masi eng 47,044 اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ گاهی اوقات با دیدن گیاهان وحشی و زیبا در دامن طبیعت به این فکر می افتیم که آیا این گیاهان جز زیبایی چشم نوازشان استفاده دیگری هم دارند. مخصوصاْ اگر شما از آن افرادی باشید که دوست دارند از امکانات موجود در اطرافشان که گاهی طبیعت آنها را کاملاْ سخاوتمندانه بطور رایگان در اختیار همگان می گذارد، به بهترين شكل استفاده كنند، به اين فكر افتاده ايد كه آيا اين گياهان ممكن است خاصيت دارويي هم داشته باشند؟در مقاله حاضر سعي داريم تا تعدادي از گياهان دارويي كه در اطراف ما به فراواني يافت مي شوند و ما اغلب به دليل عدم شناختمان از كنار آنها به راحتي مي گذريم. معرفي نموده و كاربردهاي هريك را بطور مختصر مورد بررسي قرار دهيم. گياهاني كه دراين جا معرفي خواهند شد بيشتر گياهاني هستند كه در كنار خيابانها، جويبارها، باغات و در دامن كوهستان ها آنها را به كرات مشاهده مي كنيم. براي هر گياه سعي شده عكسي هم در نظر گرفته شود تا در جهت شناخت هرچه بيشتر گياه ما را ياري نمايد. ولي اكيداً توصيه مي شود در صورتي كه با گياهي كاملاً آشنايي نداريد، از به كاربردن يا تجويز آن جداً خودداري نماييد، زيرا بعضي از گياهان دارويي وجود دارند كه در صورت مصرف نابجا يا مصرف زياد مي توانند مرگ آور باشند. نويسنده مقاله سعي دارد تا در ادامه گياهان ديگري نيز به اين مجموعه اضافه نمايد و حتي در صورت امكان برآنيم تا كلاسهايي عمومي براي آشنايي هر چه ببيشتر با اين گنجينه هاي رايگان طبيعت داير نماييم و در جهت شناسايي، جمع آوري و فرآوري گياهان دارويي آموزش هاي لازم را به علاقه مندان ارائه نماييم. 1. خـــــــاکشـــی(Sismbrium Sophia):گیاهی علفی است به بلندی 20 - 100 سانتیمتر که برگهای آن بریدگیهایی به شکل 2 شانه ای دارند. گلها زرد رنگ بوده و در گل آذین های خوشه قرار می گیرند.میوه در خورجین 1-1.5 سانتی متری است که دارای دانه هایی به رنگ زرد نارنجی است. این گیاه را به طور گسترده می توان در سراسر ایران مشاهده نمود. قسمت های مورد استفاده:دانه های زرد نارنجی گیاه مورد استفاده می باشد.به این طریق که پس از رسیدن دانه ها بر روی گیاه (در این حالت رنگ گیاه از سبز به زرد و قهوه ای تغییر رنگ می دهد.) آن را از ساقه چیده دو یا سه روز در آفتاب پهن می کنند تا خشک شود. بعد از خشک شدن گیاه حالت شکننده پیدا می کند که آنرا کوبیده و الک کرده دانه های زرد نارنجی را جدا می کنند.ترکیبات شیمیایی:خاکشیر دارای تعدادی اسید چرب مانند اسید لینوئیک ،اسید لینولنیک ، اسید اولئیک ،اسید پالمتیک و اسید استئاریک می باشد . ضمنا در خاکشیر اسانس روغن فراری وجود دارد که دارای مواد بنزیل و ایزوسیانات استاثرات دارویی و طرز استعمال:1. رفع یبوست: برای درمان یبوست و به عنوان ملین مقداری از دانه های آن را در آب خیسانده و همراه با کمی شکر صبح ناشتا می خورند.2. تقویت معده و چاقی : 10 الی 20 گرم از دانه های خاکشی را با یک لیوان شیر و 20 گرم شکر مخلوط کرده و تا 10 روز متوالی میل نمایید.3. درمان اسهال کودکان: یک قاشق غذاخوری خاکشی پاک شده را روی آتش بو داده با کمی آب و شکر مخلوط کرده، هر نیم ساعت یک قاشق چای خوری از آن را به کودک می خورانند.4. معالجه ورم بناگوش: برای معالجه ورم بناگوش و ورم پستان از ضماد آن استفاده می کنیم به این صورت که خاکشی را در آب ریخته و می پزند تا آب تبخیر گردیده و دانه ها به صورت خمیر در آیند. سپس خمیر به دست آمده را روی قطعه پارچه ای پهن کرده و در محل تورم می گذارند.5. رفع جوشهای صورت:برای برطرف کردن جوشهای صورت که بعلت خوردن چربی و شیرینیزیاد ایجاد می شود باید جوشانده یک قاشق ترنجبینرا با دو قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا بمدت دو هفته آنرا میل میل کنید تا جوشها از بین برود. 6. دفع سنگ کلیه: برای دفع سنگ کلیه می توان خارشتر ،خاکشیر و ترنجبین را با هم مخلوط کرده وصبح ناشتا خورد . 7. رفع ترشحات زنانه: مقداری از دانه های گیاه را در آب خیسانده و همراه با شکر میل می کنند.8. درمان دل پیچه و دل ضعفه: مقداری از دانه گیاه را با نبات جوشانده و پس از سرد شدن میل نمایید.9. التیام زخم ها و جراحات: برای این منظور از کمپرس عصاره گیاه استفاده می شود. 2. پنیرک Malva Sylvestris:از تیره ختمی بوده، گیاهی است علفی پایا به ارتفاع 10 - 15 سانتیمتر و ساقه های کرکدار منشعب و نیمه خوابیده.برگ های آن پنجه ای بوده و به طور متناوب بر روی شاخه قرار دارند. گلها صورتی مایل به بنفش بوده و دارای پنج گلبرگ باریک با رگه هایی از رنگ بنفش هستند.