شهر اراک

[Mohammad Aref 120,438]

تاریخچه شهر اراک

 

شهر اراک از نظر تاریخی نسبت به سایر شهرهای استان از قدمت چندانی برخوردار نیست. زمان احداث شهر اراک به دوره قاجار و سلطنت فتحعلی شاه می‌رسد. در اوایل سلطنت قاجار در عراق عجم بعلت وسعت زیاد و جمعیت فراوان همواره ناامنی و اختلافات محلی بروز می‌کرد و این امر از لحاظ سیاسی و اقتصادی برای حکومت مرکزی بروز مشکل می‌کرد. در زمان فتحعلی شاه قشونی به نام عراق تشکیل گردید و یوسف خان گرجی از فتحعلی شاه تقاضا نمود که برای مرکز قشون عراق عجم قلعه‌ای نظامی احداث کند. به همین جهت تأسیس ساختمان اولیه شهر به‌صورت قلعه‌ای به نام سلطان آباد، شروع و در سال ۱۲۳۱ هجری(۱۸۰۸ میلادی) به پایان رسید. شهر قدیم اراک دارای چهار دروازه بوده بازار کنونی اراک شبکه ارتباطی داخلی این دروازه‌ها بود و راه‌های اصلی و خارجی از این دروازه‌ها آغاز می‌شد.این دروازه‌ها عبارتند از: دروازه شهرجرد در مشرق- دروازه رازان در شمال- دروازه حاج علینقی در غرب- دروازه قبله در جنوب- با عبور راه آهن از اراک و احداث خیابان و گذرگاه‌های جدید توسعه شهر در قسمت جنوب و جنوب غربی آغاز شد.براساس آمار کتاب ایرانشهر در سال ۱۳۲۰ ش ، جمعیت اراک ۵۱۰۰۰ نفر بود . از این تاریخ اراک نیز مانند سایر شهرهای کشور توسعه یافت . در سال‌های صلح و آرامش دیوارهای حفاظتی شهر برداشته شد و شهر اراک و نقشه منظم اولیه آن بی رویه رو به توسعه نهاد . موقعیت ترابری اراک مهمترین عامل توسعه شهر در سال‌های اخیر بوده‌است .

 

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120,438]

موقعیت جغرافیایی

میشهر اراك روی مدار 34 درجه و 5 دقیقه و 30 ثانیه در نیمكره شمالی از خط استوا قرار گرفته و روی نصف النهار 49 درجه و 41 دقیقه و 30 ثانیه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. از نظر طبیعی فلات فعلی اراك به وسعت 5400 كیلومتر مربع است كه 2400 كیلومتر آن را جلگه مرتفع اراك و مابقی را ارتفاعات اطراف اراك تشكیل میدهد و كوهستان های این ناحیه نیز از دو رشته تشكیل شده است رشته اصلی از شمال غربی به جنوب كشیده شده و سپس به شمال شرقی متوجه می گردد و رشته دوم به صورت دو رشته موازی از جنوب به سوی شمال امتداد یافته و در بعضی نقاط به حدی گسترده می شود كه تعدادی از سارتفاعات آن از شمال غربی شهر میگذرد

 

جاده های اصلی وارتباطی

این شهر از شمال به شهرستان ساوه، از شمال غربی به همدان و از مغرب به شهرستان ملایر، خمین، و الیگودرز و از شرق به محلات و از شمال شرقی به تفرش و آشتیان محدود می باشد.

 

آب وهوا

آب و هوای اراك خصوصیات اقلیمی فلات مركزی ایران را داراست با زمستان های سرد و مرطوب و تابستان های گرم و خشك كوههای اطراف اراك و دریاچه میقان و دشت فراهان در آب و هوای این منطقه اثر كرده و ویژگیهای به آن بخشیده است ابرها و جریانات غربی در پاییز و زمستان بیشتر رطوبت خود را در ارتفاعات مغرب منطقه به خصوص رشته زاگرس از دست می دهد یك جبهه هوای سرد كه در زمستان هوای اراك را اشغال می كند و بر اثر ارتفاعات اطراف وشاید فشار زیادی كه دریاچه میقان ایجاد می كند مدت زیادی میهمان این منطقه خواهد بود. آب و هوای اراك متغیر است زمستان ها ، اكثرا" طولانی و از 4 تا 6 ماه به درازا می كشد وبهار و پاییز فصول كوتاهی هستند تابستان در تیر و مرداد ظاهر می شود مدت روزهای یخبندان از 65 تا 120 روز در سال های مختلف متغیر است میزان بارندگی در سال های مختلف متفاوت است و بین 230 تا 638 میلی متر در سال می باشد متوسط بارندگی حدود 300 میلی متر بوده است.

