خودآگاهي،رويکردي نوين در پيشگيري از جرم

[S a d e n a 11,333]

خودآگاهي،رويکردي نوين در پيشگيري از جرم

---

حسن علي پور ـ سيد قدير مرتضوي

نوشتن و قصه گفتن در واقع وسيله اي براي مقابله و کنار آمدن با تغييراتي است که با آن روبرو مي شويم .

در حالي که همه ما لزوماً داستان پرداز نيستيم،مي توانيم حوادث و ماجراهاي زندگي خود را هم بنويسيم. در واقع اين کمکي است به التيام تألمات روح. صحبت کردن از احساسات،ادراکات،نقطه نظرها و خاطرات هميشه اقدامي در جهت تخفيف تألمات رواني است. بازگفتن آنچه در ذهن داريم،وزنه هاي بسته شده به روح و روان ما را سبک مي کند. بسياري از مذاهب از اين مفهوم براي التيام هاي معنوي استفاده کرده اند. روان شناسي نوين امروزي نيز از اين روش بهره فراوان مي گيرد با آنکه گفتگو کردن، متدوال ترين روش خود افشايي است. به رشته تحرير درآوردن افکاري که به ذهن خطور مي کند نيز به شدت درمان کننده است.

نوشتن خاطرات و وقايع روزانه درمان بخش،شامل نگارش مطالبي در زمينه حوادث،انديشه ها،احساسات،خاطرات و ياددادشتهاي روزانه، روشي بسيار مفيد و مناسب براي مقابله با استرس و مدارا کردن با آن است. روان شناسان و متخصصان امور سلامتي سالهاست که براي رشد و تعالي شخصي از اين روش استفاده مي کنند. حال با توجه به اين مقدمه مي توان گفت يکي از مکانهايي که در اين مقوله مي تواند بسيار مؤثر باشد زندان است. اجراي اين طرح و گسترش فرهنگ آن در زندانها،اهداف و فوايد جالبي در بر خواهد داشت که به بعضي از آنها اشاره مي کنيم:

1ـ نوشتن خاطرات، روشي براي مقابله با استرس:

نوشتن خاطرات روزانه و بطور کلي درج ياددشتهاي روزانه روشهايي براي رسيدن به خود آگاهي است. نوشتن يادداشتهاي روزانه ارتباطي ميان ذهن و روح فراهم مي آورد و اولين قدم براي از ميان برداشتن استرس است. خاطره نويسي به عنوان ابزاري در خدمت مراقبه روشي است تا ذهن را از انديشه پاک کند،با نوشتن خاطرات، آرامش بر ذهن حاکم مي شود افکار و احساسات از ذهن خارج مي شوند تا بر کاغذ نقش ببندند،گر چه در زمينه فايده و تأثيرات نوشتن بررسي چنداني نشده است، اما همه دست اندرکاران امور رواني بر اين عقيده اند که اين روش مي تواند در زمينه هاي مختلف به اشخاص کمک کند تا احساس گناه را در ذهن بشويند و به راه حلي خلاق براي حل مسئله دست پيدا کنند.

2ـ نوشتن خاطرات روشي براي سلامت جسماني و رواني:

بررسي هاي اخير نشان مي دهد که نوشتن خاطرات نه تنها براي روح و روان مناسب است بلکه به سلامت جسماني اشخاص هم کمک مي کند. جميز بيکر استاد روان شناس(1990ـ 1989) در تحقيقي به بيان اين مسأله پرداخته است. او از دانشجويان دانشگاه ماترس متوديست خواست که به مدت 15دقيقه در 4 روز متوالي درباره يکي از حوادث تأسف بار زندگي شان مطالبي بنويسند در حالي که پاسخ فوري به شرح اين وقايع نويسي اغلب شکست بود و حتي روياهاي ناخوشايند را بهمراه داشت، بيکر به اين نتيجه رسيد که اين اشخاص در مقايسه با گروه کنترل که مطلبي ننوشته بودند کمتر به درمانگاه مراجعه کرده اند. وقتي اين تجربه با همکاري کيکولت گليسر تکرار شد و از شرکت کنندگان در قبل و بعد از خاطره نويسي آزمايش خون به عمل آمد معلوم شد که ميزان ايمني عمومي بدنشان افزايش يافته است. از طرفي تأثير روش هاي قرار گرفتن در آراميدگي اعم از آراميدگي تدريجي عضلات،آموزش خودزاد و تصوير سازي ذهني زماني که همراه با خاطره نويسي است نتايج بسيار اثر بخش تر و بهتري دارد از طرفي تنها نوشتن نثر نيست که به تخفيف استرس کمک مي کند نوشتن شعر نيز به تخفيف آلام رواني کمک مي نمايد با آنکه لزوماً تمامي اشعار وزن و آهنگ ندارند استفاده از وزن و آهنگ در مورد شعر به اشخاص احساسي از کنترل مي دهد .

3ـ اثرات کوتاه مدت و بلند مدت خاطره نويسي:

اثرات فوري و کوتاه مدت: به دلايل بسيار مختلف اشخاص نمي توانند همه احساسات خود را بيان کنند از يک سو آگاهانه موانعي بر سر راه ابراز احساسات خود قرار مي دهند و از سوي ديگر به طرزي ناخودآگاه با سرکوب کردن ادراکات،نگرشها و احساسات خود رفتارهايي بيمارگونه به نمايش مي گذارند نتايج مي تواند بسيار ناراحت کننده باشد و شخص را بارها و بارها به کلينيک هاي روان درماني بکشاند يکي از هدفهاي اصلي روان درماني افزايش خود آگاهي و ابراز صادقانه خويشتن است خود ابرازي از طريق نوشتن خاطرات و يادداشت هاي روزانه،فکر موسوم ذهن را از آن خارج کرده آنرا بروي کاغذ مي اورد دفتر خاطرات،افکار و احساسات و ادراکات را آزاد و رها مي سازد در نتيجه مغز به آرامش مي رسد که اين خود در واقع نوعي مراقبه است در يک مراقبه نوشتاري وقتي انديشه هاي قديمي از ذهن خارج مي شود و فضاي خالي که قبلاً آنرا اشغال کرده بوند خالي و امکان قوام آمدن آگاهي بيشتري را مهيا مي سازد و بر عمق انديشه مي افزايد،شرايط مي توان با نگاه کردن به پيرامون جديد قابل قياس با تماشا کردن محيط از روي قله کوه است،حال آنکه شرايط قديم را مي توان با نگاه کردن به پيرامون از پايين مقايسه کرد .

آگاهي بيشتر درک ما را به روي درک بيشتري مي گشايد نوشتن انديشه هاي شخصي به انسان اين امکان را مي دهد خود را از چنگال اين انديشه ها خلاص کرده انرژي محدود خود را مصرف کند و آزاد کردن انديشه و احساس نوعي اقرار شخصي بشمار مي آيد که در طي آن با رفتارهاي خود صادقانه برخورد کنيم اين اقدام مهمي براي التيام روابط دروني و روابط شخصي با ديگران است افزوده بر اين بر خلاف گفتگوي دروني با خويشتن استفاده از نوشتن بعنوان روشي براي ابراز خويشتن مالکيت احساسات خود را پذيرا مي گردد .

اثرات و فوايد خاطره نويسي :

ـ داشتن اثرات عميقي در خود آگاه و ناخودآگاه انسان

ـ استفاده از داستان آموزنده القاء مثبت را تقويت تکميل و هدايت مي کند .

ـ داستان پردازي سبب ايجاد تحول دروني و تقسيم دورن رواين مي شود .

ـ داستان گويي با خاطره نويسي تهديد کننده نيست بلکه سرگرم کننده است و يا از مقاومت در برابر تغيير مي کاهد و انعطاف پذيري را افزايش مي دهد و رفتار آن در خاطره باقي مي ماند.

ـ خاطره نويسي ارتباط مؤثر و پايدار ايجاد مي کند

ـ داستان نويسي باعث ايجاد انگيزه اثر بخش و انگيزه بخش مي شود .

پيشنهادات : پر نمودن اوقات فراغت زندانيان و تهيه داستان و خاطره از وضعيت محبوسين در زندان و بيان آن از طريق مجلات و رسانه ها مي تواند در پيشگيري از وقوع جرم و همچنين آشنايي آحاد جامعه با قوانين از طريق موارد عيني بسيار مؤثر باشد لذا چنانچه بتوان نحوه وقوع جرم توسط اشخاص را به خاطره تبديل نمود مي توان با انعکاس آن در وسايل ارتباط جمعي تا حد زيادي در آگاهي مردم نسبت به قوانين موفق و در پيشگيري و ارتکاب مجدد جرم جلوگيري نمود .

نقل از سايت دادستاني كل كشور