میوه گیاه دکمه ای مسطح می باشد. این گیاه در محل های مرطوب و در اغلب باغ ها، باغچه ها، کنار خیابان ها و در مزارع به وفور یافت می شود. دوران گل دهی آن از اوایل اردیبهشت تا اواخر شهریور ادامه دارد. برداشت برگ ها خرداد تا شهریور بوده و گلها را نیز از اردیبهشت تا مرداد می چینند.قسمت های مورد استفاده:برگ ها و گل های گیاه مورد استفاده می باشند. ریشه ها نیز خاصیت دارویی دارند. ترکیبات شیمیایی:مواد لعابی، تانن ها، مواد رزینی، اگزالات کلسیم، موسیلاژ، ویتامین ث و اسانس از جمله ترکیبات شیمیایی گیاه به شمار می روند. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- درمان جوشهای صورت: ریشه یا برگ له شده گیاه را اگر در محل جوش ها و دانه های پوستی قرار دهیم اثر مفیدی در درمان جوش ها و کاهش درد آنها دارد.2- درمان آنژین و لوزه ها: جوشانده حاصل از برگ و گل برگ پنیرک که به شکل غرغره مورد استفاده قرار می گیرد. حدود یک لیتر آب را بر روی یک مشت از برگهای گیاه ریخته و دو یا سه دقیقه بجوشانید تا جوشانده مورد نظر تهیه شود.3- رفع یبوست: جوشانده پنیرک یک مسهل ضعیف است که از آن می توان برای رفع یبوست کودکان و افراد مسن استفاده نمود.4- رفع سرفه: از جوشانده پنیرک در رفع سرفه های برخی از بیماری ها مانند سل و برونشیت استفاده می شود. در کشور آلمان از ریشه این گیاه در جهت رفع اخلاط بیماری سل استفاده می شود.5- رفع التهابات مهبلی: به این منظور جوشانده گیاه را در محل تزریق می نمایند. 3. اکلیل ( اکلیل الملک یا شاه افسر)Melilotus officinalis:گیاهی علفی و دو ساله می باشد که شباهت زیادی به یونجه داشته و گلهای زرد رنگ در انتهای ساقه آن در گل آذین های خوشه ای قرار دارد، برگها به صورت سه تایی و متناوبند، این گیاه دارای میوه های غلاف دار است و اغلب در زمینهای بکر، خرابه ها، کنار خیابان ها و در باغچه ها می روید. دوران گل دهی از اردیبهشت تا مهر بوده و بطور متناوب گل دهی دارد. دوران برداشت سرشاخه ها و گلها نیز اردیبهشت تا مرداد می باشد.قسمت های مورد استفاده:سرشاخه ها و در برخی مواقع گلها و دانه گیاه مورد استفاده قرار می گیرد. ولی بیشترین استفاده را سر شاخه های گلدار دارد. ترکیبات شیمیایی:این گیاه حاوی کومارین، ملیلوتین، تانن ها و فلاون ها می باشد، که به دلیل داشتن حدوداً 9 درصد کومارین طعم تلخی دارد. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- عامل ضد انعقاد خون: اکلیل مهمترین اثرش جلوگیری از انعقاد خون است و از اینرو برای رفع انسداد مجاری سیاهرگ ها مورد استفاده قرار می گیرد. که بدین منظور مقدار 3 تا 5 گرم از برگها یا گلهای خشک گیاه را به ازای هر فنجان آب جوشانده و روزی 2 تا 3 فنجان مصرف می نمایند.2- رفع جوشها و التهابات خارجی: برای درمان جوشها و یا هر نوع التهاب خارجی مخصوصاً التهابات و تورم پلک ها از ضماد یا پماد آن استفاده می شود.به این منظور مقدار 30 تا 50 گرم سرشاخه گلدار گیاه را در شیر جوشانده و پس از سرد شدن بر روی موضع می مالند.3- رفع التهابات مجاری تنفسی: در التهابات مجاری تنفسی مثل برونشیت با توجه به خاصیت خلط آور این گیاه دم کرده آن را توصیه می نمایند. به طوری که یک قاشق غذاخوری از پودر خشک گیاه را در نیم لیتر آب جوشانده و میل می نمایند. نقل قول لینک به دیدگاه
masi eng 47,044 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ 4. کاسنیCichorium intybus : گیاهی است با ساقه کاملاً راست و استوار و ریشه های ستبر و قوی که مخروطی شکل هستند و درون آنها شیرابه سفید رنگی جریان دارد.برگها متناوب ، بدون دم برگ و پوشیده از تارهای فراوان هستند.برگهای قاعده ساقه بلند بوده و دارای برشهای خاصی می باشند. گلها به رنگ آبی بوده و اغلب از کنار برگها سر در می آورند. میوه گیاه نیز فندقه چهار قسمتی بوده و تقریباً مسطح است. این گیاه در زمینهای نسبتاً مرطوب کنار جاده ها، زمینهای بایر و دامنه های کم ارتفاع به طور خودرو رشد می کند.دوران گل دهی گیاه تیر تا پایان شهریور است. و زمان برداشت ریشه ها شهریور تا پایان مهر می باشد. در مصر باستان این گیاه را هم به عنوان گیاهی دارویی و هم به عنوان سبزی خوراکی می شناخته اند. در قرن 17 از آن به عنوان جانشینی برای قهوه استفاده می کرده اند .ریشه نوع وحشی این گیاه را جمع آوری و خشک می کنند. خشک شده آن دارای عطری شبیه ادویه و طعمی تلخ ، اینولین ، تانن ها و قندها می باشد. این مواد ، ترشح صفرا را بالا برده و بخاطر اینکه شیره معده را تحریک می کند، اشتها را زیاد می نماید. برگهای کاسنی سرشار از ویتامین C بوده و دارای فسفر و پتاسیم می باشد. وقتی کاسنی به گل می نشیند برگهای آن را که دارای خواص دارویی است چیده و در سایه خشک می کنند. کاسنی در اغلب نقاط ایران رشد می نماید. Cichorium intybus plant جوشانده آن به مقدار دو قاشق مرباخوری در هر فنجان آب (دو فنجان در روز) محرک و ... است. از این جوشانده هنگام ابتلا به بیماری کبدی ، سنگهای صفراوی یا کلیوی و همچنین ورمهای مجاری ادرار استفاده می شود. همچنین اثر مثبتی در مداوای دیابت دارد. ارقام مختلفی از کاسنی را به عنوان جانشین قهوه می کارند و از جوانه های این گیاه مثل سبزیجات استفاده می کنند. یکی از انواع نزدیک به آن گیاه آندیو است که جزء سبزیجات بوده و دارای مقدار زیادی ویتامین ث است.وکاسنی با نام علمی Cichorium از تیره گل مینا یا مرکبان Astaraceae است. این گیاه یکی از گیاهان دارویی محسوب می‌شود. قسمت مور استفاده کاسنی برگ تازه و ریشه خشک شده آن است. برگهای تازه آن سرشار از ویتامین C است و زیادی صفرا را از بین می‌برد. خون را تصفیه کرده و از فشار آن می‌کاهد. مالیدن آب برگ آن به تنهایی و یا با سرکه جهت سردرد مفید است. ریشه این گیاه مقوی معده ، تصفیه کننده خون و تب‌بر است. قسمت های مورد استفاده: ریشه، برگ و دانه گیاه مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات شیمیایی: گیاه دارای گلیکوزید تلخی بنام سیکورین و مقداری موسیلاژ، پکتین، اسانس، اینولین، قندها و املاح معدنی همچون سدیم، پتاسیم، منیزیم، نیترات ها و فسفات ها بوده و در ضمن گل آن نیز دارای سیکورین می باشد. اثرات دارویی و طرز استعمال: 1- درمان ورم لثه : برگ تازه کاسنی حاوی مقدار زیادی ویتامین ث بوده و از این رو مصرف آن التهابات لثه را که ناشی از کمبود ویتامین است بهبود می بخشد.در این مورد بهتر است که عصاره گیاه بر روی لثه مالیده شود. 2- تقویت دستگاه گوارش: مصرف دم کرده برگ یا ریشه کاسنی به مقدار یک فنجان قبل از هر وعده غذا اثر مقوی بر معده داشته، اشتها را زیاد کرده و یبوست را رفع می نماید. 3- رفع انسداد مجاری طحال و صفرا: دم کرده برگ کاسنی به مقدار 25 گرم در یک لیتر آب، در مورد انسداد مجرای طحال و کیسه صفرا، یرقان، درد معده و کبد، استسقا، سنگ مثانه و سنگ کیسه صفرا توصیه می شود. 4- رفع درد کبد و تبهای متناوب: جوشانده ریشه کاسنی علاوه بر موارد فوق برای رفع دردهای کبدی و تب های متناوب بکار می رود. بدین منظور مقدار 20 تا 30 گرم ریشه کاسنی را در 1 لیتر آب جوشانده و مصرف می نمایند. 5- رفع امراض پوستی: از جوشانده ریشه کاسنی برای رفع امراض پوستی نیز استفاده می شود. توجه شود که سابقاً کاسنی به عنوان سبزی مصرف می شده است و گفته می شود که مصرف کاسنی در تعیین جنس فرزند در زنان بار دار نیز موثر است. و باعث پسر زایی می گردد. همچنین چون برگهای خشک این گیاه جاذب الرطوبه قوی است باید برگهای خشک شده گیاه را در جای خشک نگه داشت. 5. ختمیAlthaea officinalis : گیاهی است علفی پایا با ارتفاع 0.5 تا 2 متر و پوشیده از کرکهای مخملی، برگهای گیاه کرکدار بوده و پهن و دندانه دار است. در طبیعت اغلب بطور خودرو رشد نموده و گل های آن در جاهای کم آب مانند ارتفاعات کوهها اغلب به رنگ زرد می باشد ولی در جاهای مرطوب رنگهای مختلفی مانند سفید، صورتی، قرمز و ... دارد. ریشه گیاه دراز، منشعب، زرد رنگ و شیرین و لعابدار است.این گیاه در اغلب نقاط ایران رشد می کند و در دامنه کوهها و دشت های بایر و کنار خیابان ها در اردیبهشت تا شهریور بطور فراوان مشاهده می شود. قسمت های مورد استفاده: ریشه، برگ و گل. خواص گل ختمی: 1. ملین و برطرف کننده یبوست است . 2. بیماریهای تنفسی را برطرف می کند. 3. سرفه های خشک را از بین می برد. 4. برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره کنید. 5. عادت ماهیانه را منظم می کند. خواص ریشه ختمی: 1. ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد. 2. سرفه های خشک را از بین می برد. 3. تب راپائین می آرود. 4. اسهال خونی را شفا می بخشد. 5. ادرار را زیاد می کند. 6. کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می کند. 7. تورم را رفع می کند. 8. ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می کند. 9. قند خون را تنظیم می کند. خواص برگ ختمی : 1. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و ورم معده موثر است. 2. برای التیام شکستگی ها ، برگ ختمی را بصورت ضماد درآورده و روی محل شکستگی بگذارید . 3. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است. 4. رعشه را برطرف می کند. 5. ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان کنید. ترکیبات شیمیایی: ختمی گیاه لعابداری است که حاوی آمیرون، ساکارز، مواد پکتیک، نشاسته، آسپارانژین،آلبومین، لیسیتین، تانن، مواد معدنی و فسفات ها می باشد. تمامی قسمت ها حاوی لعاب و موسیلاژ بوده ولی ترکیباتی مانند آسپارانژین،آلبومین و لیسیتین در ریشه وجود دارند. اثرات دارویی و طرز استعمال: 1- درمان گلو درد و آنژین: برای درمان گلو درد از دم کرده گیاه استفاده می شود. بدین ترتیب که 10 تا 30 گرم در گلهای خشک ختمی را در 1 لیتر آب جوشانده و به شکل غرغره مصرف می نمایند. 2- نرم کننده پوست: جوشانده گل و برگ ختمی اثر نرم کنندگی بر پوست دارد. 3- درمان سرفه: ختمی اثر ملایم در رفع سرفه دارد و برای در مان سرفه کودکان و افراد سالخورده به کار می رود. به این منظور از خیس کرده ( نیم لیتر آب سرد بر روی دو قاشق برگ یا ریشه گیاه ریخته بعد از نیم ساعت) استفاده می شود. 4- رفع یبوست: 8 تا 30 گرم ریشه ختمی را با مقداری ریشه شیرین بیان مخلوط کرده و در یک لیتر آب دم کرده و مصرف می نمایند. 5- درمان اسهال خونی: 10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار موثر است نقل قول لینک به دیدگاه
masi eng 47,044 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ 4. کاسنیCichorium intybus : گیاهی است با ساقه کاملاً راست و استوار و ریشه های ستبر و قوی که مخروطی شکل هستند و درون آنها شیرابه سفید رنگی جریان دارد.برگها متناوب ، بدون دم برگ و پوشیده از تارهای فراوان هستند.برگهای قاعده ساقه بلند بوده و دارای برشهای خاصی می باشند. گلها به رنگ آبی بوده و اغلب از کنار برگها سر در می آورند. میوه گیاه نیز فندقه چهار قسمتی بوده و تقریباً مسطح است. این گیاه در زمینهای نسبتاً مرطوب کنار جاده ها، زمینهای بایر و دامنه های کم ارتفاع به طور خودرو رشد می کند.دوران گل دهی گیاه تیر تا پایان شهریور است. و زمان برداشت ریشه ها شهریور تا پایان مهر می باشد. در مصر باستان این گیاه را هم به عنوان گیاهی دارویی و هم به عنوان سبزی خوراکی می شناخته اند. در قرن 17 از آن به عنوان جانشینی برای قهوه استفاده می کرده اند .ریشه نوع وحشی این گیاه را جمع آوری و خشک می کنند. خشک شده آن دارای عطری شبیه ادویه و طعمی تلخ ، اینولین ، تانن ها و قندها می باشد. این مواد ، ترشح صفرا را بالا برده و بخاطر اینکه شیره معده را تحریک می کند، اشتها را زیاد می نماید. برگهای کاسنی سرشار از ویتامین C بوده و دارای فسفر و پتاسیم می باشد. وقتی کاسنی به گل می نشیند برگهای آن را که دارای خواص دارویی است چیده و در سایه خشک می کنند. کاسنی در اغلب نقاط ایران رشد می نماید. Cichorium intybus plant جوشانده آن به مقدار دو قاشق مرباخوری در هر فنجان آب (دو فنجان در روز) محرک و ... است. از این جوشانده هنگام ابتلا به بیماری کبدی ، سنگهای صفراوی یا کلیوی و همچنین ورمهای مجاری ادرار استفاده می شود. همچنین اثر مثبتی در مداوای دیابت دارد. ارقام مختلفی از کاسنی را به عنوان جانشین قهوه می کارند و از جوانه های این گیاه مثل سبزیجات استفاده می کنند. یکی از انواع نزدیک به آن گیاه آندیو است که جزء سبزیجات بوده و دارای مقدار زیادی ویتامین ث است.وکاسنی با نام علمی Cichorium از تیره گل مینا یا مرکبان Astaraceae است. این گیاه یکی از گیاهان دارویی محسوب می‌شود. قسمت مور استفاده کاسنی برگ تازه و ریشه خشک شده آن است. برگهای تازه آن سرشار از ویتامین C است و زیادی صفرا را از بین می‌برد. خون را تصفیه کرده و از فشار آن می‌کاهد. مالیدن آب برگ آن به تنهایی و یا با سرکه جهت سردرد مفید است. ریشه این گیاه مقوی معده ، تصفیه کننده خون و تب‌بر است. قسمت های مورد استفاده: ریشه، برگ و دانه گیاه مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات شیمیایی: گیاه دارای گلیکوزید تلخی بنام سیکورین و مقداری موسیلاژ، پکتین، اسانس، اینولین، قندها و املاح معدنی همچون سدیم، پتاسیم، منیزیم، نیترات ها و فسفات ها بوده و در ضمن گل آن نیز دارای سیکورین می باشد. اثرات دارویی و طرز استعمال: 1- درمان ورم لثه : برگ تازه کاسنی حاوی مقدار زیادی ویتامین ث بوده و از این رو مصرف آن التهابات لثه را که ناشی از کمبود ویتامین است بهبود می بخشد.در این مورد بهتر است که عصاره گیاه بر روی لثه مالیده شود. 2- تقویت دستگاه گوارش: مصرف دم کرده برگ یا ریشه کاسنی به مقدار یک فنجان قبل از هر وعده غذا اثر مقوی بر معده داشته، اشتها را زیاد کرده و یبوست را رفع می نماید. 