[Mohammad Aref 120,438]

بنای تاریخی حمام چهارفصل

این بنا مربوط به دوران قاجاریه است وازآثارارزشمند وبسیارزیبای منطقه محسوب می شود. این حمام دارای سه سمت بوده ، حمام مردانه، زنانه وحمام اقلیتهای مذهبی این حمام چند متر از سطح خیابان پائین تر است. رخت کن حمام با کاشیهای زیبای هفت رنگ تزئین شده است. در حال حاضراین حمام به عنوان گنجینه چهار فصل مورد بازدید علاقمندان قرار می گیرد.

 

بنای تاریخی مدرسه سپهدار

این مدرسه از بناهای اولیه شهراست که در دوران فتحعلی شاه قاجار همزمان با شهرسلطان آباد (اراک) به وسیله یوسف خان سپهدارساخته شده است.سبک بنا تا حدودی ازسبک مدارس دوره صفویه اقتباس شده، اما کاشیکاریها ویژه دوره قاجاریه است. این بنا دارای مسجد، آب انبار و صحنی نسبتاً وسیع با حوضی سنگی در وسط آن است.

[Mohammad Aref 120,438]

شهر زیر زمینی ذلف آباد

در22کیلومتری شمال اراک از توابع فراهان آثاری دیده می شود که به آن شهر قدیمی ذلف آباد می گویند، خرابه موجود نشان می دهد که در گذشته این شهر، آباد و بزرگ بوده است ولی در حال حاضر به جزء چند اثر تخریب شده این منطقه چیزی ملاحظه نمی گردد.

 

مجموعه تاریخی بازار

مجموعه تاریخی بازار اراک ازبناهای اولیه شهراراک است که درزمان فتحعلی شاه قاجار تأسیس گردیده است.در این مجموعه کلیه امکانات رفاهی از قبیل مسجد،مدرسه و آب انبار احداث گردیده است.بازار اراک دردومحورشمالی جنوبی وشرقی غربی به طور مستقیم و عمود برهم درمرکزبافت چهارخانه اولیه شهرقراردارد . درچهار طرف بازارچهار دروازه بوده که همگی درطول زمان و گسترش شهرازبین رفته اند.

[Mohammad Aref 120,438]

قلعه جوق

این غار در نزدیکی روستای چهرقان از توابع بخش وفس اراک، در کوهی به نام قوزی قشلاق واقع شده است. این غار به وسیله انسان و در دل کوه حفر شده و دارای سه مدخل است. بدون وسایل کوهنوردی رفتن به درون غار ممکن نیست.علاوه بر آن دسترسی به آن کمی مشکل است.برخی معتقدند که این غار یا دهلیز به منظور دفن مردگان بوده و درواقع باید آن را آرامگاه دانست، زیرا مطابق آیین زرتشت استخوان‌های مردگان را در دخمه‌های مخصوص می‌گذاشتند به عقیده باستان‌شناسان این مقبره‌ها مربوط به دوره مادها می‌باشد.

 

غار هیزج

در غرب استان مرکزی و شمال غربی اراک در شهرستان کمیجان و روستای هیزج غار بزرگی در دامنه شمال غربی کوه قوزی قشلاق قرار دارد که به غار هیزج معروف است. این غار با غار قلعه جوق حدود 6 کیلومتر فاصله دارد. دهانه غار در بین قلعه مخروبه‌ای باز می‌شود که آن را زاغه دره‌سی می‌نامند.

