رفتن به مطلب

گام مهم محقق ایرانی در درمان اختلال عصب بینایی «ام اس» با پیوند سلول های پرتوان القایی


ارسال های توصیه شده

پژوهشگر پژوهشكده سلول های بنیادی پژوهشگاه «رویان» با پیوند سلول های «اولیگودندروسیت» تولید شده از سلول های پرتوان القایی انسانی (iPS)، گامی مهم در درمان آسیب دِمیلینه شدن اختلالی در سیستم اعصاب مرکزی که منجر به بیماری ام اس می شود برداشت.

 

علیرضا پویا، كارشناس ارشد «ژنتیك انسانی» كه طرح تحقیقاتی وی برگزیده بخش مقالات داخلی سیزدهمین جشنواره بین المللی تحقیقاتی رویان شده است، در گفت وگو با خبرنگار علمی ایسنا به تشریح جزئیات این دستاورد پرداخت و تصریح كرد: تلاش او برای درمان میلین كه بر اثر بیماری MS تخریب می شود، در فاز حیوانی موفقیت آمیز بوده و این موفقیت می تواند گامی مهم برای كاهش و درمان عوارض MS باشد.

 

این پژوهشگر در توضیح نتایج طرح خود با عنوان «تمایز سلول های بنیادی القایی انسانی به سلول های اولیگودندروسیت و پیوند به مدل موش صحرایی برای ترمیم میلین عصب بینایی» گفت: بیماری MS با تخریب غشای میلینی سیستم اعصاب مركزی در پیام رسانی سیستم عصبی اختلال ایجاد می كند و بسته به این كه چه قسمت از مغز یا نخاع درگیر شده باشد، عوارض مختلفی دارد.

 

وی ادامه داد: پیش از این تلاش هایی در حیطه های دارویی و پزشكی برای درمان و كاهش عوارض این بیماری انجام شده بود، اما این تلاش ها نتیجه درمانی پایدار و قطعی نداشت. همین موضوع انگیزه اصلی من و همكارانم برای یافتن راه حلی از طریق سلول های بنیادی شد.

 

پویا با اشاره به این كه پیش از طرح او، سلول های اولیگودندروسیت (سلول های سازنده میلین) با انواع دیگری از سلول های بنیادی مانند سلول های بنیادی جنینی انسان و موش ساخته شده بودند، خاطرنشان كرد: ما توانستیم سلول های اولیگودندروسیت را از سلول های بنیادی القایی انسانی (iPS) تولید كنیم كه برای نخستین بار در دنیا انجام شد.

 

وی توضیح داد: سلول های iPS را می توان از سلول های فیبروبلاست پوستی هر فرد تولید کرد كه در واقع می تواند مشكلات رد پیوند را تا حدودی برطرف كند. این سلول ها همچنین شباهت بسیار زیادی به سلول های بنیادی جنینی انسانی دارند و می توانند انواع سلول های بدن را تولید كنند.

 

پویا درباره مشكلات استفاده از سلول های بنیادی جنینی در این زمینه اظهار كرد: استفاده از این سلول ها پاره ای مسائل اخلاقی را به همراه دارد؛ زیرا جنینی كه سلول ها از آن گرفته می شود، دیگر قادر به ادامه ی حیات نیست؛ به همین دلیل تنها می توان از تعداد محدودی از سلول های جنین های تولیدشده به روش IVF و یا جنین های سقط شده اهدایی استفاده كرد كه تعداد بسیار كمی دارند.

 

محقق ایرانی برگزیده سیزدهمین جشنواره بین المللی تحقیقاتی رویان همچنین به ایسنا گفت: ما در مقایسه سلول های اولیگودندروسیت تولید شده از سلول های بنیادی جنینی و اولیگودندروسیت تولید شده از iPS به این نتیجه رسیدیم كه اینها در الگوی بیان ژن ها و ماركرهای پروتئینی شباهت های بسیار زیادی دارند و سلول های تولید شده از iPS قابل پیوند هستند.

 

پژوهشگر پژوهشكده سلول های بنیادی پژوهشگاه رویان افزود: سلول های اولیگودندروسیت تولید شده را به موش هایی كه غشای میلین آنها را در كیاسمای بینایی شان از بین برده بودیم، پیوند زدیم و خوشبختانه میلین سازی و عملكرد عصب بعد از پیوند نسبت به گروه پیوند نشده (كنترل) افزایش یافت.

 

پویا درباره ورود این آزمایش ها و روش های درمان به مرحله انسانی، خاطرنشان كرد: تا ورود به آزمایش های انسانی هنوز راه زیادی داریم چرا كه باید ایمنی این سلول ها در به وجود نیاوردن تومور ثابت شود. در بیشتر مواقع این iPSها با ناقل های ویروسی تولید شده اند و ژن هایی كه به آنها منتقل شده است توانایی تومورزایی دارند.

وی همچنین گفت: علاوه بر این پس از اتمام این مرحله از طرح ما، گزارشی منتشر شد كه نشان می داد سلول های iPS به طور كامل در پیوند ایمن نیستند و علی رغم این كه از خود فرد تولید شده اند، می توانند توسط بدن پس زده شوند كه این مشكل نیز باید پیش از شروع فاز انسانی بررسی شود.

 

وی با بیان اینكه سلول های اولیگودندروسیت باید به حیوانات نزدیك تر به انسان مانند میمون ها نیز پیوند زده شود، افزود: كیفیت سلول های تولید شده نیز بسیار اهمیت دارد، چرا كه تولید خالص اولیگودندروسیت در محیط آزمایشگاهی چندان کار آسانی نیست.

 

این محقق ایرانی همچنین به اهمیت رساندن سلول های تولید شده به بافت مورد نظر اشاره و خاطرنشان كرد: ما باید راهی برای رساندن این سلول ها به بافت آسیب دیده بدون آسیب رساندن به بافت نخاع و مغز پیدا كنیم. این پیوند نباید به سیستم عصب مركزی آسیب برساند و جراحی ممكن است مشكلات افزون تری را پدید آورد.

به گزارش ایسنا این طرح سه سال پیش آغاز شده و نتایج آن سال گذشته میلادی در مجله PLoS ONE به چاپ رسیده است.

 

ایسنا

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...