فرهنگسرای نگارستان -موزه قرآن (بهروز احمدی)

[faezeh mzk 19,231]

موزه قرآن کریم برای نگهداری آثار برجسته و تداوم بخشی به فعالیت های قرآنی راه‌اندازی شده است.

طرح اولیه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

توسط احمد مسجد جامعی تهیه شده است.

کتابخانه تخصصی:

کتابخانه تخصصی موزه ملی قرآن کریم با مجموعه بسیار غنی در زمینه کتب مرجع و علوم قرآنی در سه طبقه به وسعت 465 متر مربع واقع شده است

این مجموعه در حال حاضر دارای حدود 3500 نسخه کتاب بوده و قابل توسعه تا 40000 جلد است. کتابخانه با سیستم باز و به‌ روش L.C خدمات می‌دهد.

سیستم کتابخانه شامل بخشهای ذیل است:

تالار امانت و نشریات، تالار مطالعه و مخزن و مرکز اطلاع رسانی

ویژگی‌های معماری:

در معماری این مجموعه «هندسه و سازه» نقش اصلی را ایفا می‌کند. عامل هندسه به‌ویژه در طراحی سرسرای اصلی نقش بسیار مسلط و نمایانی دارد. عامل سازه نیز با استفاده ماهرانه از اشکال هندسی در ساختن سقف‌ها (به‌ویژه کتابخانه) و سالن اصلی و سقف و دیوارها (به‌ویژه در آمفی‌تئاتر) نمونه جالبی از کاربرد عناصر سازه‌ای در طراحی معماری این مجموعه به‌شمار می‌رود.

تلاش برای استفاده از نور و روشنایی طبیعی، از طریق تعبیه نورگیرها در بام مجموعه سبب شده سرسرا و کتابخانه، بخش‌هایی از موزه و نمایشگاه‌ها و قسمت اداری تا اندازه مطلوبی از نور بهره‌مند شوند.

در انتخاب مصالح، دوام زیاد، کاهش میزان نیاز به رنگ‌آمیزی و تعمیر و نگه‌داری با امکانات موجود و توجه به اهمیت نماهای داخلی (در بنایی که نمای خارجی ندارد) معیارهای اصلی بوده‌اند،و به همین جهت در قسمت اعظم بنا از آجرنما و بتن نمایان (بتن تیشه‌ای با سیمان سفید) استفاده شده است.

ذوق و سلیقه خوب در انتخاب مواد مصالح و اجرای دقیق کار (تا آن‌جا که ممکن بود) با استفاده از صناعت و مهارت استادکاران ایرانی در آجرکاری، کاشی‌کاری، نجاری، سنگ‌کاری و... به زیبایی فضاها و ایجاد احساس خوشایند ناشی از حضور در یک مکان مهم و عمومی فرهنگی کمک بسیار کرده است.ژ

افتتاح موزه ملی قرآن کریم:

موزه ملی قرآن کریم در 12 مرداد ماه سال 1384 با حکم سید محمد خاتمی، احمد مسجد جامعی به سمت رئیس هیات امنا موزه قرآن کریم منصوب شد.

احمد مسجد جامعی در تاریخ 9/6/1384 به عنوان مسئول موزه شروع به فعالیت کرد و در 23/7/1384 موزه ملی قرآن کریم طی مراسمی با حضور آیت ا.. هاشمی رفسنجانی و جمع بسیاری از فرهیختگان و عاشقان قرآن کریم افتتاح شد

 

منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[faezeh mzk 19,231]

