سموم شيميايي چيست؟

[masi eng 47,044]

[TABLE=class: cms_table]

[TR]

[TD]

سازمان بهداشت جهاني در اطلاعات قديمي خود تعداد مسموميت‌هاي ناشي از سموم شيميايي آفت‌كش در جهان را 3 ميليون نفر اعلام كرده است كه 220 هزار نفر از آنها منجر به مرگ مي‌شود

[/TD]

[TD][/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

 

سازمان بهداشت جهاني در اطلاعات قديمي خود تعداد مسموميت‌هاي ناشي از سموم شيميايي آفت‌كش در جهان را 3 ميليون نفر اعلام كرده است كه 220 هزار نفر از آنها منجر به مرگ مي‌شود. ولي اين آماري است كه از مراجعه‌كنندگان به بيمارستان‌ها تهيه شده است. در حالي كه تعداد مسموميت‌ها سالانه حدود 35 ميليون نفر است. اثرات منفي استفاده سموم شيميائي تقريباً براي بسياري از مردم روشن شده است. بسياري از كشاورزان حداقل يك مرتبه تجريه آلودگي به اين مواد خطرناك را دارند. زمان استفاده از سموم شيميائي آفتكش در شرايط آب و هوائي مرطوب و گرم مانند شاليزارها، ميزان تماس كشاورزان را با اين مواد خطرناك افزايش داده و محدوديت‌هاي اين شرايط آب و هوائي موجب مي‌شود تا بدون هيچ گونه پوشش مناسب تماس سموم در زمان تهيه و استفاده با اعضاي مختلف بدن بيشتر شود كه اين وضعيت ميزان مسموميت را افزايش داده است. تنگي نفس، تهوع، شكم درد و استفراغ كمترين عوارض حاصل از تماس شاليكاران با اين مواد شيميائي است. بسياري از شاليكاران در منطقه كشت برنج اعلام داشته‌اند كه حتي پس از دو روز از سمپاشي در ادرارشان بوي سم را استشمام مي‌كنند. ورود سموم به داخل بدن و خون سبب افزايش بيماري‌هاي صعب‌العلاج مانند سرطان مي‌شود.

سموم شيميائي به طور مصنوعي توسط چند شركت بين‌المللي ساخته مي‌شوند و به سراسر جهان صادر مي‌شوند. اين مواد شيميائي تحت عنوان آفت‌كش، حشره‌كش، قارچ‌كش، كنه‌كش و غيره معرفي مي‌شوند تا براي مبارزه با عوامل خسارت‌زا در محصولات كشاورزي مورد استفاده قرار گيرند. ولي بايد توجه داشت كه همگي اين مواد شيميائي، زيست‌كش هستند. يعني اگر جانداري در تماس با آنها قرار گيرد موجب مسموميت، بيماري‌ها صعب‌العلاج و يا مرگ مي‌شود. بنابراين بايد با احتياط كافي و لازم با آنها كار كرد. بررسي‌ها نشان داده است كه اگر سموم شيميائي براساس توصيه‌هاي فني بكار گرفته شوند، تنها يك درصد از آنها به آفات و ساير عوامل خسارت‌زا مي‌رسد، بقيه وارد محيط زيست مي‌شوند و از طريق آب به نهرها و سپس به درياها منتقل مي‌شود. انتقال سموم شيميائي به بدن انسان از طريق تغذيه از ماهي و ساير آبزيان موجب تجمع در بدن و ناباروري، توليد كودكان ناقص الخلقه و مسموميت‌هاي مزمن مي‌شود.

مهمترين عاملي كه موجب مصرف بي‌رويه شده است. ترس كشاورزان از خسارت احتمالي آفات و بيماري‌ها به محصول آنهاست كه يك فصل زراعي براي توليد آن زحمت كشيده‌اند و اين ترس ناشي از عدم شناخت از وضعيت و ماهيت سموم شيميائي است.

كشاورزان به دليل اين كه فكر مي‌كنند اين مواد تنها براي آفات ساخته شده‌اند، احتياط‌هاي لازم و كافي را در مورد اين مواد شيميائي بكار نمي‌برند. نگهداري سموم در محلهائي كه كودكان به آن دسترسي دارند و يا نزديك مواد غذائي موجب خطرات جبران‌ناپذيري شده است. برخي از كودكان قوطي‌هاي سمومي را كه در منزل، انبار و يا مزرعه پس از استفاده رها شده‌اند را به عنوان اسباب‌بازي استفاده مي‌كنند. اشتباهاتي كه به دليل عدم رعايت در نگهداري سموم و يا ظروف آنها شده است در جهان سالانه جان هزاران نفر را به خاطر مي‌اندازد.

در زمان مصرف سموم شيميائي در شاليزارها، قوطي‌هاي سموم به سادگي در اطراف مزرعه رها مي‌شود و يا در نهرهاي آب رها مي‌شود كه موجب مرگ‌ومير جانداران آبزي مي‌شود.

چرا كشاورزان وابسته به سموم شيميائي شده‌اند؟

عدم توجه به راه‌حل‌هاي مناسب در كنترل آفات و ترس كشاورزان از خسارت آفات را مي‌توان دو عامل اساسي در مصرف سموم شيميائي دانست. اكثريت كشاورزان از ميزان تغذيه حشرات در مزرعه خود آگاهي ندارند. از نظر آنها هر جنبنده‌اي در مزرعه خطرناك است و اين عدم اطلاع آنها را وادار به تصميم‌گيري در استفاده از ساده‌ترين راه قابل دسترس، يعني سموم شيميائي كرده است. تأكيد اساسي در فعاليت‌هاي انجام شده برطرف كردن ترس كشاورزان از طريق افزايش آگاهي آنها از مجموعه كشت بوم‌شان بوده است. برخي از عوامل خسارت‌زا در محصول برنج و راه‌حل‌هاي مناسب براي كنترل آنها به شرح زير در فعاليت‌هاي كشاورزان مورد مطالعه قرار گرفته است:

---