3- رفع انسداد مجاری طحال و صفرا: دم کرده برگ کاسنی به مقدار 25 گرم در یک لیتر آب، در مورد انسداد مجرای طحال و کیسه صفرا، یرقان، درد معده و کبد، استسقا، سنگ مثانه و سنگ کیسه صفرا توصیه می شود. 4- رفع درد کبد و تبهای متناوب: جوشانده ریشه کاسنی علاوه بر موارد فوق برای رفع دردهای کبدی و تب های متناوب بکار می رود. بدین منظور مقدار 20 تا 30 گرم ریشه کاسنی را در 1 لیتر آب جوشانده و مصرف می نمایند. 5- رفع امراض پوستی: از جوشانده ریشه کاسنی برای رفع امراض پوستی نیز استفاده می شود. توجه شود که سابقاً کاسنی به عنوان سبزی مصرف می شده است و گفته می شود که مصرف کاسنی در تعیین جنس فرزند در زنان بار دار نیز موثر است. و باعث پسر زایی می گردد. همچنین چون برگهای خشک این گیاه جاذب الرطوبه قوی است باید برگهای خشک شده گیاه را در جای خشک نگه داشت. 5. ختمیAlthaea officinalis : گیاهی است علفی پایا با ارتفاع 0.5 تا 2 متر و پوشیده از کرکهای مخملی، برگهای گیاه کرکدار بوده و پهن و دندانه دار است. در طبیعت اغلب بطور خودرو رشد نموده و گل های آن در جاهای کم آب مانند ارتفاعات کوهها اغلب به رنگ زرد می باشد ولی در جاهای مرطوب رنگهای مختلفی مانند سفید، صورتی، قرمز و ... دارد. ریشه گیاه دراز، منشعب، زرد رنگ و شیرین و لعابدار است.این گیاه در اغلب نقاط ایران رشد می کند و در دامنه کوهها و دشت های بایر و کنار خیابان ها در اردیبهشت تا شهریور بطور فراوان مشاهده می شود. قسمت های مورد استفاده: ریشه، برگ و گل. خواص گل ختمی: 1. ملین و برطرف کننده یبوست است . 2. بیماریهای تنفسی را برطرف می کند. 3. سرفه های خشک را از بین می برد. 4. برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره کنید. 5. عادت ماهیانه را منظم می کند. خواص ریشه ختمی: 1. ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد. 2. سرفه های خشک را از بین می برد. 3. تب راپائین می آرود. 4. اسهال خونی را شفا می بخشد. 5. ادرار را زیاد می کند. 6. کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می کند. 7. تورم را رفع می کند. 8. ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می کند. 9. قند خون را تنظیم می کند. خواص برگ ختمی : 1. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و ورم معده موثر است. 2. برای التیام شکستگی ها ، برگ ختمی را بصورت ضماد درآورده و روی محل شکستگی بگذارید . 3. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است. 4. رعشه را برطرف می کند. 5. ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان کنید. ترکیبات شیمیایی: ختمی گیاه لعابداری است که حاوی آمیرون، ساکارز، مواد پکتیک، نشاسته، آسپارانژین،آلبومین، لیسیتین، تانن، مواد معدنی و فسفات ها می باشد. تمامی قسمت ها حاوی لعاب و موسیلاژ بوده ولی ترکیباتی مانند آسپارانژین،آلبومین و لیسیتین در ریشه وجود دارند. اثرات دارویی و طرز استعمال: 1- درمان گلو درد و آنژین: برای درمان گلو درد از دم کرده گیاه استفاده می شود. بدین ترتیب که 10 تا 30 گرم در گلهای خشک ختمی را در 1 لیتر آب جوشانده و به شکل غرغره مصرف می نمایند. 2- نرم کننده پوست: جوشانده گل و برگ ختمی اثر نرم کنندگی بر پوست دارد. 3- درمان سرفه: ختمی اثر ملایم در رفع سرفه دارد و برای در مان سرفه کودکان و افراد سالخورده به کار می رود. به این منظور از خیس کرده ( نیم لیتر آب سرد بر روی دو قاشق برگ یا ریشه گیاه ریخته بعد از نیم ساعت) استفاده می شود. 4- رفع یبوست: 8 تا 30 گرم ریشه ختمی را با مقداری ریشه شیرین بیان مخلوط کرده و در یک لیتر آب دم کرده و مصرف می نمایند. 5- درمان اسهال خونی: 10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار موثر است نقل قول لینک به دیدگاه
masi eng 47,044 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ 6. بابا آدمArctium Lappa :بابا آدم که فیل گوش ،آراقیطون و پلورک( پهن برگ ) نیز نامیده می شود، گیاهی علفی و دوساله که گاهی ارتفاع آن تا 2 متر نیز می رسد، برگهای بسیار درشت بیضوی آن بصورت متناوب و دم برگ دار است. حاشیه برگها دندانه دار بوده و پشت آنها را کرک پوشانده است و بصورت افتاده بر ساقه ها قرار دارند. ریشه گیاه دوکی شکل و قهوه ای رنگ است. گل ها در گل آذین های گرد قرار گرفته و رنگ بنفش و قرمز دارند که در مانند کاکلی در انتهای بالایی گل آذین ایجاد می شوند و کناره های گل آذین دارای خار می باشد.