نام اثر : فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآنطراح : بهروز احمدیتاریخ شکل گیری اثرمرحله اول 1353 – 1355 ه.ش مرحله دوم 1374 – 1377 ه.ش کارفرمامرحله اول دفتر مخصوص فرح دیبامرحله دوم وزارت مسکن و شهرسازیموقعیت : تهرانمساحت بستر طرح : 14000متر مربعمساحت زیر بنا : 10000متر مربعمحوطه باز فرهنگسرای نگارستان باغی سرسبز در مجاورت دو بنای تاریخی کاخ مرمر و کاخ نگارستان است که توسط دیوارهای نیم بسته آجری از خیابان های اطراف جدا شده است . درمیان باغ , آمفی تئاتر روبازی طراحی شده که اطراف آن را درختان قدیمی , باغچه ها و پیاده رو ها و جدید باغ فرا گرفته اند . ساختمان اصلی فرهنگسرا کاملا در دل زمین ساخته شده است . و به جز دو حیاط ورودی و پلکان دسترسی و نورگیر وسیع سرسرای میانی نمود خارجی دیگری ندارد . علاوه بر ساختمان اصلی , دو بخش کوچک دیگر نیز در اطراف بستر طرح وجود داشته است که در هنگام اجرا از ساخت آن ها صرف نظر شده است . این ساختمان پس از بهره برداری به عنوان موزه قرآنقرار گرفته است.در معماری این مجموعه «هندسه و سازه» نقش اصلی را ایفا می کند. عامل هندسه به ویژه در طراحی سرسرای اصلی نقش بسیار مسلط و نمایانی دارد. عامل سازه نیز با استفاده ماهرانه از اشکال هندسی در ساختن سقف ها (به ویژه کتابخانه) و سالن اصلی و سقف و دیوارها (به ویژه در آمفی تئاتر) نمونه جالبی از کاربرد عناصر سازه ای در طراحی معماری این مجموعه به شمار می رود.

تلاش برای استفاده از نور و روشنایی طبیعی، از طریق تعبیه نورگیرها در بام مجموعه سبب شده سرسرا و کتابخانه، بخش هایی از موزه و نمایشگاه ها و قسمت اداری تا اندازه مطلوبی از نور بهره مند شوند.

در انتخاب مصالح، دوام زیاد، کاهش میزان نیاز به رنگ آمیزی و تعمیر و نگه داری با امکانات موجود و توجه به اهمیت نماهای داخلی (در بنایی که نمای خارجی ندارد) معیارهای اصلی بوده اند،و به همین جهت در قسمت اعظم بنا از آجرنما و بتن نمایان (بتن تیشه ای با سیمان سفید) استفاده شده است.

ذوق و سلیقه خوب در انتخاب مواد مصالح و اجرای دقیق کار (تا آن جا که ممکن بود) با استفاده از صناعت و مهارت استادکاران ایرانی در آجرکاری، کاشی کاری، نجاری، سنگ کاری و... به زیبایی فضاها و ایجاد احساس خوشایند ناشی از حضور در یک مکان مهم و عمومی فرهنگی کمک بسیار کرده است.

 

منتع: اتووود

[faezeh mzk 19,231]

 

[TABLE=width: 636]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

ایران معاصر ـ فرهنگسرای نگارستان , موزه قرآن - بهروز احمدی

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

 

 

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: DataListItem, align: right]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

منبع: اتووود

[.Apameh 25,173]

سازماندهی کلی بسترطرح :

مهم ترین تصمیم دربارۀ نحوۀ همنشینی فرهنگسرا با کاخ های مرمر و نگارستان، فرو بردن بنایی جدید به داخل زمین است. با این تصمیم، طراح در برابر بناهایی که

 

جزئی از تاریخ سیاسی دوران معاصر ایران هستند ادب و تواضع نشان می دهد، در عین حال با این عمل ماجرای طراحی حجم و نمای بیرونی فرهنگسرا را به موضوع سازماندهی فضای باز تغییر می دهد.

 

در تصمیم مهم دیگری مدخل اصلی مجموعه از سمت جنوب غربی فرهنگسرا، از سوی خیابان امام خمینی در نظر گرفته شده است که به محوطه ای باز در جنوب کاخ نگارستان می رسد. جلوخان ورودی فرو نشستۀ فرهنگسرا- به شکل حیاط کوچک و خوش تناسبی که قاعدۀ هشت ضلعی دارد- در شرق این محوطۀ باز قرار گرفته و دسترسی به آن از طریق پلکانی میسر می شود. معماری پلکان و حیاط فرو نشستۀ ، و سپس نمایی از ورودی اصلی بنا که پیش رو قرار می گیرد بی شک از نقاط قوت طرح است.

 

علاوه بر مدخل اصلی در جانب غرب، دسترسی دیگری نیز برای افراد پیاده و سواره در میانۀ ضلع شرقی فرهنگسرا از خیابان ولیعصر در نظر گرفته شده است که به محوطۀ شمال شرق فرهنگسرا می رسد- جایی که با پلکان نسبتاً عریضی به حیاط فرو نشستۀ دیگری با قاعدۀ هشت ضلعی وصل می شود تا از آنجا بتوانیم به ساختمان وارد شویم. این ورودی همانند ورودی جانب غرب نمود بیرونی بارزی ندارد. طراح برای دعوت مخاطب به درون بنا، به فرو نشاندن حیاط های مقدم بر ورودی بسنده کرده است.

 

چنانچه به نمود بیرونی فرهنگسرا توجه کنیم نورگیری که در امتداد محور شمالی- جنوبی کاخ مرمر از میان طرح تپه مانند وسط محوطه سر بر می آورد مهم ترین نشانه ای است که از بنای فرو رفته در زمین به بیرون تراویده است. آمفی تئاتر روبازی که در شمال نورگیر استقرار یافته- و بازیگر مهم دیگری در منظر بیرونی به شمار می آید- بر همان محور میان نورگیر و کاخ مرمر قرار دارد. با توجه به آنچه آمد، طراح در آرایش اجزا در محوطه- یا بهتر بگوییم در سازماندهی بام فرهنگسرا- خود را مقید به بناهای موجود نشان می دهد.

 

سطح وسیعی از میانۀ فضای باز در اطراف آمفی تئاتر و نورگیر بزرگ به محوطۀ سنگفرش شده ای اختصاص یافته است که توسط درختان کهنسال احاطه شده، و به این ترتیب به مثابه صفه یا میدانی درجلوی کاخ مرمر دیده می شود- میدانی که قرار است مردم در آن حضور یابند و از موسیقی و نمایش تئاتر لذت ببرند.

 

درون فرهنگسرا

 

با ورود بنا، سرسرای وسیعی پیش رو ظاهر می شود- سرسرایی با قاعدۀ هشت ضلعی و سقفی مفصل و چشمگیر؛ نورگیر بزرگی که قبلاً در بام ساختمان مشاهده می شد در مرکز این سقف قرار دارد. ارتفاع سقف به نسبت وسعت قاعدۀ فضا کوتاه به نظر می رسد؛ شاید که اگر سقف بلندتر می بود زیبایی آن بر مخاطب مؤثرتر واقع می شد. فضا آراسته و منظم است؛ «نظم»، «هندسه» و «تقارن» مفاهیمی هستند که با استقرار در این فضا ادراک می شود.

 

اهمیت سقف و نقش زیر بنایی هندسه در دیگر فضاهای فرهنگسرا نیز همانند سرسرای ورودی احساس می شود. در بعضی فضاها هندسۀ سقف ها، رسمی بندی های بناهای سنتی را تداعی می کند و تلاش طراح را برای ایجاد معماری خودی متکی به تاریخ معماری ایران به ذهن متبادر می سازد.

 

انتخاب مصالح مختلف و ترکیب دلپذیر آنها درطرح فضاهای داخلی چشمگیر است. بعضی مصالح به کار گرفته شده- مانند آجر و چوب و کاشی- معماری ایرانی را به یاد می آورند، و بعضی- همچون سنگ و بتن- طعم و مزۀ مدرن دارند. طراح با تراش دادن بتن یا ایجاد طرح های مارپیچ بر سطح آن، و با استفاده از سنگ های تیره رنگ برای قرنیزها، مصالح غیربومی را هم صبغه ای بومی می بخشد. اجرای دقیق و نظیف نازک کاری ها از مشخصات مهم فضای داخلی است، و طرح کفسازی ها مخاطب را به خود جلب می کند.

 

سرسرای بنا وظیفۀ استقبال از مخاطب و هدایت او به بخش های دیگر مجموعه را بر عهده دارد؛ و از این گذشته یکی از گالری های بزرگ فرهنگسرا محسوب می شود. سرسرا- تقریباً با همان شکل و اندازه و تنها با تغییرات مختصری- در دو طبقۀ زیرین تراز ورودی نیز تکرار می شود. در تمامی طبقات چهار فضای کوچک مربع شکل در چهارجانب هشت ضلعی قاعدۀ سرسرا قرار داده شده است.

 

در نگاهی سریع به نظر می رسد که طبق قاعده ای هندسی این فضاها عامل اتصال سرسرا و فضاهای اطراف اند؛ حال آنکه در نگاهی دقیق تر متوجه می شویم که ارتباط سرسرا با بخش های دیگرکاملاً هم قانونمند نیست؛ ورود به فضاهای جانبی گاه از طریق فضاهای یاد شده صورت می پذیرد و گاه از طریق اضلاع هشت ضلعی که در فاصلۀ فضاهای مربع شکل واقع شده اند. فضاهای مربع شکل، هم فضای نمایشگاهی اند و هم عامل ربط؛ و در ایجاد ارتباط، گاه مخاطب را به فضاهای مهم مجموعه، و گاه به فضاهای بسیار کم اهمیت رهنمون می شوند. گویی که هندسۀ استفاده شده در طرح نتوانسته در همه جا کاملاً بر مفاهیمی که طراح در سازماندهی فضایی دنبال می کند منطبق شود.

 

مشکلی که از جهت انطباق صورت های به کارگرفته شده بر مفاهیم عملکردی وجود دارد را می توان در داستان سرسرای ساختمان درطبقۀ زیرزمین نیز مشاهده کرد. این فضای میانی که دسترسی به آن به واسطۀ پلکان اصلی مهم تلقی شده، هندسۀ فاخری مشابه با طبفات فوقانی دارد و آبنمایی زیبا در میانۀ صحنه اش اعتبای به آن بخشیده است، همسایۀ مهمی که با انتظارات حاصل از این همه مقدمه چینی همخوان باشد در جوار خود ندارد.

[.Apameh 25,173]

سالن اجتماعات در سطح فوقانی و در سطح میانی با سرسرا مرتبط است. همنشینی این دو سبب می شود که سرسرا علاوه بر کارکرد نمایشگاهی به فضای انتظار سالن اجتماعات نیز تبدیل گردد؛ اگر چه که میان سالن اجتماعات و این سالن انتظار پیوستگی زیادی هم پدید نیامده است، و سالن اجتماعات موجودی مستقل در جوار سرسرای میانی جلوه می کند.

 

پیرامون سالن را فضاهای ارتباطی مربوط به آن و فضاهای اداری- خدماتی فرهنگسرا اشغال کرده اند. با آنکه بخشی از این فضاهای ارتباطی عملکرد نمایشگاهی نیز پذیرفته اند تا به فضای اصلی فرهنگسرا تبدیل شوند، اما هنوز هم در طرح فرهنگسرا و در اطراف مهم سالن سهم قابل توجهی از فضا به راهروها، پله ها و فضاهای جنبی سالن اختصاص یافته است؛ امری که موجب میشود پارۀ شمالی سرسرای میانی استقلال بیشتری نیز بیابد.

 

کتابخانه در جوار سرسرا، در انتظامی شبیه به سرسرا، در سه سطح استقرار یافته است. علی رغم این ارتباط نزدیک و همراهی با سرسرا، نحوۀ سازماندهی فضای داخلی کتابخانه به گونه ای است که بیش از آنکه آن را متوجه سرسرا نماید. به پاره ای مستقل و مجزا تبدیل می کند.

 

استقلال دو پارۀ شمال و جنوب سرسرای میانی به گونه ای که ذکر شد، و مفصل شدن سرسرای میانی موجب می شود تا این فضای «مقدماتی»، خود به «موضوع» طراحی تبدیل شود و ارزش و اعتباری هم اندازه و بلکه بیشتر از فضاهای بعدی خود بیابد.

 

 

 

برگرفته از کتاب : نقد آثار معماری معاصر ایران