 

غار کیخسرو

این غار که به شازنده، کیخسرو و شاه کیخسرو معروف است در فاصله 35 کیلومتری جنوب غرب شهر اراک و در قله کوه مرتفع شاه‌زنده از رشته کوه راسوند قرار دارد غار کیخسرو جایگاه ویژه‌ای در اسطوره‌های ایران باستان داشته و در نزد زرتشتیان جهان به عنوان یکی از مکان‌های مقدس بشمار می‌رود. هر ساله تعداد زیادی از علاقمندان بویژه زرتشتیان ساکن ایران و همچنین کشور هندوستان جهت زیارت و ادای نذر به این مکان می‌آیند. روی دیوارهای غار اسامی‌ پلهوان‌های ایرانی از جمله پولاد تیرانداز و سیاوش شهریار حک شده است.

[Mohammad Aref 120,438]

غار سوله

در جنوب شهرستان اراک و در نزدیکی روستای شمس آباد، در دامنه کوهی به همین نام، غار سوله خونزا واقع شده است. غار دارای دو دهانه است. دهانه اول 37 متر طول و 5/1 متر عرض و دهانه دوم که در ارتفاع بالاتر قرار دارد 47 متر طول و یک متر عرض و 5/1 متر ارتفاع دارد. در انتهای غار حوضچه‌هایی ساخته شده است که جنس دیواره‌های آن از ساروج بوده و دارای آب خنک و گوارایی است. احتمال می‌رود در گذشته این غار برای پناهگاه مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

 

غار آسیلی

این غار نزدیک روستای آمان‌آباد و در غرب روستای انجدان قرار دارد. طول کلی غار 5/73 متر و عرض آن 8 متر است. در داخل این غار حوضچه‌هایی قرار دارد که دیواره‌های آن یک پارچه از مواد آهکی و بلورهای منشوری استالاکتیتی پوشیده شده است . مدخل آن با داری دو دریچه دایره شکل است که ستونی به محیط یک متر، دیواره وسطی این دو دریچه را تشکیل می‌دهد.

[Mohammad Aref 120,438]

حمام چهار فصل

حمام چهارفصل اراك كه سنگ بناي آن در دوره قاجاريه توسط شخصي به نام حاج محمد ابراهيم خوانساري نهاده شد، ميراثي ارزشمند است كه نمونه يي از معماري سنتي ايراني را فراروی بیننده می نهد .وجه تسميه اين بناي تاريخي به «چهار فصل» به واسطه نقوشي از فصول چهارگانه سال است كه در چهارگوشه اين حمام توسط دستان با ذوق هنرمندان نقاش و كاشيكار حك شده است .

 

خانه حسن پور

این خانه در مجموعه بافت قدیمی شهر اراک و در اولین گذر سمت چپ بعد از چهار سوق بازار و در راه مقابل گذر مدرسه و مسجد سپهداری قرار دارد.منزل از دو بخش جنوبی و شمالی تشکیل شده که بخش جنوبی آن در دوره قاجاریه و بخش شمالی آن متعلق به سال ۱۲۹۰ هجری شمسی می باشد. ساختمان در دو طبقه احداث شده و طبقه همکف به اتاق های زمستان نشین، آشپزخانه، انبارهای آذوقه و ورودی بنا اختصاص دارد و طبقه اول اتاق های شاه نشین و تابستان نشین را شامل می شود.

 

قلعه حاج وکیل

ساختمان فعلي بخش کوچکي از کل مجموعه اوليه است که در ساختمان هاي مسکوني جديد محصور شده است . اين بنا شامل حياط ،ايوان ، شبستان ، قسمت همکف و بالا خانه است و مساحتي حدود نهصد متر مربع را شامل مي شود و در محوطه اي به مساحت سه هزار و هشتصد متر مربع قرار دارد . اين بنا در بخش شمالي برون گرا و در بخش جنوبي داراي يک بخش نيمه درون گرا (يک حياط مرکزي) است . بخش برون گراي شمالي شامل يک ايوان سرتاسري است که از ستون هاي آجري متعددي تشکيل شده است و سر ستون هاي آن داراي تزيينات ساده و زيبايي است . از زيرزمين اين بنا به عنوان انبار استفاده مي شده و در بالاي طبقه همکف کلاه فرنگي بسيار زيبايي ديده مي شود. بخش هايي از پوشش بيروني اين بنا به وسيله کاشي هاي نره لعاب دار تزيين شده است. داخل بنا تزيينات خاصي وجود ندارد . پنجره هاي قلعه نيز توسط شبکه هاي چوبي محافظت مي شود. اين بنا که امروزه در خيابان شهيد چمران ( نيسانيان) اراک قرار دارد.