میوه آن فندقه بوده و اغلب در کنار جاده ها و زمین های بایر رشد می کند هرچند در باغها و کوهستان یا در جاهای پر آب و کنار جویبارها نیز می توان آنها را مشاهده نمود. در مناطق آذربایجان و کردستان به مقدار فراوان یافت می شود. دوران گل دهی گیاه تیر تا اواخر شهریور بوده و زمان برداشت از اواخر اسفند تا اواخر اردیبهشت می باشد. قسمت های مورد استفاده:ریشه گیاه به صورت خشک شده یا تازه ، برگهای تازه گیاه و به ندرت میوه گیاهترکیبات شیمیایی:بابا آدم دارای مقداری اسانس روغنی، رزین، اینولین، لعاب، تانن ها،مواد ضد میکروبی و ضد باکتری و غیره است. ریشه گیاه دارای مقدار زیادی کربنات پتاسیم، نیترات پتاسیم، اینولین Inulin ، روغن فرار ، تانن ، رزین ، قند ، آهن ، کلسیم و ویتامین C بوده، مزه شیرینی دارد ولی بوی آن تهوع آور است مخصوصاً در حالتی که تازه باشد. دانه بابا آدم دارای روغنی است برنگ زرد و طعم تلخ اسید لینولئیک و اسید اولئیک است. اثرات دارویی و طرز استعمال:1. درمان حصبه: از جوشانده برگهای تازه گیاه برای درمان حصبه استفاده می شود. که در این حالت جوشانده را بصورت خوراکی مورد استفاده قرار می دهند.2. درمان دردهای مفصلی: خوردن جوشانده برگ گیاه دردهای مفصلی را تسکین می بخشد.3. درمان حساسیت های پوستی: مالیدن جوشانده برگ های بابا آدم باعث تسکین برخی ناراحتی های پوستی مانند آلرژی و یا گزیدگی حشرات می شود. همچنین استفاده از برگهای له شده گیاه در درمان مار گزیدگی و گزیدگی حشرات توصیه شده است.4. درمان ناراحتی های کلیوی: به دلیل مدر بودن جوشانده برگ بابا آدم ناراحتی های کلیوی همچون سنگ کلیه را از بین می برد.5. رفع اگزما، کورک و گل مژه: ریشه تازه گیاه را له کرده و جوشانده غلیظی از تهیه نموده بر روی پوست در محل عارضه می مالند.6. جلوگیری از ریزش مو: لوسیون های حاصل از جوشانده ریشه بابا آدم باعث تقویت پوست سر شده و از ریزش موی سر جلوگیری می نماید.7. درمان بواسیر: ضماد برگ های بابا آدم موجب تسکین درد، ورم مفاصل و رفع ناراحتی ها و التهاب در بواسیر می گردد.8. تنظیم قند خون: برای تنظیم قند خون و معالجه بیماری قند از جوشانده برگهای بابا آدم بمقدار سه فنجان در روز استفاده کنید. 9. معالجه سرخک: برای معالجه سرخک برگهای گیاه را با مقداری شکر جوشانده و به مریض می دهند.10. درمان کم خونی و رنگ پریدگی: ریشه بابا آدم علاج کم خونی و رنگ پریدگی است زیرا دارای مقدار زیادی آهن است.11. معالجه زخمها و جراحات: برای معالجه زخم ها و التیام جراحات ، جوشانده برگ بابا آدم را با مقدر مساوی روغن زیتون مخلوط کرده و روی زخم ها و جراحات بمالید . - طرز تهیه دارو از بابا آدم: 1- دم کرده ریشه بابا آدم : مقدر 50 گرم ریشه بابا آدم را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت 20 دقیقه دم کنید .2- جوشانده ریشه بابا آدم: مقدار 80 گرم ریشه بابا آدم را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید بمدت 10 دقیقه بآرامی بجوشد . 3- دم کرده ریشه بابا آدم و شیرین بیان : 30 گرم ریشه باباآدم را با مقدار مساوی آن شیرین بیان در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت نیم ساعت دم کنید . این دم کرده تصفیه کننده خون است . برای این منظور از این دم کرده بمقدار سه فنجان در روز بنوشید . نقل قول لینک به دیدگاه
masi eng 47,044 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ . بارهنگ کبیرPlantago major :این گیاه پایا بوده و اغلب در نواحی مرطوب مانند کنار جویبارها و باغات رشد میکند، برگهای نسبتاً پهن تخم مرغی شکل دارند و برگها تماماً قاعده ای بوده طول آنها 30 تا 35 سانتیمتر است و به ریشه متصل هستند،تنها تفاوت ظاهری بارهنگ کبیر و بارهنگ سر نیزه ای در همین شکل برگها می باشد.ساقه گیاه که ارتفاع آن گاهی به 45 سانتیمتر هم می رسد عریان بوده و در انتها به یک گل آذین استوانه ای کشیده متصل می شود. گلهای گیاه بسیار کوچک بوده و رنگ آنها سفید مایل به زرد می باشد. دانه های گیاه قهوه ای پر رنگ بوده و کوچک و تخم مرغی شکل هستند. زمان گل دهی اردیبهشت تا شهریور می باشد و برداشت برگها از خرداد تا شهریور صورت می گیرد. قسمت های مورد استفاده:برگ های خشک شده گیاه اغلب مورد استفاده دارویی قرار می گیرند و از برگهای تازه و دانه های گیاه به ندرت استفاده می شود.ترکیبات شیمیایی:دانه ها دارای مقدار زیادی موسیلاژ هستند و چنانچه در مجاورت آب قرار گیرند با جذب آب متورم می شوند. و همچنین در بخشهای مختلف گیاه گلیکوزیدی به نام اوکوبین، کاتالپین، آنزیم ها و اسید سالیسیلک مشاهده شده است. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- درمان برونشیت: گلیکوزید اوکوبین موجود در برگ های گیاه خاصیت ضد التهاب داشته و در سینه دردها برای درمان برونشیت از آن استفاده می شود. به این منظور برگهای خرد شده گیاه را در یک لیتر آب سرد ریخته و به ملایمت می جوشانند. مصرف این جوشانده برای درمان برونشیت بسیار موثر است.2- التیام زخمها: قرار دادن برگ های تازه این گیاه بر روی زخمهای دیر التیام باعث بهبود آنان می گردد. نقل قول لینک به دیدگاه
masi eng 47,044 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 30 مهر، ۱۳۹۲ 8. بارهنگ سرنیزه ای Plantago anceolata:مشخصات ظاهری این گیاه کاملاً شبیه به بارهنگ کبیر است، و تنها تفاوت آنها در شکل برگهای آنها می باشد که در مورد بارهنگ سرنیزه ای باید گفت که برگها کشیده و بلند هستند و حاشیه آنها صاف و بدون دندانه است.گلها بسیار ریز و نا مشخص بوده و به شکل استوانه در انتهای ساقه لخت قرار دارند. قسمت های مورد استفاده:برگها و دانه های سیاه رنگ گیاه در پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند.ترکیبات شیمیایی:دانه ها و برگها دارای مقدار زیادی موسیلاژ هستند. همچنین در برگهای گیاه گلیکوزیدی به نام اوکوبین مشاهده شده است. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- درمان برونشیت مزمن: با جوشاندن برگهای گیاه به مقدار 2 قاشق غذاخوری در یک لیتر آب به مدت سه دقیقه جوشانده ای حاصل می شود که بعد از سر شدن از آن برای درمان برونشیت مزمن استفاده می شود.2- درمان یبوست: اگر یک تا سه قاشق غذاخوری از دانه های بارهنگ در نصف لیوان آب تا مرحله تورم کامل خیسانده شود به طور یکباره مصرف گردد به عنوان یک مسهل باعث رفع یبوست می گردد. ۹- گزنه سفیدLamium album :گیاهی علفی، پایا با ساقه چهارگوش و بالا رونده به ارتفاع 4 تا 20 سانتیمتر که دارای برگهای متقابل بیضوی با دم برگ کوتاه نرم و حاشیه دندانه دار است و گلهای آن به شکل دسته های 6 تا 16 تایی و محوری به رنگ سفید مایل به زرد است که در ماههای اردیبهشت الی آبان ظاهر می شود، این گیاه در کنار راهها و زمینهای مرطوب رشد کرده و توسط ساقه های خزنده زیر زمینی تکثیر می شود. میوه آن فندقه و تمام گیاه از پرزهای ریز پوشیده است. شمال و شکال غرب ایران یعنی استانهای گیلان، آذربایجان، اردبیل و تهران محل رویش طبیعی این گیاه است. قسمت های مورد استفاده:سرشاخه های گلدار که اغلب بصورت خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد.ترکیبات شیمیایی:گزنه سفید حاوی اسانس، تانن، موسیلاژ، ساپونین، گلوکوزیدها، عصاره های معدنی و فلاونوئیدها می باشد اثرات دارویی و طرز استعمال:1- تنظیم کننده اعمال روده: گزنه سفید را می توان هم به منظور درمان یبوست و هم برای درمان اسهال استفاده کرد، زیرا این گیاه دارای خاصیت تنظیم کنندگی اعمال روده است. برای این منظور 1 تا 2 قاشق غذاخوری از سرشاخه های گل دار این گیاه را جوشانده و بعد از سرد شدن میل می نمایند.2- التیام زخمها: استعمال خارجی دم کرده گیاه بر روی زخمها باعث التیام آنان می شود.3- تنظیم دوره های ادرار: جوشانده گزنه دارای خاصیت مدر بوده و دوره های ادرار را تنظیم می کند.4- درمان ناراحتی های زنانه: جوشانده سرشاخه گلدار گیاه برای تنظیم دوره های عادت ماهیانه خانمها و دختران جوان و شیره تازه گیاه برای رفع ترشحات زنانه تجویز شده است. ۱۰- گزنه کبیرUrtica dioica :گیاهی علفی یک ساله و پایا با ساقه ای منشعب، راست با مقطعی چهارگوش است. ارتفاع ساقه در این نوع گزنه گاهی به 1.5 متر نیز می رسد. برگهای پهن و متقابل دارد که از پایین به بالا کوچک تر می شوند و شکل تقریباً آویخته ای دارند. کل گیاه از پرزهای گزنده محتوی اسید فرمیک و مواد دیگر پوشیده شده است که در صورت تماس با پوست بدن ایجاد خارش و سوزش شدید می نماید. گیاه سر سختی بوده و در اکثر مناطق قابلیت رشد دارد. دوران گل دهی آن تیر تا پایان شهریور بوده و زمان برداشت سرشاخه ها و برگها اردیبهشت تا پایان شهریور می باشد.قسمت های مورد استفاده:تمام قسمت های گیاه جوان، شیره به دست آمده، برگ خشک شده و ریشه آن مورد استفاده می باشد.ترکیبات شیمیایی:پرزهای گیاه حاوی اسید فرمیک، مواد پروتئینی ناشناخته، رزین، استیل کولین و هیستامین می باشد که موجب تحریک و ایجاد کیسه های خارشی روی پوست می شود. گیاه حاوی تانن ها، اسیدهای آلی، کلروفیل، ویتامین ث، ویتامین آ و ترکیبات معدنی است. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- جلوگیری از ریزش مو: جوشانده ریشه گزنه و یا ریشه خیسانده شده گزنه در الکل که بصورت خارجی استعمال می شود باعث تقویت موی سر و جلوگیری از ریزش ان می شود. در ضمن این ترکیب شوره سر را نیز از بین می برد.2- درمان عدم کنترل ادرار: مصرف دم کرده ریشه گزنه برای برخی از افراد مسن که مبتلا به عدم کنترل ادرار هستند تجویز می شود.3- درمان بیماریهای پوستی: بیماریهایی همچون اگزما را می توان با مصرف خوراکی جوشانده 20 برگ گزنه در 1 لیتر آب به مقدار سه فنجان در روز برطرف نمود. البته در مدت درمان بایستی از رژیم غذایی ملایمی پیروی کرد.4- درمان خون دماغ: گزنه اثر بسیار زیادی در بند آوردن خون دارد. از این رو برای رفع مشکلاتی چون خون دماغ، اخلاط خونی، خونریزی در فواصل قاعدگی و استفراغ خونی از جوشانده آن که حاصل جوشاندن 30 برگ در 1 لیتر آب است استفاده نمود.5- براق شدن و جلا دادن به موها: برای براق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید . بدین منظور یک قاشق چایخوری برگ گزنه خشک را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید بماند . 6- درمان بیماری قند: برای درمان بیماری قند مفید است بدین منظور یک فنجان چای گزنه را سه بار در روز میل کنید.۷- رفع بيماريهاي مثانه: براي پاك كردن مثانه، رفع عفونت ودفع سنگ از مثانه،برگ گزنه را همراه با ريشه شيرين بيان دم كرده و بنوشيد. 8- درمان زخمها: برای التيام زخمها و زخمهای سرطانی از ضماد تخم گزنه و عسل استفاده نماييد.9- درمان کهیر: براي بر طرف كردن كهير از جوشانده گزنه به مقدار سه فنجان در روز استفاده نماييد. مضرات :گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده ها و کلیه ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود .مقدار مصرف بیش از 10 گرم در روز ممکن است باعث بند آمدن ادرار شود . زنان باردار و کودکان باید از مصرف بیش از اندازه آن خورددی کنند. ۱۱- بابونهAnthemis nobilis:بابونه گیاهی است دائمی و کوچک بارتفاع تقریبا 30 سانتیمتر دارای بوئی معطر که در چمنزارها و اراضی شنی می روید . ساقه آن برنگ سبز مایل به سفید ، برگهای آن کوچک متناوب و دارای بریدگیهای باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است . گلهای آن مجتمع در یک طبق که بطور منفدر در انتهای ساقه گل دهنده در تابستان ظاهر می شود . در هر طبق گلهای سفید در اطراف و گلهای زرد در قسمت وسط قرار دارند. دوران گل دهی گیاه خرداد تا شهریور است و زمان برداشت غنچه ها و سرشاخه ها خرداد تا مرداد است.قسمت های مورد استفاده:غنچه ها و بعضی سرشاخه ها.ترکیبات شیمیایی:بابونه حاوی آلکالوئیدی به نام آنته مین، تانن ، فیتوسترول و همچنین ماده ای تلخ بنام اسید آنته میک Anthemique Acid و گلوکوزیدهای تلخ است. همچنین این گیاه حاوی اسانس روغنی نیز می باشد. اثرات دارویی و طرز استعمال:1- درمان زخم و ناراحتی های معده: یکی از مهمترین خواص بابونه درمان زخم معده و ورم معده است و این گیاه بآسانی این مرض را درمان می کند و آنهائیکه سالهاست با این مرض دست بگریبان هستند و از قرص های مختلف گران قیمت نظیر Lozac و Zantac و غیره استفاده می کنند می توانند با استفاده از بابونه خرج داروی خود را پس انداز کنند و همچنین سلامتی خود را بازیابند . برای درمان زخم معده یک لیوان چای غليظ بابونه درست كنيد. 2 قاشق چایخوری بابونه در یک لیوان آبجوش و یا چهار تا چای کیسه ای بابونه در یک لیوان آب جوش دم کرده و صبح ناشتا این لیوان چای را بنوشید و سپس در رختخواب به پشت دراز بکشید و بعد از چهار دقیقه بخوابید و البته بعد از یکربع ساعت می توانید صبحانه خود را میل کنید . این عمل را بمدت دو هفته ادامه دهید تا زخم و ورم معده بکلی شفا یابد. 2- رویش مو، تقویت و بور کردن مو: 50 تا 100 گرم گل بابونه را در 1 لیتر آب دم کرده و سر را با آن شستشو دهید. این عمل باعث تقویت موی سر و رشد آن شده در ضمن رنگ مو را طلایی می نماید.3- درمان بی اشتهایی، دل درد و سوء هاضمه: مصرف دم کرده 10 تا 30 گرم گل بابونه در یک لیتر آب به میزان یک استکان در روز می تواند اختلالات یاد شده را از بین ببرد.4- درمان ناراحتی های عصبی: خستگی، ضعف اعصاب، سر درد و برخی بیماری های عصبی با مصرف جوشانده گل بابونه و ساقه بابونه به میزان 10 تا 30 گرم در لیتر بر طرف می شوند. پیشنهاد می شود برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام را نیز مطالعه نمایید....- منابع:۱- پزشكي سنتي مردم ايران جلد ۱و۲ ايرج افشار انتشارات روزنه ۱۳۷۷۲- گياهان دارويي منطقه زاگرس شرقي( خوانسار) آفاق شاهوردي انتشارات فارابي۱۳۸۴۳- گياهان دارويي سيد مهدي رضوي انتشارات تلاش ۱۳۸۴۴- رهيافتهاي توليد و فرآوري گياهان دارويي جلد ۱ دكتر رضا اميربيگي انتشارات فكرروز۱۳۷۴۵- دانشنامه رشد برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام نقل قول لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده
به گفتگو بپیوندید
هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .