خلاصه ای از مباحث معماری معاصر در قالب درسگفتار

[sam arch 55,878]

درود...

 

سلامت باشین و پایدار نومعماران و معماران عزیز...

 

بد نیدیم که یک سری مباحث کلی و مفید را از واحد معماری معاصر در قالب درسگفتارهایی ارائه بدم که هم موجز باشه و هم پُر مغز!

 

در صورت علاقه،با اشتراک از قسمت ابزارهای موضوع تاپیک ،با این تاپیک همراه باشید

[sam arch 55,878]

ايران تا دوران صفويه بر اساس اصول سنتي اداره مي شد و ایرانیان از تحولات رخ داده در جهان اطلاع چندانی نداشتند. در دوره قاجار حضور مستشاران خارجي در ايران زياد شد و این موضوع سب توجه و آشنایی با تحولات جهان شد. پادشاه ايران در جنگ چالدران با اسلحه مواجه شد و شكست سختي خورد و در فكر به خدمت گرفتن اين تكنولوژي، مستشاران آلماني به ايران دعوت شدند و اسلحه جنگي خريداري کردند و بدين ترتيب ايران به سمت مدرنيته رفت. در زمان امير كبير ايرانيان جهت آشنایی با تحولات جهان تربيت شدند.

 

اولين دوره اعزام دانشجويان براي فراگیری طب و نقاشي بود.كمال الملك در اولين دوره براي يادگيري نقاشي به فرانسه و سپس ايتاليا اعزام شد. در طی سه و چهار دوره دانشجویانی جهت یادگیری دانش های مدرن اعزام شده ,آموزش دیده و اعزام شدند.در دوره ی سوم میرزامهدی خان شقاقی برای تحصیل در رشته معماری به فرانسه اعزام شد.

 

میرزامهدی خان شقاقی

 

او اولین معمار تحصيل كرده ايراني بود. پدر او با دربار ناصرالدين شاه در ارتباط بود. او در زمينه راه سازي، مهندسي ساختمان و معماري تحصيل کرده و به ایران بازگشت . پس از بازگشت او به ایران پدرش درگذشت و در نتیجه ارتباط او با دربار شاه قطع شد و ديگر از طرف دربار کاری به او ارجاع نشد. او نيز از بيكاري و بي پولي به كارگري روي آورد و پس از چند سال كارگري, يك روز بصورت اتفاقي وزير امور خارجه وقت او را دیده و شناخت و سپس او را به ناصرالدين شاه معرفي کرد.

 

پس از این دربار سفارش طراحي سفارت ايران در استانبول را به او دادند كه اجرا شده و چندين سال بعد تخريب شد. سپس مجموعه مسجد و مدرسه سپهسالار تهران در مجاورت ميدان بهارستان را طراحي كرد (مدرسه مطهري كنوني) اين مدرسه در ادامه معماري سنتی ايران ساخته شد، اما با نوع آوري هاي جديدی همراه بود.

 

برای آشنایی بیشتر با این بنا مقاله ی تحلیلی ذیل را دانلود بفرمایید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

 

مسجد و مدرسه سپهسالار سابق(مدرسه مطهری کنونی)

طراحي ساختمان مجلس شوراي ملي در ميدان بهارستان كه نقش ارزشمندي در تاريخ معاصر ايران دارد، به يك روايت طراحش ميرزا مهدي خان شقاقي بوده و به روايت ديگر پيمانكار اين پروژه بوده است. در این پروژه از سبك معماري كوشك هاي باغهاي ايراني و همچنين از سر ستونهاي تخت جمشيد الهام گرفته شده است. معماري آن از نوع التقاطي است (نئوكلاسيك) نگاه به معماري گذشته و طراحي با استفاده از تكنولوژ‍ي روز. اين بنا در حدود سال 1369 دچار آتش سوزي شدو حدود سال 1379 بازسازي شد .

 

 

 

ساختمان مجلس شورای ملی

 

 

 

 

 

 

[sam arch 55,878]

 

آندره گدار:

 

باستان شناس، تاريخ دان و معمار فرانسوي كه سالها در ايران زحمت كشيد، او بنيانگذار سازمان ميراث فرهنگي ايران و همچنین اولين رئيس دانشكده معماري دانشکده هنرهاي زيبا بود. او ذهنيت مسئولين كشور را نسبت به مسائل ميراث فرهنگي حساس كرد. موزه ايران باستان که در خيابان 30 تير واقع است، توسط گدار طراحی شده است. اين بنا با الهام از طاق كسري ساخته شده است.ایوان موزه با الهام از طاق کسری ساخته شده است.

 

موزه ایران باستان

 

 

مقبره حافظ شيرازي هم اثر اوست. او يك دهنه رواق كه زمان كريم خان ساخته شده بود را به دو طرف تكثير نمود، ستونهاي آن از مسجد وكيل شيراز الهام گرفته شده است.

 

 

مقبره حافظ

 

بطور کلی دو جريان در معماري معاصر ايران وجود دارد:

 

1- نئوكلاسيك: معماري كه از المانهاي تاريخي گذشته استفاده كرد و با استفاده از تكنولوژي روز ساخته شد مانند آندره گدار و نیکلای مارکف

 

2- مدرن: جرياني كه كاملا همراه با جريان معماري مدرن در دنيا حركت مي نمود و همان جريان را نيز در ايران اجرا نمودند مانند رولان دوبرول و گابریل گورکیان.

 

ساختمان دانشكده معماري دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران سال 1319، يعني 70 سال پيش، پايه گذاري شد. هوشنگ سيحون جزء اولين دانشجويان اين دانشكده بود كه پس از چند سال تحصيل در اين دانشكده، درس را رها كرده و به مدرسه بوزار فرانسه رفت و در آنجا مشغول به تحصيل شد. دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران بر اساس الگوي مدرسه بوزار فرانسه به وجود آمد و همان سيستم آموزشي را داشت. طراحي آن به عهده رولاند دوبرول انجام گرفت. اولين رئيس آن آندره گدار بود و اسايتد آن نيكلاي ماركووف، رولاند دوبرول، گابريل گوركيان بودند.

 

 

 

نيكلاي ماركوف:

 

معماري اهل روسیه است كه به ايران وارد شد– خانواده او در قتل عام تركيه به ايران مهاجرت كردند. معروفترين كار او دبيرستان البرز تهران است نام اصلي آن کالج آمریکایی ها در تهران بود. الگوی ساخت آن U شكل بوده و با الهام از بناهاي آموزشي اروپا ساخته شده اما در طراحي آن از المانهاي معماري ايران استفاده شده است.قوس جناغي و فرم ايوانها و پنجره ها همه الهام گرفته ازمعماري گذشته ایران است. ماركوف نيز از معماران نئوكلاسيك است .

 

دبیرستان البرز

 

ساختمان پست تهران هم که در مجاور خيابان سپه قبلي و خميني كنوني واقع شده از كارهاي ماركوف است.این ساختمان 2-3 سال پيش بازسازي شده و اكنون موزه پست است .

در اين پروژه نيز از المانهاي معماري ايران استفاده شده است.مانند طراحی ستون هایی همنند تخت جمشید از جنس که از آجر ساخته شده اند كارخانه قند كرج نيز از ديگر كارهاي اوست

 

 

ساختمان پست

 

 

[sam arch 55,878]

 

کریم طاهرزاده بهزاد:

 

او جزء اولين دانشجويان اعزامي به آلمان جهت تحصيل در رشته معماري بود. رضا شاه از او دعوت كرد كه به ايران بيايد و به معماري ايران خدمت كند. او نيز درس دكترا را رها كرده و به ايران بازگشت. در آلمان اولين كتاب هنر معاصر ايران را نوشت با عنوان «سرآمدان هنر».

 

در ايران او دعوت به طراحي آرامگاه فردوسي شد. او طرحي ارائه مي دهد که شبيه مقبره حافظ بود، سپس آندره گدار طرح مقبره فردوسي را مي کشد که شكل هرمي پله پله اي را داشت. پس از ساخت از طرف انجمن آثار ملي مورد اعتراض قرار گرفته و تخريب شد. پس از ان بار دیگر این کار به كريم طاهر زاده بهزاد پيشنهاد شد و او نيز طرح كنوني را با الهام از مقبره كورش هخامنشی به شكل يك مستطبه طراحی کرد و سپس يك فرم مكعب شكل براي مقبره در نظر گرفت. از ستونهای تخت جمشيد هم در نما استفاده کرد. كريم طاهر زاده بهزاد نيز جزء معماران نئوكلاسيك قرار مي گيرد. ابتدا فضاي مقبره فضاي خيلي كوچكي بود در حدود دهه چهل، انجمن آثار ملي فضاي مقبره را توسط هوشنگ سيحون گسترش داد.

 

آرامگاه فردوسی

از ديگر كارهاي كريم طاهر زاده بهزاد طراحي بيمارستان امام رضا (ع)- شاه رضاي سابق مشهد است. در اين پروژه از ستون های شبيه ستون تخت جمشيد استفاده شده و گنبدی روي آن قرار دارد که اين حجم به عنوان ورودي تعریف شده است.

 

بیمارستان امام رضا(ع)-رضا شاه سابق

 

 

 

 

 

 

 

گابريل گوركيان:

 

از معماران مطرح معماري مدرن و از دوستان لوكوربزيه و والتر گروپيوس بود.او در كنگره هاي سيام حضور جدي داشت و به دعوت مقامات ايراني به ايران آمد.

 

او معماری مدرنيست بود و از كارهاي او طراحي ساختمان دادگستری و ساختمان وزارت جنگ يا همان وزارت دفاع است. ويلاي ملك اصلاني را با الهام از اصول لوكوربوزيه به صورت مدرن طراحي كرد. در ويلاي پناهي نيز از اين اصول پيروي كرد.

 

 

وزارت امور خارجه

 

 

 

پل آبكار:

 

ارمني است. او به خارج از كشور مي رود و به تحصيل مي پردازد، سپس به ایران باز مي گردد. از كارهاي او ساختمان بيسيم تهران است.– اين پروژه رويكرد مدرنيسيتی دارد (مقاله مينا معرفت) او معماري است كه بينابين معماري مدرن و معماري نئوكلاسيك عمل مي كند. آجر بهمني، آجري قرمز رنگ است با رگه هاي سايه روشن كه اين به دليل نحوه پخت آن است و اين آجر در بافت نما استفاده مي شد، او ورودي ها را ساده و انساني طراحي مي كرد.

 

 

 

ساختمان بیسیم

[sam arch 55,878]

 

وارطان هوانسيان:

 

او نيز در خارج از ايران تحصيل كرد و پس از بازگشت در چندين حوزه فعاليت داشت. هم معماري هم نويسندگي و هم در حوزه فعالیت های صنفی و اجتماعی معماري. در سال 1325 اولين ان. جی. او. ی معماري را تاسيس ميكند (انجمن آرشيتكت هاي ديپلمه) هوشنگ سيحون،آندره گدار و .... عضو اين انجمن بودند.

اولين مجله معماري ايران را وارطان تحت عنوان مجله "آرشيتكت" پايه گذاري کرد در سال 1325.

 

اين مجله به سردبيري وارطان 5-6 دوره چاپ مي شود بعد از مدتي چاپ آن متوقف می شود. سپس در دهه 40 مجله ديگري به نام «معماري نوين» تاسيس نمود. او به معماري مدرن گرايش داشت و تخصص ويژه اي در طراحي كنجهاي ساختمان داشت (پخ وارتاني مشهور است) از كارهاي او سينما نياگاراي قبلي و سينما رودكي كنوني است كه جديدا بازسازي شده است. ويژگي جالب اين طرح حذف تزئينات است.این طرح دارای پيش فضاي ورودي دارد.

 

ايستگاه راه آهن تهران توسط شركت مهندسين مشاور كام ساكس، كه از مهندسين آلماني تشیكل شده بود، با رويكرد مدرنيسيتي ساخته شد. ايستگاه راه آهن مشهد هم با الهام از معماري لوكوربوزيه ساخته شد.

 

 

 

 

محسن فروغي:

 

پسر وزير فرهنگ دولت رضا شاه بود، محمد علی فروغی فردي تاثير گذار در حرکت ایران به سور مدرنیته بود. محسن فروغی در خارج از كشور به تحصيل معماري پرداخت و پس از بازگشت پروژه هاي مهمي را انجام داد از قبيل: هتل هيلتون (هتل استقلال كنوني ) در چهار راه پارك که با رویکرد معماری مدرن طراحی شده است.

 

از ديگر كارهاي او فرودگاه مهرآباد تهران است. طراحي مقبره سعدي از ديگر كارهاي اوست. در اين پروژه او از عناصر معماري گذشته ی ايران الهام گرفته است: رواق و گنبد. ضمنا برهم زدن تقارن از ویژگی های مقبره سعدي است.

 

هتل استقلال

 

 

هوشنگ سيحون:

 

او بسيار در ترسيم كروكي تبحر داشت.(تاپیک کروکی های او در تالار معماری>>>كروكي هاي استاد هوشنگ سيحون)

علي اكبر صارمي و محمد قهوه اي از شاگردان او بودند. هوشنگ سيحون شخصيت با نفوذي در دولت بود، بهايي بود و چند سال عضو شوراي شهر تهران بود .او همچنین نقاش بسيار معتبری است. قبل از انقلاب در فرانسه نمايشگاهي از كارهاي او و پابلو پيكاسو برپا شد. او سبكي در نقاشي به وجود آورد به نام نقاشي- خط، كه با استفاده از خطوط نقاشي كشيده مي شود. او گرايش نئوكلاسيك داشت.

 

مجموعه آرامگاه ابوعلي سينا در همدان،آرامگاه نادرشاه در مشهد، آرامگاه های خیام و كمال الملك در نیشابور از كارهاي اوست. او همچنین تعدا زیادی ويلاي مسكوني نيز طراحي كرده است.

 

 

مقبره ابوعلي سينا همدان: از سنگ گرانيت همدان ساخته شده است. يك طبقه است و بام آن قابل استفاده است (ایده ی باغ بام لوكوربوزيه) رواق ورودي ستوندار كه ورودي ساختمان و پلان آن مدرنيستي است. داراي كتابخانه و نمايشگاه است. مقبره با 9 ستون تعريف شده است.این بنا دو پلكان دارد كه به بام می رسد و از بيرون 2 رمپ موجود است كه به بام دسترسی ایجاد می کند. بخش عظيمي از بام بصورت کاذب ایجاد شده و با خاك پر شده است كه بتوان روي آن درختكاري انجام داد. هندسه و تناسبات طلايي درآن رعايت شده. بخش المان آن از گنبد كاووس (قابوس) در استان گلستان الهام گرفته شده است. المان داراي 12 پره بتني است. محل اتصال ستون به كف داراي جزئيات خاصي است. نوعی قطعات پلاستيكي قرار داده تا در هنگام زلزله حركت داشته باشد و به راحت تخريب نشود.

 

مجموعه ابوعلی سینا

آرامگاه نادرشاه مشهد: در وسط باغ آرامگاه است كه فرم مدرني از گنبد ارائه شده روي بام است. مقبره موزه نادرشاه، مجسمه نادرشاه و سربازانش نيز در آن قرار دارد كه توسط استاد صديقي ساخته شده است.این بنا داراي رواق ورودي است. براي نورگير مقبره از استراكچر فلزي با مصالح پر كننده سنگ مرمر با ضخامت كم استفاده شده است.

 

آرامگاه نادرشاه

 

يادمان مقبره خيام نيشابوري: تقويم جلالي كنوني ما از ابداعات خيام است. سيحون با الهام از انديشه هاي نجومي و كيهان شناسي خيام اين المان را طراحي كرد. اين المان كاملا بتني است و درون آن كاشيكاري با روش خاصي انجام شده كه در آن خط شكسته نستعليق را در كاشيكاري استفاده كرده است.

 

یادمان مقبره خیام

 

مقبره كمال الملك: از نقاشان برجسته ايراني بود.در این بنا با استفاده از قوس هاي نيم بيض و بيضوي ساساني طاق زني انجام شده و با استفاده از طرح مدرن كاشيكاري به وجود آمده است. طرح از 3 قوسي كه به يكديگر متصلند تشكيل شده و هندسه ويژه اي را به وجود آورد .

 

مقبره کمال الملک

 

موزه طوس اطراف مقبره فردوسي و ساختماني شبيه به كلاه فرنگي هم در همان سايت اثر هوشنگ سيحون است.

[sam arch 55,878]

از دهه 40 خورشیدی در ايران گرايشات پست مدرنيستي به وجود آمد. به دليل تمايلات ناسيوناليستي رضا شاه و اينكه خاندان پهلوي به نوعي به تاريخ قبل از اسلام در ايران وصل شوند (هخامنشيان يا ساساني) نوعي نگاه به گذشته و عزت و احترام براي معماري گذشته حاكم بود.

 

در آثار ايران در دوره مدرن نيز نگاه به گذشته در معماري به خوبي مشهود است. مثلا در كارهاي هوشنگ سيحون نوعي نگاه به گذشته وجود داشت با اينكه در اوج معماري مدرن بود، يا كارهاي ماركوف يا كارهاي كريم طاهرزاده بهزاد.

 

اين معماران به معماري گذشته نگاه مي كردند كه ما نام آنها را نئوكلاسيك نهاديم.

 

اما در واقع ريشه هاي نگاه به گذشته از زمان پهلوي اول به معماري ايران وارد شد. اتفاق ديگري در ايران رخ داد كه باعث تقويت حس ملی گرایی شد، كودتاي 28 مرداد بود.

 

پس از آن مردم دچار سرخوردگي شدند. پیش از آن ، دكتر محمد مصدق توانست حكومتي بر مبناي دموكراسي بنا نهد و ايران قدرت گرفت و صنعت نفت ملي شد و دست انگلستان از صنعت نفت ايران قطع شد، انگلستان ضربه اي اساسی خورد.

 

تنها دوراني است كه مردم ايران رنگ آزادي را به معناي واقعي ديد دوران 8-9 ماهه حكومت دکتر محمد مصدق بود.

 

پس از كودتاي 28 مرداد مردم ايران سرخورده شدند، مخصوصا روشنفكران و هنرمندان. در اوايل دهه 40 جرياني در هنر ايران رخ داد كه گرايش پست مدرن داشت.

 

دراين راستا شاعراني نظير: شاملو و اخوان ثالث نوعي اميد تازه را در خون مردم تزريق كردند. توسط اشعارشان. اين گرايش تقريبا همزمان مي شود با جريان پست مدرنيست در دنيا (1340 مصادف با 1960) تعدادي از هنرمندان ايراني براي تحصيل به امريكا و اروپا رفته بودند به ايران بازگشتند.

 

 

حسين زنده رودي: لقب شارل دارد. در فرانسه زندگي مي كند و بسيار تاثير گذار بود در نقاشي نوگراي ايران به سمت جريانهاي پست مدرن. او جدول اعداد و رمزها را در كارهاش قرار داد و با آنها تركيب بندي هاي مدرن پديد آورد. ديگر نقاشي يك صحنه رئاليستي نبود، بلكه يك صحنه آبستره و انتزاعي شد. او در دوره اي نقاشي هايش را با سياه مشق هاي خطاطي انجام داد و تركيب هاي مدرني از همان خوشنويسي سنتي ايجاد كرد.

نمونه اثر وی

 

 

 

 

 

محمد احصايي: از نقاشان معتبر ايران هستند كه تحت تاثير كارهاي زنده رودي نقاشيهايي الهام گرفته از سياه مشق هاي خطاطي به شكل انتزاعي ترسيم كرده است.

 

 

نمونه اثر وی

 

 

 

 

آيدين آغداشلو: از نقاشان برجسته معاصر ايران است. او توسط بنياد فرح پهلوي بورس دريافت كرد و براي تحصيل به انگلستان رفت و دوره تخصصي شناخت و مرمت آثار هنری باستاني گذارند.

 

او جزء برترين صاحب نظران عرصه آثار عتیقه است. قبل از انقلاب او سال ها رئيس موزه رضا عباسي در تهران بود و تمام آثار رضا عباسي را مرمت كرد به نحوي كه مرمت آن قابل تشخيص نيست.

 

تبحر او در مرمت مثال زدني است. او نيز بحث پست مدرنيست را در نقاشيهايش دنبال می کند و به نحوي آشفتگي انسان امروز را بيان مي كند. مجموعه آثار او تحت عنوان "خاطرات انهدام" مورد بحث امروز است.

 

در اين مجموعه سعي مي كند برخورد كانسپتچوال مي كند با آثار هنري، يعني تعدادي آثار مشهور جهان غرب را مي كشد و عمدا آنها را تخريب مي كند. مثلا روي چشم هاي اين نقاشي ها دوپاره مينايتور ايراني را ترسيم مي كند. این اثر او در دوران جنگ و هنگاميكه خرمشهر به دست دشمن افتاد ترسيم شده. او در واقع در كارهايش از نوعي كلاژ استفاده می کند.

 

نمونه اثر وی

 

 

 

پرويز كلانتري: او برادر ايرج كلانتري معمار مطرح ايراني است (مهندسين مشاور باوند) كه نقش زيادي در معماري 30 سال اخير داشتند. پرويز كلانتري بحث جديدي با عنوان نقاشي بر روي كاهگل را مطرح مي كند.

 

در نقاشي در واقع نوعي رهايي از بوم را به ارمغان مي آورد. موضوع نقاشيهاي او عمدتا معماري ايران است (نقاشي معماري ماسوله) به نوعي مدرنيته را با سنت درهم مي آميزد.

 

نمونه اثر وی

 

 

 

 

 

 

[sam arch 55,878]

 

انجمن هنری خروس جنگي: در نقاشي ايران دهه 40 مكتبي تحت عنوان مكتب خروس جنگي به وجودآمد.

 

يك عده از نقاشان ايراني كه به فرانسه رفتند پس از بازگشت به ايرا ن قد علم مي كنند علیه نقاشي هاي آن روز و نقد های جدی می نویسند. يكي از اعضاي برجسته اين گروه استاد جليل ضياءپور بود.

 

جليل ضياءپور

 

آنها مدتي نشريه اي به نام خروس جنگي داشتند كه نقدهاي بسيار تند و تيزي راجع به سيستم هنري ايران مي نوشتند. از دل اين مكتب خروس جنگي، مكتب سقاخونه به وجود آمد.

 

اين مكتب (سقا خانه) استفاده از المانهاي گذشته را رايج كرد: قفل، زنجير،دخيل، شمع، دست نمادين حضرت عباس و شبكه هاي توري سقاخونه كه دستمايه الهام براي يك جريان نوگرا در نقاشي ايران شد كه منتقدين نام آن را مكتب سقا خونه گذاشتند.

 

به عنوان مثال: حسين زنده رودي، مسعود عربشاهي جزء اين مكتب بودند. کار نقاشان مكتب سقاخونه جنبه انتزاعي داشت. كارهايشان و خيلي ذغدغه مردم و جامعه را نداشتند. احسان یارشاطر در نقدی که بر نقاشی نوگرای ایران نوشته بر این مسئله تاکید نموده است. بهمن محصص هم از نقاشان مطرح ايران است كه نقدهاي شديدي نسبت به ماشيني شدن زندگي و به خصوص تاثير زياد مقولات جنسي در زندگي مدرن داشت.

 

 

 

فرح اصولي: نقاشی است كه تركيب سنت و مدرنيته را در نقاشی هایش مطرح کرده است. او اساس کارش را بر نقاشيهاي موندريان قرار میدهد و آنرا با صحنه هاي از مينياتور ايراني تركيب مي كند.

 

 

 

پرويز تناولي: استاد مجسمه سازي ايران. او احياگر مجسمه سازي معاصر ايران است. در قبل از اسلام مجسمه سازي د رايران بسيار رواج داشته (6000 سال پيش تا اسلام مانند مجسمه هایی که در تخت جمشيد دیده ایم.) بعد از اسلام، مجسمه سازی به دليل مسائل شرعي و جلوگيري از بت پرستي منسوخ شد.

 

مجمسمه سازي حرام اعلام شد. يكي از دلايل پيشرفت خوشنويسي در ايران ممنوعيت مجسمه سازي بود. او اولين كسي بود كه مجسمه سازي را در ايران بعد از ممنوعيتش مطرح كرد. او در اواخر دهه 30 و اوايل دهه 40 به صورت جدي به عنوان مجسمه ساز مطرح مي شود.

 

او فرهاد را كه در اشعار نظامي مشهور بود و به عشق شيرين كوه را مي كند، پدر مجسمه سازي ايران معرفي مي كند و مجسمه اي با نقش فرهاد كوهكن توليد مي كند. او از بنياد فرح پهلوي بورس دريافت مي كند و به ايتاليا مي رود و دوره تخصصي مجسمه سازي با برنز را مي گذراند و يك كارگاه كامل و مجهز مجسمه سازي با برنز براي او در كرج خريداري مي شود و بسيار مورد حمايت قرار مي گيرد. او جزء برترين مجسمه سازان ايران و مطرح در سطح جهانيست.

 

اكثر مضامين كارهاش را از تاريخ و فرهنگ گذشته ايران گرفته مانند: تخت گاه داريوش، پرويز تناولي در دوره اي از كارش بحثي به نام «هيچ» را مطرح مي كند كه بار معنايي و مفهومي زيادي دارد و چندين سال اين مقوله را در آثارش مطرح مي كند. مانند: قفس هيچ و قفس هيچ. در پارك شفق تهران، مجموعه فرهنگي نياورن، تئاتر شهر مجسمه هایی از آثار او قرار دارد.

 

همه اشخاص ذكر شده در بالا به نوعي در جنبش پست مدرن ايران قرار مي گيرند، يعني نگاه به گذشته را در كارهاشان داشتند.

 

نمونه اثر وی

 

 

 

 

كامران طباطبائي ديبا: او پسر عموي فرح ديبا بوده و به دليل روابطي كه با دربار داشت مجبور به ترك ايران شد. پیش از انقلاب بسيار در بنياد فرح نفوذ داشت. او در آمريكا تحصيل كرد. و بعد به ايران بازگشت. وي اكنون در اسپانيا زندگي مي كند. اولين كار او پس از ورود به ايران مجموعه پارك شفق در يوسف آباد تهران است كه مورد توجه عموم قرار گرفت. او از معماري گذشته ايران در كارهايش استفاده كرده. مصالح آن آجر است استفاده از طاق، سه دري، قوس، آجر، رواق به عنوان عناصری ار تاریخ معماری ایران در این کار شاخص است.

 

مجموعه موزه هنرهاي معاصر تهران از ديگر آثار اوست. به عقيده بسياري از منتقدين، این اثر يكي از بهترين آثار 90 سال گذشته ی معماري ایران است. از مفاهيم زيادي كه در معماري گذشته ايران وجود داشته در آن استفاده كرده از جمله: حياط مركزي، المان بادگیر كه از آن استفاده فرمال كرده به شكل نورگير. استفاده از مصالح سنتي در كنار مصالح مدرن: نماي سنگي دركنار بتن اكسپوز، از نكته هاي مهم ديگر اين كار، تناسبات انساني است، ساختمان افقي و كشيده است، مقوله سير كولاسيون اين موزه به خوبي حل شده و در نهايت هيچ مسير را به صورت تكراري بيننده طي نخواهد كرد .

 

موزه ی هنرهای معاصر

 

مجموعه شهرك شوشتر نو: از ديگر آثار اوست كه باعث شد جايزه آقاخان را برنده شود. اين مجموعه در خوزستان و در مجاورت شهر شوشتر كهن واقع است. صنعت اصلي خوزستان قند و شكر است و این شهرک براي اسكان كارمندان و كارگران كارخانه نيشكر طراحي شد.

 

شهرک شوشتر نو

 

 

 

جايزه آقاخان: جايزه اي است كه فردي به نام آقا خان كه يكي از افراد مذهبي و سياسي است در فرقه اسماعيليه – او سرمايه دار عظيمي است – هر چند سال به بهترين بنايي كه در كشورهاي اسلامي ساخته مي شود، جايزه مي دهند در سال 1354 اين جايزه به كامران ديبا تعلق گرفت (به اين مجموعه ) افرادي نظير: ذاها حديد، فرانك گري، فرشيد موسوي از داوران جايزه آقاخان بوده اند. پروژه جداره سازي دروازه قرآن در شيراز كار مهرداد ايروانيان، پارك جمشيديه تهران، كار حسين پاسبان حضرت و فرهاد ابوضياء نيز جايزه آقاخان را برنده شده اند. شهرك شوشتر نو با الهام از شهرسازي قديم شوشتر و دزفول ساخته شده است. داراي مركز محله هاي 2 طبقه اي است كه خانمها در طبقه فوقاني قرار مي گرفتند، چه در مراسم شادي و چه در عزاداريها.

 

نماز خانه اي در محوطه موزه فرش تهران از ديگر آثار كامران ديباست. اولين نمونه اي است كه از شكاف نور به عنوان مهراب استفاده كرده. اين نمازخانه در اوج سادگي طراحي شده (موزه فرش كار دفتر عبدالعزيز فرمان فرمائيان است) در كليساي نور تادائو آندو، در ضلع مهراب صليبي قرار داده كه نور از آن مي تابد، كامران ديبا قبل از او اين كار را نجام داده است. اين پروژه از دو مكعب تشكيل شده، مكعب داخلي رو به قبله چرخيده، دو شكاف در آن قرار دارد كه ضلع مهراب است. بسيار مينيماليستي و ساده طراحي شده .

 

شهرك دانشگاهي جندي شاپور در اهواز: از كارهاي ديگر كامران ديباست. اسم شركت آنها مهندسين مشاور داض بود. مخفف ديبا و امجد و ؟ بود. مجموعه هاي مسكوني كه جهت اساتيد طراحي كرد، فضاهاي سايه انداز در نماي جلو دارد. ساختمان اداري دانشگاه كه داراي حياط مركزي مسقف است و مسجد دانشگاه که او در اين ساختمان بدعت تازه اي آورد و گريو گنبد را تا پايين و روي زمين ادامه داد.

 

فرهنگسراي نياوران: از ديگر آثار اوست. رويكردي شبيه به موزه هنرهاي معاصر دارد. او جزء اولين كساني بود كه از سنگ مرمر براي نوررساني به محيط داخل با كيفيت متفاوت استفاده كرد. او در این پروژه از بتن اكسپوز بيشتر استفاده كرد. مجله معمار شماره 10 مجموعه آثار کامران دیبا را معرفی کرده است.