[Mohammad Aref 120,438]

برج شيشه

بناي برج شيشه که يکي از سازه هاي معروف اين مجموعه بود ، بنايي دوازده ترکي متشکل از سه طبقه مجزا است. دو طبقه بالا داراي تزئينات آجري و کاربندي هاي کاشي بوده است . قطر بزرگ اين برج که در کف بيضي شکل است،دوازده و قطر کوچک آن هشت متر است . اين برج به دليل تزئينات کاشي کاري معلقي با طرح هاي زيباي لوزي شکل که در طوق آن به کار رفته بود، از فاصله دور براثر تابش نور آفتاب درخشندگي و تلالو خاصي داشت و از اين رو به برج شيشه معروف شد .

 

منزل سپهدار

در جوار اين برج يک ساختمان دو اشکويه يا زير زمين قرار دارد که به منزل سپهدار معروف است . عمده تزئينات به کار رفته در اين بنا کاشي هاي معلقي در نماي شرقي و جنوبي آن است . زير زمين بنا که در حقيقت حوضخانه نيز محسوب مي شود ، داراي تزئينات بسيار زيباي رسم بندي است که از چهار ستون شروع مي شود و ادامه آن در وسط شمسه بزرگي را شکل مي دهد. اين شمسه با طرح هاي گل و بوته و کاشي تزيين شده و در نوع خود کم نظير است.

[Mohammad Aref 120,438]

چشمه چپقلی

ین چشمه دردامنه شمالی ارتفاعات بلند و رفیع «باغ بر آفتاب» در جنوب سه راهی اراک-ملایر-شازند قرار گرفته است. این چشمه در بالای دره‌ای بسیار زیبا واقع شده است. آب و هوای پاک و لطیف کوه و چشمه جوشان با آب بسیار خنک و گوارا باخواص درمانی باعث جذب عده‌ای از علاقمندان طبیعت شده است.

 

غار سفیدخانی

این غاردر 18 کیلومتری جنوب شهر اراک در کوه سفیدخانی واقع شده است.در دامنه این رشته‌ کوه چشمه‌های آب فراوانی وجود دارد که معروف‌ترین آنها چشمه چپقلی است.از زیبایی‌های غار «وجود دودکش جن» است که در دهانه غار به صورت تنوره دیده می‌شود. همچنین وجود یک چاله بزرگ آب و ستون‌های استالاکتیتی فراوان و زیبا از دیگر جاذبه‌های غار سفید‌خانی است.

[Mohammad Aref 120,438]

دریاچه میقان

در شمال شرقی شهر اراک و در منطقه فراهان سفلی دریاچه فصلی قرار دارد که در فصل بارندگی پر آب شده و در فصول خشک به صورت باتلاق و نمکزار در می‌آید که به کویر یا دریاچه میقان شهرت دارد. خاک این منطقه از مارون و رس بوده و در هوای مرطوب و بارانی نرم می‌شود. با کاهش رطوبت هوا قدرت تبخیر افزایش یافته و گنبدها و طبقات نمکی شکل می‌گیرد. این طبقات و لایه‌های نمکی تمامی‌ سطح دریاچه را پوشانده و از فاصله دور سفید برفی جلوه می‌دهد. مردم از حفره‌ها و گودال‌های اطراف دریاچه نمک استخراج کرده و پس از تصفیه به مصرف می‌رسانند. زیبایی این دریاچه در تمام ایام روز به ویژه در هنگام طلوع و غروب خورشید شگفت انگیز بوده و جلوه‌ها و سراب‌های ایجاد شده آن هر بیننده‌ای را متحیر می‌سازد. مساحت دریاچه بین 100 تا 110 کیلومتر مربع بوده و حدود 1655 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. دریاچه در فصل پاییز و زمستان زیستگاه پرندگان مهاجری است که از نواحی سرد سیبری به سوی سرزمین‌های گرمسیری کوچ می‌کنند.

 

ناحیه سربند

ناحیه ییلاقی سربند به دلیل شرایط اقلیمی، یكی از پرآب ترین نواحی استان محسوب می شود. فاصله نزدیك این ناحیه با شهرستان اراك و استقرار واحدهای صنعتی بزرگ پتروشیمی و پالایشگاه همراه با پروژه های متعدد توسعه شهری اهمیت این ناحیه و استفاده معقول و بدون تخریب از جاذبه های طبیعی آن را به مسئله ای مبرم تبدیل كرده است. تراكم چشمه های پرآب و دائمی، پوشش گیاهی بسیار خوب و گستردگی با غ ها، شكارگاه ها و قلل مرتفع و بالاخره امكانات ورزش های زمستانی ازجمله جاذبه های ارزشمند این منطقه است.

[Mohammad Aref 120,438]

بازار اراک

 

بازار اراک به عنوان آخرین اثر معماری ایرانی و اسلامی در مرکز شهر اراک قد برافراشته و همچنان از محل های تجاری پررونق شهر است.این بازار که به بازار سرپوشیده نیز معروف است کمتر از یک کیلومتر طول دارد و دارای طاق هایی بلند و دیوارهای مرتفع است. طول دیوارهای بازار اراک به حدود هفت متر می رسد و شامل انواع واحدهای تجاری متعدد است و با ورود به بازار می توان انواع مایحتاج از اجناس لوکس و زیورآلات گرفته تا سوغاتی های استان و لباس را تهیه کرد. بازارها در گذشته نه تنها دارای امکانات تجاری بودند بلکه، مجموعه بوده اندذ و دارای امکاناتی چون، مسجد، بارانداز، کاروانسرا، آب انبار، سقاخانه، حمام و … بودند که بازار اراک نیز از این امر مستثنی نبوده با این حال بسیاری از امکانات جانبی بازار اراک در گذشته، ویران و تخریب شده است و اکنون مسجد، سقاخانه و بارانداز در بازار به چشم می خورد. بازار اراک، مجموعه دیدنی است که در ۲۰۰ سال گذشته و در سال، ۱۲۲۸ هجری قمری در زمان پادشاهی، فتحعلی شاه قاجار در بافت مرکزی سلطان آباد عراق عجم (اراک) توسط یوسف خان گرجی بنا شد.این بنای با ارزش تاریخی، تلفیقی از معماری مدرن و سنتی ایران لست که در چهار جهت شمال به جنوب و شرق به غرب احداث شده است. از شمال به جنوب ۷۵۰ متر و از شرق به غرب ۲۰۰ متر است این جهت ها در محلی به نام چهار سوق در هم تلاقی می شود.بازار اراک دارای گذرها و سراهای متعددی دارد که به با سقف های گنبدی شکل ساخته شده و در دادن نقش و نگار به داخل گنبدها چنان مهارت و زیبایی به کار گرفته شده که که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند.

[amin4130 14]

سلام دوستان

 

 

ما یک سایت بزرگ ایرانگردی به منظور افزایش توریسم در ایران راه اندازی کردیم . این سایت دارای امکانات بیشماری خواهد بود . برای تکمیل سایت و پیشرفت سریع تر سایت احتیاج به کمک دوستان هستش . هر شهری که زندگی می کنید ، اطلاعات شما در مورد مکان های دیدنی اون شهر زیاد هستش . برای اینکه ما و دیگران با شهر شما بیشتر آشنا شوند و افزایش توریسم شهر شما زیاد بشه لطفا در فروم سایت ما ثبت نام کنید

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

تا از اطلاعات شما در سایت اصلی استفاده کنیم .

یکی از کارهایی که قصد انجام آم را داریم مشخص کردن مکان در نقشه به منظور دسترسی راحت تر گردشگران می باشد که بدون کمک شما امکانپذیر نیست . اگه اطلاعاتتون در مورد شهرتون زیاد هست و وقت کافی دارید می تونید مدیریت قسمت مربوطه روبه عهده بگیرید

 

 

site:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام