگاه‌های‌ نساجی‌ دروسی‌ درارتباط‌ با علم‌ مکانیک‌ می‌گذراند.

 

 

 

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌ :

 

دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ مهندسی‌ نساجی‌:

 

 

 

ریاضی‌ عمومی‌، فیزیک‌ عمومی‌، شیمی‌ عمومی‌، برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر، معادلات‌ دیفرانسیل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسی‌، محاسبات عددی.

 

 

 

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی‌:

 

 

کارگاه‌ جوشکاری‌، اصول‌ ساختمانی‌ مواد پلیمری‌، استاتیک‌، نقشه‌کشی‌ صنعتی‌، ترمودینامیک‌ عمومی‌، کارگاه‌ ماشین‌ابزار، علوم‌ الیاف‌، مقاومت‌ مصالح‌، دینامیک‌ عمومی‌، کارگاه‌ ریخته‌گری‌، فیزیک‌ الیاف‌، بافندگی‌ حلقوی‌، ریسندگی‌، طراحی‌ماشین‌ ، مبانی‌ مهندسی‌ برق‌، کفپوش‌های‌ ماشینی‌، مقدمات‌ بافندگی‌، ریسندگی‌ نخ‌های‌ یکسره‌، تکنیک‌ بافت‌ پارچه‌، ریسندگی‌ الیاف‌ بلند، کارگاه‌ ریسندگی‌ الیاف‌ بلند، ریسندگی‌ مدرن‌، کنترل‌ کیفیت‌ آماری‌، تجزیه‌ فنی‌ بافت‌ پارچه‌، طرح‌ و محاسبه‌ کارخانه‌، رنگرزی‌، چاپ‌ و تکمیل‌، (بسیاری‌ از درس‌های‌ این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ است‌)

 

 

 

گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌:

 

 

دانشجوی‌ گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌ در زمینه‌ تولید الیاف‌، خواص‌ الیاف‌، مواد رنگزا، خصوصیات‌ مواد رنگزا و نحوه‌ تکمیل‌ مواد نساجی‌ مطالعه‌ می‌کند. به‌ عبارت‌ دیگر با طرز تهیه‌ الیاف‌ و نحوه‌ کاربرد مواد شیمیایی‌ در صنایع‌ نساجی‌ آشنا می‌گردد.

 

 

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ نساجی‌ و علوم‌ الیاف‌:

 

 

نقشه‌کشی‌ صنعتی‌ ، ترمودینامیک‌ کاربردی‌، استاتیک‌ و مقاومت‌ مصالح‌، شیمی‌ پلیمر، کارگاه‌ جوشکاری‌، شیمی‌ تجزیه‌، علوم‌ الیاف‌، مبانی‌ مهندسی‌ برق‌ ، کارگاه‌ ماشین‌ابزار، اصول‌ مهندسی‌ شیمی‌، مکانیک‌ سیالات‌، آزمایشگاه‌ شناسائی‌ الیاف‌ و مواد نساجی‌، کاربرد ریاضیات‌ در مهندسی‌ شیمی‌، تکمیل‌ کالای‌ نساجی‌، ساختمان‌ فیزیکی‌ الیاف‌، رنگرزی‌ الیاف‌ طبیعی‌، منسوجات‌ بی‌بافت‌، اصول‌ شیمی‌ رنگ‌ و مواد واسطه‌، رنگرزی‌ الیاف‌ مصنوعی‌، شیمی‌ الیاف‌ طبیعی‌، فیزیک‌ الیاف‌، مبانی‌ برق‌ و الکترونیک‌، اصول‌ تکنولوژی‌ رنگ‌، تکنیک‌های‌ رنگرزی‌ چاپ‌ و تکمیل‌، تکسچرایزینگ‌، تکنولوژی‌ تولید الیاف‌، آزمایشگاه‌ کنترل‌ کیفیت‌ کالای‌ تکمیل‌شده‌. (بسیاری‌ از درس‌های‌ این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ است‌)

 

 

 

گرایش‌ پوشاک :

 

 

امروزه بخش پوشاک صنعت نساجی به سوی ایجاد واحدهای بزرگ صنعتی متمایل شده است، اما متأسفانه نیروی کار متخصص برای فعالیت در این واحدهای صنعتی وجود ندارد تا جایی که برخی از صنایع پوشاک، فارغ‌التحصیلان مهندسی نساجی ـ گرایش‌های تکنولوژی نساجی و شیمی نساجی و علوم الیاف یا فارغ‌التحصیلان طراحی لباس را استخدام می‌کنند و پس از برگزاری دوره‌های کوتاه مدت آنها را برای کار در صنایع پوشاک آماده می‌کنند. اما در عمل دیده می‌شود که همین افراد نیز پاسخگوی نیاز صنایع پوشاک نیستند.برای مثال، یک طراح لباس بیشتر در زمینه مدل و طرح لباس و سایز‌بندی آن آموزش دیده است؛ در حالی که در اِشل صنعتی، طراحی لباس، مرحله اول کار است و در مرحله دوم یک متخصص باید بتواند طراحی یک خط پوشاک را ارائه دهد.برای مثال، در یک واحد خیاطی، الگوی قطعات یک پیراهن مردانه را که در حدود 10 تا 15 عدد است، با شابلون در می‌آورند و بر روی پارچه برش می‌زنند و در نهایت قطعات را به هم وصل می‌کنند. اما در اشل صنعتی که در یک روز 1000 تا 2000 دست لباس آماده می‌شود، نیاز به یک مهندس نساجی گرایش پوشاک است تا با طراحی خط تولید، نحوه دوخت و اتصال قطعات را تعیین نماید. در ضمن یک مهندس نساجی باید نحوه زمان‌بندی و طراحی خط تولید را به گونه‌ای انجام دهد که اگر برش و چرخ یک قطعه 20 ثانیه طول می‌کشد و قطعه‌ای دیگر 3 دقیقه زمان می‌برد، دستگاهی که قطعه‌ای را در زمان کمتر تولید می‌کند، بیکار نماند. این مسأله زمانی اهمیت بیشتر پیدا می‌کند که بدانیم با توجه به طرح و مدل یک لباس، طراحی خط تولید فرق می‌کند. برای مثال، یک شلوار جین معمولی حدود 15 قطعه دارد، اما یک شلوار جین تزئینی امکان دارد 50 قطعه داشته باشد؛ قطعاتی که زمان دوخت آنها متفاوت است. در این میان، مهندس نساجی گرایش پوشاک حتی تعداد دستگاه‌های موجود برای دوخت هر قطعه را تعیین می‌کند تا کارخانه از هر دستگاه حداکثر استفاده را بکند.از سوی دیگر، مسأله لایه‌چینی را می‌توان مطرح کرد؛ چون در کارخانه برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه، قطعات هر دست لباس را به صورت مجزا برش نمی‌دهند، بلکه برای هر قطعه 50 یا 70 لایه می‌چینند و سپس الگو را گذاشته و برش می‌دهند. حال مسأله اینجاست که لایه‌چینی باید با توجه به جنس پارچه انجام گیرد.برای مثال، در پارچه آستری یا ساتن نمی‌توان تعداد لایه‌ها را خیلی زیاد کرد؛ چون لایه‌های پارچه روی هم لیز می‌خورند و نمی‌توان آنها را بخوبی برش داد.

 

 

 

توانایی‌های‌ لازم‌ :

 

 

دانشجوی‌ نساجی‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ کارایی‌ لازم‌ باید پایه‌ ریاضی‌ خوبی‌ داشته‌ باشد تا بتواند مشکلات‌ موجود را تجزیه‌ و تحلیل‌ کرده‌ و محاسبات‌ لازم‌ را انجام‌ دهد. همچنین‌ لازم‌ است‌ که‌ به‌ کارهای‌ مدیریتی‌ علاقه‌مند باشد چون‌ بیشتر فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ مسؤولیت‌ بخشی‌ از کارخانه‌های‌ نساجی‌ یا پوشاک مثل‌ سالن‌ تولید یا بخش‌ کنترل‌ کیفیت‌ را بر عهده‌ دارند. در گرایش‌ تکنولوژی‌ نساجی‌ بحث‌ شناخت‌ قطعات‌ ماشین‌ و روش‌ ساخت‌ آنها مطرح‌ است‌. به‌ همین‌ دلیل‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید در دروس‌ فیزیک‌ و مکانیک‌ قوی‌ باشد. دانشجوی‌ گرایش‌ شیمی‌ نساجی‌ نیز باید در درس‌ شیمی‌ قوی‌ باشد. گفتنی است که در کل فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ باید توانایی‌ کار با نیروی‌ زیاد را داشته‌ و به‌ کار با ماشین‌آلات‌ صنعتی‌ نیز علاقه‌مند باشد.محاسبات بالانس خط در خط تولید پوشاک مسأله مهم و پیچیده‌ای است؛ چون با توجه به نوع و مدل پوشاک باید تغییر و تحول زیادی در خط تولید پوشاک ایجاد نمود. از همین رو دانشجوی مهندسی نساجی گرایش پوشاک نسبت به سایر گرایش‌های این رشته باید از دانش مهندسی صنایع و دانش مدیریت بهتر و بیشتری برخوردار باشد.

 

 

 

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

 

صنعت‌ نساجی‌ بعد از نفت‌، بزرگترین‌ صنعت‌ کشور است‌. از سوی‌ دیگر باید توجه‌ داشت‌ که‌ صنعت‌ نساجی‌ به‌ دلیل‌ تنوع‌ خود، بازار جذب‌ وسیعی‌ دارد. یک‌ مهندس‌ نساجی‌ می‌تواند در کارخانجات‌ نساجی‌ به‌ عنوان‌ مدیر عامل‌، رئیس‌ کارخانه‌، مدیر تولید (مسؤول‌ سالن‌های‌ مختلف‌ ریسندگی‌ ، بافندگی‌، رنگرزی‌، چاپ‌ و تکمیل‌ زیر نظر این‌ مدیر کار می‌کنند)، مدیر بازرگانی‌ (مسؤول‌ بازاریابی‌، مسؤول‌ فروش‌ و مسؤول‌ تدارکات‌ در این‌ بخش‌ فعالیت‌ دارند)، مدیر مهندسی‌ صنعتی‌ (مسؤولان‌ آزمایشگاه‌های‌ مختلف‌ و کارشناسان‌ کنترل‌ کیفیت‌ بخش‌های‌ مختلف‌ در این‌ حیطه‌کاری‌ فعالیت‌ می‌کنند) و مشاور کارخانه‌ (مشاور در امور مختلف‌ مانند خرید خط‌ تولید، طراحی‌ خط‌ تولید، تولید جنس‌ جدید، رفع‌ اشکالات‌ پیش‌آمده‌ در خط‌ تولید، خرید ماشین‌آلات‌ و بررسی‌ افزایش‌ انعطاف‌پذیری‌ آنها) فعالیت‌ کند یا با بخش‌ نساجی‌ مؤسسه‌ استاندارد، اداره‌ نساجی‌ و پوشاک‌ وزارت‌ صنایع‌، بخش‌ نساجی‌ وزارت‌ کار (برای‌ بررسی‌ مسائل‌ کارگری‌، کم‌ کردن‌ ضایعات‌ و افزایش‌ تولید و بهره‌وری‌)، بخش‌ نساجی‌ وزارت‌ دادگستری‌ (برای‌ تعیین‌ قیمت‌ کارخانجات‌ ورشکسته‌ و برآورد کردن‌ قیمت‌ کالاهای‌ نساجی‌)، سازمان‌ پژوهش‌های‌ علمی‌ و صنعتی‌ و مراکز تحقیقاتی‌ مانند مرکز تحقیقات‌ جهاد کشاورزی‌ همکاری‌ نماید.فارغ‌التحصیل گرایش پوشاک نیز می‌تواند در یک واحد صنعتی به یاری دانش و توانایی‌هایش، کالایی استاندارد و با کیفیت خوب تولید کند؛ کالایی که در بازار داخلی و حتی خارجی توان رقابت با مدل‌های مشابه را داشته باشد. به همین خاطر بسیاری از واحدهای صنعتی معروف تولید پوشاک ایران از ایجاد این گرایش استقبال کرده‌اند.از سوی دیگر، می‌تواند با یک سرمایه نسبتاً کم، یک واحد تولیدی کوچک دایر کند و برای خودش فعالیت نماید؛ کاری که با توجه به اینکه در ابتدای کار سرمایه نسبتاً کمی می‌خواهد، ارزش افزوده بسیاری دارد.

 

 

 

دروس اصلی و تخصصی گرایش پوشاک:

 

 

شیمی آلی، نقشه‌کشی صنعتی، ریاضیات مهندسی، انواع پارچه، مبانی مهندسی برق، فیزیک الیاف، تکنولوژی نساجی، تکنیک و تجزیه فنی بافت، مکاترونیک، تکمیل کالای نساجی، فرآیندهای رنگرزی و چاپ، کنترل کیفیت آماری، کنترل کیفیت پوشاک، کاربرد کامپیوتر در پوشاک، اصول حسابداری و هزینه‌یابی، کنترل رنگ در پوشاک، صنعت پوشاک در جهان، مکانیک ساختمانی نخ و پارچه، اصول طراحی پوشاک، کارگاه اصول طراحی پوشاک، اصول برش و دوخت، مدیریت تولید پوشاک، طرح و محاسبه کارخانه پوشاک، تکنولوژی دوزندگی، ایجاد مشاغل کوچک، دینامیک پارچه / ماشین، منسوجات بی‌بافت، تاریخ لباس در ایران، قوانین کار و روابط صنعتی( بسیاری از درس‎های این رشته همراه با آزمایشگاه یا کارگاه است.)

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...